Zvirevo 14
1 Mukadzi akachenjera anovaka imba yake, asi benzi rinoputsa imba yaro namaoko aro.
Mądra kobieta buduje swój dom, a głupia burzy go własnymi rękami.
2 Uyo ano mufambiro wakarurama anotya Jehovha, asi uyo ano mufambiro wakatsauka anomuzvidza.
Kto postępuje w sposób prawy, boi się PANA, a przewrotny na swoich drogach gardzi nim.
3 Kutaura kwebenzi kunouyisa shamhu kumusana kwaro, asi miromo yavakachenjera inovadzivirira.
W ustach głupiego jest rózga pychy, a mądrych strzegą ich wargi.
4 Kana pasina nzombe, chidyiro hachina chinhu, asi pasimba renzombe ndipo panobva kukohwa kukuru.
Gdzie nie ma wołów, żłób jest pusty, lecz dzięki sile wołów mnoży się obfitość zboża.
5 Chapupu chechokwadi hachinyengeri, asi chapupu chenhema chinodurura nhema.
Wierny świadek nie kłamie, a fałszywy świadek mówi kłamstwa.
6 Mudadi anotsvaka uchenjeri asi anohushaya, asi ruzivo runouya zviri nyore kune anonzvera.
Szyderca szuka mądrości, a nie [znajduje], lecz rozumnemu wiedza [przychodzi] łatwo.
7 Gara kure nomunhu benzi, nokuti haungawani ruzivo kubva pamiromo yake.
Odsuń się od głupiego, gdyż nie znajdziesz [u niego] warg rozumnych.
8 Uchenjeri hwomunhu akangwara ndiko kunzwisisa nzira dzake, asi upenzi hwamapenzi ndihwo unyengeri.
Mądrość roztropnego [to] poznanie swojej drogi, a głupotą głupich [jest] oszustwo.
9 Mapenzi anoseka kutendeuka pazvivi, asi kuita zvakanaka kunowanikwa pakati pavakarurama.
Głupcy szydzą z grzechu, a u prawych [jest] przychylność.
10 Mwoyo mumwe nomumwe unoziva kutambudzika kwawo, uye hapana munhu angagoverana nawo mufaro wawo.
Serce zna własną gorycz, a obcy nie wtrąca się w jego radość.
11 Imba yeakaipa ichaparadzwa, asi tende rowakarurama richabudirira.
Dom niegodziwych będzie zgładzony, a mieszkanie prawych zakwitnie.
12 Kune nzira inoita seyakanaka kumunhu, asi kumagumo inotungamirira kurufu.
Jest droga, która człowiekowi wydaje się słuszna, lecz końcem jej jest droga do śmierci.
13 Kunyange mukuseka mwoyo unogona kurwadziwa, uye mufaro ungangoperera mukusuwa.
Nawet w śmiechu serce boleje, a końcem [takiej] wesołości [jest] smutek.
14 Vasingatendi vachapiwa mubayiro wakazara wenzira dzavo, uye munhu akanaka achapiwa mubayiro wenzira dzakewo.
Serce odstępcy nasyci się jego drogami, a dobry człowiek – swoimi.
15 Munhu asina mano anongotenda zvose zvose, asi munhu akangwara anongwarira mafambiro ake.
Prosty wierzy każdemu słowu, a roztropny zważa na swoje kroki.
16 Munhu akachenjera anotya Jehovha uye anovenga zvakaipa, asi benzi rina manyawi uye harina hanya.
Mądry boi się i odwraca się od zła, ale głupi w swym szaleństwie jest pewny siebie.
17 Munhu anokurumidza kutsamwa anoita zvinhu zvoupenzi, uye munhu anoita zvounyengeri achavengwa.
[Człowiek] porywczy popełnia głupstwa, a podstępny jest znienawidzony.
18 Vasina mano vachagara nhaka youpenzi, asi vakangwara vachapfekedzwa korona yezivo.
Prości ludzie dziedziczą głupotę, a roztropni są koronowani wiedzą.
19 Vanhu vakaipa vachagwadama pamberi pavakanaka, uye vakaipa pamasuo avakarurama.
Źli kłaniają się przed dobrymi, a niegodziwi u bram sprawiedliwego.
20 Varombo vanoraswa kunyange navavakidzani vavo, asi vapfumi vane shamwari zhinji.
Ubogi jest znienawidzony nawet przez swego bliźniego, a bogaty ma wielu przyjaciół.
21 Uyo anozvidza muvakidzani wake anotadza, asi akaropafadzwa ane tsitsi kune vanoshayiwa.
Kto gardzi swym bliźnim, ten grzeszy, a kto lituje się nad ubogimi, jest błogosławiony.
22 Ko, vanoronga zvakaipa havarasiki here? Asi avo vanoronga zvakanaka vanowana rudo nokutendeka.
Czyż nie błądzą ci, którzy obmyślają zło? Ale miłosierdzie i prawda są z tymi, którzy obmyślają dobro.
23 Kushanda nesimba kwose kunopa mubayiro, asi kungotaura kunotungamirira kuurombo bedzi.
Każda praca [przynosi] pożytek, a [puste] słowa [prowadzą] do nędzy.
24 Upfumi hwavakachenjera ikorona yavo, asi upenzi hwamapenzi hunobereka upenzi.
Koroną mądrych [jest ich] bogactwo, ale głupota głupich [pozostaje] głupotą.
25 Chapupu chechokwadi chinoponesa upenyu, asi chapupu chenhema chinonyengera.
Prawdomówny świadek ocala dusze, a fałszywy mówi kłamstwa.
26 Uyo anotya Jehovha ane nhare yakasimba, uye ichava utiziro kuvana vake.
W bojaźni PANA jest mocne zaufanie, a jego synowie będą mieć ucieczkę.
27 Kutya Jehovha ndicho chitubu choupenyu, kunodzora munhu kubva pamisungo yorufu.
Bojaźń PANA jest źródłem życia, by uniknąć sideł śmierci.
28 Mukuwanda kwavanhu ndimo mune ukuru hwamambo, asi pasina vanhu muchinda anoparadzwa.
Liczny lud to chwała króla, a brak ludu to zguba władcy.
29 Munhu ane mwoyo murefu anonzwisisa, asi munhu anokurumidza kutsamwa anoratidza upenzi.
Nieskory do gniewu jest bardzo roztropny, lecz porywczy wywyższa głupotę.
30 Mwoyo wakagadzikana unopa upenyu kumuviri, asi ruchiva runoodza mapfupa.
Zdrowe serce jest życiem ciała, a zazdrość jest zgnilizną kości.
31 Uyo anomanikidza varombo anoratidza kuti anozvidza Musiki wavo, asi ani naani ane hanya nevanoshayiwa anokudza Mwari.
Kto gnębi ubogiego, uwłacza jego Stwórcy, a czci go ten, kto lituje się nad ubogim.
32 Kana njodzi yauya, akaipa anowisirwa pasi, asi kunyange murufu akarurama ane utiziro.
Niegodziwy zostaje wygnany z powodu swojego zła, a sprawiedliwy ma nadzieję [nawet] w [czasie] swojej śmierci.
33 Uchenjeri hunogara mumwoyo yavanohunzvera uye kunyange pakati pamapenzi hunozvizivisa.
Mądrość spoczywa w sercu rozumnego, a [co jest] w sercu głupich, wychodzi na jaw.
34 Kururama kunosimudzira rudzi, asi chivi chinonyadzisa vanhu vapi zvavo.
Sprawiedliwość wywyższa naród, a grzech jest hańbą narodów.
35 Mambo anofarira muranda akachenjera, asi muranda anonyadzisa achatsamwirwa naye.
Król jest przychylny dla roztropnego sługi, lecz gniewa się [na tego], który [przynosi] hańbę.
