< Ruka 1 >
1 Vazhinji vakaedza kurondedzera nhoroondo dzezvinhu zvakaitika pakati pedu,
Оскільки багато хто вже намагався скласти розповідь про події, які сталися між нами,
2 sokuturirwa kwazvakaitwa kwatiri neavo vakazviona kubva pakutanga naivozve vari varanda veshoko.
у такий спосіб, як їх передали нам люди, що від самого початку були свідками й котрі стали служителями Слова,
3 Naizvozvo, sezvo neniwo ndakanyatsoongorora zvose kubva pakutanga, ndakati zvakanakawo kuti ndikunyorerei imi Tiofiro mune mukurumbira, nhoroondo ndichinyatsotevedzanisa,
то і я вирішив, дослідивши все ретельно від самого початку, написати тобі, поважний Теофіле, усе послідовно,
4 kuitira kuti mugoziva chokwadi chezvinhu zvamakadzidziswa.
щоб ти міг досконало пізнати достовірність слів, яких був навчений.
5 Panguva yaHerodhi mambo weJudhea kwakanga kuno muprista ainzi Zekaria, akanga ari weboka rouprista hwaAbhija; mukadzi wake Erizabheti akanga ari chizvarwa chaAroni.
За днів Ірода, царя Юдеї, був один священник, на ім’я Захарія, із черги Авія, та його дружина, на ім’я Єлизавета, одна з дочок Аарона.
6 Vose vakanga vakarurama pamberi paMwari, vachichengeta mirayiro yaShe yose nezvaakatema, vasina zvavangapomerwa.
Вони обоє були праведні перед Богом, бездоганно виконуючи всі заповіді та настанови Господа.
7 Asi vakanga vasina vana, nokuti Erizabheti akanga asingabereki; uye vose vari vaviri vakanga vachembera kwazvo.
У них не було дітей, бо Єлизавета була безплідна, і обоє були похилого віку.
8 Mumwe musi Zekaria akati ari pabasa reboka rake achibata somuprista pamberi paMwari,
Одного разу, коли [Захарія] за порядком своєї черги служив перед Богом,
9 akasarudzwa nomujenya, maererano netsika youprista, kuti aende andopisa zvinonhuhwira mutemberi yaShe.
згідно зі звичаєм священства, випало йому через жереб зайти до Храму Господнього та кадити.
10 Uye nguva yokupisa zvinonhuhwira yakati yasvika, vanamati vose vakaungana panze vachinyengetera.
Усе зібрання народу молилося зовні, коли прийшов час кадити.
11 Ipapo mutumwa waShe akazviratidza kwaari, akamira kurutivi rworudyi rwearitari yezvinonhuhwira.
Тоді ангел Господній з’явився перед ним, стоячи з правого боку жертовника для кадіння.
12 Zekaria akati achimuona, akavhunduka uye akabatwa nokutya.
Коли Захарія побачив його, то жахнувся, і страх охопив його.
13 Asi mutumwa akati kwaari, “Usatya, Zekaria; munyengetero wako wanzwikwa. Mukadzi wako Erizabheti achakuberekera mwanakomana, uye unofanira kumutumidza zita rokuti Johani.
Але ангел сказав йому: ―Не бійся, Захаріє, твоя молитва почута! Твоя дружина Єлизавета народить тобі сина, і назвеш його Іван.
14 Achava mufaro nokufarisisa kwamuri, uye vazhinji vachafara nokuda kwokuberekwa kwake,
Ти будеш радісним та щасливим, і багато хто радітиме його народженню.
15 nokuti achava mukuru pamberi paShe. Haafaniri kutongonwa waini kana zvinonwiwa zvose zvakaviriswa, uye achazadzwa noMweya Mutsvene kunyange kubva pakuberekwa kwake.
Він буде великий перед Господом, вина та міцного напою не питиме; і Дух Святий наповнить його ще з лона його матері.
16 Achadzorera vanhu vazhinji vaIsraeri kuna She Mwari wavo.
І багатьох синів Ізраїлю він наверне до Господа Бога свого.
17 Uye achafamba pamberi paShe, mumweya nomusimba raEria, kuti adzorere mwoyo yamadzibaba kuvana vavo uye kuti vasingateereri vadzokere kuuchenjeri hwavakarurama, kuti agadzirire vanhu vakagadzirirwa kugamuchira Ishe.”
Він ітиме перед Ним у дусі й силі Іллі, наверне серця батьків до дітей та непокірних до мудрості праведних, щоб підготувати народ до приходу Господа.
18 Zekaria akabvunza mutumwa akati, “Ndichazviziva seiko izvi? Ini ndava murume mutana uye mukadzi wangu achembera kwazvo.”
Захарія відповів ангелу: ―Як я дізнаюся про це? Я вже старий, і дружина моя в похилих літах.
19 Mutumwa akapindura akati, “Ndini Gabhurieri. Ndinomira pamberi paMwari, uye ndatumwa kuti ndizotaura newe, ndizokuudza nhau dzakanaka idzi.
Ангел у відповідь сказав йому: ―Я Гавриїл, що стою перед Богом, і мене послано сказати тобі цю добру звістку,
20 Uye iye zvino uchava chimumumu uye uchatadza kutaura kusvikira pazuva razvichaitika, nokuti hauna kutenda mashoko angu, iwo achaitika nenguva yawo.”
але тепер ти будеш мовчати й не зможеш говорити до дня, коли все це станеться, бо ти не повірив моїм словам, котрі здійсняться свого часу!
21 Zvichakadaro, vanhu vakanga vakamirira Zekaria vakashamiswa kuti akanga atora nguva yakareba kudai seiko ari mutemberi.
Народ же чекав на Захарію та дивувався, чому він затримується в Храмі.
22 Akati abuda, akasagona kutaura navo. Vakazviona kuti akanga aona chiratidzo mutemberi, nokuti akaramba achitaura navo namaoko, uye akaramba ari chimumumu asingagoni kutaura.
Коли ж він вийшов, то вже не міг говорити, і всі зрозуміли, що в Храмі він бачив видіння. [Захарія] звертався до них знаками та залишався німим.
23 Nguva yokushumira kwake yakati yapera, akadzokera kumba kwake.
Після закінчення днів його служіння, він повернувся додому.
24 Shure kwaizvozvo, mukadzi wake Erizabheti akava nemimba uye akazvivanza kwemwedzi mishanu.
Невдовзі після цього Єлизавета, його дружина, завагітніла й п’ять місяців ховалася, кажучи:
25 Akati mumwoyo make, “Ishe andiitira izvi. Mumazuva ano akaratidza nyasha dzake uye akabvisa kunyadziswa kwangu pakati pavanhu.”
«Ось що для мене зробив Господь у ці дні, коли зглянувся, щоб зняти ганьбу мою між людьми».
26 Mumwedzi wechitanhatu, Mwari akatuma mutumwa Gabhurieri kuNazareta, guta riri muGarirea,
Шостого місяця Бог надіслав ангела Гавриїла в галілейське місто, яке називалося Назарет,
27 kumhandara yakanga yatsidzirwa kuwanikwa nomurume ainzi Josefa, chizvarwa chaDhavhidhi. Zita remhandara iyi rainzi Maria.
до діви, що була заручена з чоловіком, на ім’я Йосиф, з дому Давида. Ім’я діви було Марія.
28 Mutumwa akasvika kwaari akati, “Kwaziwa, iwe wakanzwirwa nyasha zvikuru! Ishe anewe.”
Прийшовши до неї, ангел промовив: ―Радій, та, що отримала благодать! Господь із тобою! Благословенна ти між жінками.
29 Maria akatambudzika zvikuru namashoko ake uye akashamiswa kuti kukwazisa kwakadai ndekworudzii.
Ці слова здивували її, і вона почала роздумувати, що може означати це привітання.
30 Asi mutumwa akati kwaari, “Usatya, Maria, iwe wanzwirwa nyasha naMwari.
Ангел відповів їй: ―Не бійся, Маріє, бо ти знайшла благодать у Бога.
31 Uchava nomwana uye uchazvara mwanakomana, ugomutumidza zita rokuti Jesu.
Ось завагітнієш та народиш Сина, і назвеш Його Ісус.
32 Achava mukuru uye achanzi Mwanakomana weWokumusoro-soro. Ishe Mwari achamupa chigaro choushe chababa vake Dhavhidhi,
Він буде великий, і Його називатимуть Сином Всевишнього. Господь Бог дасть Йому престол Давида, батька Його.
33 uye achatonga pamusoro peimba yaJakobho nokusingaperi; umambo hwake hahungatongogumi.” (aiōn )
Він царюватиме над домом Якова повіки, і Його Царству не буде кінця. (aiōn )
34 Maria akabvunza mutumwa akati, “Ko, izvi zvichaitika seiko sezvo ini ndiri mhandara?”
Марія відповіла ангелу: ―Як же це станеться, якщо я не була з чоловіком?
35 Mutumwa akapindura achiti, “Mweya Mutsvene achauya pamusoro pako, uye simba reWokumusoro-soro richakufukidza. Saka mutsvene achazvarwa achanzi Mwanakomana waMwari.
У відповідь ангел сказав: ―Дух Святий зійде на тебе, і сила Всевишнього обгорне тебе, тому Святий, Який народиться, назветься Сином Божим.
36 Kunyange hama yako Erizabheti achava nomwana pamazuva okukwegura kwake, uye mwedzi uno ndowechitanhatu kuna iye ainzi asingabereki.
Ось Єлизавета, твоя родичка, завагітніла у своїй старості й чекає на сина; і оце вже шостий місяць тій, що її звуть безплідною,
37 Nokuti hakuna chinhu chisingagonekwi naMwari.”
бо у Бога ніяке слово не буває безсилим.
38 Maria akati, “Ini ndiri muranda waShe. Ngazviitike hazvo kwandiri sezvamareva.” Ipapo mutumwa akabva paari.
Марія відповіла: ―Ось я, раба Господня, нехай усе станеться за словом твоїм. І ангел відійшов від неї.
39 Panguva iyoyo Maria akagadzirira ndokukurumidza kuenda kune rimwe guta romunyika yezvikomo yeJudhea,
Тими днями Марія зібралася й пішла, поспішаючи, у гірську околицю, в одне з міст Юдиних.
40 uko kwaakasvikopinda mumba maZekaria akakwazisa Erizabheti.
Вона зайшла в дім Захарії і привітала Єлизавету.
41 Erizabheti akati anzwa kukwazisa kwaMaria, mwana akakwakuka mudumbu make, ipapo Erizabheti akazadzwa noMweya Mutsvene.
Коли Єлизавета почула привітання Марії, то дитя в її лоні заворушилося від радості, а Єлизавета наповнилася Духом Святим.
42 Akadanidzira nenzwi guru achiti, “Wakaropafadzwa iwe pakati pavakadzi, uye akaropafadzwa mwana wauchazvara!
Вона голосно промовила: ―Благословенна ти між жінками, і благословенна Дитина, Яку ти народиш!
43 Asi ini ndanzwirwawo nyasha seiko, zvokuti mai vaShe wangu vauye kwandiri?
І звідкіля мені це, що мати Господа мого прийшла до мене?
44 Pangosvika inzwi rokukwazisa kwenyu munzeve dzangu mwana ari mudumbu mangu abva akwakuka nomufaro.
Як тільки я почула голос твого привітання, дитина в моєму лоні заворушилася від радості.
45 Akaropafadzwa iye akatenda kuti zvakataurwa kwaari naShe zvichaitika!”
Блаженна та, яка повірила, що здійсниться все сказане їй від Господа!
46 Maria akati: “Mwoyo wangu unokudza Ishe
І сказала Марія: «Величає душа моя Господа,
47 uye mweya wangu unofara muna Mwari Muponesi wangu,
та радіє дух мій у Бозі, Спасителі моєму,
48 nokuti akanga ane hanya nokuninipiswa kwomurandakadzi wake. Kubva zvino marudzi ose achanditi ndakaropafadzwa,
бо зглянувся Він на покору раби Своєї. Ось чому віднині всі покоління називатимуть мене блаженною,
49 nokuti Iye Wamasimba andiitira zvinhu zvikuru, zita rake idzvene.
бо велике вчинив мені Всемогутній. Святе ім’я Його!
50 Ngoni dzake dzinosvika kuna avo vanomutya, kubva kune chimwe chizvarwa kusvikira kune chimwe chizvarwa.
Милість Свою Він [показує] з роду в рід тим, хто боїться Його.
51 Iye akaita mabasa esimba noruoko rwake; akaparadzira avo vanozvikudza mundangariro dzemwoyo yavo.
Він зробив велику справу Своєю рукою, розсіяв гордих у думках сердець їхніх.
52 Akabvisa vatongi pazvigaro zvavo, asi akasimudzira vanozvininipisa.
Скинув сильних з престолу та підняв принижених.
53 Akagutsa vane nzara nezvinhu zvakanaka, asi akadzinga vapfumi vasina chinhu.
Голодних нагодував благами, а заможних відіслав ні з чим.
54 Akabatsira muranda wake Israeri, achirangarira kuva nengoni,
Допоміг Ізраїлеві, слузі Своєму, згадавши милість,
55 kuna Abhurahama nezvizvarwa zvake nokusingaperi, kunyange sezvaakareva kumadzibaba edu.” (aiōn )
так, як обіцяв батькам нашим, Авраамові та нащадкам його повіки!» (aiōn )
56 Maria akagara naErizabheti kwemwedzi inenge mitatu uye mushure maizvozvo akazodzokera zvake kumusha.
Марія залишилася з Єлизаветою три місяці, а потім повернулася до себе додому.
57 Nguva yakati yasvika yokuti Erizabheti ave nomwana, akazvara mwana mukomana.
Коли настав час, Єлизавета народила сина.
58 Vavakidzani vake nehama dzake vakanzwa kuti Ishe akanga amunzwira ngoni huru, vakafara pamwe chete naye.
І почули сусіди та родичі, що Господь проявив Свою велику милість до неї, та раділи разом із нею.
59 Pazuva rorusere vakauya kuzodzingisa mwana, uye vakanga vachizomutumidza zita rababa vake Zekaria,
Восьмого дня, коли прийшли обрізати немовля, хотіли назвати його ім’ям батька – Захарія.
60 asi mai vake vakati, “Kwete! Anofanira kunzi Johani.”
Але мати його відповіла: ―Ні! Він буде називатися Іван.
61 Ivo vakati kwaari, “Pakati pehama dzenyu hapana munhu ane zita iroro.”
А вони сказали їй: ―У твоїй родині немає нікого, названого таким ім’ям.
62 Ipapo vakaninira namaoko kuna baba vake, kuti vazive zita raaida kupa mwana.
Знаками запитали його батька, як він бажає його назвати.
63 Akavakumbira pokunyorera, akanyora kuti “Zita rake ndiJohani” uye vose vakashamiswa nazvo.
Він попросив дощечку для запису та написав: «Його ім’я – Іван!» І всі дивувалися.
64 Pakarepo muromo wake wakazarurwa uye rurimi rwake rukasunungurwa, akatanga kutaura, achirumbidza Mwari.
Тієї ж миті відкрилися його вуста: він почав говорити, благословляючи Бога.
65 Vavakidzani vose vakazadzwa nokutya, nomunyika yose yezvikomo yeJudhea vanhu vakataura pamusoro pezvinhu izvi zvose.
І страх охопив усіх сусідів, і всюди в гірській частині Юдеї говорили про ці події.
66 Vanhu vose vakazvinzwa vakashamiswa nazvo, vakati, “Mwana uyu achava akadiniko?” Nokuti ruoko rwaShe rwaiva naye.
Кожен, хто чув це, говорив у своєму серці: «Ким же стане це дитя?» Бо рука Господа була з ним.
67 Zekaria baba vake vakazadzwa noMweya Mutsvene uye vakaprofita vachiti:
Захарія, батько його, наповнився Духом Святим і почав пророкувати:
68 “Ishe, Mwari waIsraeri ngaakudzwe, nokuti akauya akadzikinura vanhu vake.
«Благословен Господь, Бог Ізраїлю, бо прийшов Він на допомогу та визволив народ Свій.
69 Akatisimudzira runyanga rworuponeso muimba yomuranda wake Dhavhidhi,
Він підняв нам ріг спасіння у домі Давида, слуги Свого,
70 sezvaakataura kubudikidza navaprofita vake vatsvene vekare, (aiōn )
як заповів колись у давнину через вуста Своїх святих пророків, (aiōn )
71 iko kuponeswa kubva kuvavengi vedu naparuoko rwavose vanotivenga,
що визволить нас від ворогів наших та від усіх, хто ненавидить нас.
72 kunzwira madzibaba edu ngoni nokurangarira sungano yake tsvene,
Він проявив милість до батьків наших, пам’ятаючи про Свій святий заповіт,
73 mhiko yaakapikira baba vedu Abhurahama:
обітницю, яку Він дав нашому батькові Аврааму, –
74 kutinunura kubva muruoko rwavavengi vedu, uye kutigonesa kuti timushumire tisingatyi,
визволити нас від руки ворогів, щоб ми служили Йому без страху
75 muutsvene nokururama pamberi pake mazuva edu ose.
у святості й праведності перед лицем Його в усі дні наші.
76 “Uye iwe, mwana wangu, uchanzi muprofita weWokumusoro-soro; nokuti uchatungamira pamberi paShe kuti umugadzirire nzira,
І ти, дитино, назвешся пророком Всевишнього, бо йтимеш перед Господом, готуючи шляхи Йому,
77 kuti ape vanhu vake ruzivo rworuponeso kubudikidza nokuregererwa kwezvivi zvavo,
щоб дати пізнання спасіння народові Його, через прощення гріхів їхніх.
78 nokuda kwomwoyo munyoro waMwari wedu, naye zuva richatibudira richibva kudenga,
Через велику милість Бога нашого, з якою прийде нам на допомогу, як Вранішня Зоря з висоти,
79 kuti rivhenekere pamusoro paavo vagere murima nomumumvuri worufu, uye kuti usesedze tsoka dzedu munzira yorugare.”
щоб засіяти над тими, що живуть у темряві й у тіні смерті, спрямовуючи наші кроки на шлях миру».
80 Uye mwana akakura akava nesimba mumweya; uye akagara mugwenga kusvikira azoonekwa pachena kuvaIsraeri.
Дитина ж росла та зміцнювалась духом і перебувала в пустелі до дня, коли з’явилася перед Ізраїлем.