< Ditiro 17 >

1 Mme ba ralala metse ya Amfipolisa le Apolonia mme ba tla mo Thesalonia, kwa go neng go na le ntlo ya thuto ya Sejuta teng.
Paulo e Silas viajaram pelas [cidadezinhas ]de Anfípolis e Apolônia e chegaram à [cidade ]de Tessalônica. Havia lá uma casa de reuniões dos judeus.
2 Jaaka e ne e le tlwaelo ya ga Paulo, a tsena mo teng a rera, mme ya re ka go latelana ga bo Sabata ba le bararo a bulela batho dikwalo,
[No Sábado/dia de descanso dos judeus, ]Paulo se dirigiu, como de costume, à casa de reuniões. Durante três semanas, [ele passou lá ]o dia de descanso dos judeus. Referindo-se às Escrituras [sobre o Messias, ]ele falou com as pessoas ali reunidas.
3 a tlhalosetsa batho diporofeso ka pogo ya ga Mesia le ka tsogo ya gagwe mo baswing, a ba a tlhomamisa gore Jesu ke Mesia.
Ele explicou e comprovou que [os profetas tinham escrito que ]o Messias teria que morrer e [depois ]voltar à vida. Ele lhes disse: “Este homem Jesus, de quem lhes falo, é o nosso Messias. [Ele morreu e depois voltou à vida, bem como os profetas predisseram / profetizaram”. ]
4 Bangwe ba ba neng ba reeditse ba ne ba kgonwa ke molaetsa wa Lefoko mme ba sokologa ba inaakanya le Paulo le Silase mmogo le badumedi ba Bagerika ba banna ba le bantsi, le basadi ba motse ba ba tlotlegang ba le bantsi.
Alguns dos judeus [ali presentes ]foram persuadidos por {creram na} [aquilo que Paulo disse ]e passaram a associar-se com Paulo e Silas. Houve ali também muitos gentios/não judeus que adoravam a Deus, e muitas mulheres graúdas/importantes [que também creram na mensagem sobre Jesus ]e começaram a associar-se com Paulo e Silas.
5 Mme baeteledipele ba Bajuta ba ne ba fufega mme ba tlhotlheletsa batho ba ba senang molemo (dimatla) mo motseng go dira lesomo la go simolola mokubukubu. Ba ne ba tlhasela bonno jwa ga Jasone, ba loga leano la go isa Paulo le Silase kwa tlung ya tsheko go otlhaiwa.
Mas [alguns líderes ]dos judeus ali na Tessalônica ficaram ciumentos [por causa das muitas pessoas que acreditaram naquilo que Paulo ensinava. ]Portanto aqueles judeus se dirigiram à praça pública e persuadiram alguns preguiçosos, [que vadiavam por ali, ]a segui-los. [Assim, os líderes ]dos judeus conseguiram reunir uma multidão e incitaram as pessoas a fazerem muito barulho, zangando-se [com Paulo e Silas. ]Aqueles [judeus e outros ]correram até a casa de [um homem chamado ]Jasão. [Foi ele quem tinha convidado Paulo e Silas a se hospedarem em sua casa. ]Eles quiseram tirar Paulo e Silas da casa, levando-os até onde [havia ]uma multidão [de pessoas. ]
6 Erile ba sa ba fitlhele koo, ba gogela Jasone kwa ntle le badumedi bangwe, mme ba ba tlisa fa pele ga lekgotla. Ba goa ba re, “Paulo le Silase ba fetotse lefatshe lotlhe, jaanong ba fano ba dubaka motse wa rona,
Ao saberem que Paulo e Silas realmente não se encontravam naquela casa, procuraram o Jasão [e o pegaram. ]Eles arrastavam Jasão e alguns [outros ]cristãos até onde estavam congregados os chefes/oficiais municipais e [muitas outras pessoas. ]Os homens [que trouxeram Jasão ]gritavam: “Esses [dois ]homens causam problemas [IDM] por toda parte [HYP] [por onde eles viajam. ]Agora eles chegaram a nossa cidade,
7 mme Jasone o ba letleletse go tsena mo tlung ya gagwe. Botlhe ba molato wa go tsogologela puso, gonne ba bolela fa go na le kgosi nngwe, e go tweng Jesu mo boemong jwa ga Kaesarea.”
e [esse tal ]de Jasão os convidou a se hospedarem na casa dele. Todos os membros [desse grupo ]desobedecem / se opõem (a)os decretos do nosso Imperador. Eles afirmam que o [verdadeiro ]governante/rei é outro homem, chamado Jesus!”
8 Mme batho ba motse, le baatlhodi, ba ne ba tshwenyega thata ka mafoko a, mme ba ba lesa ba tsamaya fela ba sena go ba duedisa madi a go sekela kwa ntle.
Quando a multidão [ali congregada ]e os chefes municipais ouviram isso, eles ficaram bem zangados e perturbados.
9
[Eles quiseram botar os cristãos na cadeia. Mas em vez de assim fazerem, ]os oficiais obrigaram Jasão e os demais [cristãos ]a pagarem uma multa e prometeram [devolver-lhes o dinheiro se Paulo e Silas não provocassem mais problemas. ]Então os chefes soltaram Jasão e os demais cristãos.
10 Mme bosigo joo Bakeresete ba akofa ba tshabisetsa Paulo le Silase kwa Berea, mme jaaka gale, ba ya kwa tlung ya thuto go ya go rera.
Naquela mesma noite, os cristãos mandaram Paulo e Silas [embora de Tessalônica] para [a cidade ]de Bereia. Ao chegarem lá, Paulo e Silas se dirigiram à casa de reuniões dos judeus, [num dia em que muitas pessoas estavam congregadas ali. ]
11 Mme batho ba Berea ba ne ba tlhaloganya go na le ba ba kwa Thesalonika, ba ne ba reetsa molaetsa ka boitumelo. Ba ne ba batlisisa mo dikwalong letsatsi le letsatsi go bona gore a se se builweng ke Paulo le Silase ke Boammaaruri.
Os [judeus ]da Tessalônica não estavam dispostos a ouvir a mensagem de Deus, mas os [judeus ]que moravam na Bereia tinham boa disposição para ouvir, portanto escutaram atenciosamente a mensagem [sobre Jesus. ]Todos os dias [eles mesmos ]leram as Escrituras para se certificarem de que aquilo que Paulo [estava dizendo sobre o Messias ]era de fato verdade.
12 Lwa bofelo bangwe ba bone ba le bantsi ba ne ba dumela, mmogo le basadi ba ba tlotlegang ba Bagerika le banna ba le bantsi le bone ba dumela.
Consequentemente, muitos dos judeus creram [em Jesus; ]outrossim, [creram nele ]algumas das importantes mulheres gentias/não judias e muitos homens não judeus.
13 Mme erile fa Bajuta mo Thesalonika ba utlwa gore Paulo o ne a rera kwa Berea, ba ya teng go ya go tsosa mokubukubu.
Mas então os judeus da Tessalônica ouviram [dizer ]que Paulo [estava ]na Bereia e que a mensagem de Deus [acerca de Jesus ]estava sendo pregada por ele {que ele estava pregando a mensagem de Deus [sobre Jesus]}. Por isso eles foram à Bereia e [disseram a muitas pessoas lá que não era verdade aquilo que Paulo estava ensinando. Assim, ]eles fizeram com que muitas daquelas pessoas se zangassem [com Paulo].
14 Ka bonako badumedi ba tshabisetsa Paulo kwa lewatleng, fa Silase le Timotheo bone ba sala.
Por isso [vários ]dos cristãos [na Bereia ]escoltaram Paulo até o litoral para que pudesse [partir para outra província. ]Mas Silas e Timóteo permaneceram na Bereia.
15 Ba ba neng ba patile Paulo ba ne ba tsamaya nae go ya kwa Athena, mme ba boela kwa Berea ka molaetsa o o yang kwa go Silase le Timotheo gore ba itlhaganelele go kopana nae.
Quando Paulo e os demais homens [chegaram ao litoral, embarcaram num navio e ]viajaram para [a cidade de ]Atenas. Então Paulo disse [aos homens que o tinham acompanhado: ]“Mandem Silas e Timóteo virem ter comigo/me encontrarem [aqui em Atenas ]o mais cedo possível”. Então aqueles homens saíram [de Atenas e voltaram à Bereia.]
16 Mme erile fa Paulo a sa ntse a ba letetse mo Athena, a tshwenyega thata ka go bona medimo ya disetwa gongwe le gongwe mo motseng.
Em Atenas, Paulo esperava [a chegada de ]Silas e Timóteo. [Enquanto isso, ele andava pela cidade. ]Paulo ficou muito aflito/perturbado ao ver que, por toda [HYP] na cidade, havia muitos ídolos [cultuados pelos habitantes].
17 O ne a ya kwa tempeleng go ya go buisanya le Bajuta le Badichaba ba ba neng ba kgatlhegela go obamela Modimo, mme a bua letsatsi le letsatsi mo patlelong le botlhe ba ba neng ba le foo.
Por isso, ele se dirigiu à casa de reuniões dos judeus e falou [de Jesus ]aos judeus e aos gregos que aceitavam a crença dos judeus. Ele também visitava diariamente a praça pública e conversava com as pessoas [que ]lá [encontrava.]
18 Mme ba kopana le batlhalefi bangwe ba Bapikuria le Basetoika. Erile fa a ba bolelela kaga Jesu le kaga tsogo ya gagwe ba re, “Ke molori,” kgotsa, “O leka go dirisa tumelo ya seeng.”
Paulo deparou com alguns professores que gostavam de falar sobre aquilo que as pessoas deveriam crer. [As pessoas chamavam ]alguns deles de “epicureus” e [chamavam ]outros de “estóicos”. Eles explicaram a Paulo [aquilo que acreditavam ]e lhe perguntaram [o que ele acreditava. Então ]alguns deles disseram [uns aos outros: ]“Esse ignorante está dizendo somente bobagem [RHQ]!” Outros disseram: “[Parece-nos ](excl) que ele está ensinando sobre deuses [estrangeiros/novos ]que nós (excl) desconhecemos”. Eles disseram isso porque Paulo lhes dizia que [Jesus tinha morrido e ]que tinha voltado à vida [depois de morrer. Eles nunca tinham ouvido aquela mensagem.]
19 Mme ba ne ba mo laletsa kwa patlelong ya Thaba ya Marase ba re, “Tla o re bolelele thata ka ga tumelo e ncha e,
Por isso eles o levaram ao lugar onde se reunia o Conselho Municipal. [Ao chegarem ]lá, eles disseram a Paulo: “[Por favor, ]conte-nos qual é a nova mensagem que você está ensinando às pessoas {que está sendo ensinada por você}?
20 gonne o bua dilo tse di hakgamatsang mme re batla go utlwa mo gogolo.”
Você está ensinando algumas coisas que nos surpreendem, quando as ouvimos (excl), portanto queremos saber o significado delas”.
21 (Ke tshwanetse go tlhalosa gore Baathena mmogo le baeng ba ba mo Athena ba ne ba lebega ba senya nako ya bone yotlhe ba buisanya ka ga megopolo e mesha)!
[Eles assim falaram, pois ]os habitantes de Atenas, como também os de outras regiões que ali moravam, conversavam continuamente sobre as novidades ou escutavam [outras pessoas explicarem ]as coisas novas.
22 Mme Paulo erile fa a ema fa pele ga bone kwa Areapago a ba raya a re, “Batho ba Athena ke lemoga fa lo le badumedi,
Então Paulo se levantou em presença dos homens do Conselho Municipal e disse: “Cidadãos de Atenas, eu vejo/percebo que vocês são muito religiosos/acham muito importante adorar muitos deuses.
23 gonne erile ke ntse ke tsamaya ke ne ka bona dibeso di le dintsi tsa lona, mme nngwe ya tsone e ne e kwadilwe go twe. ‘Go Modimo o o sa itseweng.’ Lo ntse lo o obamela lo sa itse gore ke mang, mme gompieno ke batla go lo bolelela ka ga one.
[Digo isso ]porque, ao perambular pela cidade, observando os objetos [que representam diversos deuses que ]vocês cultuam, vi inclusive um altar [contendo ]as seguintes palavras gravadas/escritas [por alguém: ISTO HOMENAGEIA ]O Deus [QUE NÓS ](excl) NÃO CONHECEMOS. Por isso vou lhes falar agora [daquele Deus ]que vocês cultuam sem conhecer.
24 “O dirile lefatshe le sengwe le sengwe se se mo go lone, mme jaaka e le Morena wa legodimo le lefatshe, ga o nne mo ditempeleng tse di dirilweng ke batho.
Ele é o Deus que fez o mundo e tudo que existe nele. Já que governa [todos os seres no ]céu e [na ]terra, Ele não mora em santuários construídos por seres humanos.
25 Le gone diatla tsa batho ga di ka ke tsa direla ditlhoko tsa one se o se tlhokang, ga o tlhoke sepe! One ka bo one o naya botshelo ebile o tshedisa sengwe le sengwe gape o diragatsa sengwe le sengwe se se tlhokegang.
Ele não precisa de nada feito pelos seres humanos [MTY] {não precisa que os seres humanos façam [MTY] nada para Ele}, pois tudo que existe pertence a Ele. É Ele quem faz que nós/todos os seres humanos vivamos/vivam e respiremos/respirem e [Ele nos dá ]todas as coisas [de que precisamos ](incl).
26 O bopile batho botlhe ba lefatshe go tswa mo mothong a le mongwe Adamo, mme wa phatlalatsa dichaba mo lefatsheng. O itsile pele gore ke dife tse di tshwanetseng go tsholetsega le go wa, le gore leng. O emisitse melelwane ya tsone.
[No começo], Deus criou um homem e dele Deus produziu todas as raças/nações que habitam agora na terra. Outrossim, Ele determinou onde cada grupo/raça de seres humanos fosse morar e durante quanto tempo cada grupo/raça habitaria [aqueles lugares. ]
27 “Maikaelelo a one mo go tse tsotlhe ke gore batho ba tshwanetse go batla Modimo, le gore motlhaope ba bone tsela e e yang kwa go one ba o bone, ntswa o se kgakala le ope wa rona.
Ele desejava que os seres humanos se dessem conta da sua necessidade dele. Então talvez fossem buscá-lo e encontrá-lo. [Deus quer que nós O busquemos, ]mesmo que Ele esteja [bem ]pertinho [LIT] de cada um de nós.
28 Gonne mo go one re a tshela ebile re a tsamaya! re bile re teng ka one! Jaaka mongwe wa bakwadi ba lona ba maboko a boletse a re, ‘Re bana ba Modimo!’
Como alguém já disse: ‘[É só ]por Ele nos capacitar que nós (incl) conseguimos viver, nos movimentar e fazer [o que fazemos]’. E, como alguns dos seus próprios poetas/escritores já disseram: ‘Nós (incl) somos filhos de Deus’.
29 Fa se e le boammaaruri, ga re a tshwanela go gopola Modimo jaaka modimo o o dirilweng ka gauta kana selefera kgotsa o betlilwe ka lentswe.
Portanto, por sermos filhos de Deus nós (incl) não devemos pensar que Ele seja parecido com uma imagem [feita ]de ouro ou prata ou pedra [por mãos humanas]. As pessoas desenham e confeccionam com perícia aquelas imagens, [mas elas não estão vivas. ]
30 Mme Modimo o ne wa itshokela botlhoka-kitso jwa motho mo lobakeng lo lo fetileng kaga dilo tse, mme jaanong o laola mongwe le mongwe gore a latlhe medimo ya gagwe mme a obamele one fela.
Durante a época em que os seres humanos nem sabiam [o que Deus queria que eles fizessem, ]Ele não [os ]castigava [imediatamente por causa disso. ]Mas agora Deus manda que todas as pessoas por toda parte se afastem dos seus maus caminhos.
31 Gonne o tlhophile letsatsi la go sekisa lefatshe ka tshiamo ka monna yo o mo losong.”
[Ele nos avisa ]que, em determinado dia escolhido por Ele mesmo, Ele julgará [todos nós (incl) seres humanos no ][MTY] mundo. Ele já nomeou [certo ]homem para [nos ]julgar, [e aquele homem julgará cada um de nós de ]forma justa/reta. Deus já mostrou a todos os [seres humanos que Ele nomeou aquele homem para julgar todo o mundo, ]pois Deus o fez voltar à vida após ter morrido”.
32 Erile fa ba utlwa Paulo a bua kaga tsogo ya motho yo o neng a sule, bangwe ba tshega, mme ba bangwe ba re, “Re batla gore re tle re utlwe gape kaga gone.”
Quando os homens do Conselho ouviram [Paulo ]afirmar que um homem tinha voltado à vida após ter morrido, alguns deles riram com desprezo. Mas outros disseram: “Nós (excl) gostaríamos que você nos contasse mais sobre este assunto em outra ocasião”.
33 Mme moo ga fetsa puisanyo ya bone le Paulo,
Depois disso, Paulo saiu da [reunião ]do Conselho.
34 mme bangwe ba se kae ba ikopanya nae ba nna badumedi. Mongwe mo go bone e ne e le Dionisio wa lekgotla la motse le mosadi mongwe yo o neng a bidiwa Damarise, le ba bangwe.
Contudo, algumas das pessoas ali reunidas acompanharam Paulo e se tornaram cristãs. Entre aqueles [que passaram a crer em Jesus ]houve um membro do Conselho. [Ele se chamava ]Dionísio. Houve também uma mulher [graúda/importante ]chamada Dâmaris e algumas outras pessoas [que ouviram a palestra/mensagem de Paulo e passaram a crer em Jesus].

< Ditiro 17 >