< Poslovice 1 >
1 Prièe Solomuna sina Davidova, cara Izrailjeva,
Исраил падишаси Давутниң оғли Сулайманниң пәнд-несиһәтлири: —
2 Da se poznaje mudrost i nastava, da se razumiju rijeèi razumne,
Бу пәнд-несиһәтләр саңа әқил-парасәт, әдәп-әхлақни үгитип, сени ибрәтлик сөзләрни чүшинидиған қилиду;
3 Da se prima nastava u razumu, u pravdi, u sudu i u svemu što je pravo,
саңа даналиқ, һәққанийлиқ, пәм-парасәт вә дуруслуқниң йолйоруқ-тәрбийисини қобул қилдуриду.
4 Da se daje ludima razboritost, mladiæima znanje i pomnjivost.
Бу [пәнд-несиһәтләр] наданларни зерәк қилип, яшларни билимлик вә сәзгүр қилиду;
5 Mudar æe slušati i više æe znati, i razuman æe steæi mudrost,
буларға қулақ селиши билән даналар билимини ашуриду, йорутулған кишиләр техиму дана мәслиһәткә еришиду,
6 Da razumije prièe i znaèenje, rijeèi mudrijeh ljudi i zagonetke njihove.
шундақла пәнд-несиһәтләр һәм тәмсилләрниң мәнасини, данишмәнләрниң һекмәтлири һәм тилсим сөзлирини чүшинидиған қилиниду.
7 Poèetak je mudrosti strah Gospodnji; ludi preziru mudrost i nastavu.
Пәрвәрдигардин қорқуш билимниң башлинишидур; Ахмақлар даналиқни вә тәрбийини көзгә илмайду.
8 Slušaj, sine, nastavu oca svojega, i ne ostavljaj nauke matere svoje.
И оғлум, атаңниң тәрбийисигә қулақ сал, анаңниң сөз-несиһәтидин айрилма;
9 Jer æe biti vijenac od milina oko glave tvoje, i grivna na grlu tvom.
чүнки улар сениң бешиңға тақалған гүл чәмбирәк, бойнуңға есилған марҗан болиду.
10 Sine moj, ako bi te mamili grješnici, ne pristaj;
И оғлум, яманлар сени аздурса, уларға әгәшмигин.
11 Ako bi rekli: hodi s nama da vrebamo krv, da zasjedamo pravome ni za što;
Әгәр улар: — Жүр, қапқан қуруп адәм өлтүрәйли; Йошурунивелип, бирәр бегуна кәлгәндә урайли!
12 Proždrijeæemo ih kao grob žive, i svekolike kao one koji slaze u jamu; (Sheol )
Тәһтисарадәк уларни жутуветәйли, Сақ болсиму, һаңға чүшкәнләрдәк уларни жиқитайли; (Sheol )
13 Svakojakoga blaga dobiæemo, napuniæemo kuæe svoje plijena;
Улардин хилму-хил қиммәтлик мал-дунияға егә болуп, Өйлиримизни олҗа билән толдуримиз.
14 Bacaæeš ždrijeb svoj s nama; jedan æe nam tobolac biti svjema;
Биз билән шерик бол, Һәмянимиз бир болсун, десә, —
15 Sine moj, ne idi na put s njima, èuvaj nogu svoju od staze njihove.
И оғлум, уларға йолдаш болма, Өзүңни уларниң изидин нери қил!
16 Jer nogama svojim trèe na zlo i hite da proljevaju krv.
Чүнки уларниң путлири рәзилликкә жүгүриду, Қолини қан қилиш үчүн алдирайду.
17 Jer se uzalud razapinje mreža na oèi svakoj ptici;
Һәр қандақ учарқанат туюп қалғанда қапқан қоюш бекар аваричиликтур;
18 A oni vrebaju svoju krv i zasjedaju svojoj duši.
Лекин булар дәл өз қенини төкүш үчүн сақлайду; Өз җанлириға замин болушни күтиду.
19 Taki su putovi svijeh lakomijeh na dobitak, koji uzima dušu svojim gospodarima.
Нәпси йоғинап кәткән һәр бир адәмниң йоллириниң ақивити мана шундақ; [Һарам мал-дуния] өз егилириниң җенини алиду.
20 Premudrost vièe na polju, na ulicama pušta glas svoj;
[Бүйүк] даналиқ кочида очуқ-ашкарә хитап қилмақта, Чоң мәйданларда садасини аңлатмақта.
21 U najveæoj vrevi vièe, na vratima, u gradu govori svoje besjede:
Коча доқмушлирида адәмләрни чақирмақта, Шәһәр дәрвазилирида сөзлирини җакалимақта: —
22 Ludi, dokle æete ljubiti ludost? i potsmjevaèima dokle æe biti mio potsmijeh? i bezumni dokle æe mrziti na znanje?
И саддилар, қачанғичә мошундақ наданлиққа берилисиләр? Мәсқирә қилғучилар қачанғичә мәсқириликтин һозур алсун? Ахмақлар қачанғичә билимдин нәпрәтләнсун?!
23 Obratite se na karanje moje; evo, izasuæu vam duh svoj, kazaæu vam rijeèi svoje.
Тәнбиһлиримгә қулақ селип маңған йолуңлардин янған болсаңлар еди! Роһумни силәргә төкүп берәттим, Сөзлиримни силәргә билдүргән болаттим.
24 Što zvah, ali ne htjeste, pružah ruku svoju, ali niko ne mari,
Лекин чақирсам, аңлимидиңлар; Қолумни узартсам, һеч қайсиңлар қаримидиңлар.
25 Nego odbaciste svaki savjet moj, i karanja mojega ne htjeste primiti;
Несиһәтлиримниң һәммисигә пәрва қилмидиңлар, Тәнбиһимни аңлашни қилчә халимидиңлар.
26 Zato æu se i ja smijati vašoj nevolji, rugaæu se kad doðe èega se bojite;
Шуңа, бешиңларға балаю-қаза кәлгәндә күлимән, Вәһимә силәргә йетиши билән мәсқирә қилимән.
27 Kad kao pustoš doðe èega se bojite, i pogibao vaša kao oluja kad doðe, kad navali na vas nevolja i muka.
Һалакәт елип кәлгән вәһимә үстүңләргә чүшкәндә, Вәйранчилиқ силәргә қуюнтаздәк кәлгәндә, Силәр еғир қайғуға вә азапқа муптила болғиниңларда —
28 Tada æe me zvati, ali se neæu odazvati; rano æe tražiti, ali me neæe naæi.
У чағда мошу кишиләр мәндин өтүнүп чақириду, Мән пәрва қилмаймән, Мени тәлмүрүп издисиму, тапалмайду.
29 Jer mrziše na znanje, i straha Gospodnjega ne izabraše;
Улар билимгә нәпрәтләнгинидин, Пәрвәрдигардин әйминишни таллимиғинидин,
30 Ne pristaše na moj svjet, i preziraše sva karanja moja.
Мениң нәсиһитимни қилчә қобул қилғуси йоқлуғидин, Тәнбиһимгиму пәрва қилмиғиниңлардин,
31 Zato æe jesti plod od putova svojih, i nasitiæe se savjeta svojih.
Улар өз бешини йәйду, Өз қәстлиридин толуқ азап тартиду;
32 Jer æe lude ubiti mir njihov, i bezumne æe pogubiti sreæa njihova.
Чүнки саддиларниң йолдин чиқиши өз җениға замин болиду; Ахмақлар раһәтлик турмушидин өзлирини һалак қилиду.
33 Ali ko me sluša, boraviæe bezbrižno, i biæe na miru ne bojeæi se zla.
Лекин маңа қулақ салғанлар аман-есән яшайду, Балаю-қазалардин, ғәм-әндишләрдин халий болуп, хатирҗәм туриду.