Poslovice 14
1 Mudra žena zida kuæu svoju, a luda svojim rukama raskopava.
Mądra niewiasta buduje dom swój; ale go głupia rękami swemi rozwala.
2 Ko hodi pravo, boji se Gospoda; a ko je opak na svojim putovima, prezire ga.
Kto chodzi w szczerości swojej, boi się Pana; ale przewrotny w drogach swoich gardzi nim.
3 U ustima je bezbožnikovijem prut oholosti, a mudre èuvaju usta njihova.
W ustach głupiego jest rózga hardości; ale wargi mądrych strzegą ich.
4 Gdje nema volova, èiste su jasle; a obilata je ljetina od sile volovske.
Gdzie niemasz wołów, żłób jest próżny; ale siłą wołów mnoży się obfitość zboża.
5 Istinit svjedok ne laže, a lažan svjedok govori laž.
Świadek prawdziwy nie kłamie; ale świadek fałszywy mówi kłamstwo.
6 Potsmjevaè traži mudrost, i ne nahodi je; a razumnomu je znanje lako naæi.
Naśmiewca szuka mądrości, a nie znajduje; ale umiejętność roztropnemu jest snadna.
7 Idi od èovjeka bezumna, jer neæeš èuti pametne rijeèi.
Idź precz od oblicza męża głupiego, gdyż nie znajdziesz przy nim warg umiejętności.
8 Mudrost je pametnoga da pazi na put svoj, a bezumlje je bezumnijeh prijevara.
Mądrość ostrożnego jest rozumieć drogę swoję, ale głupstwo głupich jest zdrada.
9 Bezumnima je šala grijeh, a meðu pravednima je dobra volja.
Każdy głupi nakrywa grzech, a między uprzejmymi mieszka przyjaźń.
10 Srce svaèije zna jad duše svoje; i u veselje njegovo ne miješa se drugi.
Serce każdego uznaje gorzkość duszy swojej, a do wesela jego nie przymięsza się obcy.
11 Dom bezbožnièki raskopaæe se, a koliba pravednijeh cvjetaæe.
Dom niezbożnych zgładzony będzie; ale przybytek cnotliwych zakwitnie.
12 Neki se put èini èovjeku prav, a kraj mu je put k smrti.
Zda się pod czas droga być prosta człowiekowi; wszakże dokończenie jej jest drogą na śmierć.
13 I od smijeha boli srce, i veselju kraj biva žalost.
Także i w śmiechu boleje serce, a koniec wesela bywa smutek.
14 Putova svojih nasitiæe se ko je izopaèena srca, ali ga se kloni èovjek dobar.
Drogami swemi nasyci się człowiek przewrotnego serca; ale się go chroni mąż dobry.
15 Lud vjeruje svašta, a pametan pazi na svoje korake.
Prostak wierzy każdemu słowu; ale ostrożny zrozumiewa postępki swoje.
16 Mudar se boji i uklanja se od zla, a bezuman navire i slobodan je.
Mądry się boi, i odstępuje od złego; ale głupi dociera, i śmiałym jest.
17 Nagao èovjek èini bezumlje, a pakostan je èovjek mrzak.
Porywczy człowiek dopuszcza się głupstwa, a mąż złych myśli w nienawiści bywa.
18 Ludi našljeðuje bezumlje, a razboriti vjenèava se znanjem.
Głupstwo prostacy dziedzicznie trzymają; ale ostrożni bywają koronowani umiejętnością.
19 Klanjaju se zli pred dobrima i bezbožni na vratima pravednoga.
źli się kłaniają przed dobrymi, a niepobożni stoją u drzwi sprawiedliwego.
20 Ubogi je mrzak i prijatelju svom, a bogati imaju mnogo prijatelja.
Ubogi bywa i u przyjaciela swego w nienawiści; ale wiele jest tych, którzy bogatego miłują.
21 Ko prezire bližnjega svojega griješi; a ko je milostiv ubogima, blago njemu.
Bliźnim swym grzesznik pogardza; ale kto ma litość nad ubogimi, błogosławionym jest.
22 Koji smišljaju zlo, ne lutaju li? a milost i vjera biæe onima koji smišljaju dobro.
Izali nie błądzą, którzy wymyślają złe? a miłosierdzie i prawda należy tym, którzy wymyślają dobre.
23 U svakom trudu ima dobitka, a govor usnama samo je siromaštvo.
W każdej pracy bywa pożytek; ale gołe słowo warg tylko do nędzy służy.
24 Mudrima je vijenac bogatstvo njihovo, a bezumlje bezumnijeh ostaje bezumlje.
Bogactwo mądrych jest koroną ich; ale głupstwo głupich zostaje głupstwem.
25 Istinit svjedok izbavlja duše, a lažan govori prijevaru.
Świadek prawdziwy wyzwala duszę; ale fałszywy kłamstwo mówi.
26 U strahu je Gospodnjem jako pouzdanje, i sinovima je utoèište.
Kto się boi Pana, ma ufanie mocne; a synowie jego ucieczkę mieć będą.
27 Strah je Gospodnji izvor životu da se èovjek saèuva od prugala smrtnijeh.
Bojaźń Pańska jest źródło żywota ku uchronieniu się sideł śmierci.
28 U mnoštvu je naroda slava caru; a kad nestaje naroda, propast je vladaocu.
W mnóstwie ludu jest zacność królewska; ale w trosze ludu zniszczenie hetmana.
29 Ko je spor na gnjev, velika je razuma; a ko je nagao pokazuje ludost.
Nierychły do gniewu jest bogaty w rozum; ale porywczy pokazuje głupstwo.
30 Život je tijelu srce zdravo, a zavist je trulež u kostima.
Serce zdrowe jest żywotem ciała; ale zazdrość jest zgniłością w kościach.
31 Ko èini krivo ubogome, sramoti stvoritelja njegova; a poštuje ga ko je milostiv siromahu.
Kto ciemięży ubogiego, uwłacza stworzycielowi jego; ale go czci, kto ma litość nad ubogim.
32 Za zlo svoje povrgnuæe se bezbožnik, a pravednik nada se i na smrti.
Dla złości swojej wygnany bywa niepobożny; ale sprawiedliwy nadzieję ma i przy śmierci swojej.
33 Mudrost poèiva u srcu razumna èovjeka, a što je u bezumnima poznaje se.
W sercu mądrego odpoczywa mądrość, ale wnet poznać, co jest w sercu głupich.
34 Pravda podiže narod, a grijeh je sramota narodima.
Sprawiedliwość wywyższa naród; ale grzech jest ku pohańbieniu narodów.
35 Mio je caru razuman sluga, ali na sramotna gnjevi se.
Król łaskaw bywa na sługę roztropnego; ale się gniewa na tego, który mu hańbę czyni.
