< ཡཱཀཱུབཿ 1 >
1 ཨཱིཤྭརསྱ པྲབྷོ ཪྻཱིཤུཁྲཱིཥྚསྱ ཙ དཱསོ ཡཱཀཱུབ྄ ཝིཀཱིརྞཱིབྷཱུཏཱན྄ དྭཱདཤཾ ཝཾཤཱན྄ པྲཏི ནམསྐྲྀཏྱ པཏྲཾ ལིཁཏི།
੧ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭੂ ਯਿਸੂ ਮਸੀਹ ਦੇ ਦਾਸ ਯਾਕੂਬ ਦੇ ਵੱਲੋਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰਾਂ ਗੋਤਾਂ ਨੂੰ ਜਿਹੜੇ ਸੰਸਾਰ ਭਰ ਵਿੱਚ ਖਿੰਡੇ ਹੋਏ ਹਨ; ਸੁੱਖ ਸ਼ਾਂਤੀ ਹੋਵੇ।
2 ཧེ མམ བྷྲཱཏརཿ, ཡཱུཡཾ ཡདཱ བཧུཝིདྷཔརཱིཀྵཱཥུ ནིཔཏཏ ཏདཱ ཏཏ྄ པཱུརྞཱནནྡསྱ ཀཱརཎཾ མནྱདྷྭཾ།
੨ਹੇ ਮੇਰੇ ਭਰਾਵੋ, ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਭਾਂਤ-ਭਾਂਤ ਦੇ ਪਰਤਾਵਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਵੋ ਤਾਂ ਇਹ ਨੂੰ ਪੂਰੇ ਅਨੰਦ ਦੀ ਗੱਲ ਸਮਝੋ।
3 ཡཏོ ཡུཥྨཱཀཾ ཝིཤྭཱསསྱ པརཱིཀྵིཏཏྭེན དྷཻཪྻྱཾ སམྤཱདྱཏ ཨིཏི ཛཱནཱིཐ།
੩ਕਿਉਂ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਧੀਰਜ ਨੂੰ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ।
4 ཏཙྩ དྷཻཪྻྱཾ སིདྡྷཕལཾ བྷཝཏུ ཏེན ཡཱུཡཾ སིདྡྷཱཿ སམྤཱུརྞཱཤྩ བྷཝིཥྱཐ ཀསྱཱཔི གུཎསྱཱབྷཱཝཤྩ ཡུཥྨཱཀཾ ན བྷཝིཥྱཏི།
੪ਅਤੇ ਧੀਰਜ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਪੂਰਾ ਕਰ ਲੈਣ ਦੇਵੋ ਤਾਂ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਸਿੱਧ ਅਤੇ ਸੰਪੂਰਨ ਹੋ ਜਾਵੋ ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਸੇ ਗੱਲ ਦਾ ਘਾਟਾ ਨਾ ਹੋਵੇ।
5 ཡུཥྨཱཀཾ ཀསྱཱཔི ཛྙཱནཱབྷཱཝོ ཡདི བྷཝེཏ྄ ཏརྷི ཡ ཨཱིཤྭརཿ སརལབྷཱཝེན ཏིརསྐཱརཉྩ ཝིནཱ སཪྻྭེབྷྱོ དདཱཏི ཏཏཿ ས ཡཱཙཏཱཾ ཏཏསྟསྨཻ དཱཡིཥྱཏེ།
੫ਪਰ ਜੇ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਬੁੱਧ ਦਾ ਘਾਟਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਉਹ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਕੋਲੋਂ ਮੰਗੇ, ਜਿਹੜਾ ਉਹਨਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਦਿਲ ਦੇ ਨਾਲ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਉਲਾਂਭੇ ਦੇ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਜਿਹੜੇ ਉਸ ਕੋਲੋਂ ਮੰਗਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਹ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
6 ཀིནྟུ ས ནིཿསནྡེཧཿ སན྄ ཝིཤྭཱསེན ཡཱཙཏཱཾ ཡཏཿ སནྡིགྡྷོ མཱནཝོ ཝཱཡུནཱ ཙཱལིཏསྱོཏྤླཝམཱནསྱ ཙ སམུདྲཏརངྒསྱ སདྲྀཤོ བྷཝཏི།
੬ਪਰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਾਲ ਮੰਗੇ, ਅਤੇ ਕੁਝ ਭਰਮ ਨਾ ਕਰੇ, ਕਿਉਂ ਜੋ ਭਰਮ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸਮੁੰਦਰ ਦੀ ਲਹਿਰ ਵਰਗਾ ਹੈ ਜਿਹੜੀ ਹਵਾ ਦੇ ਨਾਲ ਵਗਦੀ ਅਤੇ ਉੱਛਲਦੀ ਹੈ।
7 ཏཱདྲྀཤོ མཱནཝཿ པྲབྷོཿ ཀིཉྩིཏ྄ པྲཱཔྶྱཏཱིཏི ན མནྱཏཱཾ།
੭ਅਜਿਹਾ ਮਨੁੱਖ ਇਹ ਨਾ ਸਮਝੇ ਕਿ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਕੋਲੋਂ ਮੈਨੂੰ ਕੁਝ ਮਿਲੇਗਾ।
8 དྭིམནཱ ལོཀཿ སཪྻྭགཏིཥུ ཙཉྩལོ བྷཝཏི།
੮ਉਹ ਦੁਚਿੱਤਾ ਮਨੁੱਖ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਚੰਚਲ ਹੈ।
9 ཡོ བྷྲཱཏཱ ནམྲཿ ས ནིཛོནྣཏྱཱ ཤླཱགྷཏཱཾ།
੯ਪਰ ਉਹ ਭਰਾ ਜਿਹੜਾ ਦੀਨ ਹੈ, ਆਪਣੀ ਉੱਚੀ ਪਦਵੀ ਉੱਤੇ ਅਭਮਾਨ ਕਰੇ,
10 ཡཤྩ དྷནཝཱན྄ ས ནིཛནམྲཏཡཱ ཤླཱགྷཏཱཾཡཏཿ ས ཏྲྀཎཔུཥྤཝཏ྄ ཀྵཡཾ གམིཥྱཏི།
੧੦ਇਸ ਲਈ ਧਨਵਾਨ ਆਪਣੀ ਨੀਵੀਂ ਪਦਵੀ ਉੱਤੇ ਅਭਮਾਨ ਕਰੇ ਇਸ ਲਈ ਜੋ ਉਹ ਘਾਹ ਦੇ ਫੁੱਲ ਵਾਂਗੂੰ ਜਾਂਦਾ ਰਹੇਗਾ।
11 ཡཏཿ སཏཱཔེན སཱུཪྻྱེཎོདིཏྱ ཏྲྀཎཾ ཤོཥྱཏེ ཏཏྤུཥྤཉྩ བྷྲཤྱཏི ཏེན ཏསྱ རཱུཔསྱ སཽནྡཪྻྱཾ ནཤྱཏི ཏདྭད྄ དྷནིལོཀོ྅པི སྭཱིཡམཱུཌྷཏཡཱ མླཱསྱཏི།
੧੧ਕਿਉਂ ਜੋ ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹਦਿਆਂ ਹੀ ਤੇਜ ਧੁੱਪ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਘਾਹ ਨੂੰ ਸੁਕਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਦਾ ਫੁੱਲ ਵੀ ਝੜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਦੇ ਰੂਪ ਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਨਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਂਦੀ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਧਨਵਾਨ ਵੀ ਆਪਣੀਆਂ ਚਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਮਲਾ ਜਾਵੇਗਾ।
12 ཡོ ཛནཿ པརཱིཀྵཱཾ སཧཏེ ས ཨེཝ དྷནྱཿ, ཡཏཿ པརཱིཀྵིཏཏྭཾ པྲཱཔྱ ས པྲབྷུནཱ སྭཔྲེམཀཱརིབྷྱཿ པྲཏིཛྙཱཏཾ ཛཱིཝནམུཀུཊཾ ལཔྶྱཏེ།
੧੨ਧੰਨ ਹੈ ਉਹ ਮਨੁੱਖ ਜਿਹੜਾ ਪਰਤਾਵੇ ਨੂੰ ਸਹਿ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਜੇ ਉਹ ਖਰਾ ਨਿੱਕਲਿਆ ਤਾਂ ਉਹ ਨੂੰ ਜੀਵਨ ਦਾ ਉਹ ਮੁਕਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਵੇਗਾ ਜਿਸ ਦਾ ਪ੍ਰਭੂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਆਰ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਵਾਇਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।
13 ཨཱིཤྭརོ མཱཾ པརཱིཀྵཏ ཨིཏི པརཱིཀྵཱསམཡེ ཀོ྅པི ན ཝདཏུ ཡཏཿ པཱཔཱཡེཤྭརསྱ པརཱིཀྵཱ ན བྷཝཏི ས ཙ ཀམཔི ན པརཱིཀྵཏེ།
੧੩ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਮਨੁੱਖ ਪਰਤਾਇਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਉਹ ਇਹ ਨਾ ਆਖੇ ਕਿ ਮੈਂ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੇ ਵੱਲੋਂ ਪਰਤਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ, ਕਿਉਂ ਜੋ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਬੁਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਨਾਲ ਪਰਤਾਇਆ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਹ ਆਪ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਬੁਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਨਾਲ ਪਰਤਾਉਂਦਾ ਹੈ।
14 ཀིནྟུ ཡཿ ཀཤྩིཏ྄ སྭཱིཡམནོཝཱཉྪཡཱཀྲྀཥྱཏེ ལོབྷྱཏེ ཙ ཏསྱཻཝ པརཱིཀྵཱ བྷཝཏི།
੧੪ਪਰ ਹਰ ਇੱਕ ਮਨੁੱਖ ਆਪਣੀਆਂ ਹੀ ਕਾਮਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਫਸ ਕੇ ਪਰਤਾਵੇ ਵਿੱਚ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
15 ཏསྨཱཏ྄ སཱ མནོཝཱཉྪཱ སགརྦྷཱ བྷཱུཏྭཱ དུཥྐྲྀཏིཾ པྲསཱུཏེ དུཥྐྲྀཏིཤྩ པརིཎཱམཾ གཏྭཱ མྲྀཏྱུཾ ཛནཡཏི།
੧੫ਫੇਰ ਕਾਮਨਾ ਗਰਭਵਤੀ ਹੋ ਕੇ ਪਾਪ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਪਾਪ ਜਦੋਂ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਮੌਤ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
16 ཧེ མམ པྲིཡབྷྲཱཏརཿ, ཡཱུཡཾ ན བྷྲཱམྱཏ།
੧੬ਹੇ ਮੇਰੇ ਪਿਆਰੇ ਭਰਾਵੋ, ਧੋਖਾ ਨਾ ਖਾਓ।
17 ཡཏ྄ ཀིཉྩིད྄ ཨུཏྟམཾ དཱནཾ པཱུརྞོ ཝརཤྩ ཏཏ྄ སཪྻྭམ྄ ཨཱུརྡྡྷྭཱད྄ ཨརྠཏོ ཡསྨིན྄ དཤཱནྟརཾ པརིཝརྟྟནཛཱཏཙྪཱཡཱ ཝཱ ནཱསྟི ཏསྨཱད྄ དཱིཔྟྱཱཀརཱཏ྄ པིཏུརཝརོཧཏི།
੧੭ਕਿਉਂਕਿ ਹਰ ਇੱਕ ਚੰਗਾ ਦਾਨ ਅਤੇ ਹਰ ਇੱਕ ਸੰਪੂਰਨ ਵਰਦਾਨ ਉਤਾਹਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜੋਤਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਵੱਲੋਂ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਜਿਹ ਦੇ ਵਿੱਚ ਨਾ ਤਾਂ ਕੋਈ ਬਦਲਾਵ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਨਾ ਅਦਲ-ਬਦਲ ਦੇ ਕਾਰਨ ਪਰਛਾਵਾਂ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
18 ཏསྱ སྲྀཥྚཝསྟཱུནཱཾ མདྷྱེ ཝཡཾ ཡཏ྄ པྲཐམཕལསྭརཱུཔཱ བྷཝཱམསྟདརྠཾ ས སྭེཙྪཱཏཿ སཏྱམཏསྱ ཝཱཀྱེནཱསྨཱན྄ ཛནཡཱམཱས།
੧੮ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਹੀ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸਾਨੂੰ ਸਚਿਆਈ ਦੇ ਬਚਨ ਨਾਲ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਜੋ ਅਸੀਂ ਉਹ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪਹਿਲੇ ਫਲ ਜਿਹੇ ਹੋਈਏ।
19 ཨཏཨེཝ ཧེ མམ པྲིཡབྷྲཱཏརཿ, ཡུཥྨཱཀམ྄ ཨེཀཻཀོ ཛནཿ ཤྲཝཎེ ཏྭརིཏཿ ཀཐནེ དྷཱིརཿ ཀྲོདྷེ྅པི དྷཱིརོ བྷཝཏུ།
੧੯ਹੇ ਮੇਰੇ ਪਿਆਰੇ ਭਰਾਵੋ, ਇਹ ਗੱਲ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣ ਲਵੋ ਕਿ ਹਰੇਕ ਮਨੁੱਖ ਸੁਣਨ ਵਿੱਚ ਤੇਜ ਅਤੇ ਬੋਲਣ ਵਿੱਚ ਧੀਮਾ ਅਤੇ ਕ੍ਰੋਧ ਵਿੱਚ ਵੀ ਧੀਮਾ ਹੋਵੇ।
20 ཡཏོ མཱནཝསྱ ཀྲོདྷ ཨཱིཤྭརཱིཡདྷརྨྨཾ ན སཱདྷཡཏི།
੨੦ਕਿਉਂ ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਕ੍ਰੋਧ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੀ ਧਾਰਮਿਕਤਾ ਦਾ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ।
21 ཨཏོ ཧེཏོ ཪྻཱུཡཾ སཪྻྭཱམ྄ ཨཤུཙིཀྲིཡཱཾ དུཥྚཏཱབཱཧུལྱཉྩ ནིཀྵིཔྱ ཡུཥྨནྨནསཱཾ པརིཏྲཱཎེ སམརྠཾ རོཔིཏཾ ཝཱཀྱཾ ནམྲབྷཱཝེན གྲྀཧླཱིཏ།
੨੧ਇਸ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਹਰ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਗੰਦ-ਮੰਦ ਅਤੇ ਵੈਰ-ਵਿਰੋਧ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰ ਕੇ, ਉਸ ਬੀਜੇ ਹੋਏ ਬਚਨ ਨੂੰ ਜਿਹੜਾ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਨਮਰਤਾ ਨਾਲ ਕਬੂਲ ਕਰ ਲਵੋ।
22 ཨཔརཉྩ ཡཱུཡཾ ཀེཝལམ྄ ཨཱཏྨཝཉྩཡིཏཱརོ ཝཱཀྱསྱ ཤྲོཏཱརོ ན བྷཝཏ ཀིནྟུ ཝཱཀྱསྱ ཀརྨྨཀཱརིཎོ བྷཝཏ།
੨੨ਪਰ ਬਚਨ ਉੱਤੇ ਅਮਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਬਣੋ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦੇ ਕੇ ਕੇਵਲ ਸੁਣਨ ਵਾਲੇ ਹੀ ਨਾ ਹੋਵੋ।
23 ཡཏོ ཡཿ ཀཤྩིད྄ ཝཱཀྱསྱ ཀརྨྨཀཱརཱི ན བྷཱུཏྭཱ ཀེཝལཾ ཏསྱ ཤྲོཏཱ བྷཝཏི ས དརྤཎེ སྭཱིཡཤཱརཱིརིཀཝདནཾ ནིརཱིཀྵམཱཎསྱ མནུཛསྱ སདྲྀཤཿ།
੨੩ਕਿਉਂਕਿ ਜੇ ਕੋਈ ਬਚਨ ਦਾ ਸੁਣਨ ਵਾਲਾ ਹੀ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਉਸ ਉੱਤੇ ਅਮਲ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਉਹ ਉਸ ਮਨੁੱਖ ਵਰਗਾ ਹੈ ਜਿਹੜਾ ਆਪਣੇ ਅਸਲੀ ਸਰੂਪ ਨੂੰ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਵੇਖਦਾ ਹੈ।
24 ཨཱཏྨཱཀཱརེ དྲྀཥྚེ ས པྲསྠཱཡ ཀཱིདྲྀཤ ཨཱསཱིཏ྄ ཏཏ྄ ཏཏྐྵཎཱད྄ ཝིསྨརཏི།
੨੪ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਚਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸੇ ਵੇਲੇ ਭੁੱਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਸੀ।
25 ཀིནྟུ ཡཿ ཀཤྩིཏ྄ ནཏྭཱ མུཀྟེཿ སིདྡྷཱཾ ཝྱཝསྠཱམ྄ ཨཱལོཀྱ ཏིཥྛཏི ས ཝིསྨྲྀཏིཡུཀྟཿ ཤྲོཏཱ ན བྷཱུཏྭཱ ཀརྨྨཀརྟྟཻཝ སན྄ སྭཀཱཪྻྱེ དྷནྱོ བྷཝིཥྱཏི།
੨੫ਪਰ ਜਿਹੜਾ ਇਨਸਾਨ ਅਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਸੰਪੂਰਨ ਬਿਵਸਥਾ ਉੱਤੇ ਗ਼ੌਰ ਨਾਲ ਧਿਆਨ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਇਸ ਲਈ ਧੰਨ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਸੁਣ ਕੇ ਭੁੱਲਦਾ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਅਮਲ ਕਰਦਾ ਹੈ।
26 ཨནཱཡཏྟརསནཿ སན྄ ཡཿ ཀཤྩིཏ྄ སྭམནོ ཝཉྩཡིཏྭཱ སྭཾ བྷཀྟཾ མནྱཏེ ཏསྱ བྷཀྟི རྨུདྷཱ བྷཝཏི།
੨੬ਜੇ ਕੋਈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਭਗਤੀ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸਮਝੇ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਜੀਭ ਨੂੰ ਲਗਾਮ ਨਾ ਦੇਵੇ ਸਗੋਂ ਆਪਣੇ ਹੀ ਦਿਲ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦੇਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਭਗਤੀ ਵਿਅਰਥ ਹੈ।
27 ཀླེཤཀཱལེ པིཏྲྀཧཱིནཱནཱཾ ཝིདྷཝཱནཱཉྩ ཡད྄ ཨཝེཀྵཎཾ སཾསཱརཱཙྩ ནིཥྐལངྐེན ཡད྄ ཨཱཏྨརཀྵཎཾ ཏདེཝ པིཏུརཱིཤྭརསྱ སཱཀྵཱཏ྄ ཤུཙི རྣིརྨྨལཱ ཙ བྷཀྟིཿ།
੨੭ਸਾਡੇ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਅਤੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਅੱਗੇ ਸ਼ੁੱਧ ਅਤੇ ਨਿਰਮਲ ਭਗਤੀ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅਨਾਥਾਂ ਅਤੇ ਵਿਧਵਾਂ ਦੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਸ਼ਟਾਂ ਦੇ ਵੇਲੇ ਸੁੱਧ ਲੈਣੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸੰਸਾਰ ਤੋਂ ਬੇਦਾਗ ਰੱਖਣਾ।