เปฺรริตา: 12
1 ตสฺมินฺ สมเย เหโรทฺราโช มณฺฑลฺยา: กิยชฺชเนโภฺย ทุ: ขํ ทาตุํ ปฺรารภตฺฯ
It was about this time that King Herod [Agrippa sent soldiers] [MTY] who seized [and put in prison] some of the [leaders] of the congregation [in Jerusalem. He did that] because he wanted to make the believers suffer.
2 วิเศษโต โยหน: โสทรํ ยากูพํ กรวาลาฆาเตนฺ หตวานฺฯ
He commanded [a soldier] to cut off the head of [the apostle] James, the [older] brother of [the apostle] John.
3 ตสฺมาทฺ ยิหูทียา: สนฺตุษฺฏา อภวนฺ อิติ วิชฺญาย ส ปิตรมปิ ธรฺตฺตุํ คตวานฺฯ
When Herod realized that he had pleased the [leaders of the] Jewish people by [doing that], he commanded [soldiers] to arrest Peter [in order to kill him], too. This happened during the festival [when the Jewish people ate] bread [that] did not have yeast.
4 ตทา กิณฺวศูนฺยปูโปตฺสวสมย อุปาติษฺฏตฺ; อต อุตฺสเว คเต สติ โลกานำ สมกฺษํ ตํ พหิราเนยฺยามีติ มนสิ สฺถิรีกฺฤตฺย ส ตํ ธารยิตฺวา รกฺษฺณารฺถมฺ เยษามฺ เอไกกสํเฆ จตฺวาโร ชนา: สนฺติ เตษำ จตุรฺณำ รกฺษกสํฆานำ สมีเป ตํ สมรฺปฺย การายำ สฺถาปิตวานฺฯ
After [they] seized Peter, they put him in prison. They arranged for four groups of soldiers to guard Peter. Each [group] had four soldiers. [Every three hours a different group began to guard him while the others rested]. Herod wanted to bring Peter out [of prison and judge him] in front of the [Jewish] people after the Passover [Festival was finished. He then planned to command soldiers to execute Peter].
5 กินฺตุํ ปิตรสฺย การาสฺถิติการณาตฺ มณฺฑลฺยา โลกา อวิศฺรามมฺ อีศฺวรสฺย สมีเป ปฺรารฺถยนฺตฯ
So [for several days] Peter was kept {they kept Peter} in prison. But the [other believers] in the congregation at [Jerusalem] were praying earnestly to God [that he would help] Peter.
6 อนนฺตรํ เหโรทิ ตํ พหิรานายิตุํ อุทฺยเต สติ ตสฺยำ ราเตฺรา ปิตโร รกฺษกทฺวยมธฺยสฺถาเน ศฺฤงฺขลทฺวเยน พทฺธฺว: สนฺ นิทฺริต อาสีตฺ, เทาวาริกาศฺจ การายา: สมฺมุเข ติษฺฐนโต ทฺวารมฺ อรกฺษิษุ: ฯ
The night [before] Herod planned to bring Peter out [from prison to have him executed] publicly, Peter was sleeping [in the prison] between two soldiers, with two chains binding his arms [to the arms of the soldiers. Two other] soldiers were guarding the prison doors.
7 เอตสฺมินฺ สมเย ปรเมศฺวรสฺย ทูเต สมุปสฺถิเต การา ทีปฺติมตี ชาตา; ตต: ส ทูต: ปิตรสฺย กุกฺษาวาวาตํ กฺฤตฺวา ตํ ชาครยิตฺวา ภาษิตวานฺ ตูรฺณมุตฺติษฺฐ; ตตสฺตสฺย หสฺตสฺถศฺฤงฺขลทฺวยํ คลตฺ ปติตํฯ
Suddenly an angel [from] the Lord [God] stood [beside Peter], and a [bright] light shone in his cell. The angel poked Peter in the side and woke him up and said, “Get up quickly!” [While Peter was getting up], the chains fell off from his wrists. [However, the soldiers were not aware of what was happening].
8 ส ทูตสฺตมวทตฺ, พทฺธกฏิ: สนฺ ปาทโย: ปาทุเก อรฺปย; เตน ตถา กฺฤเต สติ ทูตสฺตมฺ อุกฺตวานฺ คาตฺรียวสฺตฺรํ คาเตฺร นิธาย มม ปศฺจาทฺ เอหิฯ
Then the angel said to Peter, “Put on your clothes and sandals!” So Peter did. Then the angel said to him, “Fasten your belt/girdle [around you(sg)] and put on your sandals!” So Peter did that. Then the angel told him, “Wrap your cloak around you and follow me!”
9 ตต: ปิตรสฺตสฺย ปศฺจาทฺ วฺรชน พหิรคจฺฉตฺ, กินฺตุ ทูเตน กรฺมฺไมตตฺ กฺฤตมิติ สตฺยมชฺญาตฺวา สฺวปฺนทรฺศนํ ชฺญาตวานฺฯ
So, [after Peter put on his cloak and sandals], he followed [the angel] out [of the prison cell], but he had no idea that what the angel was doing was really happening. He thought [that he] was seeing a vision.
10 อิตฺถํ เตา ปฺรถมำ ทฺวิตียาญฺจ การำ ลงฺฆิตฺวา เยน เลาหนิรฺมฺมิตทฺวาเรณ นครํ คมฺยเต ตตฺสมีปํ ปฺราปฺนุตำ; ตตสฺตสฺย กวาฏํ สฺวยํ มุกฺตมภวตฺ ตตเสฺตา ตตฺสฺถานาทฺ พหิ รฺภูตฺวา มารฺไคกสฺย สีมำ ยาวทฺ คเตา; ตโต'กสฺมาตฺ ส ทูต: ปิตรํ ตฺยกฺตวานฺฯ
Peter and the angel walked by the soldiers who were guarding the two doors, [but the soldiers did not see them. Then] they came to the iron gate that [led] out into the city. The gate opened by itself, and Peter and the angel walked out [of the prison]. After they had walked [a ways] along one street, the angel suddenly disappeared.
11 ตทา ส เจตนำ ปฺราปฺย กถิตวานฺ นิชทูตํ ปฺรหิตฺย ปรเมศฺวโร เหโรโท หสฺตาทฺ ยิหูทียโลกานำ สรฺวฺวาศายาศฺจ มำ สมุทฺธฺฤตวานฺ อิตฺยหํ นิศฺจยํ ชฺญาตวานฺฯ
Then Peter [finally] realized that [what had happened to him was not a vision, but] it had really happened. So he said [to himself], “Now I really know that the Lord [God] sent an angel [to help me]. He rescued me from what Herod planned to do [MTY] [to me], and [also] from all the things that the Jewish [leaders] [SYN] expected [that Herod would do to me].”
12 ส วิวิจฺย มารฺกนามฺรา วิขฺยาตสฺย โยหโน มาตุ รฺมริยโม ยสฺมินฺ คฺฤเห พหว: สมฺภูย ปฺรารฺถยนฺต ตนฺนิเวศนํ คต: ฯ
When Peter realized [that God had rescued him], he went to Mary’s house. She was the mother of John whose other name was Mark. Many [believers] had assembled there, and they were praying [that God would help Peter somehow].
13 ปิตเรณ พหิรฺทฺวาร อาหเต สติ โรทานามา พาลิกา ทฺรษฺฏุํ คตาฯ
When Peter knocked at the outer entrance, a servant girl named Rhoda came to find out [who was outside the door].
14 ตต: ปิตรสฺย สฺวรํ ศฺรุวา สา หรฺษยุกฺตา สตี ทฺวารํ น โมจยิตฺวา ปิตโร ทฺวาเร ติษฺฐตีติ วารฺตฺตำ วกฺตุมฺ อภฺยนฺตรํ ธาวิตฺวา คตวตีฯ
[When Peter answered her], she recognized his voice, but she was so happy [and excited] that she did not open the door! Instead, she ran back [into the house]. She [excitedly] announced [to the other believers] that Peter was standing outside the door.
15 เต ปฺราโวจนฺ ตฺวมุนฺมตฺตา ชาตาสิ กินฺตุ สา มุหุรฺมุหุรุกฺตวตี สตฺยเมไวตตฺฯ
But [one of] them said to her, “You [(sg)] are crazy!” But she continued saying that it was [really true. Then] they repeatedly said, “[No], [it cannot be Peter]. It is [probably] the angel [who was guarding] him [who has come] (OR, It is the angel [who has guarded/protected] him, [and he has come to tell us that] Peter [has died].)”
16 ตทา เต กถิตวนฺตสฺตรฺหิ ตสฺย ทูโต ภเวตฺฯ
But Peter continued knocking [on the door. So when someone finally] opened the door, they saw that it was Peter, and they were completely amazed!
17 ปิตโร ทฺวารมาหตวานฺ เอตสฺมินฺนนฺตเร ทฺวารํ โมจยิตฺวา ปิตรํ ทฺฤษฺฏฺวา วิสฺมยํ ปฺราปฺตา: ฯ
Peter motioned with his hand for them to be quiet. Then he told them exactly how the Lord [God] had led him out of the prison. He [also] said, “Tell James, the [leader] of our [congregation], and our [other] fellow believers what has happened.” Then [Peter left and] went away to another town.
18 ตต: ปิตโร นิ: ศพฺทํ สฺถาตุํ ตานฺ ปฺรติ หเสฺตน สงฺเกตํ กฺฤตฺวา ปรเมศฺวโร เยน ปฺรกาเรณ ตํ การายา อุทฺธฺฤตฺยานีตวานฺ ตสฺย วฺฤตฺตานฺตํ ตานชฺญาปยตฺ, ยูยํ คตฺวา ยากุพํ ภฺราตฺฤคณญฺจ วารฺตฺตาเมตำ วทเตตฺยุกฺตา สฺถานานฺตรํ ปฺรสฺถิตวานฺฯ
The next morning the soldiers [who had been guarding] Peter became terribly distressed, [because they did not know] what had happened to him.
19 ปฺรภาเต สติ ปิตร: กฺว คต อิตฺยตฺร รกฺษกาณำ มเธฺย มหานฺ กลโห ชาต: ฯ
Then Herod [heard about it]. So he [commanded soldiers] to search for Peter, but they did not find him. Then he questioned the soldiers [who had been guarding Peter], and asked them, “[How did Peter get away when you were there guarding him?]” [But they could not explain it. So] he commanded them to be led away [to be executed] {[other soldiers] to lead them away [to execute them]}. [Afterwards], Herod went from Judea [province] down to Caesarea, where he stayed [for some time].
20 เหโรทฺ พหุ มฺฤคยิตฺวา ตโสฺยทฺเทเศ น ปฺราปฺเต สติ รกฺษกานฺ สํปฺฤจฺฉฺย เตษำ ปฺราณานฺ หนฺตุมฺ อาทิษฺฏวานฺฯ
King Herod had been furiously angry with the people [who lived] in Tyre and Sidon [cities. Then] one day some men [who represented them] came unitedly [to Caesarea in order to meet with] Herod. They persuaded Blastus, who was one of Herod’s important officials, to tell [Herod] that the people [in their cities] wanted to make peace [with him. They wanted to be able to trade with the people that Herod ruled], because they needed to buy food from those regions. [Herod had commanded the people in the areas he ruled to stop selling food to the people in those cities].
21 ปศฺจาตฺ ส ยิหูทียปฺรเทศาตฺ ไกสริยานครํ คตฺวา ตตฺราวาติษฺฐตฺฯ
On the day that Herod had planned to [meet with them], he put on (very expensive clothes that showed that he was king/his royal robes). Then he sat on his (throne/chair from which he ruled [people]), and [formally] addressed [all] the people [who had gathered there].
22 โสรสีโทนเทศโย โรฺลเกโภฺย เหโรทิ ยุยุตฺเสา สติ เต สรฺวฺว เอกมนฺตฺรณา: สนฺตสฺตสฺย สมีป อุปสฺถาย ลฺวาสฺตนามานํ ตสฺย วสฺตฺรคฺฤหาธีศํ สหายํ กฺฤตฺวา เหโรทา สารฺทฺธํ สนฺธึ ปฺรารฺถยนฺต ยตสฺตสฺย ราชฺโญ เทเศน เตษำ เทศียานำ ภรณมฺ อภวตฺํ
Those who [were listening to him] shouted repeatedly, “[This man who] is speaking is a god, not a man!”
23 อต: กุตฺรจินฺ นิรุปิตทิเน เหโรทฺ ราชกียํ ปริจฺฉทํ ปริธาย สึหาสเน สมุปวิศฺย ตานฺ ปฺรติ กถามฺ อุกฺตวานฺฯ
So, because Herod [let the people praise him] instead of praising God, immediately an angel [from] the Lord [God] caused Herod to become seriously ill. [Many] worms ate his intestines, and [soon] he died [very painfully].
24 ตโต โลกา อุจฺไจ: การํ ปฺรตฺยวทนฺ, เอษ มนุชรโว น หิ, อีศฺวรียรว: ฯ
[The believers] continued telling God’s message to people in many places, and ([the number of people who believed in Jesus] was continually increasing/there were continually more and more people who were believing in Jesus).
25 ตทา เหโรทฺ อีศฺวรสฺย สมฺมานํ นากโรตฺ; ตสฺมาทฺเธโต: ปรเมศฺวรสฺย ทูโต หฐาตฺ ตํ ปฺราหรตฺ เตไนว ส กีไฏ: กฺษีณ: สนฺ ปฺราณานฺ อชหาตฺฯ กินฺตฺวีศฺวรสฺย กถา เทศํ วฺยาปฺย ปฺรพลาภวตฺฯ ตต: ปรํ พรฺณพฺพาเศาเลา ยสฺย กรฺมฺมโณ ภารํ ปฺราปฺนุตำ ตาภฺยำ ตสฺมินฺ สมฺปาทิเต สติ มารฺกนามฺนา วิขฺยาโต โย โยหนฺ ตํ สงฺคินํ กฺฤตฺวา ยิรูศาลมฺนคราตฺ ปฺรตฺยาคเตาฯ
When Barnabas and Saul finished [delivering the money to help the Jewish believers in Judea], they left Jerusalem and returned [to Antioch, in Syria province]. They took John, whose other name was Mark, with them.
