మథిః 5
1 అనన్తరం స జననివహం నిరీక్ష్య భూధరోపరి వ్రజిత్వా సముపవివేశ|
Побачивши натовп, [Ісус] зійшов на гору; коли Він сів там, Його учні підійшли до Нього.
2 తదానీం శిష్యేషు తస్య సమీపమాగతేషు తేన తేభ్య ఏషా కథా కథ్యాఞ్చక్రే|
Тоді Він відкрив Свої уста й навчав їх, кажучи:
3 అభిమానహీనా జనా ధన్యాః, యతస్తే స్వర్గీయరాజ్యమ్ అధికరిష్యన్తి|
«Блаженні бідні духом, бо їхнє Царство Небесне.
4 ఖిద్యమానా మనుజా ధన్యాః, యస్మాత్ తే సాన్త్వనాం ప్రాప్సన్తి|
Блаженні ті, що плачуть, бо вони будуть втішені.
5 నమ్రా మానవాశ్చ ధన్యాః, యస్మాత్ తే మేదినీమ్ అధికరిష్యన్తి|
Блаженні смиренні, бо вони успадкують землю.
6 ధర్మ్మాయ బుభుక్షితాః తృషార్త్తాశ్చ మనుజా ధన్యాః, యస్మాత్ తే పరితర్ప్స్యన్తి|
Блаженні голодні та спраглі праведності, бо вони наситяться.
7 కృపాలవో మానవా ధన్యాః, యస్మాత్ తే కృపాం ప్రాప్స్యన్తి|
Блаженні милостиві, бо вони отримають милість.
8 నిర్మ్మలహృదయా మనుజాశ్చ ధన్యాః, యస్మాత్ త ఈశ్చరం ద్రక్ష్యన్తి|
Блаженні чисті серцем, бо вони побачать Бога.
9 మేలయితారో మానవా ధన్యాః, యస్మాత్ త ఈశ్చరస్య సన్తానత్వేన విఖ్యాస్యన్తి|
Блаженні миротворці, бо вони будуть названі синами Божими.
10 ధర్మ్మకారణాత్ తాడితా మనుజా ధన్యా, యస్మాత్ స్వర్గీయరాజ్యే తేషామధికరో విద్యతే|
Блаженні переслідувані за праведність, бо їхнє Царство Небесне.
11 యదా మనుజా మమ నామకృతే యుష్మాన్ నిన్దన్తి తాడయన్తి మృషా నానాదుర్వ్వాక్యాని వదన్తి చ, తదా యుయం ధన్యాః|
Блаженні ви, коли ображатимуть та переслідуватимуть вас, і казатимуть проти вас усяку брехню та зло через Мене.
12 తదా ఆనన్దత, తథా భృశం హ్లాదధ్వఞ్చ, యతః స్వర్గే భూయాంసి ఫలాని లప్స్యధ్వే; తే యుష్మాకం పురాతనాన్ భవిష్యద్వాదినోఽపి తాదృగ్ అతాడయన్|
Радійте та веселіться, бо велика ваша нагорода на небі. Так само переслідували пророків, котрі були до вас.
13 యుయం మేదిన్యాం లవణరూపాః, కిన్తు యది లవణస్య లవణత్వమ్ అపయాతి, తర్హి తత్ కేన ప్రకారేణ స్వాదుయుక్తం భవిష్యతి? తత్ కస్యాపి కార్య్యస్యాయోగ్యత్వాత్ కేవలం బహిః ప్రక్షేప్తుం నరాణాం పదతలేన దలయితుఞ్చ యోగ్యం భవతి|
Ви – сіль землі. Але якщо сіль втратить солоність, то чим повернути її смак? Вона вже не придатна ні до чого, хіба що викинути її на вулицю, щоб її топтали люди.
14 యూయం జగతి దీప్తిరూపాః, భూధరోపరి స్థితం నగరం గుప్తం భవితుం నహి శక్ష్యతి|
Ви – світло світу. Не можна сховати міста, яке стоїть на горі.
15 అపరం మనుజాః ప్రదీపాన్ ప్రజ్వాల్య ద్రోణాధో న స్థాపయన్తి, కిన్తు దీపాధారోపర్య్యేవ స్థాపయన్తి, తేన తే దీపా గేహస్థితాన్ సకలాన్ ప్రకాశయన్తి|
Ніхто не запалює світильник, щоб поставити його під посудину, але [ставить] на поставець, і він світить усім у домі.
16 యేన మానవా యుష్మాకం సత్కర్మ్మాణి విలోక్య యుష్మాకం స్వర్గస్థం పితరం ధన్యం వదన్తి, తేషాం సమక్షం యుష్మాకం దీప్తిస్తాదృక్ ప్రకాశతామ్|
Нехай ваше світло так світить перед людьми, щоб вони бачили ваші добрі діла та прославляли вашого Небесного Отця.
17 అహం వ్యవస్థాం భవిష్యద్వాక్యఞ్చ లోప్తుమ్ ఆగతవాన్, ఇత్థం మానుభవత, తే ద్వే లోప్తుం నాగతవాన్, కిన్తు సఫలే కర్త్తుమ్ ఆగతోస్మి|
Не думайте, що Я прийшов знищити Закон або Пророків. Я прийшов не знищити, але сповнити.
18 అపరం యుష్మాన్ అహం తథ్యం వదామి యావత్ వ్యోమమేదిన్యో ర్ధ్వంసో న భవిష్యతి, తావత్ సర్వ్వస్మిన్ సఫలే న జాతే వ్యవస్థాయా ఏకా మాత్రా బిన్దురేకోపి వా న లోప్స్యతే|
Бо істинно кажу вам: доки не мине небо та земля, ні одна йота й ні одна риска Закону не мине – усе здійсниться.
19 తస్మాత్ యో జన ఏతాసామ్ ఆజ్ఞానామ్ అతిక్షుద్రామ్ ఏకాజ్ఞామపీ లంఘతే మనుజాంఞ్చ తథైవ శిక్షయతి, స స్వర్గీయరాజ్యే సర్వ్వేభ్యః క్షుద్రత్వేన విఖ్యాస్యతే, కిన్తు యో జనస్తాం పాలయతి, తథైవ శిక్షయతి చ, స స్వర్గీయరాజ్యే ప్రధానత్వేన విఖ్యాస్యతే|
Якщо хтось порушить одну з цих найменших заповідей та навчатиме так людей, той буде названий найменшим у Царстві Небесному, а хто буде виконувати [заповіді] та навчатиме так [людей, ] той буде названий великим у Царстві Небесному.
20 అపరం యుష్మాన్ అహం వదామి, అధ్యాపకఫిరూశిమానవానాం ధర్మ్మానుష్ఠానాత్ యుష్మాకం ధర్మ్మానుష్ఠానే నోత్తమే జాతే యూయమ్ ఈశ్వరీయరాజ్యం ప్రవేష్టుం న శక్ష్యథ|
Бо кажу вам: якщо ваша праведність не перевершить [праведності] книжників та фарисеїв, то ніяк не увійдете до Царства Небесного.
21 అపరఞ్చ త్వం నరం మా వధీః, యస్మాత్ యో నరం హన్తి, స విచారసభాయాం దణ్డార్హో భవిష్యతి, పూర్వ్వకాలీనజనేభ్య ఇతి కథితమాసీత్, యుష్మాభిరశ్రావి|
Ви чули, що було сказано людям у давнину: „Не вбивай!“Якщо хтось вб’є, підлягає суду.
22 కిన్త్వహం యుష్మాన్ వదామి, యః కశ్చిత్ కారణం వినా నిజభ్రాత్రే కుప్యతి, స విచారసభాయాం దణ్డార్హో భవిష్యతి; యః కశ్చిచ్చ స్వీయసహజం నిర్బ్బోధం వదతి, స మహాసభాయాం దణ్డార్హో భవిష్యతి; పునశ్చ త్వం మూఢ ఇతి వాక్యం యది కశ్చిత్ స్వీయభ్రాతరం వక్తి, తర్హి నరకాగ్నౌ స దణ్డార్హో భవిష్యతి| (Geenna g1067)
Але Я кажу вам: кожен, хто гнівається на свого брата, підлягає суду. І кожен, хто скаже своєму братові: „Нікчема!“– підлягає суду Синедріона. А той, хто скаже: „Дурень!“– підлягає вогню Геєни. (Geenna g1067)
23 అతో వేద్యాః సమీపం నిజనైవేద్యే సమానీతేఽపి నిజభ్రాతరం ప్రతి కస్మాచ్చిత్ కారణాత్ త్వం యది దోషీ విద్యసే, తదానీం తవ తస్య స్మృతి ర్జాయతే చ,
Тому якщо навіть приносиш свій дар до жертовника й там згадаєш, що твій брат має щось проти тебе,
24 తర్హి తస్యా వేద్యాః సమీపే నిజనైవైద్యం నిధాయ తదైవ గత్వా పూర్వ్వం తేన సార్ద్ధం మిల, పశ్చాత్ ఆగత్య నిజనైవేద్యం నివేదయ|
залиши свій дар там, перед жертовником, та йди спочатку примирися зі своїм братом, а потім прийди та принеси свій дар.
25 అన్యఞ్చ యావత్ వివాదినా సార్ద్ధం వర్త్మని తిష్ఠసి, తావత్ తేన సార్ద్ధం మేలనం కురు; నో చేత్ వివాదీ విచారయితుః సమీపే త్వాం సమర్పయతి విచారయితా చ రక్షిణః సన్నిధౌ సమర్పయతి తదా త్వం కారాయాం బధ్యేథాః|
Примирися швидко зі своїм супротивником, поки ти з ним у дорозі, щоби противник не віддав тебе судді, а суддя – помічнику, і той не кинув тебе до в’язниці.
26 తర్హి త్వామహం తథ్థం బ్రవీమి, శేషకపర్దకేఽపి న పరిశోధితే తస్మాత్ స్థానాత్ కదాపి బహిరాగన్తుం న శక్ష్యసి|
Істинно кажу тобі: не вийдеш звідти, поки не заплатиш усе до останнього кодранта.
27 అపరం త్వం మా వ్యభిచర, యదేతద్ వచనం పూర్వ్వకాలీనలోకేభ్యః కథితమాసీత్, తద్ యూయం శ్రుతవన్తః;
Ви чули, що було сказано: „Не чини перелюбу!“.
28 కిన్త్వహం యుష్మాన్ వదామి, యది కశ్చిత్ కామతః కాఞ్చన యోషితం పశ్యతి, తర్హి స మనసా తదైవ వ్యభిచరితవాన్|
Але Я кажу вам: кожен, хто дивиться на жінку з пожадливістю, уже вчинив перелюб у своєму серці.
29 తస్మాత్ తవ దక్షిణం నేత్రం యది త్వాం బాధతే, తర్హి తన్నేత్రమ్ ఉత్పాట్య దూరే నిక్షిప, యస్మాత్ తవ సర్వ్వవపుషో నరకే నిక్షేపాత్ తవైకాఙ్గస్య నాశో వరం| (Geenna g1067)
Якщо твоє праве око спокушає тебе, вирви його та викинь від себе. Бо краще для тебе втратити одну з частин твого тіла, аніж щоб усе тіло було кинуте в Геєну. (Geenna g1067)
30 యద్వా తవ దక్షిణః కరో యది త్వాం బాధతే, తర్హి తం కరం ఛిత్త్వా దూరే నిక్షిప, యతః సర్వ్వవపుషో నరకే నిక్షేపాత్ ఏకాఙ్గస్య నాశో వరం| (Geenna g1067)
І якщо твоя права рука спокушає тебе, відрубай її та викинь від себе. Бо краще втратити одну з частин твого тіла, аніж щоб усе тіло йшло до Геєни. (Geenna g1067)
31 ఉక్తమాస్తే, యది కశ్చిన్ నిజజాయాం పరిత్యక్త్తుమ్ ఇచ్ఛతి, తర్హి స తస్యై త్యాగపత్రం దదాతు|
Було сказано: „Хто розлучається зі своєю дружиною, нехай дасть їй лист про розлучення“.
32 కిన్త్వహం యుష్మాన్ వ్యాహరామి, వ్యభిచారదోషే న జాతే యది కశ్చిన్ నిజజాయాం పరిత్యజతి, తర్హి స తాం వ్యభిచారయతి; యశ్చ తాం త్యక్తాం స్త్రియం వివహతి, సోపి వ్యభిచరతి|
Але Я кажу вам: кожен, хто розлучається зі своєю дружиною, – за винятком статевої розпусти, – той штовхає її до перелюбу. І той, хто одружується з розлученою, чинить перелюб.
33 పునశ్చ త్వం మృషా శపథమ్ న కుర్వ్వన్ ఈశ్చరాయ నిజశపథం పాలయ, పూర్వ్వకాలీనలోకేభ్యో యైషా కథా కథితా, తామపి యూయం శ్రుతవన్తః|
Ви чули також, що було сказано людям у давнину: „Не клянись неправдиво, а виконуй перед Господом свої обітниці“.
34 కిన్త్వహం యుష్మాన్ వదామి, కమపి శపథం మా కార్ష్ట, అర్థతః స్వర్గనామ్నా న, యతః స ఈశ్వరస్య సింహాసనం;
Але Я кажу вам: не кляніться взагалі, ні небом, бо воно є Божим престолом,
35 పృథివ్యా నామ్నాపి న, యతః సా తస్య పాదపీఠం; యిరూశాలమో నామ్నాపి న, యతః సా మహారాజస్య పురీ;
ні землею, бо вона є підніжжям Його ніг, ні Єрусалимом, бо це місто великого Царя.
36 నిజశిరోనామ్నాపి న, యస్మాత్ తస్యైకం కచమపి సితమ్ అసితం వా కర్త్తుం త్వయా న శక్యతే|
Не кляніться й своєю головою, бо не можете жодної волосини зробити білою або чорною.
37 అపరం యూయం సంలాపసమయే కేవలం భవతీతి న భవతీతి చ వదత యత ఇతోఽధికం యత్ తత్ పాపాత్మనో జాయతే|
Слово ж ваше нехай буде: так – так, ні – ні. А все, що більше за це, – від лукавого.
38 అపరం లోచనస్య వినిమయేన లోచనం దన్తస్య వినిమయేన దన్తః పూర్వ్వక్తమిదం వచనఞ్చ యుష్మాభిరశ్రూయత|
Ви чули, що було сказано: „Око за око і зуб за зуб“.
39 కిన్త్వహం యుష్మాన్ వదామి యూయం హింసకం నరం మా వ్యాఘాతయత| కిన్తు కేనచిత్ తవ దక్షిణకపోలే చపేటాఘాతే కృతే తం ప్రతి వామం కపోలఞ్చ వ్యాఘోటయ|
Але Я кажу вам: не противтеся злу. Якщо хтось вдарить тебе по правій щоці, підстав і другу.
40 అపరం కేనచిత్ త్వయా సార్ధ్దం వివాదం కృత్వా తవ పరిధేయవసనే జిఘృతితే తస్మాయుత్తరీయవసనమపి దేహి|
І тому, хто судиться з тобою, щоб забрати сорочку, віддай і свій верхній одяг.
41 యది కశ్చిత్ త్వాం క్రోశమేకం నయనార్థం అన్యాయతో ధరతి, తదా తేన సార్ధ్దం క్రోశద్వయం యాహి|
І коли хтось примусить тебе йти [з ним] милю, ти йди з ним дві.
42 యశ్చ మానవస్త్వాం యాచతే, తస్మై దేహి, యది కశ్చిత్ తుభ్యం ధారయితుమ్ ఇచ్ఛతి, తర్హి తం ప్రతి పరాంముఖో మా భూః|
Тому, хто просить у тебе, дай, і від того, хто бажає позичити в тебе, не відвертайся.
43 నిజసమీపవసిని ప్రేమ కురు, కిన్తు శత్రుం ప్రతి ద్వేషం కురు, యదేతత్ పురోక్తం వచనం ఏతదపి యూయం శ్రుతవన్తః|
Ви чули, що було сказано: „Люби ближнього свого та ненавидь свого ворога“.
44 కిన్త్వహం యుష్మాన్ వదామి, యూయం రిపువ్వపి ప్రేమ కురుత, యే చ యుష్మాన్ శపన్తే, తాన, ఆశిషం వదత, యే చ యుష్మాన్ ఋతీయన్తే, తేషాం మఙ్గలం కురుత, యే చ యుష్మాన్ నిన్దన్తి, తాడయన్తి చ, తేషాం కృతే ప్రార్థయధ్వం|
Але Я кажу вам: любіть ворогів ваших, благословляйте тих, хто вас проклинає, робіть добро тим, хто ненавидить вас, і моліться за тих, хто кривдить та переслідує вас,
45 తత్ర యః సతామసతాఞ్చోపరి ప్రభాకరమ్ ఉదాయయతి, తథా ధార్మ్మికానామధార్మ్మికానాఞ్చోపరి నీరం వర్షయతి తాదృశో యో యుష్మాకం స్వర్గస్థః పితా, యూయం తస్యైవ సన్తానా భవిష్యథ|
щоб ви були синами вашого Небесного Отця. Адже Він наказує Своєму сонцю сходити над злими й над добрими та посилає дощ на праведних і на неправедних.
46 యే యుష్మాసు ప్రేమ కుర్వ్వన్తి, యూయం యది కేవలం తేవ్వేవ ప్రేమ కురుథ, తర్హి యుష్మాకం కిం ఫలం భవిష్యతి? చణ్డాలా అపి తాదృశం కిం న కుర్వ్వన్తి?
Якщо ви любите тільки тих, хто любить вас, яку нагороду маєте? Хіба митники не так само роблять?
47 అపరం యూయం యది కేవలం స్వీయభ్రాతృత్వేన నమత, తర్హి కిం మహత్ కర్మ్మ కురుథ? చణ్డాలా అపి తాదృశం కిం న కుర్వ్వన్తి?
І якщо ви вітаєте тільки ваших братів, що незвичайного робите? Хіба так не роблять і язичники?
48 తస్మాత్ యుష్మాకం స్వర్గస్థః పితా యథా పూర్ణో భవతి, యూయమపి తాదృశా భవత|
Отже, будьте досконалі, як і Отець ваш Небесний є досконалим.
