మథిః 22
1 అనన్తరం యీశుః పునరపి దృష్టాన్తేన తాన్ అవాదీత్,
Og Jesus tok atter til orde og talte til dem i lignelser og sa:
2 స్వర్గీయరాజ్యమ్ ఏతాదృశస్య నృపతేః సమం, యో నిజ పుత్రం వివాహయన్ సర్వ్వాన్ నిమన్త్రితాన్ ఆనేతుం దాసేయాన్ ప్రహితవాన్,
Himlenes rike er å ligne med en konge som gjorde bryllup for sin sønn.
3 కిన్తు తే సమాగన్తుం నేష్టవన్తః|
Og han sendte sine tjenere ut for å be de innbudne komme til bryllupet; men de vilde ikke komme.
4 తతో రాజా పునరపి దాసానన్యాన్ ఇత్యుక్త్వా ప్రేషయామాస, నిమన్త్రితాన్ వదత, పశ్యత, మమ భేజ్యమాసాదితమాస్తే, నిజవ్టషాదిపుష్టజన్తూన్ మారయిత్వా సర్వ్వం ఖాద్యద్రవ్యమాసాదితవాన్, యూయం వివాహమాగచ్ఛత|
Atter sendte han andre tjenere ut og sa: Si til de innbudne: Se, jeg har gjort i stand mitt måltid: mine okser og mitt gjø-fe er slaktet, og alt er ferdig; kom til bryllupet!
5 తథపి తే తుచ్ఛీకృత్య కేచిత్ నిజక్షేత్రం కేచిద్ వాణిజ్యం ప్రతి స్వస్వమార్గేణ చలితవన్తః|
Men de brydde sig ikke om det og gikk sin vei, den ene til sin aker, den annen til sitt kjøbmannskap;
6 అన్యే లోకాస్తస్య దాసేయాన్ ధృత్వా దౌరాత్మ్యం వ్యవహృత్య తానవధిషుః|
og de andre tok fatt på hans tjenere, hånte dem og slo dem ihjel.
7 అనన్తరం స నృపతిస్తాం వార్త్తాం శ్రుత్వా క్రుధ్యన్ సైన్యాని ప్రహిత్య తాన్ ఘాతకాన్ హత్వా తేషాం నగరం దాహయామాస|
Men kongen blev harm, og sendte sine krigshærer ut og drepte disse manndrapere og satte ild på deres by.
8 తతః స నిజదాసేయాన్ బభాషే, వివాహీయం భోజ్యమాసాదితమాస్తే, కిన్తు నిమన్త్రితా జనా అయోగ్యాః|
Derefter sier han til sine tjenere: Bryllupet er vel ferdig, men de innbudne var det ikke verd;
9 తస్మాద్ యూయం రాజమార్గం గత్వా యావతో మనుజాన్ పశ్యత, తావతఏవ వివాహీయభోజ్యాయ నిమన్త్రయత|
gå derfor ut på veiskjellene og be til bryllups så mange I finner!
10 తదా తే దాసేయా రాజమార్గం గత్వా భద్రాన్ అభద్రాన్ వా యావతో జనాన్ దదృశుః, తావతఏవ సంగృహ్యానయన్; తతోఽభ్యాగతమనుజై ర్వివాహగృహమ్ అపూర్య్యత|
Så gikk da disse tjenere ut på veiene og fikk sammen alle dem de fant, både onde og gode, og bryllupshuset blev fullt av gjester.
11 తదానీం స రాజా సర్వ్వానభ్యాగతాన్ ద్రష్టుమ్ అభ్యన్తరమాగతవాన్; తదా తత్ర వివాహీయవసనహీనమేకం జనం వీక్ష్య తం జగాద్,
Da nu kongen gikk inn for å se på dem som satt til bords, så han der en mann som ikke hadde bryllupsklædning på.
12 హే మిత్ర, త్వం వివాహీయవసనం వినా కథమత్ర ప్రవిష్టవాన్? తేన స నిరుత్తరో బభూవ|
Og han sa til ham: Min venn! hvorledes er du kommet inn her og har ikke bryllupsklædning på! Men han tidde.
13 తదా రాజా నిజానుచరాన్ అవదత్, ఏతస్య కరచరణాన్ బద్ధా యత్ర రోదనం దన్తైర్దన్తఘర్షణఞ్చ భవతి, తత్ర వహిర్భూతతమిస్రే తం నిక్షిపత|
Da sa kongen til tjenerne: Bind hender og føtter på ham og kast ham ut i mørket utenfor! Der skal være gråt og tenners gnidsel.
14 ఇత్థం బహవ ఆహూతా అల్పే మనోభిమతాః|
For mange er kalt, men få er utvalgt.
15 అనన్తరం ఫిరూశినః ప్రగత్య యథా సంలాపేన తమ్ ఉన్మాథే పాతయేయుస్తథా మన్త్రయిత్వా
Da gikk fariseerne bort og holdt råd om hvorledes de kunde fange ham i ord.
16 హేరోదీయమనుజైః సాకం నిజశిష్యగణేన తం ప్రతి కథయామాసుః, హే గురో, భవాన్ సత్యః సత్యమీశ్వరీయమార్గముపదిశతి, కమపి మానుషం నానురుధ్యతే, కమపి నాపేక్షతే చ, తద్ వయం జానీమః|
Og de sendte sine disipler avsted til ham sammen med herodianerne og lot dem si: Mester! vi vet at du er sanndru og lærer Guds vei i sannhet, og ikke bryr dig om nogen, for du gjør ikke forskjell på folk;
17 అతః కైసరభూపాయ కరోఽస్మాకం దాతవ్యో న వా? అత్ర భవతా కిం బుధ్యతే? తద్ అస్మాన్ వదతు|
Si oss da: Hvad tykkes dig? er det tillatt å gi keiseren skatt, eller ikke?
18 తతో యీశుస్తేషాం ఖలతాం విజ్ఞాయ కథితవాన్, రే కపటినః యుయం కుతో మాం పరిక్షధ్వే?
Men Jesus merket deres ondskap og sa: Hvorfor frister I mig, hyklere?
19 తత్కరదానస్య ముద్రాం మాం దర్శయత| తదానీం తైస్తస్య సమీపం ముద్రాచతుర్థభాగ ఆనీతే
Vis mig skattens mynt! De rakte ham da en penning.
20 స తాన్ పప్రచ్ఛ, అత్ర కస్యేయం మూర్త్తి ర్నామ చాస్తే? తే జగదుః, కైసరభూపస్య|
Og han sier til dem: Hvis billede og påskrift er dette?
21 తతః స ఉక్తవాన, కైసరస్య యత్ తత్ కైసరాయ దత్త, ఈశ్వరస్య యత్ తద్ ఈశ్వరాయ దత్త|
De sier til ham: Keiserens. Da sier han til dem: Gi da keiseren hvad keiserens er, og Gud hvad Guds er!
22 ఇతి వాక్యం నిశమ్య తే విస్మయం విజ్ఞాయ తం విహాయ చలితవన్తః|
Og da de hørte det, undret de sig, og forlot ham og gikk bort.
23 తస్మిన్నహని సిదూకినోఽర్థాత్ శ్మశానాత్ నోత్థాస్యన్తీతి వాక్యం యే వదన్తి, తే యీశేరన్తికమ్ ఆగత్య పప్రచ్ఛుః,
Samme dag kom nogen sadduseere til ham, de som sier at det ikke er nogen opstandelse, og de spurte ham og sa:
24 హే గురో, కశ్చిన్మనుజశ్చేత్ నిఃసన్తానః సన్ ప్రాణాన్ త్యజతి, తర్హి తస్య భ్రాతా తస్య జాయాం వ్యుహ్య భ్రాతుః సన్తానమ్ ఉత్పాదయిష్యతీతి మూసా ఆదిష్టవాన్|
Mester! Moses har sagt: Når en mann dør og ikke har barn, da skal hans bror gifte sig med hans hustru og opreise sin bror avkom.
25 కిన్త్వస్మాకమత్ర కేఽపి జనాః సప్తసహోదరా ఆసన్, తేషాం జ్యేష్ఠ ఏకాం కన్యాం వ్యవహాత్, అపరం ప్రాణత్యాగకాలే స్వయం నిఃసన్తానః సన్ తాం స్త్రియం స్వభ్రాతరి సమర్పితవాన్,
Nu var det hos oss syv brødre; og den første giftet sig og døde, og da han ikke hadde avkom, efterlot han sin hustru til broren.
26 తతో ద్వితీయాదిసప్తమాన్తాశ్చ తథైవ చక్రుః|
Likeså den annen og den tredje, like til den syvende.
27 శేషే సాపీ నారీ మమార|
Men sist av alle døde kvinnen.
28 మృతానామ్ ఉత్థానసమయే తేషాం సప్తానాం మధ్యే సా నారీ కస్య భార్య్యా భవిష్యతి? యస్మాత్ సర్వ్వఏవ తాం వ్యవహన్|
Men i opstandelsen, hvem av de syv skal da få henne til hustru? for de har jo hatt henne alle sammen.
29 తతో యీశుః ప్రత్యవాదీత్, యూయం ధర్మ్మపుస్తకమ్ ఈశ్వరీయాం శక్తిఞ్చ న విజ్ఞాయ భ్రాన్తిమన్తః|
Men Jesus svarte og sa til dem: I farer vill fordi I ikke kjenner skriftene og heller ikke Guds kraft.
30 ఉత్థానప్రాప్తా లోకా న వివహన్తి, న చ వాచా దీయన్తే, కిన్త్వీశ్వరస్య స్వర్గస్థదూతానాం సదృశా భవన్తి|
For i opstandelsen hverken tar de til ekte eller gis de til ekte, men de er som Guds engler i himmelen.
31 అపరం మృతానాముత్థానమధి యుష్మాన్ ప్రతీయమీశ్వరోక్తిః,
Men om de dødes opstandelse, har I da ikke lest hvad som er sagt eder om den av Gud, som sier:
32 "అహమిబ్రాహీమ ఈశ్వర ఇస్హాక ఈశ్వరో యాకూబ ఈశ్వర" ఇతి కిం యుష్మాభి ర్నాపాఠి? కిన్త్వీశ్వరో జీవతామ్ ఈశ్వర: , స మృతానామీశ్వరో నహి|
Jeg er Abrahams Gud og Isaks Gud og Jakobs Gud? Han er ikke de dødes Gud, men de levendes.
33 ఇతి శ్రుత్వా సర్వ్వే లోకాస్తస్యోపదేశాద్ విస్మయం గతాః|
Og da folket hørte det, var de slått av forundring over hans lære.
34 అనన్తరం సిదూకినామ్ నిరుత్తరత్వవార్తాం నిశమ్య ఫిరూశిన ఏకత్ర మిలితవన్తః,
Men da fariseerne hørte at han hadde stoppet munnen på sadduseerne, kom de sammen;
35 తేషామేకో వ్యవస్థాపకో యీశుం పరీక్షితుం పపచ్ఛ,
og en av dem, en lovkyndig, spurte for å friste ham:
36 హే గురో వ్యవస్థాశాస్త్రమధ్యే కాజ్ఞా శ్రేష్ఠా?
Mester! hvilket bud er det største i loven?
37 తతో యీశురువాచ, త్వం సర్వ్వాన్తఃకరణైః సర్వ్వప్రాణైః సర్వ్వచిత్తైశ్చ సాకం ప్రభౌ పరమేశ్వరే ప్రీయస్వ,
Han sa til ham: Du skal elske Herren din Gud av alt ditt hjerte og av all din sjel og av all din hu.
38 ఏషా ప్రథమమహాజ్ఞా| తస్యాః సదృశీ ద్వితీయాజ్ఞైషా,
Dette er det største og første bud.
39 తవ సమీపవాసిని స్వాత్మనీవ ప్రేమ కురు|
Men det er et annet som er like så stort: Du skal elske din næste som dig selv.
40 అనయో ర్ద్వయోరాజ్ఞయోః కృత్స్నవ్యవస్థాయా భవిష్యద్వక్తృగ్రన్థస్య చ భారస్తిష్ఠతి|
På disse to bud hviler hele loven og profetene.
41 అనన్తరం ఫిరూశినామ్ ఏకత్ర స్థితికాలే యీశుస్తాన్ పప్రచ్ఛ,
Men mens fariseerne var samlet, spurte Jesus dem:
42 ఖ్రీష్టమధి యుష్మాకం కీదృగ్బోధో జాయతే? స కస్య సన్తానః? తతస్తే ప్రత్యవదన్, దాయూదః సన్తానః|
Hvad tykkes eder om Messias? hvis sønn er han? De sier til ham: Davids.
43 తదా స ఉక్తవాన్, తర్హి దాయూద్ కథమ్ ఆత్మాధిష్ఠానేన తం ప్రభుం వదతి?
Han sier til dem: Hvorledes kan da David i Ånden kalle ham herre, når han sier:
44 యథా మమ ప్రభుమిదం వాక్యమవదత్ పరమేశ్వరః| తవారీన్ పాదపీఠం తే యావన్నహి కరోమ్యహం| తావత్ కాలం మదీయే త్వం దక్షపార్శ్వ ఉపావిశ| అతో యది దాయూద్ తం ప్రభుం వదతి, ర్తిహ స కథం తస్య సన్తానో భవతి?
Herren sa til min herre: Sett dig ved min høire hånd, til jeg får lagt dine fiender under dine føtter!
45 తదానీం తేషాం కోపి తద్వాక్యస్య కిమప్యుత్తరం దాతుం నాశక్నోత్;
Kaller nu David ham herre, hvorledes kan han da være hans sønn?
46 తద్దినమారభ్య తం కిమపి వాక్యం ప్రష్టుం కస్యాపి సాహసో నాభవత్|
Og ingen kunde svare ham et ord, og heller ikke vågde nogen å spørre ham mere fra den dag.
