మార్కః 12
1 అనన్తరం యీశు ర్దృష్టాన్తేన తేభ్యః కథయితుమారేభే, కశ్చిదేకో ద్రాక్షాక్షేత్రం విధాయ తచ్చతుర్దిక్షు వారణీం కృత్వా తన్మధ్యే ద్రాక్షాపేషణకుణ్డమ్ అఖనత్, తథా తస్య గడమపి నిర్మ్మితవాన్ తతస్తత్క్షేత్రం కృషీవలేషు సమర్ప్య దూరదేశం జగామ|
Wtedy opowiedział im następującą przypowieść: —Pewien człowiek założył winnicę. Ogrodził ją murem, zbudował tłocznię i wieżę strażniczą, po czym wynajął ją rolnikom i wyjechał.
2 తదనన్తరం ఫలకాలే కృషీవలేభ్యో ద్రాక్షాక్షేత్రఫలాని ప్రాప్తుం తేషాం సవిధే భృత్యమ్ ఏకం ప్రాహిణోత్|
Gdy nastał czas zbiorów, wysłał jednego ze swoich ludzi, aby odebrał należną mu część plonów.
3 కిన్తు కృషీవలాస్తం ధృత్వా ప్రహృత్య రిక్తహస్తం విససృజుః|
Lecz rolnicy pobili posłańca i odesłali go z pustymi rękami.
4 తతః స పునరన్యమేకం భృత్యం ప్రషయామాస, కిన్తు తే కృషీవలాః పాషాణాఘాతైస్తస్య శిరో భఙ్క్త్వా సాపమానం తం వ్యసర్జన్|
Właściciel wysłał więc innego pełnomocnika, lecz z nim postąpili podobnie, a nawet gorzej, raniąc go poważnie w głowę.
5 తతః పరం సోపరం దాసం ప్రాహిణోత్ తదా తే తం జఘ్నుః, ఏవమ్ అనేకేషాం కస్యచిత్ ప్రహారః కస్యచిద్ వధశ్చ తైః కృతః|
Kolejnego posłańca zabito, a i następnych spotkała śmierć lub pobicie.
6 తతః పరం మయా స్వపుత్రే ప్రహితే తే తమవశ్యం సమ్మంస్యన్తే, ఇత్యుక్త్వావశేషే తేషాం సన్నిధౌ నిజప్రియమ్ అద్వితీయం పుత్రం ప్రేషయామాస|
W końcu pozostał mu tylko jego jedyny syn. Posłał go więc, sądząc, że przynajmniej jemu okażą szacunek.
7 కిన్తు కృషీవలాః పరస్పరం జగదుః, ఏష ఉత్తరాధికారీ, ఆగచ్ఛత వయమేనం హన్మస్తథా కృతే ఽధికారోయమ్ అస్మాకం భవిష్యతి|
Lecz rolnicy, widząc nadchodzącego syna, powiedzieli sobie: „To ten, który ma przejąć winnicę. Zabijmy go, a winnica będzie nasza!”.
8 తతస్తం ధృత్వా హత్వా ద్రాక్షాక్షేత్రాద్ బహిః ప్రాక్షిపన్|
Napadli go więc i zabili, a ciało wyrzucili poza winnicę.
9 అనేనాసౌ ద్రాక్షాక్షేత్రపతిః కిం కరిష్యతి? స ఏత్య తాన్ కృషీవలాన్ సంహత్య తత్క్షేత్రమ్ అన్యేషు కృషీవలేషు సమర్పయిష్యతి|
Jak sądzicie, co zrobi właściciel, gdy się o tym dowie? Przyjdzie i ukarze wszystkich śmiercią, a winnicę da innym!
10 అపరఞ్చ, "స్థపతయః కరిష్యన్తి గ్రావాణం యన్తు తుచ్ఛకం| ప్రాధానప్రస్తరః కోణే స ఏవ సంభవిష్యతి|
Przypomnijcie sobie następujące słowa z Pisma: „Kamień odrzucony przez budujących stał się kamieniem węgielnym, najważniejszym w całym budynku!
11 ఏతత్ కర్మ్మ పరేశస్యాంద్భుతం నో దృష్టితో భవేత్|| " ఇమాం శాస్త్రీయాం లిపిం యూయం కిం నాపాఠిష్ట?
Dokonał tego Pan i jest to zdumiewające”.
12 తదానీం స తానుద్దిశ్య తాం దృష్టాన్తకథాం కథితవాన్, త ఇత్థం బుద్వ్వా తం ధర్త్తాముద్యతాః, కిన్తు లోకేభ్యో బిభ్యుః, తదనన్తరం తే తం విహాయ వవ్రజుః|
Przywódcy zrozumieli, że to ich Jezus miał na myśli, opowiadając przypowieść o złych rolnikach. Dlatego chcieli Go natychmiast aresztować, ale obawiali się reakcji tłumu. Ostatecznie jednak zostawili Go i odeszli.
13 అపరఞ్చ తే తస్య వాక్యదోషం ధర్త్తాం కతిపయాన్ ఫిరూశినో హేరోదీయాంశ్చ లోకాన్ తదన్తికం ప్రేషయామాసుః|
Chcąc sprowokować Jezusa do jakiejś niefortunnej wypowiedzi, wysłali do Niego faryzeuszy i zwolenników rodziny królewskiej. Potrzebny był im bowiem pretekst do oskarżenia Go. Gdy przybyli na miejsce, zapytali Jezusa:
14 త ఆగత్య తమవదన్, హే గురో భవాన్ తథ్యభాషీ కస్యాప్యనురోధం న మన్యతే, పక్షపాతఞ్చ న కరోతి, యథార్థత ఈశ్వరీయం మార్గం దర్శయతి వయమేతత్ ప్రజానీమః, కైసరాయ కరో దేయో న వాం? వయం దాస్యామో న వా?
—Nauczycielu! Wiemy, że nie boisz się mówić prawdy. Nie dostosowujesz się też do opinii ludzi ani do ich oczekiwań, lecz uczciwie nauczasz Bożych prawd. Powiedz nam więc, czy słusznie płacimy podatki Rzymowi, czy nie?
15 కిన్తు స తేషాం కపటం జ్ఞాత్వా జగాద, కుతో మాం పరీక్షధ్వే? ఏకం ముద్రాపాదం సమానీయ మాం దర్శయత|
Jezus zdając sobie sprawę z ich podstępu, powiedział: —Chcecie Mnie pogrążyć?! Pokażcie Mi najpierw monetę! Chciałbym ją zobaczyć.
16 తదా తైరేకస్మిన్ ముద్రాపాదే సమానీతే స తాన్ పప్రచ్ఛ, అత్ర లిఖితం నామ మూర్త్తి ర్వా కస్య? తే ప్రత్యూచుః, కైసరస్య|
Gdy Mu ją podano, zapytał: —Czyją podobiznę i tytuł na niej widzicie? —Cezara—odpowiedzieli.
17 తదా యీశురవదత్ తర్హి కైసరస్య ద్రవ్యాణి కైసరాయ దత్త, ఈశ్వరస్య ద్రవ్యాణి తు ఈశ్వరాయ దత్త; తతస్తే విస్మయం మేనిరే|
—Oddawajcie więc cezarowi to, co jego, a Bogu—co należy do Boga! Odpowiedź ta zupełnie ich zaskoczyła.
18 అథ మృతానాముత్థానం యే న మన్యన్తే తే సిదూకినో యీశోః సమీపమాగత్య తం పప్రచ్ఛుః;
Wtedy przyszli do Jezusa saduceusze—przedstawiciele ugrupowania nauczającego, że nie będzie zmartwychwstania:
19 హే గురో కశ్చిజ్జనో యది నిఃసన్తతిః సన్ భార్య్యాయాం సత్యాం మ్రియతే తర్హి తస్య భ్రాతా తస్య భార్య్యాం గృహీత్వా భ్రాతు ర్వంశోత్పత్తిం కరిష్యతి, వ్యవస్థామిమాం మూసా అస్మాన్ ప్రతి వ్యలిఖత్|
—Nauczycielu!—zwrócili się do Jezusa. —Prawo Mojżesza naucza: „Jeśli umrze mężczyzna, nie pozostawiając potomstwa, jego brat powinien ożenić się z wdową po zmarłym i mieć z nią potomstwo”.
20 కిన్తు కేచిత్ సప్త భ్రాతర ఆసన్, తతస్తేషాం జ్యేష్ఠభ్రాతా వివహ్య నిఃసన్తతిః సన్ అమ్రియత|
Otóż żyło kiedyś siedmiu braci. Najstarszy z nich ożenił się, ale wkrótce zmarł, nie pozostawiając dzieci.
21 తతో ద్వితీయో భ్రాతా తాం స్త్రియమగృహణత్ కిన్తు సోపి నిఃసన్తతిః సన్ అమ్రియత; అథ తృతీయోపి భ్రాతా తాదృశోభవత్|
Wówczas z wdową ożenił się drugi brat, lecz i on wkrótce zmarł bezdzietnie.
22 ఇత్థం సప్తైవ భ్రాతరస్తాం స్త్రియం గృహీత్వా నిఃసన్తానాః సన్తోఽమ్రియన్త, సర్వ్వశేషే సాపి స్త్రీ మ్రియతే స్మ|
Potem ożenił się z nią następny i kolejny—i wszyscy poumierali bezdzietnie. W końcu umarła także ta kobieta.
23 అథ మృతానాముత్థానకాలే యదా త ఉత్థాస్యన్తి తదా తేషాం కస్య భార్య్యా సా భవిష్యతి? యతస్తే సప్తైవ తాం వ్యవహన్|
Jeśli rzeczywiście umarli zmartwychwstaną, to czyją będzie wtedy żoną, skoro wszyscy bracia się z nią ożenili?
24 తతో యీశుః ప్రత్యువాచ శాస్త్రమ్ ఈశ్వరశక్తిఞ్చ యూయమజ్ఞాత్వా కిమభ్రామ్యత న?
—Cała trudność polega na tym—odparł Jezus—że nie znacie Pisma ani mocy Bożej.
25 మృతలోకానాముత్థానం సతి తే న వివహన్తి వాగ్దత్తా అపి న భవన్తి, కిన్తు స్వర్గీయదూతానాం సదృశా భవన్తి|
Po zmartwychwstaniu więzy małżeńskie nie będą obowiązywać ani tych siedmiu braci, ani kobiety, bo wszyscy pod tym względem będą podobni do aniołów.
26 పునశ్చ "అహమ్ ఇబ్రాహీమ ఈశ్వర ఇస్హాక ఈశ్వరో యాకూబశ్చేశ్వరః" యామిమాం కథాం స్తమ్బమధ్యే తిష్ఠన్ ఈశ్వరో మూసామవాదీత్ మృతానాముత్థానార్థే సా కథా మూసాలిఖితే పుస్తకే కిం యుష్మాభి ర్నాపాఠి?
Jeśli zaś chodzi o samo zmartwychwstanie, to czy nigdy nie czytaliście historii o Mojżeszu i płonącym krzaku? Bóg powiedział wtedy: „Jestem Bogiem Abrahama, Bogiem Izaaka i Bogiem Jakuba”.
27 ఈశ్వరో జీవతాం ప్రభుః కిన్తు మృతానాం ప్రభు ర్న భవతి, తస్మాద్ధేతో ర్యూయం మహాభ్రమేణ తిష్ఠథ|
Przecież nie nazwałby siebie Bogiem tych, którzy już nie istnieją! Jesteście w wielkim błędzie.
28 ఏతర్హి ఏకోధ్యాపక ఏత్య తేషామిత్థం విచారం శుశ్రావ; యీశుస్తేషాం వాక్యస్య సదుత్తరం దత్తవాన్ ఇతి బుద్వ్వా తం పృష్టవాన్ సర్వ్వాసామ్ ఆజ్ఞానాం కా శ్రేష్ఠా? తతో యీశుః ప్రత్యువాచ,
Pewien przywódca religijny przysłuchiwał się tej dyskusji i był pełen uznania dla odpowiedzi Jezusa. Zadał Mu więc kolejne pytanie: —Które z przykazań jest najważniejsze?
29 "హే ఇస్రాయేల్లోకా అవధత్త, అస్మాకం ప్రభుః పరమేశ్వర ఏక ఏవ,
Jezus odpowiedział: —Najważniejsze jest to, które mówi: „Słuchaj, Izraelu! Twój Pan i Bóg jest jedynym Bogiem.
30 యూయం సర్వ్వన్తఃకరణైః సర్వ్వప్రాణైః సర్వ్వచిత్తైః సర్వ్వశక్తిభిశ్చ తస్మిన్ ప్రభౌ పరమేశ్వరే ప్రీయధ్వం," ఇత్యాజ్ఞా శ్రేష్ఠా|
Kochaj Go całym sercem, całą duszą i całym umysłem—z całych swoich sił”.
31 తథా "స్వప్రతివాసిని స్వవత్ ప్రేమ కురుధ్వం," ఏషా యా ద్వితీయాజ్ఞా సా తాదృశీ; ఏతాభ్యాం ద్వాభ్యామ్ ఆజ్ఞాభ్యామ్ అన్యా కాప్యాజ్ఞా శ్రేష్ఠా నాస్తి|
I drugie, które brzmi: „Kochaj innych tak, jak kochasz samego siebie”. Te dwa przykazania są najważniejsze ze wszystkich.
32 తదా సోధ్యాపకస్తమవదత్, హే గురో సత్యం భవాన్ యథార్థం ప్రోక్తవాన్ యత ఏకస్మాద్ ఈశ్వరాద్ అన్యో ద్వితీయ ఈశ్వరో నాస్తి;
—Masz rację—powiedział rozmówca. —Jest tylko jeden Bóg i nie ma innego.
33 అపరం సర్వ్వాన్తఃకరణైః సర్వ్వప్రాణైః సర్వ్వచిత్తైః సర్వ్వశక్తిభిశ్చ ఈశ్వరే ప్రేమకరణం తథా స్వమీపవాసిని స్వవత్ ప్రేమకరణఞ్చ సర్వ్వేభ్యో హోమబలిదానాదిభ్యః శ్రష్ఠం భవతి|
I jestem przekonany, że kochanie Go całym sercem i umysłem, ze wszystkich sił, a innych ludzi tak, jak samego siebie, jest o wiele ważniejsze niż składanie ofiar na ołtarzu w świątyni.
34 తతో యీశుః సుబుద్ధేరివ తస్యేదమ్ ఉత్తరం శ్రుత్వా తం భాషితవాన్ త్వమీశ్వరస్య రాజ్యాన్న దూరోసి| ఇతః పరం తేన సహ కస్యాపి వాక్యస్య విచారం కర్త్తాం కస్యాపి ప్రగల్భతా న జాతా|
—Jesteś blisko królestwa Bożego!—powiedział Jezus, widząc jego mądrość. I nikt więcej nie śmiał zadawać Mu pytań.
35 అనన్తరం మధ్యేమన్దిరమ్ ఉపదిశన్ యీశురిమం ప్రశ్నం చకార, అధ్యాపకా అభిషిక్తం (తారకం) కుతో దాయూదః సన్తానం వదన్తి?
Później, w dalszym ciągu nauczając na terenie świątyni, Jezus zapytał ludzi: —Dlaczego wasi przywódcy religijni twierdzą, że Mesjasz ma pochodzić z rodu króla Dawida?
36 స్వయం దాయూద్ పవిత్రస్యాత్మన ఆవేశేనేదం కథయామాస| యథా| "మమ ప్రభుమిదం వాక్యవదత్ పరమేశ్వరః| తవ శత్రూనహం యావత్ పాదపీఠం కరోమి న| తావత్ కాలం మదీయే త్వం దక్షపార్శ్వ్ ఉపావిశ| "
Przecież sam Dawid, a przez jego usta Duch Święty, powiedział: „Bóg rzekł do mojego Pana: Zasiądź po mojej prawej stronie, dopóki nie rzucę Ci pod nogi Twoich nieprzyjaciół”.
37 యది దాయూద్ తం ప్రభూం వదతి తర్హి కథం స తస్య సన్తానో భవితుమర్హతి? ఇతరే లోకాస్తత్కథాం శ్రుత్వాననన్దుః|
Skoro więc Dawid nazwał Go Panem—kontynuował Jezus—to jak Mesjasz może być jego potomkiem? Tłum ludzi słuchał tych nauk z wielkim zainteresowaniem.
38 తదానీం స తానుపదిశ్య కథితవాన్ యే నరా దీర్ఘపరిధేయాని హట్టే విపనౌ చ
Jezus przemawiał więc dalej: —Strzeżcie się przywódców religijnych! Oni lubią nosić wytworne szaty, oczekują wyrazów szacunku ze strony innych ludzi
39 లోకకృతనమస్కారాన్ భజనగృహే ప్రధానాసనాని భోజనకాలే ప్రధానస్థానాని చ కాఙ్క్షన్తే;
oraz najlepszych miejsc w synagogach i na przyjęciach.
40 విధవానాం సర్వ్వస్వం గ్రసిత్వా ఛలాద్ దీర్ఘకాలం ప్రార్థయన్తే తేభ్య ఉపాధ్యాయేభ్యః సావధానా భవత; తేఽధికతరాన్ దణ్డాన్ ప్రాప్స్యన్తి|
Bezwstydnie okradają biedne wdowy! Udają przy tym pobożnych i wygłaszają długie modlitwy, aby ukryć, kim są naprawdę. Tym większa spotka ich kara!
41 తదనన్తరం లోకా భాణ్డాగారే ముద్రా యథా నిక్షిపన్తి భాణ్డాగారస్య సమ్ముఖే సముపవిశ్య యీశుస్తదవలులోక; తదానీం బహవో ధనినస్తస్య మధ్యే బహూని ధనాని నిరక్షిపన్|
Jezus zbliżył się do skarbony świątynnej i usiadł, obserwując ludzi, którzy wrzucali tam pieniądze. I chociaż przychodzili bogaci ludzie i wrzucali duże sumy, On zwrócił uwagę na pewną wdowę.
42 పశ్చాద్ ఏకా దరిద్రా విధవా సమాగత్య ద్విపణమూల్యాం ముద్రైకాం తత్ర నిరక్షిపత్|
Była biedna i wrzuciła tylko dwie małe monety.
43 తదా యీశుః శిష్యాన్ ఆహూయ కథితవాన్ యుష్మానహం యథార్థం వదామి యే యే భాణ్డాగారేఽస్మిన ధనాని నిఃక్షిపన్తి స్మ తేభ్యః సర్వ్వేభ్య ఇయం విధవా దరిద్రాధికమ్ నిఃక్షిపతి స్మ|
Wtedy przywołał swoich uczniów i powiedział: —Zapewniam was: Ta biedna wdowa dała więcej niż wszyscy bogacze razem wzięci!
44 యతస్తే ప్రభూతధనస్య కిఞ్చిత్ నిరక్షిపన్ కిన్తు దీనేయం స్వదినయాపనయోగ్యం కిఞ్చిదపి న స్థాపయిత్వా సర్వ్వస్వం నిరక్షిపత్|
Oni bowiem wrzucili tylko część tego, co mieli w nadmiarze, ona zaś oddała wszystko, co miała na życie.
