ప్రేరితాః 13
1 అపరఞ్చ బర్ణబ్బాః, శిమోన్ యం నిగ్రం వదన్తి, కురీనీయలూకియో హేరోదా రాజ్ఞా సహ కృతవిద్యాభ్యాసో మినహేమ్, శౌలశ్చైతే యే కియన్తో జనా భవిష్యద్వాదిన ఉపదేష్టారశ్చాన్తియఖియానగరస్థమణ్డల్యామ్ ఆసన్,
Among the members of the church at Antioch there were several prophets and teachers – Barnabas, Simeon who was known by the name of “Black”, Lucius of Cyrene, Manaen, foster-brother of Prince Herod, and Saul.
2 తే యదోపవాసం కృత్వేశ్వరమ్ అసేవన్త తస్మిన్ సమయే పవిత్ర ఆత్మా కథితవాన్ అహం యస్మిన్ కర్మ్మణి బర్ణబ్బాశైలౌ నియుక్తవాన్ తత్కర్మ్మ కర్త్తుం తౌ పృథక్ కురుత|
While they were engaged in the worship of the Lord and were fasting, the Holy Spirit said, ‘Set apart for me Barnabas and Saul, for the work to which I have called them.’
3 తతస్తైరుపవాసప్రార్థనయోః కృతయోః సతోస్తే తయో ర్గాత్రయో ర్హస్తార్పణం కృత్వా తౌ వ్యసృజన్|
Accordingly, after fasting and prayer, they placed their hands on them and dismissed them.
4 తతః పరం తౌ పవిత్రేణాత్మనా ప్రేరితౌ సన్తౌ సిలూకియానగరమ్ ఉపస్థాయ సముద్రపథేన కుప్రోపద్వీపమ్ అగచ్ఛతాం|
Barnabas and Saul, sent on this mission, as they were, by the Holy Spirit, went down to Seleucia, and from there sailed to Cyprus.
5 తతః సాలామీనగరమ్ ఉపస్థాయ తత్ర యిహూదీయానాం భజనభవనాని గత్వేశ్వరస్య కథాం ప్రాచారయతాం; యోహనపి తత్సహచరోఽభవత్|
On reaching Salamis, they began to tell the message of God in the Jewish synagogues; and they had John with them as an assistant.
6 ఇత్థం తే తస్యోపద్వీపస్య సర్వ్వత్ర భ్రమన్తః పాఫనగరమ్ ఉపస్థితాః; తత్ర సువివేచకేన సర్జియపౌలనామ్నా తద్దేశాధిపతినా సహ భవిష్యద్వాదినో వేశధారీ బర్యీశునామా యో మాయావీ యిహూదీ ఆసీత్ తం సాక్షాత్ ప్రాప్తవతః|
After passing through the whole island, they reached Paphos, where they found an astrologer who pretended to be a prophet – a Jew by birth, whose name was Barjoshua.
7 తద్దేశాధిప ఈశ్వరస్య కథాం శ్రోతుం వాఞ్ఛన్ పౌలబర్ణబ్బౌ న్యమన్త్రయత్|
He was at the court of the Governor, Sergius Paulus, a man of intelligence, who sent for Barnabas and Saul and asked to be told God’s message.
8 కిన్త్విలుమా యం మాయావినం వదన్తి స దేశాధిపతిం ధర్మ్మమార్గాద్ బహిర్భూతం కర్త్తుమ్ అయతత|
But Elymas, the astrologer (for that is the meaning of the word), opposed them, eager to divert the Governor’s attention from the faith.
9 తస్మాత్ శోలోఽర్థాత్ పౌలః పవిత్రేణాత్మనా పరిపూర్ణః సన్ తం మాయావినం ప్రత్యనన్యదృష్టిం కృత్వాకథయత్,
However, Saul (who is the same as Paul), full of the Holy Spirit, fixed his eyes on him and said,
10 హే నరకిన్ ధర్మ్మద్వేషిన్ కౌటిల్యదుష్కర్మ్మపరిపూర్ణ, త్వం కిం ప్రభోః సత్యపథస్య విపర్య్యయకరణాత్ కదాపి న నివర్త్తిష్యసే?
‘You incarnation of deceit and all fraud! You son of the devil! You opponent of all that is good! Will you never cease to divert the straight paths of the Lord? Listen!
11 అధునా పరమేశ్వరస్తవ సముచితం కరిష్యతి తేన కతిపయదినాని త్వమ్ అన్ధః సన్ సూర్య్యమపి న ద్రక్ష్యసి| తత్క్షణాద్ రాత్రివద్ అన్ధకారస్తస్య దృష్టిమ్ ఆచ్ఛాదితవాన్; తస్మాత్ తస్య హస్తం ధర్త్తుం స లోకమన్విచ్ఛన్ ఇతస్తతో భ్రమణం కృతవాన్|
The hand of the Lord is on you even now, and you will be blind for a time and unable to see the sun.’ Immediately a mist and darkness fell on him, and he went feeling about for someone to guide him.
12 ఏనాం ఘటనాం దృష్ట్వా స దేశాధిపతిః ప్రభూపదేశాద్ విస్మిత్య విశ్వాసం కృతవాన్|
When the Governor saw what had happened, he became a believer in Christ, being greatly impressed by the teaching about the Lord.
13 తదనన్తరం పౌలస్తత్సఙ్గినౌ చ పాఫనగరాత్ ప్రోతం చాలయిత్వా పమ్ఫులియాదేశస్య పర్గీనగరమ్ అగచ్ఛన్ కిన్తు యోహన్ తయోః సమీపాద్ ఏత్య యిరూశాలమం ప్రత్యాగచ్ఛత్|
After this, Paul and his companions set sail from Paphos and went to Perga in Pamphylia, where John left them and returned to Jerusalem.
14 పశ్చాత్ తౌ పర్గీతో యాత్రాం కృత్వా పిసిదియాదేశస్య ఆన్తియఖియానగరమ్ ఉపస్థాయ విశ్రామవారే భజనభవనం ప్రవిశ్య సముపావిశతాం|
The others went on from Perga and arrived at Antioch in Pisidia. There they went into the synagogue on the Sabbath and took their seats.
15 వ్యవస్థాభవిష్యద్వాక్యయోః పఠితయోః సతో ర్హే భ్రాతరౌ లోకాన్ ప్రతి యువయోః కాచిద్ ఉపదేశకథా యద్యస్తి తర్హి తాం వదతం తౌ ప్రతి తస్య భజనభవనస్యాధిపతయః కథామ్ ఏతాం కథయిత్వా ప్రైషయన్|
After the reading of the Law and the prophets, the synagogue leader sent them this message – ‘Friends, if you have any helpful words to address to the people, now is the time to speak.’
16 అతః పౌల ఉత్తిష్ఠన్ హస్తేన సఙ్కేతం కుర్వ్వన్ కథితవాన్ హే ఇస్రాయేలీయమనుష్యా ఈశ్వరపరాయణాః సర్వ్వే లోకా యూయమ్ అవధద్ధం|
So Paul rose and, motioning with his hand, said: ‘People of Israel and all here who worship God, hear what I have to say.
17 ఏతేషామిస్రాయేల్లోకానామ్ ఈశ్వరోఽస్మాకం పూర్వ్వపరుషాన్ మనోనీతాన్ కత్వా గృహీతవాన్ తతో మిసరి దేశే ప్రవసనకాలే తేషామున్నతిం కృత్వా తస్మాత్ స్వీయబాహుబలేన తాన్ బహిః కృత్వా సమానయత్|
The God of this people Israel chose our ancestors, and during their stay in Egypt increased the prosperity of the people, and then with uplifted arm brought them out from that land.
18 చత్వారింశద్వత్సరాన్ యావచ్చ మహాప్రాన్తరే తేషాం భరణం కృత్వా
For about forty years he bore with them in the desert;
19 కినాన్దేశాన్తర్వ్వర్త్తీణి సప్తరాజ్యాని నాశయిత్వా గుటికాపాతేన తేషు సర్వ్వదేశేషు తేభ్యోఽధికారం దత్తవాన్|
then, after destroying seven heathen nations in Canaan, he allotted their land to this people –
20 పఞ్చాశదధికచతుఃశతేషు వత్సరేషు గతేషు చ శిమూయేల్భవిష్యద్వాదిపర్య్యన్తం తేషాముపరి విచారయితృన్ నియుక్తవాన్|
For about four hundred and fifty years. In later times he gave them Judges, of whom the prophet Samuel was the last.
21 తైశ్చ రాజ్ఞి ప్రార్థితే, ఈశ్వరో బిన్యామీనో వంశజాతస్య కీశః పుత్రం శౌలం చత్వారింశద్వర్షపర్య్యన్తం తేషాముపరి రాజానం కృతవాన్|
And, when they demanded a king, God gave them Saul the son of Kish, a man of the tribe of Benjamin, who reigned for forty years.
22 పశ్చాత్ తం పదచ్యుతం కృత్వా యో మదిష్టక్రియాః సర్వ్వాః కరిష్యతి తాదృశం మమ మనోభిమతమ్ ఏకం జనం యిశయః పుత్రం దాయూదం ప్రాప్తవాన్ ఇదం ప్రమాణం యస్మిన్ దాయూది స దత్తవాన్ తం దాయూదం తేషాముపరి రాజత్వం కర్త్తుమ్ ఉత్పాదితవాన|
After removing him, he raised David to the throne, and bore this testimony to him – “In David, the son of Jesse, I have found a man after my own heart, who will carry out all my purposes.”
23 తస్య స్వప్రతిశ్రుతస్య వాక్యస్యానుసారేణ ఇస్రాయేల్లోకానాం నిమిత్తం తేషాం మనుష్యాణాం వంశాద్ ఈశ్వర ఏకం యీశుం (త్రాతారమ్) ఉదపాదయత్|
It was from this man’s descendants that God, in accordance with his promise, gave Israel a Saviour – Jesus;
24 తస్య ప్రకాశనాత్ పూర్వ్వం యోహన్ ఇస్రాయేల్లోకానాం సన్నిధౌ మనఃపరావర్త్తనరూపం మజ్జనం ప్రాచారయత్|
John having first proclaimed, before the appearance of Jesus, a baptism on repentance for all the people of Israel.
25 యస్య చ కర్మ్మణో భారం ప్రప్తవాన్ యోహన్ తన్ నిష్పాదయన్ ఏతాం కథాం కథితవాన్, యూయం మాం కం జనం జానీథ? అహమ్ అభిషిక్తత్రాతా నహి, కిన్తు పశ్యత యస్య పాదయోః పాదుకయో ర్బన్ధనే మోచయితుమపి యోగ్యో న భవామి తాదృశ ఏకో జనో మమ పశ్చాద్ ఉపతిష్ఠతి|
As John was drawing towards the end of his career, he said “What do you suppose that I am? I am not the Christ. But there is ‘one coming’ after me, whose sandal I am not worthy to untie.”
26 హే ఇబ్రాహీమో వంశజాతా భ్రాతరో హే ఈశ్వరభీతాః సర్వ్వలోకా యుష్మాన్ ప్రతి పరిత్రాణస్య కథైషా ప్రేరితా|
Brothers and sisters, descendants of Abraham, and all those among you who worship God, it was to us that the message of this salvation was sent.
27 యిరూశాలమ్నివాసినస్తేషామ్ అధిపతయశ్చ తస్య యీశోః పరిచయం న ప్రాప్య ప్రతివిశ్రామవారం పఠ్యమానానాం భవిష్యద్వాదికథానామ్ అభిప్రాయమ్ అబుద్ధ్వా చ తస్య వధేన తాః కథాః సఫలా అకుర్వ్వన్|
The people of Jerusalem and their leaders, failing to recognise Jesus, and not understanding the utterances of the prophets that are read every Sabbath, fulfilled them by condemning him.
28 ప్రాణహననస్య కమపి హేతుమ్ అప్రాప్యాపి పీలాతస్య నికటే తస్య వధం ప్రార్థయన్త|
They found no ground at all for putting him to death, and yet demanded his execution from Pilate;
29 తస్మిన్ యాః కథా లిఖితాః సన్తి తదనుసారేణ కర్మ్మ సమ్పాద్య తం క్రుశాద్ అవతార్య్య శ్మశానే శాయితవన్తః|
and, after carrying out everything written about him, they took Jesus down from the cross, and laid him in a tomb.
30 కిన్త్వీశ్వరః శ్మశానాత్ తముదస్థాపయత్,
But God raised him from the dead;
31 పునశ్చ గాలీలప్రదేశాద్ యిరూశాలమనగరం తేన సార్ద్ధం యే లోకా ఆగచ్ఛన్ స బహుదినాని తేభ్యో దర్శనం దత్తవాన్, అతస్త ఇదానీం లోకాన్ ప్రతి తస్య సాక్షిణః సన్తి|
and he appeared for many days to those who had gone up with him from Galilee to Jerusalem, and who are now witnesses for him to the people.
32 అస్మాకం పూర్వ్వపురుషాణాం సమక్షమ్ ఈశ్వరో యస్మిన్ ప్రతిజ్ఞాతవాన్ యథా, త్వం మే పుత్రోసి చాద్య త్వాం సముత్థాపితవానహమ్|
We also have good news to tell you, about the promise made to our ancestors –
33 ఇదం యద్వచనం ద్వితీయగీతే లిఖితమాస్తే తద్ యీశోరుత్థానేన తేషాం సన్తానా యే వయమ్ అస్మాకం సన్నిధౌ తేన ప్రత్యక్షీ కృతం, యుష్మాన్ ఇమం సుసంవాదం జ్ఞాపయామి|
That our children have had this promise completely fulfilled to them by God, by his raising Jesus. That is just what is said in the second Psalm – “You are my Son; this day I have become your Father.”
34 పరమేశ్వరేణ శ్మశానాద్ ఉత్థాపితం తదీయం శరీరం కదాపి న క్షేష్యతే, ఏతస్మిన్ స స్వయం కథితవాన్ యథా దాయూదం ప్రతి ప్రతిజ్ఞాతో యో వరస్తమహం తుభ్యం దాస్యామి|
As to his raising Jesus from the dead, never again to return to corruption, this is what is said – “I will give to you the sacred promises made to David;”
35 ఏతదన్యస్మిన్ గీతేఽపి కథితవాన్| స్వకీయం పుణ్యవన్తం త్వం క్షయితుం న చ దాస్యసి|
And, therefore, in another Psalm it is said – “You will not give up the Holy One to undergo corruption.”
36 దాయూదా ఈశ్వరాభిమతసేవాయై నిజాయుషి వ్యయితే సతి స మహానిద్రాం ప్రాప్య నిజైః పూర్వ్వపురుషైః సహ మిలితః సన్ అక్షీయత;
David, after obediently doing God’s will in his own time, fell asleep and was laid by the side of his ancestors, and did undergo corruption;
37 కిన్తు యమీశ్వరః శ్మశానాద్ ఉదస్థాపయత్ స నాక్షీయత|
but Jesus, whom God raised from the dead, did not undergo corruption.
38 అతో హే భ్రాతరః, అనేన జనేన పాపమోచనం భవతీతి యుష్మాన్ ప్రతి ప్రచారితమ్ ఆస్తే|
I would, therefore, like you to know, friends, that through Jesus forgiveness of sins is being proclaimed to you,
39 ఫలతో మూసావ్యవస్థయా యూయం యేభ్యో దోషేభ్యో ముక్తా భవితుం న శక్ష్యథ తేభ్యః సర్వ్వదోషేభ్య ఏతస్మిన్ జనే విశ్వాసినః సర్వ్వే ముక్తా భవిష్యన్తీతి యుష్మాభి ర్జ్ఞాయతాం|
and that, in union with him, everyone who believes in him is absolved from every sin from which under the Law of Moses you could not be absolved.
40 అపరఞ్చ| అవజ్ఞాకారిణో లోకాశ్చక్షురున్మీల్య పశ్యత| తథైవాసమ్భవం జ్ఞాత్వా స్యాత యూయం విలజ్జితాః| యతో యుష్మాసు తిష్ఠత్సు కరిష్యే కర్మ్మ తాదృశం| యేనైవ తస్య వృత్తాన్తే యుష్మభ్యం కథితేఽపి హి| యూయం న తన్తు వృత్తాన్తం ప్రత్యేష్యథ కదాచన||
Beware, therefore, that what is said in the prophets does not come true of you –
41 యేయం కథా భవిష్యద్వాదినాం గ్రన్థేషు లిఖితాస్తే సావధానా భవత స కథా యథా యుష్మాన్ ప్రతి న ఘటతే|
“Look, you despisers, and wonder, and perish; for I am doing a deed in your days – a deed which, though told you in full, you will never believe”.’
42 యిహూదీయభజనభవనాన్ నిర్గతయోస్తయో ర్భిన్నదేశీయై ర్వక్ష్యమాణా ప్రార్థనా కృతా, ఆగామిని విశ్రామవారేఽపి కథేయమ్ అస్మాన్ ప్రతి ప్రచారితా భవత్వితి|
As Paul and Barnabas were leaving the synagogue, the people begged for a repetition of this teaching on the next Sabbath.
43 సభాయా భఙ్గే సతి బహవో యిహూదీయలోకా యిహూదీయమతగ్రాహిణో భక్తలోకాశ్చ బర్ణబ్బాపౌలయోః పశ్చాద్ ఆగచ్ఛన్, తేన తౌ తైః సహ నానాకథాః కథయిత్వేశ్వరానుగ్రహాశ్రయే స్థాతుం తాన్ ప్రావర్త్తయతాం|
After the congregation had dispersed, many of the Jews, and of the converts who joined in their worship, followed Paul and Barnabas, who talked with them and urged them to continue to rely on the loving kindness of God.
44 పరవిశ్రామవారే నగరస్య ప్రాయేణ సర్వ్వే లాకా ఈశ్వరీయాం కథాం శ్రోతుం మిలితాః,
On the following Sabbath, almost all the city gathered to hear God’s message.
45 కిన్తు యిహూదీయలోకా జననివహం విలోక్య ఈర్ష్యయా పరిపూర్ణాః సన్తో విపరీతకథాకథనేనేశ్వరనిన్దయా చ పౌలేనోక్తాం కథాం ఖణ్డయితుం చేష్టితవన్తః|
But the sight of the crowds of people filled the minds of the Jews with jealousy, and they kept contradicting Paul’s statements in violent language.
46 తతః పౌలబర్ణబ్బావక్షోభౌ కథితవన్తౌ ప్రథమం యుష్మాకం సన్నిధావీశ్వరీయకథాయాః ప్రచారణమ్ ఉచితమాసీత్ కిన్తుం తదగ్రాహ్యత్వకరణేన యూయం స్వాన్ అనన్తాయుషోఽయోగ్యాన్ దర్శయథ, ఏతత్కారణాద్ వయమ్ అన్యదేశీయలోకానాం సమీపం గచ్ఛామః| (aiōnios g166)
Then Paul and Barnabas spoke out fearlessly, and said: ‘It was necessary that the message of God should be told to you first; but, since you reject it and reckon yourselves not worthy of the eternal life – we turn to the Gentiles! (aiōnios g166)
47 ప్రభురస్మాన్ ఇత్థమ్ ఆదిష్టవాన్ యథా, యావచ్చ జగతః సీమాం లోకానాం త్రాణకారణాత్| మయాన్యదేశమధ్యే త్వం స్థాపితో భూః ప్రదీపవత్||
For this is the Lord’s command to us – “I have destined you for a light to the Gentiles, a means of salvation to the ends of the earth”.’
48 తదా కథామీదృశీం శ్రుత్వా భిన్నదేశీయా ఆహ్లాదితాః సన్తః ప్రభోః కథాం ధన్యాం ధన్యామ్ అవదన్, యావన్తో లోకాశ్చ పరమాయుః ప్రాప్తినిమిత్తం నిరూపితా ఆసన్ తే వ్యశ్వసన్| (aiōnios g166)
On hearing this, the Gentiles were glad and extolled God’s message; and all those who had been enrolled for eternal life became believers in Christ; (aiōnios g166)
49 ఇత్థం ప్రభోః కథా సర్వ్వేదేశం వ్యాప్నోత్|
and the Lord’s message was carried throughout that district.
50 కిన్తు యిహూదీయా నగరస్య ప్రధానపురుషాన్ సమ్మాన్యాః కథిపయా భక్తా యోషితశ్చ కుప్రవృత్తిం గ్రాహయిత్వా పౌలబర్ణబ్బౌ తాడయిత్వా తస్మాత్ ప్రదేశాద్ దూరీకృతవన్తః|
But the Jews incited the women of high social standing who worshiped with them, and the leading men of the town, and started a persecution against Paul and Barnabas, and drove them out of their region.
51 అతః కారణాత్ తౌ నిజపదధూలీస్తేషాం ప్రాతికూల్యేన పాతయిత్వేకనియం నగరం గతౌ|
They, however, shook the dust off their feet in protest,
52 తతః శిష్యగణ ఆనన్దేన పవిత్రేణాత్మనా చ పరిపూర్ణోభవత్|
and went to Iconium, leaving the disciples full of joy and of the Holy Spirit.
