ପ୍ରେରିତାଃ 17
1 ପୌଲସୀଲୌ ଆମ୍ଫିପଲ୍ୟାପଲ୍ଲୋନିଯାନଗରାଭ୍ୟାଂ ଗତ୍ୱା ଯତ୍ର ଯିହୂଦୀଯାନାଂ ଭଜନଭୱନମେକମ୍ ଆସ୍ତେ ତତ୍ର ଥିଷଲନୀକୀନଗର ଉପସ୍ଥିତୌ|
保罗和西拉沿途经过了暗非波里和亚波罗尼亚，来到帖撒罗尼迦，那里有犹太人的会堂。
2 ତଦା ପୌଲଃ ସ୍ୱାଚାରାନୁସାରେଣ ତେଷାଂ ସମୀପଂ ଗତ୍ୱା ୱିଶ୍ରାମୱାରତ୍ରଯେ ତୈଃ ସାର୍ଦ୍ଧଂ ଧର୍ମ୍ମପୁସ୍ତକୀଯକଥାଯା ୱିଚାରଂ କୃତୱାନ୍|
保罗按惯例走进会堂，一连三个安息日，都在这里根据圣经与他们进行辩论。
3 ଫଲତଃ ଖ୍ରୀଷ୍ଟେନ ଦୁଃଖଭୋଗଃ କର୍ତ୍ତୱ୍ୟଃ ଶ୍ମଶାନଦୁତ୍ଥାନଞ୍ଚ କର୍ତ୍ତୱ୍ୟଂ ଯୁଷ୍ମାକଂ ସନ୍ନିଧୌ ଯସ୍ୟ ଯୀଶୋଃ ପ୍ରସ୍ତାୱଂ କରୋମି ସ ଈଶ୍ୱରେଣାଭିଷିକ୍ତଃ ସ ଏତାଃ କଥାଃ ପ୍ରକାଶ୍ୟ ପ୍ରମାଣଂ ଦତ୍ୱା ସ୍ଥିରୀକୃତୱାନ୍|
他解释了经文的含义，证明基督必须先死去后，然后再死而复生。他对众人说：“我向你们讲述的这位耶稣，就是基督。”
4 ତସ୍ମାତ୍ ତେଷାଂ କତିପଯଜନା ଅନ୍ୟଦେଶୀଯା ବହୱୋ ଭକ୍ତଲୋକା ବହ୍ୟଃ ପ୍ରଧାନନାର୍ୟ୍ୟଶ୍ଚ ୱିଶ୍ୱସ୍ୟ ପୌଲସୀଲଯୋଃ ପଶ୍ଚାଦ୍ଗାମିନୋ ଜାତାଃ|
有的人被保罗和西拉说服了，加入了他们的行列，此外还有很多说希腊语的朝拜者，以及城里位高权重的女性。
5 କିନ୍ତୁ ୱିଶ୍ୱାସହୀନା ଯିହୂଦୀଯଲୋକା ଈର୍ଷ୍ୟଯା ପରିପୂର୍ଣାଃ ସନ୍ତୋ ହଟଟ୍ସ୍ୟ କତିନଯଲମ୍ପଟଲୋକାନ୍ ସଙ୍ଗିନଃ କୃତ୍ୱା ଜନତଯା ନଗରମଧ୍ୟେ ମହାକଲହଂ କୃତ୍ୱା ଯାସୋନୋ ଗୃହମ୍ ଆକ୍ରମ୍ୟ ପ୍ରେରିତାନ୍ ଧୃତ୍ୱା ଲୋକନିୱହସ୍ୟ ସମୀପମ୍ ଆନେତୁଂ ଚେଷ୍ଟିତୱନ୍ତଃ|
但犹太人却因此而倍感嫉妒，于是从集市中找来一群流氓，凑成团伙在城里面闹事。他们冲进耶孙的家中，到处寻找保罗和西拉，要把他们交给民众。
6 ତେଷାମୁଦ୍ଦେଶମ୍ ଅପ୍ରାପ୍ୟ ଚ ଯାସୋନଂ କତିପଯାନ୍ ଭ୍ରାତୃଂଶ୍ଚ ଧୃତ୍ୱା ନଗରାଧିପତୀନାଂ ନିକଟମାନୀଯ ପ୍ରୋଚ୍ଚୈଃ କଥିତୱନ୍ତୋ ଯେ ମନୁଷ୍ୟା ଜଗଦୁଦ୍ୱାଟିତୱନ୍ତସ୍ତେ ଽତ୍ରାପ୍ୟୁପସ୍ଥିତାଃ ସନ୍ତି,
但由于找不到这两名使徒，他们就把耶孙和几名信徒带到地方长官那里，叫嚣着说：“这些人素有滋事的恶名，把这世界闹得天翻地覆。现在他们来到这里，
7 ଏଷ ଯାସୋନ୍ ଆତିଥ୍ୟଂ କୃତ୍ୱା ତାନ୍ ଗୃହୀତୱାନ୍| ଯୀଶୁନାମକ ଏକୋ ରାଜସ୍ତୀତି କଥଯନ୍ତସ୍ତେ କୈସରସ୍ୟାଜ୍ଞାୱିରୁଦ୍ଧଂ କର୍ମ୍ମ କୁର୍ୱ୍ୱତି|
耶孙却在自己的家宅中招待这些人。他们都违背凯撒的法令，说另外还有一个王叫做耶稣，这就是叛国罪。”
8 ତେଷାଂ କଥାମିମାଂ ଶ୍ରୁତ୍ୱା ଲୋକନିୱହୋ ନଗରାଧିପତଯଶ୍ଚ ସମୁଦ୍ୱିଗ୍ନା ଅଭୱନ୍|
民众和地方长官听到这番话，深感不安，
9 ତଦା ଯାସୋନସ୍ତଦନ୍ୟେଷାଞ୍ଚ ଧନଦଣ୍ଡଂ ଗୃହୀତ୍ୱା ତାନ୍ ପରିତ୍ୟକ୍ତୱନ୍ତଃ|
让耶孙和其余人交了保释金后，就放了他们。
10 ତତଃ ପରଂ ଭ୍ରାତୃଗଣୋ ରଜନ୍ୟାଂ ପୌଲସୀଲୌ ଶୀଘ୍ରଂ ବିରଯାନଗରଂ ପ୍ରେଷିତୱାନ୍ ତୌ ତତ୍ରୋପସ୍ଥାଯ ଯିହୂଦୀଯାନାଂ ଭଜନଭୱନଂ ଗତୱନ୍ତୌ|
信徒们当晚就将保罗和西拉送走。二人去了比里亚，到达后便走进犹太人的会堂。
11 ତତ୍ରସ୍ଥା ଲୋକାଃ ଥିଷଲନୀକୀସ୍ଥଲୋକେଭ୍ୟୋ ମହାତ୍ମାନ ଆସନ୍ ଯତ ଇତ୍ଥଂ ଭୱତି ନ ୱେତି ଜ୍ଞାତୁଂ ଦିନେ ଦିନେ ଧର୍ମ୍ମଗ୍ରନ୍ଥସ୍ୟାଲୋଚନାଂ କୃତ୍ୱା ସ୍ୱୈରଂ କଥାମ୍ ଅଗୃହ୍ଲନ୍|
这里的民众比帖撒罗尼迦人开明，他们很快就接受了主的道，每天研读圣经，确认他们所听到的是否正确。
12 ତସ୍ମାଦ୍ ଅନେକେ ଯିହୂଦୀଯା ଅନ୍ୟଦେଶୀଯାନାଂ ମାନ୍ୟା ସ୍ତ୍ରିଯଃ ପୁରୁଷାଶ୍ଚାନେକେ ୱ୍ୟଶ୍ୱସନ୍|
很多人因此成为信徒，包括地位高贵的希腊男性和女性。
13 କିନ୍ତୁ ବିରଯାନଗରେ ପୌଲେନେଶ୍ୱରୀଯା କଥା ପ୍ରଚାର୍ୟ୍ୟତ ଇତି ଥିଷଲନୀକୀସ୍ଥା ଯିହୂଦୀଯା ଜ୍ଞାତ୍ୱା ତତ୍ସ୍ଥାନମପ୍ୟାଗତ୍ୟ ଲୋକାନାଂ କୁପ୍ରୱୃତ୍ତିମ୍ ଅଜନଯନ୍|
但帖撒罗尼迦的犹太人听说保罗又在比里亚宣讲上帝之道，便跑到那里煽动挑拨民众。
14 ଅତଏୱ ତସ୍ମାତ୍ ସ୍ଥାନାତ୍ ସମୁଦ୍ରେଣ ଯାନ୍ତୀତି ଦର୍ଶଯିତ୍ୱା ଭ୍ରାତରଃ କ୍ଷିପ୍ରଂ ପୌଲଂ ପ୍ରାହିଣ୍ୱନ୍ କିନ୍ତୁ ସୀଲତୀମଥିଯୌ ତତ୍ର ସ୍ଥିତୱନ୍ତୌ|
信徒们立刻把保罗送到海边，西拉和提摩太仍然留在比里亚。
15 ତତଃ ପରଂ ପୌଲସ୍ୟ ମାର୍ଗଦର୍ଶକାସ୍ତମ୍ ଆଥୀନୀନଗର ଉପସ୍ଥାପଯନ୍ ପଶ୍ଚାଦ୍ ଯୁୱାଂ ତୂର୍ଣମ୍ ଏତତ୍ ସ୍ଥାନଂ ଆଗମିଷ୍ୟଥଃ ସୀଲତୀମଥିଯୌ ପ୍ରତୀମାମ୍ ଆଜ୍ଞାଂ ପ୍ରାପ୍ୟ ତେ ପ୍ରତ୍ୟାଗତାଃ|
护送保罗的人将他远远地带到雅典，保罗在他们返回的时候，给西拉和提摩太带去口信，让他们尽快赶去与他会和。
16 ପୌଲ ଆଥୀନୀନଗରେ ତାୱପେକ୍ଷ୍ୟ ତିଷ୍ଠନ୍ ତନ୍ନଗରଂ ପ୍ରତିମାଭିଃ ପରିପୂର୍ଣଂ ଦୃଷ୍ଟ୍ୱା ସନ୍ତପ୍ତହୃଦଯୋ ଽଭୱତ୍|
保罗在雅典等他们的时候，看见满城都是宗教神像，心中感到非常不安。
17 ତତଃ ସ ଭଜନଭୱନେ ଯାନ୍ ଯିହୂଦୀଯାନ୍ ଭକ୍ତଲୋକାଂଶ୍ଚ ହଟ୍ଟେ ଚ ଯାନ୍ ଅପଶ୍ୟତ୍ ତୈଃ ସହ ପ୍ରତିଦିନଂ ୱିଚାରିତୱାନ୍|
于是在会堂中与犹太人和其他崇拜上帝之人进行了辩论，此外还每天到集市中去，与所遇到的陌生人进行辩论。
18 କିନ୍ତ୍ୱିପିକୂରୀଯମତଗ୍ରହିଣଃ ସ୍ତୋଯିକୀଯମତଗ୍ରାହିଣଶ୍ଚ କିଯନ୍ତୋ ଜନାସ୍ତେନ ସାର୍ଦ୍ଧଂ ୱ୍ୟୱଦନ୍ତ| ତତ୍ର କେଚିଦ୍ ଅକଥଯନ୍ ଏଷ ୱାଚାଲଃ କିଂ ୱକ୍ତୁମ୍ ଇଚ୍ଛତି? ଅପରେ କେଚିଦ୍ ଏଷ ଜନଃ କେଷାଞ୍ଚିଦ୍ ୱିଦେଶୀଯଦେୱାନାଂ ପ୍ରଚାରକ ଇତ୍ୟନୁମୀଯତେ ଯତଃ ସ ଯୀଶୁମ୍ ଉତ୍ଥିତିଞ୍ଚ ପ୍ରଚାରଯତ୍|
有些伊壁鸠鲁派和斯多亚派的哲学家也同他争论。他们想知道：“这个人到底想要干什么？”由于保罗谈论了耶稣和复活，所以还有人认为：“他似乎是在宣讲外族的神。”
19 ତେ ତମ୍ ଅରେଯପାଗନାମ ୱିଚାରସ୍ଥାନମ୍ ଆନୀଯ ପ୍ରାୱୋଚନ୍ ଇଦଂ ଯନ୍ନୱୀନଂ ମତଂ ତ୍ୱଂ ପ୍ରାଚୀକଶ ଇଦଂ କୀଦୃଶଂ ଏତଦ୍ ଅସ୍ମାନ୍ ଶ୍ରାୱଯ;
于是他们把保罗带到亚略巴古，询问他：“请和我们讲讲你所宣扬的那个新教义？
20 ଯାମିମାମ୍ ଅସମ୍ଭୱକଥାମ୍ ଅସ୍ମାକଂ କର୍ଣଗୋଚରୀକୃତୱାନ୍ ଅସ୍ୟା ଭାୱାର୍ଥଃ କ ଇତି ୱଯଂ ଜ୍ଞାତୁମ୍ ଇଚ୍ଛାମଃ|
我们听说了你讲的那些事情，听起来太奇怪了，所以我们想知道那到底是什么意思。”
21 ତଦାଥୀନୀନିୱାସିନସ୍ତନ୍ନଗରପ୍ରୱାସିନଶ୍ଚ କେୱଲଂ କସ୍ୟାଶ୍ଚନ ନୱୀନକଥାଯାଃ ଶ୍ରୱଣେନ ପ୍ରଚାରଣେନ ଚ କାଲମ୍ ଅଯାପଯନ୍|
（所有雅典人和住在那里的异教徒，都非常喜欢谈论和打听新奇之事，以此打发时间）。
22 ପୌଲୋଽରେଯପାଗସ୍ୟ ମଧ୍ୟେ ତିଷ୍ଠନ୍ ଏତାଂ କଥାଂ ପ୍ରଚାରିତୱାନ୍, ହେ ଆଥୀନୀଯଲୋକା ଯୂଯଂ ସର୍ୱ୍ୱଥା ଦେୱପୂଜାଯାମ୍ ଆସକ୍ତା ଇତ୍ୟହ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷଂ ପଶ୍ୟାମି|
保罗站上亚略巴古的中间，说：“各位雅典人，我发现你们对任何事情都抱有虔诚之心。
23 ଯତଃ ପର୍ୟ୍ୟଟନକାଲେ ଯୁଷ୍ମାକଂ ପୂଜନୀଯାନି ପଶ୍ୟନ୍ ‘ଅୱିଜ୍ଞାତେଶ୍ୱରାଯ’ ଏତଲ୍ଲିପିଯୁକ୍ତାଂ ଯଜ୍ଞୱେଦୀମେକାଂ ଦୃଷ୍ଟୱାନ୍; ଅତୋ ନ ୱିଦିତ୍ୱା ଯଂ ପୂଜଯଧ୍ୱେ ତସ୍ୟୈୱ ତତ୍ୱଂ ଯୁଷ୍ମାନ୍ ପ୍ରତି ପ୍ରଚାରଯାମି|
我走路的时候曾留意你们的圣坛，曾有一个圣坛上写着‘献给未知的神’。我要向你们讲述的上帝，就是你们所膜拜的这个未知之神。
24 ଜଗତୋ ଜଗତ୍ସ୍ଥାନାଂ ସର୍ୱ୍ୱୱସ୍ତୂନାଞ୍ଚ ସ୍ରଷ୍ଟା ଯ ଈଶ୍ୱରଃ ସ ସ୍ୱର୍ଗପୃଥିୱ୍ୟୋରେକାଧିପତିଃ ସନ୍ କରନିର୍ମ୍ମିତମନ୍ଦିରେଷୁ ନ ନିୱସତି;
上帝创造世界和世间万物，他是天地的主，并未生活在人类建造的庙宇之中，
25 ସ ଏୱ ସର୍ୱ୍ୱେଭ୍ୟୋ ଜୀୱନଂ ପ୍ରାଣାନ୍ ସର୍ୱ୍ୱସାମଗ୍ରୀଶ୍ଚ ପ୍ରଦଦାତି; ଅତଏୱ ସ କସ୍ୟାଶ୍ଚିତ୍ ସାମଗ୍ୟ୍ରା ଅଭାୱହେତୋ ର୍ମନୁଷ୍ୟାଣାଂ ହସ୍ତୈଃ ସେୱିତୋ ଭୱତୀତି ନ|
他什么都不需要，也不需要我们的服务，因为他本身就是所有生灵的生命之源。
26 ସ ଭୂମଣ୍ଡଲେ ନିୱାସାର୍ଥମ୍ ଏକସ୍ମାତ୍ ଶୋଣିତାତ୍ ସର୍ୱ୍ୱାନ୍ ମନୁଷ୍ୟାନ୍ ସୃଷ୍ଟ୍ୱା ତେଷାଂ ପୂର୍ୱ୍ୱନିରୂପିତସମଯଂ ୱସତିସୀମାଞ୍ଚ ନିରଚିନୋତ୍;
他从一个最初的人创造了世界上的所有人，在之前就决定了他们应该生活在哪里，应该活多久。
27 ତସ୍ମାତ୍ ଲୋକୈଃ କେନାପି ପ୍ରକାରେଣ ମୃଗଯିତ୍ୱା ପରମେଶ୍ୱରସ୍ୟ ତତ୍ୱଂ ପ୍ରାପ୍ତୁଂ ତସ୍ୟ ଗୱେଷଣଂ କରଣୀଯମ୍|
上帝想要的是他们能够追寻上帝，能够去寻找并找到他。但其实他离我们每个人都不遥远。
28 କିନ୍ତୁ ସୋଽସ୍ମାକଂ କସ୍ମାଚ୍ଚିଦପି ଦୂରେ ତିଷ୍ଠତୀତି ନହି, ୱଯଂ ତେନ ନିଶ୍ୱସନପ୍ରଶ୍ୱସନଗମନାଗମନପ୍ରାଣଧାରଣାନି କୁର୍ମ୍ମଃ, ପୁନଶ୍ଚ ଯୁଷ୍ମାକମେୱ କତିପଯାଃ କୱଯଃ କଥଯନ୍ତି ‘ତସ୍ୟ ୱଂଶା ୱଯଂ ସ୍ମୋ ହି’ ଇତି|
我们在他的护翼下生存、活动和存在。正如你们的诗人写到：‘我们就是他的家人。’
29 ଅତଏୱ ଯଦି ୱଯମ୍ ଈଶ୍ୱରସ୍ୟ ୱଂଶା ଭୱାମସ୍ତର୍ହି ମନୁଷ୍ୟୈ ର୍ୱିଦ୍ୟଯା କୌଶଲେନ ଚ ତକ୍ଷିତଂ ସ୍ୱର୍ଣଂ ରୂପ୍ୟଂ ଦୃଷଦ୍ ୱୈତେଷାମୀଶ୍ୱରତ୍ୱମ୍ ଅସ୍ମାଭି ର୍ନ ଜ୍ଞାତୱ୍ୟଂ|
正因为我们是他的家人，所以不应该将上帝想象成金银石头，然后由人类用手艺和思想将其塑造形象。
30 ତେଷାଂ ପୂର୍ୱ୍ୱୀଯଲୋକାନାମ୍ ଅଜ୍ଞାନତାଂ ପ୍ରତୀଶ୍ୱରୋ ଯଦ୍ୟପି ନାୱାଧତ୍ତ ତଥାପୀଦାନୀଂ ସର୍ୱ୍ୱତ୍ର ସର୍ୱ୍ୱାନ୍ ମନଃ ପରିୱର୍ତ୍ତଯିତୁମ୍ ଆଜ୍ଞାପଯତି,
上帝原谅了人类过往的无知，但现在，他吩咐各处的所有人都要悔改，
31 ଯତଃ ସ୍ୱନିଯୁକ୍ତେନ ପୁରୁଷେଣ ଯଦା ସ ପୃଥିୱୀସ୍ଥାନାଂ ସର୍ୱ୍ୱଲୋକାନାଂ ୱିଚାରଂ କରିଷ୍ୟତି ତଦ୍ଦିନଂ ନ୍ୟରୂପଯତ୍; ତସ୍ୟ ଶ୍ମଶାନୋତ୍ଥାପନେନ ତସ୍ମିନ୍ ସର୍ୱ୍ୱେଭ୍ୟଃ ପ୍ରମାଣଂ ପ୍ରାଦାତ୍|
因为他已经定好时间，届时将由他指认的那个人，对世间进行正义审判。为了向众人证明他就是那个人，上帝会让那人死而复生。”
32 ତଦା ଶ୍ମଶାନାଦ୍ ଉତ୍ଥାନସ୍ୟ କଥାଂ ଶ୍ରୁତ୍ୱା କେଚିଦ୍ ଉପାହମନ୍, କେଚିଦୱଦନ୍ ଏନାଂ କଥାଂ ପୁନରପି ତ୍ୱତ୍ତଃ ଶ୍ରୋଷ୍ୟାମଃ|
众人听到死人复活这句，便开始嘲笑他。但也有人说：“以后请回来，给我们多讲讲这件事。”
33 ତତଃ ପୌଲସ୍ତେଷାଂ ସମୀପାତ୍ ପ୍ରସ୍ଥିତୱାନ୍|
于是保罗就离开他们了。
34 ତଥାପି କେଚିଲ୍ଲୋକାସ୍ତେନ ସାର୍ଦ୍ଧଂ ମିଲିତ୍ୱା ୱ୍ୟଶ୍ୱସନ୍ ତେଷାଂ ମଧ୍ୟେ ଽରେଯପାଗୀଯଦିଯନୁସିଯୋ ଦାମାରୀନାମା କାଚିନ୍ନାରୀ କିଯନ୍ତୋ ନରାଶ୍ଚାସନ୍|
有几个人跟随了他并且相信了上帝，包括亚略巴古的成员丢尼修、一位名叫戴马里的女子和很多其他人。
