មថិះ 5
1 អនន្តរំ ស ជននិវហំ និរីក្ឞ្យ ភូធរោបរិ វ្រជិត្វា សមុបវិវេឝ។
Kun hän näki kansanjoukot, nousi hän vuorelle; ja kun hän oli istuutunut, tulivat hänen opetuslapsensa hänen tykönsä.
2 តទានីំ ឝិឞ្យេឞុ តស្យ សមីបមាគតេឞុ តេន តេភ្យ ឯឞា កថា កថ្យាញ្ចក្រេ។
Niin hän avasi suunsa ja opetti heitä ja sanoi:
3 អភិមានហីនា ជនា ធន្យាះ, យតស្តេ ស្វគ៌ីយរាជ្យម៑ អធិករិឞ្យន្តិ។
"Autuaita ovat hengellisesti köyhät, sillä heidän on taivasten valtakunta.
4 ខិទ្យមានា មនុជា ធន្យាះ, យស្មាត៑ តេ សាន្ត្វនាំ ប្រាប្សន្តិ។
Autuaita ovat murheelliset, sillä he saavat lohdutuksen.
5 នម្រា មានវាឝ្ច ធន្យាះ, យស្មាត៑ តេ មេទិនីម៑ អធិករិឞ្យន្តិ។
Autuaita ovat hiljaiset, sillä he saavat maan periä.
6 ធម៌្មាយ ពុភុក្ឞិតាះ ត្ឫឞាត៌្តាឝ្ច មនុជា ធន្យាះ, យស្មាត៑ តេ បរិតប៌្ស្យន្តិ។
Autuaita ovat ne, jotka isoavat ja janoavat vanhurskautta, sillä heidät ravitaan.
7 ក្ឫបាលវោ មានវា ធន្យាះ, យស្មាត៑ តេ ក្ឫបាំ ប្រាប្ស្យន្តិ។
Autuaita ovat laupiaat, sillä he saavat laupeuden.
8 និម៌្មលហ្ឫទយា មនុជាឝ្ច ធន្យាះ, យស្មាត៑ ត ឦឝ្ចរំ ទ្រក្ឞ្យន្តិ។
Autuaita ovat puhdassydämiset, sillä he saavat nähdä Jumalan.
9 មេលយិតារោ មានវា ធន្យាះ, យស្មាត៑ ត ឦឝ្ចរស្យ សន្តានត្វេន វិខ្យាស្យន្តិ។
Autuaita ovat rauhantekijät, sillä heidät pitää Jumalan lapsiksi kutsuttaman.
10 ធម៌្មការណាត៑ តាឌិតា មនុជា ធន្យា, យស្មាត៑ ស្វគ៌ីយរាជ្យេ តេឞាមធិករោ វិទ្យតេ។
Autuaita ovat ne, joita vanhurskauden tähden vainotaan, sillä heidän on taivasten valtakunta.
11 យទា មនុជា មម នាមក្ឫតេ យុឞ្មាន៑ និន្ទន្តិ តាឌយន្តិ ម្ឫឞា នានាទុវ៌្វាក្យានិ វទន្តិ ច, តទា យុយំ ធន្យាះ។
Autuaita olette te, kun ihmiset minun tähteni teitä solvaavat ja vainoavat ja valhetellen puhuvat teistä kaikkinaista pahaa.
12 តទា អានន្ទត, តថា ភ្ឫឝំ ហ្លាទធ្វញ្ច, យតះ ស្វគ៌េ ភូយាំសិ ផលានិ លប្ស្យធ្វេ; តេ យុឞ្មាកំ បុរាតនាន៑ ភវិឞ្យទ្វាទិនោៜបិ តាទ្ឫគ៑ អតាឌយន៑។
Iloitkaa ja riemuitkaa, sillä teidän palkkanne on suuri taivaissa. Sillä samoin he vainosivat profeettoja, jotka olivat ennen teitä.
13 យុយំ មេទិន្យាំ លវណរូបាះ, កិន្តុ យទិ លវណស្យ លវណត្វម៑ អបយាតិ, តហ៌ិ តត៑ កេន ប្រការេណ ស្វាទុយុក្តំ ភវិឞ្យតិ? តត៑ កស្យាបិ កាយ៌្យស្យាយោគ្យត្វាត៑ កេវលំ ពហិះ ប្រក្ឞេប្តុំ នរាណាំ បទតលេន ទលយិតុញ្ច យោគ្យំ ភវតិ។
Te olette maan suola; mutta jos suola käy mauttomaksi, millä se saadaan suolaiseksi? Se ei enää kelpaa mihinkään muuhun kuin pois heitettäväksi ja ihmisten tallattavaksi.
14 យូយំ ជគតិ ទីប្តិរូបាះ, ភូធរោបរិ ស្ថិតំ នគរំ គុប្តំ ភវិតុំ នហិ ឝក្ឞ្យតិ។
Te olette maailman valkeus. Ei voi ylhäällä vuorella oleva kaupunki olla kätkössä;
15 អបរំ មនុជាះ ប្រទីបាន៑ ប្រជ្វាល្យ ទ្រោណាធោ ន ស្ថាបយន្តិ, កិន្តុ ទីបាធារោបយ៌្យេវ ស្ថាបយន្តិ, តេន តេ ទីបា គេហស្ថិតាន៑ សកលាន៑ ប្រកាឝយន្តិ។
eikä lamppua sytytetä ja panna vakan alle, vaan lampunjalkaan, ja niin se loistaa kaikille huoneessa oleville.
16 យេន មានវា យុឞ្មាកំ សត្កម៌្មាណិ វិលោក្យ យុឞ្មាកំ ស្វគ៌ស្ថំ បិតរំ ធន្យំ វទន្តិ, តេឞាំ សមក្ឞំ យុឞ្មាកំ ទីប្តិស្តាទ្ឫក៑ ប្រកាឝតាម៑។
Niin loistakoon teidän valonne ihmisten edessä, että he näkisivät teidän hyvät tekonne ja ylistäisivät teidän Isäänne, joka on taivaissa.
17 អហំ វ្យវស្ថាំ ភវិឞ្យទ្វាក្យញ្ច លោប្តុម៑ អាគតវាន៑, ឥត្ថំ មានុភវត, តេ ទ្វេ លោប្តុំ នាគតវាន៑, កិន្តុ សផលេ កត៌្តុម៑ អាគតោស្មិ។
Älkää luulko, että minä olen tullut lakia tai profeettoja kumoamaan; en minä ole tullut kumoamaan, vaan täyttämään.
18 អបរំ យុឞ្មាន៑ អហំ តថ្យំ វទាមិ យាវត៑ វ្យោមមេទិន្យោ រ្ធ្វំសោ ន ភវិឞ្យតិ, តាវត៑ សវ៌្វស្មិន៑ សផលេ ន ជាតេ វ្យវស្ថាយា ឯកា មាត្រា ពិន្ទុរេកោបិ វា ន លោប្ស្យតេ។
Sillä totisesti minä sanon teille: kunnes taivas ja maa katoavat, ei laista katoa pieninkään kirjain, ei ainoakaan piirto, ennenkuin kaikki on tapahtunut.
19 តស្មាត៑ យោ ជន ឯតាសាម៑ អាជ្ញានាម៑ អតិក្ឞុទ្រាម៑ ឯកាជ្ញាមបី លំឃតេ មនុជាំញ្ច តថៃវ ឝិក្ឞយតិ, ស ស្វគ៌ីយរាជ្យេ សវ៌្វេភ្យះ ក្ឞុទ្រត្វេន វិខ្យាស្យតេ, កិន្តុ យោ ជនស្តាំ បាលយតិ, តថៃវ ឝិក្ឞយតិ ច, ស ស្វគ៌ីយរាជ្យេ ប្រធានត្វេន វិខ្យាស្យតេ។
Sentähden, joka purkaa yhdenkään näistä pienimmistä käskyistä ja sillä tavalla opettaa ihmisiä, se pitää pienimmäksi taivasten valtakunnassa kutsuttaman; mutta joka niitä noudattaa ja niin opettaa, se pitää kutsuttaman suureksi taivasten valtakunnassa.
20 អបរំ យុឞ្មាន៑ អហំ វទាមិ, អធ្យាបកផិរូឝិមានវានាំ ធម៌្មានុឞ្ឋានាត៑ យុឞ្មាកំ ធម៌្មានុឞ្ឋានេ នោត្តមេ ជាតេ យូយម៑ ឦឝ្វរីយរាជ្យំ ប្រវេឞ្ដុំ ន ឝក្ឞ្យថ។
Sillä minä sanon teille: ellei teidän vanhurskautenne ole paljoa suurempi kuin kirjanoppineiden ja fariseusten, niin te ette pääse taivasten valtakuntaan.
21 អបរញ្ច ត្វំ នរំ មា វធីះ, យស្មាត៑ យោ នរំ ហន្តិ, ស វិចារសភាយាំ ទណ្ឌាហ៌ោ ភវិឞ្យតិ, បូវ៌្វកាលីនជនេភ្យ ឥតិ កថិតមាសីត៑, យុឞ្មាភិរឝ្រាវិ។
Te olette kuulleet sanotuksi vanhoille: 'Älä tapa', ja: 'Joka tappaa, se on ansainnut oikeuden tuomion'.
22 កិន្ត្វហំ យុឞ្មាន៑ វទាមិ, យះ កឝ្ចិត៑ ការណំ វិនា និជភ្រាត្រេ កុប្យតិ, ស វិចារសភាយាំ ទណ្ឌាហ៌ោ ភវិឞ្យតិ; យះ កឝ្ចិច្ច ស្វីយសហជំ និព៌្ពោធំ វទតិ, ស មហាសភាយាំ ទណ្ឌាហ៌ោ ភវិឞ្យតិ; បុនឝ្ច ត្វំ មូឍ ឥតិ វាក្យំ យទិ កឝ្ចិត៑ ស្វីយភ្រាតរំ វក្តិ, តហ៌ិ នរកាគ្នៅ ស ទណ្ឌាហ៌ោ ភវិឞ្យតិ។ (Geenna g1067)
Mutta minä sanon teille: jokainen, joka vihastuu veljeensä, on ansainnut oikeuden tuomion; ja joka sanoo veljelleen: 'Sinä tyhjänpäiväinen', on ansainnut suuren neuvoston tuomion; ja joka sanoo: 'Sinä hullu', on ansainnut helvetin tulen. (Geenna g1067)
23 អតោ វេទ្យាះ សមីបំ និជនៃវេទ្យេ សមានីតេៜបិ និជភ្រាតរំ ប្រតិ កស្មាច្ចិត៑ ការណាត៑ ត្វំ យទិ ទោឞី វិទ្យសេ, តទានីំ តវ តស្យ ស្ម្ឫតិ រ្ជាយតេ ច,
Sentähden, jos tuot lahjaasi alttarille ja siellä muistat, että veljelläsi on jotakin sinua vastaan,
24 តហ៌ិ តស្យា វេទ្យាះ សមីបេ និជនៃវៃទ្យំ និធាយ តទៃវ គត្វា បូវ៌្វំ តេន សាទ៌្ធំ មិល, បឝ្ចាត៑ អាគត្យ និជនៃវេទ្យំ និវេទយ។
niin jätä lahjasi siihen alttarin eteen, ja käy ensin sopimassa veljesi kanssa, ja tule sitten uhraamaan lahjasi.
25 អន្យញ្ច យាវត៑ វិវាទិនា សាទ៌្ធំ វត៌្មនិ តិឞ្ឋសិ, តាវត៑ តេន សាទ៌្ធំ មេលនំ កុរុ; នោ ចេត៑ វិវាទី វិចារយិតុះ សមីបេ ត្វាំ សមប៌យតិ វិចារយិតា ច រក្ឞិណះ សន្និធៅ សមប៌យតិ តទា ត្វំ ការាយាំ ពធ្យេថាះ។
Suostu pian sopimaan riitapuolesi kanssa, niin kauan kuin vielä olet hänen kanssaan tiellä, ettei riitapuolesi vetäisi sinua tuomarin eteen ja tuomari antaisi sinua oikeudenpalvelijalle, ja ettei sinua pantaisi vankeuteen.
26 តហ៌ិ ត្វាមហំ តថ្ថំ ព្រវីមិ, ឝេឞកបទ៌កេៜបិ ន បរិឝោធិតេ តស្មាត៑ ស្ថានាត៑ កទាបិ ពហិរាគន្តុំ ន ឝក្ឞ្យសិ។
Totisesti minä sanon sinulle: sieltä et pääse, ennenkuin maksat viimeisenkin rovon.
27 អបរំ ត្វំ មា វ្យភិចរ, យទេតទ៑ វចនំ បូវ៌្វកាលីនលោកេភ្យះ កថិតមាសីត៑, តទ៑ យូយំ ឝ្រុតវន្តះ;
Te olette kuulleet sanotuksi: 'Älä tee huorin'.
28 កិន្ត្វហំ យុឞ្មាន៑ វទាមិ, យទិ កឝ្ចិត៑ កាមតះ កាញ្ចន យោឞិតំ បឝ្យតិ, តហ៌ិ ស មនសា តទៃវ វ្យភិចរិតវាន៑។
Mutta minä sanon teille: jokainen, joka katsoo naista himoiten häntä, on jo sydämessään tehnyt huorin hänen kanssansa.
29 តស្មាត៑ តវ ទក្ឞិណំ នេត្រំ យទិ ត្វាំ ពាធតេ, តហ៌ិ តន្នេត្រម៑ ឧត្បាដ្យ ទូរេ និក្ឞិប, យស្មាត៑ តវ សវ៌្វវបុឞោ នរកេ និក្ឞេបាត៑ តវៃកាង្គស្យ នាឝោ វរំ។ (Geenna g1067)
Jos sinun oikea silmäsi viettelee sinua, repäise se pois ja heitä luotasi; sillä parempi on sinulle, että yksi jäsenistäsi joutuu hukkaan, kuin että koko ruumiisi heitetään helvettiin. (Geenna g1067)
30 យទ្វា តវ ទក្ឞិណះ ករោ យទិ ត្វាំ ពាធតេ, តហ៌ិ តំ ករំ ឆិត្ត្វា ទូរេ និក្ឞិប, យតះ សវ៌្វវបុឞោ នរកេ និក្ឞេបាត៑ ឯកាង្គស្យ នាឝោ វរំ។ (Geenna g1067)
Ja jos sinun oikea kätesi viettelee sinua, hakkaa se poikki ja heitä luotasi; sillä parempi on sinulle, että yksi jäsenistäsi joutuu hukkaan, kuin että koko ruumiisi menee helvettiin. (Geenna g1067)
31 ឧក្តមាស្តេ, យទិ កឝ្ចិន៑ និជជាយាំ បរិត្យក្ត្តុម៑ ឥច្ឆតិ, តហ៌ិ ស តស្យៃ ត្យាគបត្រំ ទទាតុ។
On sanottu: 'Joka hylkää vaimonsa, antakoon hänelle erokirjan'.
32 កិន្ត្វហំ យុឞ្មាន៑ វ្យាហរាមិ, វ្យភិចារទោឞេ ន ជាតេ យទិ កឝ្ចិន៑ និជជាយាំ បរិត្យជតិ, តហ៌ិ ស តាំ វ្យភិចារយតិ; យឝ្ច តាំ ត្យក្តាំ ស្ត្រិយំ វិវហតិ, សោបិ វ្យភិចរតិ។
Mutta minä sanon teille: jokainen, joka hylkää vaimonsa muun kuin huoruuden tähden, saattaa hänet tekemään huorin, ja joka nai hyljätyn, tekee huorin.
33 បុនឝ្ច ត្វំ ម្ឫឞា ឝបថម៑ ន កុវ៌្វន៑ ឦឝ្ចរាយ និជឝបថំ បាលយ, បូវ៌្វកាលីនលោកេភ្យោ យៃឞា កថា កថិតា, តាមបិ យូយំ ឝ្រុតវន្តះ។
Vielä olette kuulleet sanotuksi vanhoille: 'Älä vanno väärin', ja: 'Täytä Herralle valasi'.
34 កិន្ត្វហំ យុឞ្មាន៑ វទាមិ, កមបិ ឝបថំ មា កាឞ៌្ដ, អត៌្ហតះ ស្វគ៌នាម្នា ន, យតះ ស ឦឝ្វរស្យ សិំហាសនំ;
Mutta minä sanon teille: älkää ensinkään vannoko, älkää taivaan kautta, sillä se on Jumalan valtaistuin,
35 ប្ឫថិវ្យា នាម្នាបិ ន, យតះ សា តស្យ បាទបីឋំ; យិរូឝាលមោ នាម្នាបិ ន, យតះ សា មហារាជស្យ បុរី;
Älkääkä maan kautta, sillä se on hänen jalkojensa astinlauta, älkää myöskään Jerusalemin kautta, sillä se on suuren Kuninkaan kaupunki;
36 និជឝិរោនាម្នាបិ ន, យស្មាត៑ តស្យៃកំ កចមបិ សិតម៑ អសិតំ វា កត៌្តុំ ត្វយា ន ឝក្យតេ។
Äläkä vanno pääsi kautta, sillä et sinä voi yhtäkään hiusta tehdä valkeaksi etkä mustaksi;
37 អបរំ យូយំ សំលាបសមយេ កេវលំ ភវតីតិ ន ភវតីតិ ច វទត យត ឥតោៜធិកំ យត៑ តត៑ បាបាត្មនោ ជាយតេ។
vaan olkoon teidän puheenne: 'On, on', tahi: 'ei, ei'. Mitä siihen lisätään, se on pahasta.
38 អបរំ លោចនស្យ វិនិមយេន លោចនំ ទន្តស្យ វិនិមយេន ទន្តះ បូវ៌្វក្តមិទំ វចនញ្ច យុឞ្មាភិរឝ្រូយត។
Te olette kuulleet sanotuksi: 'Silmä silmästä ja hammas hampaasta'.
39 កិន្ត្វហំ យុឞ្មាន៑ វទាមិ យូយំ ហិំសកំ នរំ មា វ្យាឃាតយត។ កិន្តុ កេនចិត៑ តវ ទក្ឞិណកបោលេ ចបេដាឃាតេ ក្ឫតេ តំ ប្រតិ វាមំ កបោលញ្ច វ្យាឃោដយ។
Mutta minä sanon teille: älkää tehkö pahalle vastarintaa; vaan jos joku lyö sinua oikealle poskelle, käännä hänelle toinenkin;
40 អបរំ កេនចិត៑ ត្វយា សាទ៌្ហ្ទំ វិវាទំ ក្ឫត្វា តវ បរិធេយវសនេ ជិឃ្ឫតិតេ តស្មាយុត្តរីយវសនមបិ ទេហិ។
ja jos joku tahtoo sinun kanssasi käydä oikeutta ja ottaa ihokkaasi, anna hänen saada vaippasikin;
41 យទិ កឝ្ចិត៑ ត្វាំ ក្រោឝមេកំ នយនាត៌្ហំ អន្យាយតោ ធរតិ, តទា តេន សាទ៌្ហ្ទំ ក្រោឝទ្វយំ យាហិ។
ja jos joku pakottaa sinua yhden virstan matkalle, kulje hänen kanssaan kaksi.
42 យឝ្ច មានវស្ត្វាំ យាចតេ, តស្មៃ ទេហិ, យទិ កឝ្ចិត៑ តុភ្យំ ធារយិតុម៑ ឥច្ឆតិ, តហ៌ិ តំ ប្រតិ បរាំមុខោ មា ភូះ។
Anna sille, joka sinulta anoo, äläkä käännä selkääsi sille, joka sinulta lainaa pyytää.
43 និជសមីបវសិនិ ប្រេម កុរុ, កិន្តុ ឝត្រុំ ប្រតិ ទ្វេឞំ កុរុ, យទេតត៑ បុរោក្តំ វចនំ ឯតទបិ យូយំ ឝ្រុតវន្តះ។
Te olette kuulleet sanotuksi: 'Rakasta lähimmäistäsi ja vihaa vihollistasi'.
44 កិន្ត្វហំ យុឞ្មាន៑ វទាមិ, យូយំ រិបុវ្វបិ ប្រេម កុរុត, យេ ច យុឞ្មាន៑ ឝបន្តេ, តាន, អាឝិឞំ វទត, យេ ច យុឞ្មាន៑ ឫតីយន្តេ, តេឞាំ មង្គលំ កុរុត, យេ ច យុឞ្មាន៑ និន្ទន្តិ, តាឌយន្តិ ច, តេឞាំ ក្ឫតេ ប្រាត៌្ហយធ្វំ។
Mutta minä sanon teille: rakastakaa vihollisianne ja rukoilkaa niiden puolesta, jotka teitä vainoavat,
45 តត្រ យះ សតាមសតាញ្ចោបរិ ប្រភាករម៑ ឧទាយយតិ, តថា ធាម៌្មិកានាមធាម៌្មិកានាញ្ចោបរិ នីរំ វឞ៌យតិ តាទ្ឫឝោ យោ យុឞ្មាកំ ស្វគ៌ស្ថះ បិតា, យូយំ តស្យៃវ សន្តានា ភវិឞ្យថ។
että olisitte Isänne lapsia, joka on taivaissa; sillä hän antaa aurinkonsa koittaa niin pahoille kuin hyvillekin, ja antaa sataa niin väärille kuin vanhurskaillekin.
46 យេ យុឞ្មាសុ ប្រេម កុវ៌្វន្តិ, យូយំ យទិ កេវលំ តេវ្វេវ ប្រេម កុរុថ, តហ៌ិ យុឞ្មាកំ កិំ ផលំ ភវិឞ្យតិ? ចណ្ឌាលា អបិ តាទ្ឫឝំ កិំ ន កុវ៌្វន្តិ?
Sillä jos te rakastatte niitä, jotka teitä rakastavat, mikä palkka teille siitä on tuleva? Eivätkö publikaanitkin tee samoin?
47 អបរំ យូយំ យទិ កេវលំ ស្វីយភ្រាត្ឫត្វេន នមត, តហ៌ិ កិំ មហត៑ កម៌្ម កុរុថ? ចណ្ឌាលា អបិ តាទ្ឫឝំ កិំ ន កុវ៌្វន្តិ?
Ja jos te osoitatte ystävällisyyttä ainoastaan veljillenne, mitä erinomaista te siinä teette? Eivätkö pakanatkin tee samoin?
48 តស្មាត៑ យុឞ្មាកំ ស្វគ៌ស្ថះ បិតា យថា បូណ៌ោ ភវតិ, យូយមបិ តាទ្ឫឝា ភវត។
Olkaa siis te täydelliset, niinkuin teidän taivaallinen Isänne täydellinen on."
