មថិះ 23
1 អនន្តរំ យីឝុ រ្ជននិវហំ ឝិឞ្យាំឝ្ចាវទត៑,
Then Jesus spoke to the multitudes and to his disciples,
2 អធ្យាបកាះ ផិរូឝិនឝ្ច មូសាសនេ ឧបវិឝន្តិ,
saying, “The scribes and the Pharisees sit on Moses’ seat.
3 អតស្តេ យុឞ្មាន៑ យទ្យត៑ មន្តុម៑ អាជ្ញាបយន្តិ, តត៑ មន្យធ្វំ បាលយធ្វញ្ច, កិន្តុ តេឞាំ កម៌្មានុរូបំ កម៌្ម ន កុរុធ្វំ; យតស្តេឞាំ វាក្យមាត្រំ សារំ កាយ៌្យេ កិមបិ នាស្តិ។
All things therefore whatever they tell you to observe, observe and do, but don’t do their works; for they say, and don’t do.
4 តេ ទុវ៌្វហាន៑ គុរុតរាន៑ ភារាន៑ ពទ្វ្វា មនុឞ្យាណាំ ស្កន្ធេបរិ សមប៌យន្តិ, កិន្តុ ស្វយមង្គុល្យៃកយាបិ ន ចាលយន្តិ។
For they bind heavy burdens that are grievous to be borne, and lay them on men’s shoulders; but they themselves will not lift a finger to help them.
5 កេវលំ លោកទឝ៌នាយ សវ៌្វកម៌្មាណិ កុវ៌្វន្តិ; ផលតះ បដ្ដពន្ធាន៑ ប្រសាយ៌្យ ធារយន្តិ, ស្វវស្ត្រេឞុ ច ទីគ៌្ហគ្រន្ថីន៑ ធារយន្តិ;
But they do all their works to be seen by men. They make their phylacteries broad and enlarge the fringes of their garments,
6 ភោជនភវន ឧច្ចស្ថានំ, ភជនភវនេ ប្រធានមាសនំ,
and love the place of honor at feasts, the best seats in the synagogues,
7 ហដ្ឋេ នមស្ការំ គុរុរិតិ សម្ពោធនញ្ចៃតានិ សវ៌្វាណិ វាញ្ឆន្តិ។
the salutations in the marketplaces, and to be called ‘Rabbi, Rabbi’ by men.
8 កិន្តុ យូយំ គុរវ ឥតិ សម្ពោធនីយា មា ភវត, យតោ យុឞ្មាកម៑ ឯកះ ខ្រីឞ្ដឯវ គុរុ
But you are not to be called ‘Rabbi’, for one is your teacher, the Christ, and all of you are brothers.
9 រ្យូយំ សវ៌្វេ មិថោ ភ្រាតរឝ្ច។ បុនះ ប្ឫថិវ្យាំ កមបិ បិតេតិ មា សម្ពុធ្យធ្វំ, យតោ យុឞ្មាកមេកះ ស្វគ៌ស្ថឯវ បិតា។
Call no man on the earth your father, for one is your Father, he who is in heaven.
10 យូយំ នាយកេតិ សម្ភាឞិតា មា ភវត, យតោ យុឞ្មាកមេកះ ខ្រីឞ្ដឯវ នាយកះ។
Neither be called masters, for one is your master, the Christ.
11 អបរំ យុឞ្មាកំ មធ្យេ យះ បុមាន៑ ឝ្រេឞ្ឋះ ស យុឞ្មាន៑ សេវិឞ្យតេ។
But he who is greatest among you will be your servant.
12 យតោ យះ ស្វមុន្នមតិ, ស នតះ ករិឞ្យតេ; កិន្តុ យះ កឝ្ចិត៑ ស្វមវនតំ ករោតិ, ស ឧន្នតះ ករិឞ្យតេ។
Whoever exalts himself will be humbled, and whoever humbles himself will be exalted.
13 ហន្ត កបដិន ឧបាធ្យាយាះ ផិរូឝិនឝ្ច, យូយំ មនុជានាំ សមក្ឞំ ស្វគ៌ទ្វារំ រុន្ធ, យូយំ ស្វយំ តេន ន ប្រវិឝថ, ប្រវិវិក្ឞូនបិ វារយថ។ វត កបដិន ឧបាធ្យាយាះ ផិរូឝិនឝ្ច យូយំ ឆលាទ៑ ទីគ៌្ហំ ប្រាត៌្ហ្យ វិធវានាំ សវ៌្វស្វំ គ្រសថ, យុឞ្មាកំ ឃោរតរទណ្ឌោ ភវិឞ្យតិ។
“Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! For you devour widows’ houses, and as a pretense you make long prayers. Therefore you will receive greater condemnation.
14 ហន្ត កបដិន ឧបាធ្យាយាះ ផិរូឝិនឝ្ច, យូយមេកំ ស្វធម៌្មាវលម្ពិនំ កត៌្តុំ សាគរំ ភូមណ្ឌលញ្ច ប្រទក្ឞិណីកុរុថ,
“But woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! Because you shut up the Kingdom of Heaven against men; for you don’t enter in yourselves, neither do you allow those who are entering in to enter.
Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! For you travel around by sea and land to make one proselyte; and when he becomes one, you make him twice as much a son of Gehenna as yourselves. (Geenna g1067)
16 វត អន្ធបថទឝ៌កាះ សវ៌្វេ, យូយំ វទថ, មន្ទិរស្យ ឝបថករណាត៑ កិមបិ ន ទេយំ; កិន្តុ មន្ទិរស្ថសុវណ៌ស្យ ឝបថករណាទ៑ ទេយំ។
“Woe to you, you blind guides, who say, ‘Whoever swears by the temple, it is nothing; but whoever swears by the gold of the temple, he is obligated.’
17 ហេ មូឍា ហេ អន្ធាះ សុវណ៌ំ តត្សុវណ៌បាវកមន្ទិរម៑ ឯតយោរុភយោ រ្មធ្យេ កិំ ឝ្រេយះ?
You blind fools! For which is greater, the gold or the temple that sanctifies the gold?
18 អន្យច្ច វទថ, យជ្ញវេទ្យាះ ឝបថករណាត៑ កិមបិ ន ទេយំ, កិន្តុ តទុបរិស្ថិតស្យ នៃវេទ្យស្យ ឝបថករណាទ៑ ទេយំ។
And, ‘Whoever swears by the altar, it is nothing; but whoever swears by the gift that is on it, he is obligated.’
19 ហេ មូឍា ហេ អន្ធាះ, នៃវេទ្យំ តន្នៃវេទ្យបាវកវេទិរេតយោរុភយោ រ្មធ្យេ កិំ ឝ្រេយះ?
You blind fools! For which is greater, the gift, or the altar that sanctifies the gift?
20 អតះ កេនចិទ៑ យជ្ញវេទ្យាះ ឝបថេ ក្ឫតេ តទុបរិស្ថស្យ សវ៌្វស្យ ឝបថះ ក្រិយតេ។
He therefore who swears by the altar, swears by it and by everything on it.
21 កេនចិត៑ មន្ទិរស្យ ឝបថេ ក្ឫតេ មន្ទិរតន្និវាសិនោះ ឝបថះ ក្រិយតេ។
He who swears by the temple, swears by it and by him who has been living in it.
22 កេនចិត៑ ស្វគ៌ស្យ ឝបថេ ក្ឫតេ ឦឝ្វរីយសិំហាសនតទុបយ៌្យុបវិឞ្ដយោះ ឝបថះ ក្រិយតេ។
He who swears by heaven, swears by the throne of God and by him who sits on it.
23 ហន្ត កបដិន ឧបាធ្យាយាះ ផិរូឝិនឝ្ច, យូយំ បោទិនាយាះ សិតច្ឆត្រាយា ជីរកស្យ ច ទឝមាំឝាន៑ ទត្ថ, កិន្តុ វ្យវស្ថាយា គុរុតរាន៑ ន្យាយទយាវិឝ្វាសាន៑ បរិត្យជថ; ឥមេ យុឞ្មាភិរាចរណីយា អមី ច ន លំឃនីយាះ។
“Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! For you tithe mint, dill, and cumin, and have left undone the weightier matters of the law: justice, mercy, and faith. But you ought to have done these, and not to have left the other undone.
24 ហេ អន្ធបថទឝ៌កា យូយំ មឝកាន៑ អបសារយថ, កិន្តុ មហាង្គាន៑ គ្រសថ។
You blind guides, who strain out a gnat, and swallow a camel!
25 ហន្ត កបដិន ឧបាធ្យាយាះ ផិរូឝិនឝ្ច, យូយំ បានបាត្រាណាំ ភោជនបាត្រាណាញ្ច ពហិះ បរិឞ្កុរុថ; កិន្តុ តទភ្យន្តរំ ទុរាត្មតយា កលុឞេណ ច បរិបូណ៌មាស្តេ។
“Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! For you clean the outside of the cup and of the platter, but within they are full of extortion and unrighteousness.
26 ហេ អន្ធាះ ផិរូឝិលោកា អាទៅ បានបាត្រាណាំ ភោជនបាត្រាណាញ្ចាភ្យន្តរំ បរិឞ្កុរុត, តេន តេឞាំ ពហិរបិ បរិឞ្ការិឞ្យតេ។
You blind Pharisee, first clean the inside of the cup and of the platter, that its outside may become clean also.
27 ហន្ត កបដិន ឧបាធ្យាយាះ ផិរូឝិនឝ្ច, យូយំ ឝុក្លីក្ឫតឝ្មឝានស្វរូបា ភវថ, យថា ឝ្មឝានភវនស្យ ពហិឝ្ចារុ, កិន្ត្វភ្យន្តរំ ម្ឫតលោកានាំ កីកឝៃះ សវ៌្វប្រការមលេន ច បរិបូណ៌ម៑;
“Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! For you are like whitened tombs, which outwardly appear beautiful, but inwardly are full of dead men’s bones and of all uncleanness.
28 តថៃវ យូយមបិ លោកានាំ សមក្ឞំ ពហិទ៌្ហាម៌្មិកាះ កិន្ត្វន្តះករណេឞុ កេវលកាបដ្យាធម៌្មាភ្យាំ បរិបូណ៌ាះ។
Even so you also outwardly appear righteous to men, but inwardly you are full of hypocrisy and iniquity.
29 ហា ហា កបដិន ឧបាធ្យាយាះ ផិរូឝិនឝ្ច, យូយំ ភវិឞ្យទ្វាទិនាំ ឝ្មឝានគេហំ និម៌្មាថ, សាធូនាំ ឝ្មឝាននិកេតនំ ឝោភយថ
“Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! For you build the tombs of the prophets and decorate the tombs of the righteous,
30 វទថ ច យទិ វយំ ស្វេឞាំ បូវ៌្វបុរុឞាណាំ កាល អស្ថាស្យាម, តហ៌ិ ភវិឞ្យទ្វាទិនាំ ឝោណិតបាតនេ តេឞាំ សហភាគិនោ នាភវិឞ្យាម។
and say, ‘If we had lived in the days of our fathers, we wouldn’t have been partakers with them in the blood of the prophets.’
31 អតោ យូយំ ភវិឞ្យទ្វាទិឃាតកានាំ សន្តានា ឥតិ ស្វយមេវ ស្វេឞាំ សាក្ឞ្យំ ទត្ថ។
Therefore you testify to yourselves that you are children of those who killed the prophets.
32 អតោ យូយំ និជបូវ៌្វបុរុឞាណាំ បរិមាណបាត្រំ បរិបូរយត។
Fill up, then, the measure of your fathers.
You serpents, you offspring of vipers, how will you escape the judgment of Gehenna? (Geenna g1067)
34 បឝ្យត, យុឞ្មាកមន្តិកម៑ អហំ ភវិឞ្យទ្វាទិនោ ពុទ្ធិមត ឧបាធ្យាយាំឝ្ច ប្រេឞយិឞ្យាមិ, កិន្តុ តេឞាំ កតិបយា យុឞ្មាភិ រ្ឃានិឞ្យន្តេ, ក្រុឝេ ច ឃានិឞ្យន្តេ, កេចិទ៑ ភជនភវនេ កឞាភិរាឃានិឞ្យន្តេ, នគរេ នគរេ តាឌិឞ្យន្តេ ច;
Therefore, behold, I send to you prophets, wise men, and scribes. Some of them you will kill and crucify; and some of them you will scourge in your synagogues and persecute from city to city,
35 តេន សត្បុរុឞស្យ ហាពិលោ រក្តបាតមារភ្យ ពេរិខិយះ បុត្រំ យំ សិខរិយំ យូយំ មន្ទិរយជ្ញវេទ្យោ រ្មធ្យេ ហតវន្តះ, តទីយឝោណិតបាតំ យាវទ៑ អស្មិន៑ ទេឝេ យាវតាំ សាធុបុរុឞាណាំ ឝោណិតបាតោ ៜភវត៑ តត៑ សវ៌្វេឞាមាគសាំ ទណ្ឌា យុឞ្មាសុ វត៌្តិឞ្យន្តេ។
that on you may come all the righteous blood shed on the earth, from the blood of righteous Abel to the blood of Zachariah son of Barachiah, whom you killed between the sanctuary and the altar.
36 អហំ យុឞ្មាន្ត តថ្យំ វទាមិ, វិទ្យមានេៜស្មិន៑ បុរុឞេ សវ៌្វេ វត៌្តិឞ្យន្តេ។
Most certainly I tell you, all these things will come upon this generation.
37 ហេ យិរូឝាលម៑ ហេ យិរូឝាលម៑ នគរិ ត្វំ ភវិឞ្យទ្វាទិនោ ហតវតី, តវ សមីបំ ប្រេរិតាំឝ្ច បាឞាណៃរាហតវតី, យថា កុក្កុដី ឝាវកាន៑ បក្ឞាធះ សំគ្ឫហ្លាតិ, តថា តវ សន្តានាន៑ សំគ្រហីតុំ អហំ ពហុវារម៑ ឰច្ឆំ; កិន្តុ ត្វំ ន សមមន្យថាះ។
“Jerusalem, Jerusalem, who kills the prophets and stones those who are sent to her! How often I would have gathered your children together, even as a hen gathers her chicks under her wings, and you would not!
38 បឝ្យត យឞ្មាកំ វាសស្ថានម៑ ឧច្ឆិន្នំ ត្យក្ឞ្យតេ។
Behold, your house is left to you desolate.
39 អហំ យុឞ្មាន៑ តថ្យំ វទាមិ, យះ បរមេឝ្វរស្យ នាម្នាគច្ឆតិ, ស ធន្យ ឥតិ វាណីំ យាវន្ន វទិឞ្យថ, តាវត៑ មាំ បុន រ្ន ទ្រក្ឞ្យថ។
For I tell you, you will not see me from now on, until you say, ‘Blessed is he who comes in the name of the Lord!’”
