< លូកះ 4 >
1 តតះ បរំ យីឝុះ បវិត្រេណាត្មនា បូណ៌ះ សន៑ យទ៌្ទននទ្យាះ បរាវ្ឫត្យាត្មនា ប្រាន្តរំ នីតះ សន៑ ចត្វារិំឝទ្ទិនានិ យាវត៑ ឝៃតានា បរីក្ឞិតោៜភូត៑,
Ἰησοῦς δὲ πλήρης Πνεύματος Ἁγίου ὑπέστρεψεν ἀπὸ τοῦ Ἰορδάνου, καὶ ἤγετο ἐν τῷ Πνεύματι εἰς τὴν ἔρημον
2 កិញ្ច តានិ សវ៌្វទិនានិ ភោជនំ វិនា ស្ថិតត្វាត៑ កាលេ បូណ៌េ ស ក្ឞុធិតវាន៑។
ἡμέρας τεσσαράκοντα πειραζόμενος ὑπὸ τοῦ διαβόλου, καὶ οὐκ ἔφαγεν οὐδὲν ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις· καὶ συντελεσθεισῶν αὐτῶν ὕστερον ἐπείνασε.
3 តតះ ឝៃតានាគត្យ តមវទត៑ ត្វំ ចេទីឝ្វរស្យ បុត្រស្តហ៌ិ ប្រស្តរានេតាន៑ អាជ្ញយា បូបាន៑ កុរុ។
καὶ εἶπεν αὐτῷ ὁ διάβολος· εἰ υἱὸς εἶ τοῦ Θεοῦ, εἰπὲ τῷ λίθῳ τούτῳ ἵνα γένηται ἄρτος.
4 តទា យីឝុរុវាច, លិបិរីទ្ឫឝី វិទ្យតេ មនុជះ កេវលេន បូបេន ន ជីវតិ កិន្ត្វីឝ្វរស្យ សវ៌្វាភិរាជ្ញាភិ រ្ជីវតិ។
καὶ ἀπεκρίθη ὁ Ἰησοῦς πρὸς αὐτὸν λέγων· γέγραπται ὅτι οὐκ ἐπ᾽ ἄρτῳ μόνῳ ζήσεται ἄνθρωπος, ἀλλ᾽ ἐπὶ παντὶ ῥήματι ἐκπορευομένῳ διὰ στόματος Θεοῦ.
5 តទា ឝៃតាន៑ តមុច្ចំ បវ៌្វតំ នីត្វា និមិឞៃកមធ្យេ ជគតះ សវ៌្វរាជ្យានិ ទឝ៌ិតវាន៑។
Καὶ ἀναγαγὼν αὐτὸν ὁ διάβολος εἰς ὄρος ὑψηλὸν ἔδειξεν αὐτῷ πάσας τὰς βασιλείας τῆς οἰκουμένης ἐν στιγμῇ χρόνου,
6 បឝ្ចាត៑ តមវាទីត៑ សវ៌្វម៑ ឯតទ៑ វិភវំ ប្រតាបញ្ច តុភ្យំ ទាស្យាមិ តន៑ មយិ សមប៌ិតមាស្តេ យំ ប្រតិ មមេច្ឆា ជាយតេ តស្មៃ ទាតុំ ឝក្នោមិ,
καὶ εἶπεν αὐτῷ ὁ διάβολος· σοὶ δώσω τὴν ἐξουσίαν ταύτην ἅπασαν καὶ τὴν δόξαν αὐτῶν, ὅτι ἐμοὶ παραδέδοται, καὶ ᾧ ἐὰν θέλω δίδωμι αὐτήν.
7 ត្វំ ចេន្មាំ ភជសេ តហ៌ិ សវ៌្វមេតត៑ តវៃវ ភវិឞ្យតិ។
σὺ οὖν ἐὰν προσκυνήσῃς ἐνώπιόν μου, ἔσται σου πᾶσα.
8 តទា យីឝុស្តំ ប្រត្យុក្តវាន៑ ទូរី ភវ ឝៃតាន៑ លិបិរាស្តេ, និជំ ប្រភុំ បរមេឝ្វរំ ភជស្វ កេវលំ តមេវ សេវស្វ ច។
καὶ ἀποκριθεὶς αὐτῷ εἶπεν ὁ Ἰησοῦς· ὕπαγε ὀπίσω μου, σατανᾶ· γέγραπται γάρ, Κύριον τὸν Θεόν σου προσκυνήσεις καὶ αὐτῷ μόνῳ λατρεύσεις.
9 អថ ឝៃតាន៑ តំ យិរូឝាលមំ នីត្វា មន្ទិរស្យ ចូឌាយា ឧបរិ សមុបវេឝ្យ ជគាទ ត្វំ ចេទីឝ្វរស្យ បុត្រស្តហ៌ិ ស្ថានាទិតោ លម្ផិត្វាធះ
Καὶ ἤγαγεν αὐτὸν εἰς Ἱεροσόλυμα, καὶ ἔστησεν αὐτὸν ἐπὶ τὸ πτερύγιον τοῦ ἱεροῦ καὶ εἶπεν αὐτῷ· εἰ υἱὸς εἶ τοῦ Θεοῦ, βάλε σεαυτὸν ἐντεῦθεν κάτω·
10 បត យតោ លិបិរាស្តេ, អាជ្ញាបយិឞ្យតិ ស្វីយាន៑ ទូតាន៑ ស បរមេឝ្វរះ។
γέγραπται γὰρ ὅτι τοῖς ἀγγέλοις αὐτοῦ ἐντελεῖται περὶ σοῦ τοῦ διαφυλάξαι σε,
11 រក្ឞិតុំ សវ៌្វមាគ៌េ ត្វាំ តេន ត្វច្ចរណេ យថា។ ន លគេត៑ ប្រស្តរាឃាតស្ត្វាំ ធរិឞ្យន្តិ តេ តថា។
καὶ ὅτι ἐπὶ χειρῶν ἀροῦσί σε, μήποτε προσκόψῃς πρὸς λίθον τὸν πόδα σου.
12 តទា យីឝុនា ប្រត្យុក្តម៑ ឥទមប្យុក្តមស្តិ ត្វំ ស្វប្រភុំ បរេឝំ មា បរីក្ឞស្វ។
καὶ ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς ὅτι εἴρηται, οὐκ ἐκπειράσεις Κύριον τὸν Θεόν σου.
13 បឝ្ចាត៑ ឝៃតាន៑ សវ៌្វបរីក្ឞាំ សមាប្យ ក្ឞណាត្តំ ត្យក្ត្វា យយៅ។
Καὶ συντελέσας πάντα πειρασμὸν ὁ διάβολος ἀπέστη ἀπ᾽ αὐτοῦ ἄχρι καιροῦ.
14 តទា យីឝុរាត្មប្រភាវាត៑ បុនគ៌ាលីល្ប្រទេឝំ គតស្តទា តត្សុខ្យាតិឝ្ចតុទ៌ិឝំ វ្យានឝេ។
Καὶ ὑπέστρεψεν ὁ Ἰησοῦς ἐν τῇ δυνάμει τοῦ Πνεύματος εἰς τὴν Γαλιλαίαν· καὶ φήμη ἐξῆλθε καθ᾽ ὅλης τῆς περιχώρου περὶ αὐτοῦ.
15 ស តេឞាំ ភជនគ្ឫហេឞុ ឧបទិឝ្យ សវ៌្វៃះ ប្រឝំសិតោ ពភូវ។
καὶ αὐτὸς ἐδίδασκεν ἐν ταῖς συναγωγαῖς αὐτῶν δοξαζόμενος ὑπὸ πάντων.
16 អថ ស ស្វបាលនស្ថានំ នាសរត្បុរមេត្យ វិឝ្រាមវារេ ស្វាចារាទ៑ ភជនគេហំ ប្រវិឝ្យ បឋិតុមុត្តស្ថៅ។
Καὶ ἦλθεν εἰς τὴν Ναζαρέτ, οὗ ἦν τεθραμμένος, καὶ εἰσῆλθε κατὰ τὸ εἰωθὸς αὐτῷ ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῶν σαββάτων εἰς τὴν συναγωγήν, καὶ ἀνέστη ἀναγνῶναι.
17 តតោ យិឝយិយភវិឞ្យទ្វាទិនះ បុស្តកេ តស្យ ករទត្តេ សតិ ស តត៑ បុស្តកំ វិស្តាយ៌្យ យត្រ វក្ឞ្យមាណានិ វចនានិ សន្តិ តត៑ ស្ថានំ ប្រាប្យ បបាឋ។
καὶ ἐπεδόθη αὐτῷ βιβλίον Ἡσαΐου τοῦ προφήτου, καὶ ἀναπτύξας τὸ βιβλίον εὗρε τὸν τόπον οὗ ἦν γεγραμμένον·
18 អាត្មា តុ បរមេឝស្យ មទីយោបរិ វិទ្យតេ។ ទរិទ្រេឞុ សុសំវាទំ វក្តុំ មាំ សោភិឞិក្តវាន៑។ ភគ្នាន្តះ ករណាល្លោកាន៑ សុស្វស្ថាន៑ កត៌្តុមេវ ច។ ពន្ទីក្ឫតេឞុ លោកេឞុ មុក្តេ រ្ឃោឞយិតុំ វចះ។ នេត្រាណិ ទាតុមន្ធេភ្យស្ត្រាតុំ ពទ្ធជនានបិ។
Πνεῦμα Κυρίου ἐπ᾽ ἐμέ, οὗ εἵνεκεν ἔχρισέ με, εὐαγγελίσασθαι πτωχοῖς ἀπέσταλκέ με, ἰάσασθαι τοὺς συντετριμμένους τὴν καρδίαν,
19 បរេឝានុគ្រហេ កាលំ ប្រចារយិតុមេវ ច។ សវ៌្វៃតត្ករណាត៌្ហាយ មាមេវ ប្រហិណោតិ សះ៕
κηρῦξαι αἰχμαλώτοις ἄφεσιν καὶ τυφλοῖς ἀνάβλεψιν, ἀποστεῖλαι τεθραυσμένους ἐν ἀφέσει, κηρῦξαι ἐνιαυτὸν Κυρίου δεκτόν.
20 តតះ បុស្តកំ ពទ្វ្វា បរិចារកស្យ ហស្តេ សមប៌្យ ចាសនេ សមុបវិឞ្ដះ, តតោ ភជនគ្ឫហេ យាវន្តោ លោកា អាសន៑ តេ សវ៌្វេៜនន្យទ្ឫឞ្ដ្យា តំ វិលុលោកិរេ។
καὶ πτύξας τὸ βιβλίον ἀποδοὺς τῷ ὑπηρέτῃ ἐκάθισε· καὶ πάντων ἐν τῇ συναγωγῇ οἱ ὀφθαλμοὶ ἦσαν ἀτενίζοντες αὐτῷ.
21 អនន្តរម៑ អទ្យៃតានិ សវ៌្វាណិ លិខិតវចនានិ យុឞ្មាកំ មធ្យេ សិទ្ធានិ ស ឥមាំ កថាំ តេភ្យះ កថយិតុមារេភេ។
ἤρξατο δὲ λέγειν πρὸς αὐτοὺς ὅτι σήμερον πεπλήρωται ἡ γραφὴ αὕτη ἐν τοῖς ὠσὶν ὑμῶν.
22 តតះ សវ៌្វេ តស្មិន៑ អន្វរជ្យន្ត, កិញ្ច តស្យ មុខាន្និគ៌តាភិរនុគ្រហស្យ កថាភិឝ្ចមត្ក្ឫត្យ កថយាមាសុះ កិមយំ យូឞផះ បុត្រោ ន?
καὶ πάντες ἐμαρτύρουν αὐτῷ καὶ ἐθαύμαζον ἐπὶ τοῖς λόγοις τῆς χάριτος τοῖς ἐκπορευομένοις ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ καὶ ἔλεγον· οὐχ οὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς Ἰωσήφ;
23 តទា សោៜវាទីទ៑ ហេ ចិកិត្សក ស្វមេវ ស្វស្ថំ កុរុ កផន៌ាហូមិ យទ្យត៑ ក្ឫតវាន៑ តទឝ្រៅឞ្ម តាះ សវ៌ាះ ក្រិយា អត្រ ស្វទេឝេ កុរុ កថាមេតាំ យូយមេវាវឝ្យំ មាំ វទិឞ្យថ។
καὶ εἶπε πρὸς αὐτούς· πάντως ἐρεῖτέ μοι τὴν παραβολὴν ταύτην· ἰατρέ, θεράπευσον σεαυτόν· ὅσα ἠκούσαμεν γενόμενα ἐν τῇ Καπερναούμ, ποίησον καὶ ὧδε ἐν τῇ πατρίδι σου.
24 បុនះ សោវាទីទ៑ យុឞ្មានហំ យថាត៌្ហំ វទាមិ, កោបិ ភវិឞ្យទ្វាទី ស្វទេឝេ សត្ការំ ន ប្រាប្នោតិ។
εἶπε δέ· ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι οὐδεὶς προφήτης δεκτός ἐστιν ἐν τῇ πατρίδι αὐτοῦ.
25 អបរញ្ច យថាត៌្ហំ វច្មិ, ឯលិយស្យ ជីវនកាលេ យទា សាទ៌្ធត្រិតយវឞ៌ាណិ យាវត៑ ជលទប្រតិពន្ធាត៑ សវ៌្វស្មិន៑ ទេឝេ មហាទុព៌្ហិក្ឞម៑ អជនិឞ្ដ តទានីម៑ ឥស្រាយេលោ ទេឝស្យ មធ្យេ ពហ្វ្យោ វិធវា អាសន៑,
ἐπ᾽ ἀληθείας δὲ λέγω ὑμῖν, πολλαὶ χῆραι ἦσαν ἐν ταῖς ἡμέραις Ἠλιοὺ ἐν τῷ Ἰσραήλ, ὅτε ἐκλείσθη ὁ οὐρανὸς ἐπὶ ἔτη τρία καὶ μῆνας ἕξ, ὡς ἐγένετο λιμὸς μέγας ἐπὶ πᾶσαν τὴν γῆν,
26 កិន្តុ សីទោន្ប្រទេឝីយសារិផត្បុរនិវាសិនីម៑ ឯកាំ វិធវាំ វិនា កស្យាឝ្ចិទបិ សមីបេ ឯលិយះ ប្រេរិតោ នាភូត៑។
καὶ πρὸς οὐδεμίαν αὐτῶν ἐπέμφθη Ἠλίας εἰ μὴ εἰς Σάραπτα τῆς Σιδωνίας πρὸς γυναῖκα χήραν.
27 អបរញ្ច ឥលីឝាយភវិឞ្យទ្វាទិវិទ្យមានតាកាលេ ឥស្រាយេល្ទេឝេ ពហវះ កុឞ្ឋិន អាសន៑ កិន្តុ សុរីយទេឝីយំ នាមាន្កុឞ្ឋិនំ វិនា កោប្យន្យះ បរិឞ្ក្ឫតោ នាភូត៑។
καὶ πολλοὶ λεπροὶ ἦσαν ἐπὶ Ἐλισαίου τοῦ προφήτου ἐν τῷ Ἰσραήλ, καὶ οὐδεὶς αὐτῶν ἐκαθαρίσθη εἰ μὴ Νεεμὰν ὁ Σύρος.
28 ឥមាំ កថាំ ឝ្រុត្វា ភជនគេហស្ថិតា លោកាះ សក្រោធម៑ ឧត្ថាយ
καὶ ἐπλήσθησαν πάντες θυμοῦ ἐν τῇ συναγωγῇ ἀκούοντες ταῦτα,
29 នគរាត្តំ ពហិឞ្ក្ឫត្យ យស្យ ឝិខរិណ ឧបរិ តេឞាំ នគរំ ស្ថាបិតមាស្តេ តស្មាន្និក្ឞេប្តុំ តស្យ ឝិខរំ តំ និន្យុះ
καὶ ἀναστάντες ἐξέβαλον αὐτὸν ἔξω τῆς πόλεως καὶ ἤγαγον αὐτὸν ἕως ὀφρύος τοῦ ὄρους, ἐφ᾽ οὗ ἡ πόλις αὐτῶν ᾠκοδόμητο, εἰς τὸ κατακρημνίσαι αὐτόν.
30 កិន្តុ ស តេឞាំ មធ្យាទបស្ឫត្យ ស្ថានាន្តរំ ជគាម។
αὐτὸς δὲ διελθὼν διὰ μέσου αὐτῶν ἐπορεύετο.
31 តតះ បរំ យីឝុគ៌ាលីល្ប្រទេឝីយកផន៌ាហូម្នគរ ឧបស្ថាយ វិឝ្រាមវារេ លោកានុបទេឞ្ដុម៑ អារព្ធវាន៑។
Καὶ κατῆλθεν εἰς Καπερναοὺμ πόλιν τῆς Γαλιλαίας, καὶ ἦν διδάσκων αὐτοὺς ἐν τοῖς σάββασι·
32 តទុបទេឝាត៑ សវ៌្វេ ចមច្ចក្រុ រ្យតស្តស្យ កថា គុរុតរា អាសន៑។
καὶ ἐξεπλήσσοντο ἐπὶ τῇ διδαχῇ αὐτοῦ, ὅτι ἐν ἐξουσίᾳ ἦν ὁ λόγος αὐτοῦ.
33 តទានីំ តទ្ភជនគេហស្ថិតោៜមេធ្យភូតគ្រស្ត ឯកោ ជន ឧច្ចៃះ កថយាមាស,
Καὶ ἐν τῇ συναγωγῇ ἦν ἄνθρωπος ἔχων πνεῦμα δαιμονίου ἀκαθάρτου, καὶ ἀνέκραξε φωνῇ μεγάλῃ
34 ហេ នាសរតីយយីឝោៜស្មាន៑ ត្យជ, ត្វយា សហាស្មាកំ កះ សម្ពន្ធះ? កិមស្មាន៑ វិនាឝយិតុមាយាសិ? ត្វមីឝ្វរស្យ បវិត្រោ ជន ឯតទហំ ជានាមិ។
λέγων· ἔα, τί ἡμῖν καὶ σοί, Ἰησοῦ Ναζαρηνέ; ἦλθες ἀπολέσαι ἡμᾶς; οἶδά σε τίς εἶ, ὁ ἅγιος τοῦ Θεοῦ.
35 តទា យីឝុស្តំ តជ៌យិត្វាវទត៑ មៅនី ភវ ឥតោ ពហិព៌្ហវ; តតះ សោមេធ្យភូតស្តំ មធ្យស្ថានេ បាតយិត្វា កិញ្ចិទប្យហិំសិត្វា តស្មាទ៑ ពហិគ៌តវាន៑។
καὶ ἐπετίμησεν αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς λέγων· φιμώθητι καὶ ἔξελθε ἐξ αὐτοῦ. καὶ ῥῖψαν αὐτὸν τὸ δαιμόνιον εἰς [τὸ] μέσον ἐξῆλθεν ἀπ᾽ αὐτοῦ, μηδὲν βλάψαν αὐτόν.
36 តតះ សវ៌្វេ លោកាឝ្ចមត្ក្ឫត្យ បរស្បរំ វក្តុមារេភិរេ កោយំ ចមត្ការះ។ ឯឞ ប្រភាវេណ បរាក្រមេណ ចាមេធ្យភូតាន៑ អាជ្ញាបយតិ តេនៃវ តេ ពហិគ៌ច្ឆន្តិ។
καὶ ἐγένετο θάμβος ἐπὶ πάντας, καὶ συνελάλουν πρὸς ἀλλήλους λέγοντες· τίς ὁ λόγος οὗτος, ὅτι ἐν ἐξουσίᾳ καὶ δυνάμει ἐπιτάσσει τοῖς ἀκαθάρτοις πνεύμασι, καὶ ἐξέρχονται;
37 អនន្តរំ ចតុទ៌ិក្ស្ថទេឝាន៑ តស្យ សុខ្យាតិវ៌្យាប្នោត៑។
καὶ ἐξεπορεύετο ἦχος περὶ αὐτοῦ εἰς πάντα τόπον τῆς περιχώρου.
38 តទនន្តរំ ស ភជនគេហាទ៑ ពហិរាគត្យ ឝិមោនោ និវេឝនំ ប្រវិវេឝ តទា តស្យ ឝ្វឝ្រូជ៌្វរេណាត្យន្តំ បីឌិតាសីត៑ ឝិឞ្យាស្តទត៌្ហំ តស្មិន៑ វិនយំ ចក្រុះ។
Ἀναστὰς δὲ ἐκ τῆς συναγωγῆς εἰσῆλθεν εἰς τὴν οἰκίαν Σίμωνος. πενθερὰ δὲ τοῦ Σίμωνος ἦν συνεχομένη πυρετῷ μεγάλῳ, καὶ ἠρώτησαν αὐτὸν περὶ αὐτῆς.
39 តតះ ស តស្យាះ សមីបេ ស្ថិត្វា ជ្វរំ តជ៌យាមាស តេនៃវ តាំ ជ្វរោៜត្យាក្ឞីត៑ តតះ សា តត្ក្ឞណម៑ ឧត្ថាយ តាន៑ សិឞេវេ។
καὶ ἐπιστὰς ἐπάνω αὐτῆς ἐπετίμησε τῷ πυρετῷ, καὶ ἀφῆκεν αὐτήν· παραχρῆμα δὲ ἀναστᾶσα διηκόνει αὐτοῖς.
40 អថ សូយ៌្យាស្តកាលេ ស្វេឞាំ យេ យេ ជនា នានារោគៃះ បីឌិតា អាសន៑ លោកាស្តាន៑ យីឝោះ សមីបម៑ អានិន្យុះ, តទា ស ឯកៃកស្យ គាត្រេ ករមប៌យិត្វា តានរោគាន៑ ចការ។
Δύνοντος δὲ τοῦ ἡλίου πάντες ὅσοι εἶχον ἀσθενοῦντας νόσοις ποικίλαις ἤγαγον αὐτοὺς πρὸς αὐτόν· ὁ δὲ ἑνὶ ἑκάστῳ αὐτῶν τὰς χεῖρας ἐπιτιθεὶς ἐθεράπευσεν αὐτούς.
41 តតោ ភូតា ពហុភ្យោ និគ៌ត្យ ចីត្ឝព្ទំ ក្ឫត្វា ច ពភាឞិរេ ត្វមីឝ្វរស្យ បុត្រោៜភិឞិក្តត្រាតា; កិន្តុ សោភិឞិក្តត្រាតេតិ តេ វិវិទុរេតស្មាត៑ ការណាត៑ តាន៑ តជ៌យិត្វា តទ្វក្តុំ និឞិឞេធ។
ἐξήρχετο δὲ καὶ δαιμόνια ἀπὸ πολλῶν κραυγάζοντα καὶ λέγοντα ὅτι σὺ εἶ ὁ Χριστὸς ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ. καὶ ἐπιτιμῶν οὐκ εἴα αὐτὰ λαλεῖν, ὅτι ᾔδεισαν τὸν Χριστὸν αὐτὸν εἶναι.
42 អបរញ្ច ប្រភាតេ សតិ ស វិជនស្ថានំ ប្រតស្ថេ បឝ្ចាត៑ ជនាស្តមន្វិច្ឆន្តស្តន្និកដំ គត្វា ស្ថានាន្តរគមនាត៌្ហំ តមន្វរុន្ធន៑។
Γενομένης δὲ ἡμέρας ἐξελθὼν ἐπορεύθη εἰς ἔρημον τόπον· καὶ οἱ ὄχλοι ἐπεζήτουν αὐτόν, καὶ ἦλθον ἕως αὐτοῦ καὶ κατεῖχον αὐτὸν τοῦ μὴ πορεύεσθαι ἀπ᾽ αὐτῶν.
43 កិន្តុ ស តាន៑ ជគាទ, ឦឝ្វរីយរាជ្យស្យ សុសំវាទំ ប្រចារយិតុម៑ អន្យានិ បុរាណ្យបិ មយា យាតវ្យានិ យតស្តទត៌្ហមេវ ប្រេរិតោហំ។
ὁ δὲ εἶπε πρὸς αὐτοὺς ὅτι καὶ ταῖς ἑτέραις πόλεσιν εὐαγγελίσασθαί με δεῖ τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ· ὅτι εἰς τοῦτο ἀπέσταλμαι.
44 អថ គាលីលោ ភជនគេហេឞុ ស ឧបទិទេឝ។
καὶ ἦν κηρύσσων εἰς τὰς συναγωγὰς τῆς Γαλιλαίας.