< Walumi 9 >
1 Eyanga elyoli hwa Kilisiti. Seyangailenga, humwoyo gwene eshudila pandwemo nane hwidala Opepo Ofinjile,
ଞେନ୍ କ୍ରିସ୍ଟନ୍ ଆତେମଡ୍ ଆଜାଡ଼ିନ୍ ବର୍ତନାୟ୍, ପାତ୍ୟା ଅଃବ୍ବର୍ନାୟ୍, ମନଙ୍ ବୁଡ୍ଡିଞେନ୍ ଡ ମଡ଼ିର୍ ପୁରାଡ଼ାନ୍ ବାତ୍ତେ ଞେନ୍ କେନ୍ ସାକିନ୍ ତିୟ୍ତାୟ୍ ।
2 huje huli azugumile ohogosi abhawe hwa saga humaliha muhati yemwoyo gwane.
ଞେନ୍ ଡିଅଙ୍ଗା ଆ ଡୁକ୍କ ଞାଙ୍ତାୟ୍, ଆରି ଉଗର୍ଞେନ୍ ସିଲଡ୍ ଡୁକ୍କନ୍ ଅଃସଙାଜେ, କେନ୍ ଆ ବର୍ନେ ଞେନ୍ ଅଃକ୍କଣ୍ଡାୟାୟ୍ ।
3 Nezagazilishe ane nemwene alogwe abhehwe hutali nu Kilisiti huje aholo bhane, bhala abheshikholo shane ashilile obele.
ସର୍ସି ଜିଉଦି ବୋଞାଙ୍ ତନାନ୍ଞେଞ୍ଜି ଆସନ୍ ଞେନ୍ଡମ୍ କ୍ରିସ୍ଟନ୍ ଆମଙ୍ ସିଲଡ୍ ଆନ୍ନାଲନ୍ ଡକୋଡାଲନ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆମଙ୍ ସିଲଡ୍ ସନୟ୍ପନ୍ ଆଞନାଙ୍ ଆସନ୍ ସାୟ୍ତଜି ।
4 Abhene bha Israeli. Bhabhehwelwe huje bhana, abhe tufiwe ayangane, ezawadi eya logwe, hupute Ongolobhe, na malagano.
ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଆଅନ୍ଡମଞ୍ଜି ଅନ୍ତମ୍ ଜାଏଞ୍ଜି, ଆମଙଞ୍ଜି ଆ ଗନୁଗୁ ପନେମେଙନ୍ ଅବ୍ତୁଜେଞ୍ଜି, ଆନିଞ୍ଜି ବୟନ୍ ସନିବ୍ଡେୟ୍ବରନ୍ ଡକ୍କୋଲେ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବନାଁୟ୍ବରନ୍ ତିୟେଞ୍ଜି, ଇସ୍ୱରନ୍ ଆମଙ୍ ସିଲଡ୍ ସନିବ୍ଡେୟ୍ବରନ୍ ଆଞ୍ରାଙେଞ୍ଜି ସିଲଡ୍ ଆନିଞ୍ଜି ଆଜାଡ଼ି ଗାମ୍ଲେ ଗିର୍ଜାତଞ୍ଜି ।
5 Ebhene bhabhatagalizizye ohwo Kilisiti ahenzele enshinshi akwate obele oguu - huje oyo uo Ngolobhe wa bhoti. Wope ayeme hwaje wilawila. Amina. (aiōn )
ଜିଉଦିମରଞ୍ଜି ଆ କେଜ୍ଜା ଆରି କ୍ରିସ୍ଟନ୍ ଆ ମନ୍ରା ଅନ୍ତମ୍ ତି ଆ କେଜ୍ଜାଲୋଙ୍ ସିଲଡ୍ କ୍ରିସ୍ଟନ୍ ଜନମ୍ମୁ ଡେଏନ୍, ଇସ୍ୱରନ୍ଆଡଙ୍ ଡିତାନ୍ ସନେନ୍ସେନନ୍ ଡେଏତୋ । ଆମେନ୍ । (aiōn )
6 Sehuje amalagano ga Ngolobhe hujezikunilwe afishe. Sehuje kila mutu wali Israeli nasebha Israeli bhebho.
ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ସନିବ୍ଡେୟ୍ବର୍ ଅଃଗଡେଲ୍ଲୋ ଗାମ୍ଲେ ଞେନ୍ ଅଃବ୍ବର୍ନାୟ୍, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଇସ୍ରାଏଲ୍ମରଞ୍ଜି ଅଡ଼୍କୋନ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ମନ୍ରାଜି ତଡ୍ ।
7 Sehuje bhoti bhali bhana bha Abulahamu huje bhali bhana bhakwe bhebho. Lakini, “naashilile u Isaka abhana bhaho waikwiziwa.”
ଅବ୍ରାମନ୍ ଆ କେଜ୍ଜାମର୍ଜି ଅଡ଼୍କୋନ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ଅନ୍ଜି ତଡ୍ । ଇସ୍ୱରନ୍ ଅବ୍ରାମନ୍ଆଡଙ୍ ବରେନ୍, “ଅଙ୍ଗା କେଜ୍ଜାମର୍ନମ୍ଜି ଆସନ୍ ଞେନ୍ ବାସାଲନାୟ୍, ଆନିଞ୍ଜି ଇସାକନ୍ ଆ କେଜ୍ଜା ସିଲଡ୍ ଜନମ୍ମୁ ଡେତେଜି ।”
8 Hweli hwahuje, abhana abha mbele sagabhana bha Ngolobhe. Lakini abhana abhe ahadi bhahwenyezewa huje ebha ndabhana.
କେନ୍ ଆଗ୍ରାମ୍ଗାମନ୍, ମନ୍ରାନ୍ ଆଅନ୍ ଆଙ୍ଗିୟ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆଅନ୍ ଅଃଡ୍ଡେଏ, ଆକ୍ରୋଡେଞ୍ଜି ଆ ଅନ୍ଜି ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ସନିବ୍ଡେୟ୍ ବରନ୍ ଅନ୍ତମ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆଗନିୟ୍ଗିୟ୍ଲୋଙ୍ ଆ ଅନଞ୍ଜି ଗାମ୍ଲେ ଡନିଡିନ୍ ଡେତଜି ।
9 Elilizuu elyahadi: “Nane majira ego naye hweza, nu Sala aipata omwana.”
କେନ୍ଆତେ ତ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ସନିବ୍ଡେୟ୍ବର୍ ଆଜିର୍ତାଞନ୍ ଆ ବର୍ସେଙ୍ ଏତ୍ତେଲେମା ଇନ୍ଲେନ୍ ଏୟର୍ତନାୟ୍, “ତିଆଡିଡ୍ ସାରାନ୍ ଆସିଲୋଙ୍ ଅବୟ୍ ଓବ୍ବାସିୟ୍ ଡକୋତେ ।”
10 Sagalyalyeli tu, lakini pamaade u Lebeka abhapate evyanda hwa mtu omo, o Isaka udaada wetu-
ଡିୟ୍ତେ ତୁମ୍ ତଡ୍, ରିବିକାନ୍ ନିୟ୍ ଅବୟ୍ ମନ୍ରାନ୍ ବାତ୍ତେ କେନ୍ ଆଗ୍ରାମ୍ଗାମନ୍ ଜୋଜୋଲେନ୍ ଇସାକନ୍ ବୟନ୍ ଆମ୍ରାୟ୍ଲନ୍ ସିଲଡ୍ ଆନିନ୍ ତିଲ୍କୋଡେନ୍ ।
11 hwahuje abhana bhali nsele apapwe na alibado abhombe ijambo lyolyonti elinza au ibhibhi, huje ikusudi elya Ngolobhe alengane nachagule lyemelele, wala sehuje humiza, lakini sehwahuje yola wahukwizya.
ଆନିଞ୍ଜି ପସିଜନ୍ ଅଣ୍ଡ୍ରଙ୍ କୋଡେଞ୍ଜି ଆମ୍ମୁଙ୍, ଇନ୍ନିଙ୍ ମନଙ୍ କି ମନଙ୍ତଡନ୍ ଆ କାବ୍ବାଡ଼ା ଅଃଲ୍ଲୁମ୍ଲଜି, ଆମ୍ମୁଙ୍ମା ଇସ୍ୱରନ୍ କେନ୍ ଆ ବର୍ନେ ବର୍ରନେ ।
12 Lyayagwilwe huje, “Ogosi abhahutumishile ododo.”
ଆ କାବ୍ବାଡ଼ାଞ୍ଜି ବାତ୍ତେ ତଡ୍, ବନ୍ଡ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଓଡ୍ଡେଲେ ସେଡାଏଞ୍ଜି; ଆରି ଆନିନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବରେଞ୍ଜି, “ଆସୋଡ଼ା ବନୋଞାଙ୍ ଆ ସନ୍ନା ବନୋଞାଙ୍ଆଡଙ୍ ସାକ୍କେତେ ।”
13 Nashi sashili huje lyahandihwe: “U Yakobo nagene, lakini u Esau navitilwe.”
ସାସ୍ତ୍ରଲୋଙନ୍ ଆଇଡିଡନ୍ ଅନ୍ତମ୍, “ଞେନ୍ ଜାକୁବନ୍ଆଡଙ୍ ଡୁଙ୍ୟମ୍ତାୟ୍, ବନ୍ଡ ଏସୋନ୍ଆଡଙ୍ ଏଡ଼ୁର୍ମଡ୍ତାୟ୍ ।”
14 Hwa huje tiyanje yenu? Huje lihweli ilenga hwa Ngolobhe? Huje dadi
ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ଇନ୍ଲେନ୍ ଇନି ଗାମ୍ବୋ, ଇସ୍ୱରନ୍ ଇନି ମନଙ୍ ଲୁମ୍ଲେ ଅଃର୍ରପ୍ତିଏ ପଙ୍? କେନ୍ଆତେ ଆଙ୍ଗିୟ୍ ଡେଡଙ୍ ତଡ୍ ।
15 Hwa huje eyaanga ahusu oMusa, “embabhe neisajilo hula wembahusajile, na ebhabhe ne sajilo hwola wembahusajile.”
ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ମୋସାନ୍ଆଡଙ୍ ବରେନ୍, “ଞେନ୍ ଆନାଆଡଙ୍ ଲଡୟ୍ତିଁୟ୍, ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଞେନ୍ ସାୟୁମ୍ତାୟ୍ ।”
16 Hwa huje bhasi, saga yuyo oyo wabhahwanze, wala sagayuyo oyo wanyila, lakini hwa huje yu Ngolobhe, hwa huje abhonesha asajile.
ତିଆସନ୍ ଅଡ଼୍କୋନ୍ଆତେ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ସନାୟୁମ୍ ବାତ୍ତେ ଗଡେଲ୍ତେ, ମନ୍ରାନ୍ ଆଇସ୍ସୁମ୍ କି ଆ କାବ୍ବାଡ଼ାନ୍ ବାତ୍ତେ ଅଃଡ୍ଡେଏ ।
17 Hwa huje aamazu gayanga hwa Falao, “Hwa huje ega goti galinsini ambuinule, huje ebhoneshe aguvu zyane ashilile wewe, nahuje iitawa lyane lirumbelelwe ensi yoti.”
ଡରମ୍ମ ସାସ୍ତ୍ରନ୍ ଅନ୍ତମ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ମିସର୍ ଡେସାନ୍ ଆ ରାଜାଆଡଙ୍ ବରେନ୍, “ସମ୍ପରା ପୁର୍ତିନ୍ ଗନୁଗୁଞେନ୍, ଆମନ୍ ସନ୍ଲେ ଜନାଏତଜି ଗାମ୍ଲେ ଞେନ୍ ଆମନ୍ଆଡଙ୍ ଅବ୍ରାଜାଲମ୍ ।”
18 Huje bhasi, Ongolobhe abhane sajilohwa wowoti wagene, nahwola wahugana, ahubheha abhe hali.
ତିଆସନ୍ ଆନାଆଡଙ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଲଡୟ୍ତେ, ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ କାନକାରମ୍ ଗାମ୍ତେ, ଆରି ଆନାଆଡଙ୍ ଲଡୟ୍ତେ ଆ ଉଗରନ୍ ରବ୍ଡୋତେ ।
19 Nantele ubhayanje hwalini, “Yenu alola ikosa? Yo lihu wagamalile agajimbile amambo gakwe?”
ଆମ୍ୱେନ୍ ଞେନ୍ଆଡଙ୍ ଏବର୍ତିଁୟ୍, “ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ଆନିନ୍ ଇନିଆସନ୍ ଡେସାନ୍ ଞମ୍ତେ? ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆ ଇସ୍ସୁମନ୍ ଆନା ଡଙ୍ଡଙ୍ଲେ ରପ୍ତିଏ?”
20 Ahosi yakwe, omwanadamu, awewe nanu woyanga kinyume nu Ngolobhe? Huhweli aweze hane lyolyoti lya hahabhombelwe hayanga hwula wahabhombele, “Huje yenu wambombele eshi ane?”
ବନ୍ଡ ଏ ଗଡ଼ିଞେଞ୍ଜି, ଆମ୍ୱେନ୍ ଆନା ଡ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ବର୍ନେଜି ଏଡଙ୍ଡଙ୍ତେ? “ଇନିଆସନ୍ ଞେନ୍ ଏନ୍ନେଲେ ଗଡ଼େଲିଁୟ୍” ଗାମ୍ଲେ ସୁତ୍ତିନ୍ କୁମ୍ବିଜନ୍ଆଡଙ୍ ବର୍ରେ ଅଃର୍ରପ୍ତିଏ ।
21 Je wabhomba sagali nehaki hwilongo elyaleganyizye evyombo humatumizi gega hweli afumilane nuvilima ulaula, ne shombo esha mwabho shibha na matumizi kila siku?
କୁମ୍ୱିଜନ୍ ବକୋପ୍ପା ଲବନ୍ ବାତ୍ତେ ଅବୟ୍ ସୁତ୍ତିନ୍ ଞଣ୍ଡ୍ରମ୍ନେନ୍ ଆସନ୍ ଆରି ଅବୟ୍ ସୁତ୍ତିନ୍ ଏର୍ଞଣ୍ଡ୍ରମ୍ନେନ୍ ଆସନ୍ ତୁବ୍ଲେ ଅଃର୍ରପ୍ତିଏ ପଙ୍?
22 Wole nashi Ongolobhe, umwene alitayali wabhonesye enkuni yakwe naabhombe amaha gakwe amanyishe, ajimbile navumilile huiye evyombo evya enkumi vyevibhehwelwe kwajili ya goje?
ଇସ୍ୱରନ୍ ନିୟ୍ ଏତ୍ତେଲେ ଲୁମ୍ତେ । ଆ ବନ୍ଡ୍ରାବନ୍ ଅନବ୍ତୁଜନ୍ ଆସନ୍ ଆରି ଆ ବୋର୍ସାନ୍ ଅନବ୍ଜନାନ୍ ଆସନ୍ ଆନିନ୍ ଲଡଜେନ୍, ବନ୍ଡ ଆନାଜି ଆ ବନ୍ଡ୍ରାବନ୍ ବାତ୍ତେ ଅନବ୍ସେଡନ୍ ଆସନ୍ ଡକୋଏଞ୍ଜି, ଆନିଞ୍ଜି ଆସନ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ସଏଲେ ଡକୋତନ୍ ।
23 Woole nkashile abhombile enga abhonesye ohwinji we utukufu wakwe hu vyombo evya rehema, avibeshele tayali kwajili yeutukufu?
ଆରି ଆ ଗନୁଗୁ ପନେମେଙନ୍ ଅନବ୍ତୁଜନ୍ ଆସନ୍ ଆମ୍ମୁଙ୍ମା ଆ ସନାୟୁମନ୍ ବାତ୍ତେ ଇନ୍ଲେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ସେଡାଲଙ୍ଲନ୍ ।
24 Wole kashile abhombile eli, je hulitu, hwa huje nate alitwizizye sagahuje afume Wayahudi, nantele afume nahwa bhantu bha Mataifa?
ଜିଉଦିମରଞ୍ଜି ଡ ଏର୍ଜିଉଦିମରଞ୍ଜି ଆମଙ୍ଲୋଙ୍ ସିଲଡ୍ ଆନିନ୍ ଇନ୍ଲେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଓଡ୍ଡେଲଙ୍ଲନ୍ ।
25 Nashi sayanga mwa Oseya: “Embabhakwizye abhantu bhane bhabhali saga bhantu bhane, nuula wagene natele nuula wasaga agenwe.
ଓସେଅନ୍ ଆ ବଇଲୋଙ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ବର୍ରନେ; “ଆନାଜି ମନ୍ରାଞେଞ୍ଜି ତଡ୍, ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ‘ମନ୍ରାଞେଞ୍ଜି’ ଗାମ୍ଲେ ଞେନ୍ ଓଡ୍ଡେଲାଜି । ଆନାଜିଆଡଙ୍ ଞେନ୍ ଅଃଡ୍ଡୁଙ୍ୟମ୍ଲାଜି ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଡୁଙ୍ୟମ୍ତାଜି ।
26 Na abhabhe huje pala palyayagwilwe hwa bhene, 'amwesagamlibhantu bhane,' pala bhezekwiziwe 'abhana bha Ngolobhe wali mwomi.”'
ଅଙ୍ଗାଲୋଙ୍ ‘ଆମ୍ୱେନ୍ ମନ୍ରାଲେଞ୍ଜି ତଡ୍’ ଗାମ୍ଲେ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବର୍ରାଜି, ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ତେତ୍ତେ ମା ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ପସିୟ୍ଜି ଗାମ୍ଲେ ଅନୋଡ୍ଡେନ୍ ଡେତଜି ।”
27 O Isaya alila ashilile nebha Israeli, “Huje abhazye abhana bha Israeli engelinashi usanga gwa mbahali, ebabhe nashi bhebhasageye bhazabhe nashi bhabhahwokolewe.
ଆରି ଜିସାୟନ୍ ଇସ୍ରାଏଲ୍ମରଞ୍ଜି ଆ ବର୍ନେ ସୋଡ଼ା ସର୍ରଙନ୍ ବାତ୍ତେ ବର୍ରନେ; “ଇସ୍ରାଏଲ୍ମରଞ୍ଜି ସମେଁୟ୍ଣ୍ଡ୍ରାଲୋଙନ୍ ଆ ଲକିୟ୍ ଅନ୍ତମ୍ ଡକୋଏଞ୍ଜି ଜନଙ୍ଡେନ୍, ଆନିଞ୍ଜି ଅସୋୟ୍ ମନ୍ରାନ୍ ଅନୁରନ୍ ଞାଙ୍ତଜି ।
28 Hwa huje Ogosi abhahweje izuu lyakwe hwumwanya na pansi, sasele nahwa utimilifu.
ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ପ୍ରବୁନ୍ ଆ ବର୍ନେନ୍ ଅନ୍ତମ୍, ପୁର୍ତିନ୍ ଲଜିର୍ ଅବ୍ପନ୍ସୁଆତିତେ ।”
29 Nashi oIsaya sayanjile ehale, “Nashi Ogosi owemanjeshi sagatilesheye akhosi ouzao kwaajili yaliti, angatili nashi e Sodoma, nangatibhombilwe nashi e Gomora.
ଆରି, ଜିସାୟନ୍ ଆମ୍ମୁଙ୍ ଏଙ୍ଗାଲେ ବର୍ରନେ, “ଅଡ଼୍କୋନ୍ ସିଲଡ୍ ବୋର୍ସା ପ୍ରବୁନ୍ କେଜ୍ଜାମର୍ଲେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଅଃଡ୍ଡୋବ୍ଲଜି ନଙ୍, ଇନ୍ଲେଞ୍ଜି ସଦୋମନ୍ ଡ ଗମୋରାନ୍ ଆ ମନ୍ରାଜି ଅନ୍ତମ୍ ଡେଡେଲଙ୍ତନ୍ ବନ୍ ।”
30 Tibhayanje genu lelo? huje abhantu abhe Mataifa huje bhahali sagabhahwanza elyoli bhapente elyoli, elyoli huimani.
ତିଆସନ୍ କ୍ରିସ୍ଟନ୍ ଆମଙ୍ ଏର୍ଜିଉଦିମରଞ୍ଜିଆଡଙ୍ କେନ୍ଆତେ ବର୍ରେ ରପ୍ତିତବୋ, ଆନିଞ୍ଜି ଡରମ୍ମମର୍ ଅମ୍ମେନେନ୍ ଆସନ୍ ଅଃଲ୍ଲଡୟ୍ଲଜି, ବନ୍ଡ ଆ ଡର୍ନେଞ୍ଜି ବାତ୍ତେ ଆନିଞ୍ଜି ଡର୍ନେମର୍ ଡେଏଞ୍ଜି ।
31 Lakini abha Israeli, bhahazile ikalata elyelyoli, sagayiifishie.
ଇସ୍ରାଏଲ୍ମରଞ୍ଜି ଡରମ୍ମମର୍ ଅମ୍ମେନେନ୍ ଆସନ୍ ବନାଁୟ୍ବରନ୍ ସାଜେଞ୍ଜି, ବନ୍ଡ ବନାଁୟ୍ବରନ୍ ସନ୍ନିଲ୍ଲେ ଅଃର୍ରପ୍ତିଲଜି ।
32 Yenu yalyesho? Hwa huje sagabhaiyazile huimani, bali huu matendo. Wabomele pamwanya yiwee na bhabomelee,
ଇନିଆସନ୍? ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆନିଞ୍ଜି ଡର୍ନେନ୍ ବାତ୍ତେ ଅଃସାୟ୍ଲଜି, ଆନିଞ୍ଜି କାବ୍ବାଡ଼ାନ୍ ବାତ୍ତେ ସାଜେଞ୍ଜି, ତିଆସନ୍ ଅରେଙନ୍ ଗତର୍ଡାଲେ “ଆନିଞ୍ଜି ତୁଡ୍ଡୁବେଞ୍ଜି ।”
33 nashi seyagwilwe enyenye, endigonizye iee elya abomelee, hu Sayuni nahuje owakose. Omwene wahuposhela hwelii sagabhakenyesewe.
ସାସ୍ତ୍ରଲୋଙନ୍ ଏଙ୍ଗାଲେ ଆଇଡିଡ୍ ଡକୋ; “ଗିୟ୍ବା, ଞେନ୍ ସିଓନଲୋଙନ୍ ଅବୟ୍ ତନୁଡ୍ଡୁବ୍ ଅରେଙନ୍ ଡ ଅବୟ୍ ଆପାଲ୍ସିବରନ୍ ତିଲ୍ଲାୟ୍ । ତେତ୍ତେ ମନ୍ରାନ୍ ତୁଡ୍ଡୁବ୍ଲେ ଅକୁଡ୍ତଜି । ବନ୍ଡ ଆନାଜି ଆମଙନ୍ ଡର୍ତଞ୍ଜି ଆନିଞ୍ଜି ଅଃମ୍ମୁସୁକ୍କାଏଜି ।”