< Mathayo 23 >
1 Pamande ahizizye nu wungano wa bhantu paka na bhanafunzi bhakwe akhayanga,
Ningĩ Jesũ akĩĩra ikundi cia andũ o hamwe na arutwo ake atĩrĩ:
2 “Abhasimbi na Mafarisayo bhakhalila itengo ilya Musa.
“Arutani a watho na Afarisai maikaragĩra gĩtĩ kĩa Musa.
3 Eshi lyolyonti lyabhalajizya wombaji, muwombaje nuhu mubhanajizyaje. Lakini msahinjile mmbhiwi zyao, maana awene bhayanga amambo ngasanga bhawomba.
Nĩ ũndũ ũcio, maathĩkagĩrei na mwĩkage ũrĩa wothe marĩmwĩraga. No mũtigekage ũrĩa mekaga, nĩgũkorwo matiĩkaga ũrĩa mahunjagia.
4 Lyoli, awene wapinya amazingo amamwamu gasanga bhabhajie ayumule alafu bhahuwatwiha abhantu muvipungo vyao. Lakini awene sagabhayembezya hata hayobhe anyumule.
Mohaga mĩrigo mĩritũ mũno makamĩigĩrĩra ciande cia andũ, no-o ene matiendaga o na kũmĩhutia na kaara.
5 Imbombo zyao zyonti bhawomba ili abhantu. Bhabhenye maana awene. Wahovyezya amabokosi gao na bhahonjezya ungosi wao na menda gao.
“Ũrĩa wothe mekaga, mekaga nĩguo monwo nĩ andũ: Maaraaramagia tũthandũkũ tũrĩa meyohaga thiithi tũrĩ na maandĩko thĩinĩ, na makaraihia ciohe cia ndigi cia nguo ciao,
6 Awene wasongwa akhale isehemu inyinza yi shikulukulu, humatengo gishishi mvibhanza,
na nĩmendete gũikara handũ ha gũtĩĩo maruga-inĩ, na gũikarĩra itĩ cia mbere thĩinĩ wa thunagogi;
7 na alamshilwe hushishi isehemu yakazizye na akwiziwe “Mwalimu” na bhantu.
na nĩmendete kũgeithio ndũnyũ-inĩ, na gwĩtwo nĩ andũ ‘Rabii’.
8 Lakini amwe sangamhwaziwa akwiziwe “Mwalimu” Mli nu mwalimu weka, amwe wonti mli kholo.
“No inyuĩ mũtikanetwo ‘Rabii’, nĩgũkorwo Mũnene wanyu no ũmwe, na inyuothe mũrĩ a ithe ũmwe.
9 Msakha kwinzye umuntu wowonti munsi umu Daada wenyu maana mlinu Daada weke, tu nape ali humwanya.
Na mũtikaneete mũndũ o na ũrĩkũ gũkũ thĩ ‘baba’, nĩgũkorwo mũrĩ na Ithe o ũmwe, nake arĩ igũrũ.
10 Nantele msahakwiziwe 'mwalimu.' maana mli nu mwalimu weka napo yu Klisiti.
O na mũtikanetwo ‘mũrutani’, nĩgũkorwo mũrĩ na ‘Mũrutani’ o ũmwe, nake nĩwe Kristũ.
11 Eshi yali gosi kati yenyu anzavye muwomba mbombo wenyu.
Ũrĩa mũnene thĩinĩ wanyu nĩatuĩkage ndungata yanyu.
12 Wowonti yahuisomba anza hulishe na wowonti yazahwishe anzazuwe.
Nĩgũkorwo ũrĩa wothe wĩtũgagĩria nĩakanyiihio, na ũrĩa wothe wĩnyiihagia nĩagatũũgĩrio.
13 Lakini mwashela amwe awasimbi na Amafarisayo, awilenkha! Muhubhagalilila abhantu umwene wa humwanya. Amwesangamubhajie huwinjile na sangamuhubha ruhusu bhabhahuaza hwinjile.
“Kaĩ mũrĩ na haaro-ĩ, inyuĩ arutani a watho na Afarisai, hinga ici! Mũhingagĩrĩria andũ gũtoonya ũthamaki wa igũrũ, na inyuĩ-ene mũtitoonyaga, o na mũtirekaga arĩa marenda gũtoonya matoonye. (
14 (Enya: Usitari ugwa 14 sagaulolekha isimbo inyiza izikhale, izimo isimbo zikhovyezya umstari ugu ugwa 12. Umsitari ugwa 14 “Mwashela amwe mubhasimbi na Mafarisayo muwilenkha amwe muhubhamila abhafyele”).
“Kaĩ mũrĩ na haaro-ĩ, inyuĩ arutani a watho na Afarisai, hinga ici! Mũtoonyagĩrĩra nyũmba cia atumia a ndigwa, mũkamatunya indo ciao, na mũkahooyaga mahooya maraihu ma kwĩonania. Nĩ ũndũ ũcio nĩmũkaherithio makĩria ma andũ arĩa angĩ.)
15 Mwashela amwe mubhasimbi na Mafarisayo, muwilenkha! Mfwemela hwisyela yi idimi igosi na humwombe umuntu weka awenu lwentekho hwagala mmanyizya, na lwabha na zimwe, Mhumwombela mala hawile abhe mwana wa hujehanamu nazi amwe shamlekho. (Geenna )
“Kaĩ mũrĩ na haaro-ĩ, inyuĩ arutani a watho na Afarisai hinga ici! Mũtuĩkanagia bũrũri na mũkaringa iria mũgĩcaria mũndũ ũmwe mũmũgarũre amũrũmĩrĩre, na aamũrũmĩrĩra mũkamũtua mũrũ wa Jehanamu maita meerĩ manyu. (Geenna )
16 Mwashela amwe mubhalongozi mbadiye amwe mumuyanga, wowonti yalapa hushi bhanza sagahuli nazimo. Lakini yalapa hwiwye lihela yishibhanza apinyilwe na lapa hwankwe.
“Kaĩ mũrĩ na haaro-ĩ, inyuĩ atongoria atumumu! Muugaga atĩrĩ, ‘Mũndũ o na ũrĩkũ angĩĩhĩta na hekarũ, ũcio ti ũndũ; no mũndũ angĩĩhĩta na thahabu ya hekarũ-rĩ, ũcio nĩekuohwo nĩ mwĩhĩtwa wake.’
17 Amwe mubadiye wapumbavu, shenu ishi gosi ashile isha mwao iweilihela au ishibhanza, liliweshilwe tayari iwyelihela hwa Ngolobhe?
Inyuĩ atumumu aya akĩĩgu! Nĩ kĩĩ kĩnene? Nĩ thahabu ĩyo, kana nĩ hekarũ ĩrĩa ĩtũmaga thahabu ĩtuĩke nyamũre?
18 Wowonti ya lapa apafinjile, hamna ahatu, ila yalapa husadaka yili humwanya yakwe, apinyilwe ni ndopo yakwe.
Ningĩ muugaga atĩrĩ, ‘Mũndũ o na ũrĩkũ angĩĩhĩta na kĩgongona-rĩ, ũcio ti ũndũ; no mũndũ angĩĩhĩta na kĩheo kĩrĩa kĩrĩ kĩgongona-igũrũ, ũcio nĩekuohwo nĩ mwĩhĩtwa wake.’
19 Amwe mubhantu mubadiye shenu ishi gosi ashile isha mwao, isadaka au apafinjile papali tayari afumizye isadaka hwa Ngolobhe?
Inyuĩ andũ aya atumumu! Nĩ kĩĩ kĩnene? Nĩ kĩheo kĩu, kana nĩ kĩgongona kĩrĩa gĩtũmaga kĩheo kĩu gĩtuĩke kĩamũre?
20 Eshi, uumwene yalapa pashifinjile alapa hwisho ni vintu vyonti vivili pamwanya yakwe.
Nĩ ũndũ ũcio, ũrĩa wĩhĩtaga na kĩgongona, ehĩtaga nakĩo na akehĩta na kĩrĩa gĩothe kĩrĩ kĩgongona-igũrũ.
21 Nape yalapa pashibhanza, alapa hulepo, nuyoakheye pakhanti yakwe.
Nake ũrĩa wĩhĩtaga na hekarũ, ehĩtaga nayo na akehĩta na ũrĩa ũikaraga thĩinĩ wayo.
22 Nape yalapa humabhengo, alapa hwitengo lgosi lya Ngolobhe na hwamwene yakhenye pamwanya yakwe.
Nake ũrĩa wĩhĩtaga na igũrũ, ehĩtaga na gĩtĩ kĩa ũnene kĩa Ngai, na akehĩta na ũrĩa ũgĩikaragĩra.
23 Mwashela amwe mubhasimbi na Mafarisayo, Mubhilenka! Msomba izaka zya bizali, mnamwamu ingindajizyo, ingi haki, isanjilo, ni ulwenlekho. Lakini enga muhwaziwa mugawombe, siyohugaleshe agamo bila hugawombe.
“Kaĩ mũrĩ na haaro-ĩ, inyuĩ arutani a watho na Afarisai, hinga ici! Mũrutaga gĩcunjĩ gĩa ikũmi kĩa nyeni; na nĩcio terere, na bitharĩ, na thuu. No nĩmũtiganĩirie maũndũ marĩa ma bata makĩria marĩa makoniĩ watho na nĩmo kĩhooto, na kũiguanĩra tha, na wĩhokeku. Maya-rĩ, nĩmo mwagĩrĩirwo nĩ gwĩka mũtegũtiganĩria macio mangĩ.
24 Amwe mubhalongozi mubadiye, amwe myunga utududu utudondo lakini mumila idogobhi!
Inyuĩ atongoria aya atumumu! Inyuĩ mũcungaga rũmuru, no mũkameria ngamĩĩra.
25 Mwashela amwe mubhasimbi na Mafarisayo, bhilenkha! Aje mkhozya honzya ishikombe na honze nyi mbakuli, lakini mkhanti mumemile imbhiwi sangamli nu wonga.
“Kaĩ mũrĩ na haaro-ĩ, inyuĩ arutani a watho na Afarisai, hinga ici! Mũthambagia gĩkombe na mbakũri mwena wa nja, no thĩinĩ-rĩ, kũiyũrĩte ũkoroku na kwenda kwĩhũũnia.
26 Amwe Mafarisayo mubadiye, ozyaji ahuande mukhanti yishikombe na mukhanti yimbakuli, na uupande wakhonzi nape ubhe zeru.
Wee Mũfarisai ũyũ mũtumumu! Amba ũthambie gĩkombe na mbakũri mwena wa thĩinĩ, naguo mwena wa nja o naguo nĩũgũthera.
27 Mwashela amwe, mubhasimbi na Mafarisayo, Mubhilenkha! Mlinifyano yimakaburi gagapashilwe ichokaa, khoze gawhonekha miza lakini mukhanti gamemile amafupa gabhafyinye na shila khanti hintavu.
“Kaĩ mũrĩ na haaro-ĩ, inyuĩ arutani a watho na Afarisai, hinga ici! Mũhaana mbĩrĩra hake mũnyũ mwerũ, iria cionekaga irĩ thaka mwena wa nja, no thĩinĩ ciyũrĩte mahĩndĩ ma andũ akuũ, na gĩko kĩa mĩthemba yothe.
28 Shishesho namwe, namwe honze muwhonekha winza hwilongolela lya bhantu, lakini mukhanti mumemile ilenkha nu walangani.
No taguo andũ mamuonaga mũrĩ athingu mwena wa nja, no mwena wa thĩinĩ mũiyũirwo nĩ ũhinga na waganu.
29 Mwashela amwe, mubhasimbi na Mafarisayo, Mubhilenkha! Mzenga amakaburi ya wakuwa nahugapambe amakaburi gabhagolosu.
“Kaĩ mũrĩ na haaro-ĩ, inyuĩ arutani a watho na Afarisai, hinga ici! Mwakagĩra anabii mbĩrĩra na mũkagemia mbĩrĩra cia arĩa athingu.
30 Namwe muyanga, aje mngakheye isiku izya waadadawenyu, indisanga muwombile peka akhinte ianda ilya wakuwa.
Mũgacooka mũkoiga atĩrĩ, ‘Tũngĩarĩ muoyo hĩndĩ ya maithe maitũ-rĩ, tũtingĩagwatanĩire nao gũita thakame ya anabii.’
31 Amwe muhuyanga muwyene aje amwe muli bhana bhewo bhabhakhabha budile awakuwa.
Nĩ ũndũ ũcio mũkaruta ũira wa atĩ inyuĩ mũrĩ njiaro cia arĩa mooragire anabii.
32 Nantele amwe mumalezezya amenye isehemu yihwanziwa imbibhi izyabhadaada wenyu.
Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, kĩiyũrĩrĩriei kĩgeri kĩa mehia ma maithe manyu ma tene.
33 Amwe mzokha, bhana wimazokha, mwidala wele munza kwepe idongwa ya hujehanamu? (Geenna )
“Inyuĩ nyoka ici! Inyuĩ ciana cia nduĩra! Mũgaagĩtheema atĩa gũtuĩrwo ciira wa gũikio Jehanamu? (Geenna )
34 Eshi, enyi ihumbatuma aawakuwa hulimwe, abhantu winjele, na waasimbi, abhamo munza hubhabude ua hubhakhobhekhanye. Na abhamo munza hubhashente muhanti yivibhanza vyenyu na hubhadaje afume mkhaya yeka hadi iyamwao.
Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, ngũmũtũmĩra anabii, na andũ arĩa oogĩ, o na arutani. Amwe ao nĩmũkamooraga na mwambe amwe ao mũtĩ-igũrũ, na arĩa angĩ mũmahũũre na iboko thĩinĩ wa thunagogi cianyu na mũmaingate kuuma itũũra rĩmwe nginya rĩrĩa rĩngĩ.
35 Hakhanza fumilepo hulimwe pazafumile idada zyonti izya wagolofu zyazyahitilwe munsi, ahuande idada lya Habili ugolosu, mpaka idanda ilya Zakaria umwana wa Barakia, yamwahabudile pahanti yapafinjile na pashibhanza.
Na nĩmũgagĩcookererwo nĩ thakame yothe ya andũ arĩa athingu, ĩrĩa ĩrĩkĩtie gũitwo gũkũ thĩ, kuuma thakame ya Habili ũrĩa warĩ mũthingu, nginya thakame ya Zekaria mũrũ wa Barakia, ũrĩa mworagĩire gatagatĩ ka Handũ-harĩa-Hatheru na kĩgongona.
36 Lyoli ihumbawhuzya, amambo enga gonti gakhaibhanga ishikholo eshi.
Ngũmwĩra atĩrĩ na ma, maũndũ maya mothe nĩmagakinyĩra rũciaro rũrũ.
37 Yerusalemu, Yerusalemu, awe uhuwabuda abhakuwa na uhubhakhoma na mawe wala bhabhatumwilwe huliwe! khalenga imba whunganyenye abhana bhakho peka nanzi shila inkuku shiwhunganya inyana zyakwe pasi yi maapamikho agakwe, lakini sagahuentekha!
“Wee Jerusalemu, Jerusalemu, wee ũragaga anabii, na ũkahũũra arĩa matũmĩtwo kũrĩ wee na mahiga nyuguto, nĩ maita maingĩ atĩa ndanenda gũcookanĩrĩria ciana ciaku hamwe, ta ũrĩa ngũkũ ĩcookanagĩrĩria tũcui twayo rungu rwa mathagu mayo, no ndũnjĩtĩkagĩria!
38 Enya inyumba yakho isangeye wene.
Atĩrĩrĩ, nyũmba yaku ĩtigĩtwo ĩkirĩte ihooru.
39 Nane ihuwozya, ahuande isala enzi nahundelele sangaunza hudole, mpaka lwahaiyanga, 'Asayiwilwe umwene yahwenze hwitawa ilya Bwana.”
Ngũmwĩra atĩrĩ, kuuma rĩu mũtikanyona rĩngĩ nginya rĩrĩa mũkoiga atĩrĩ, ‘Kũrathimwo nĩ mũndũ ũrĩa ũgũũka na rĩĩtwa rĩa Mwathani.’”