Luka 8
1 Yabha baada yego ali azyongola azyongola mmaboa namvijiji ali alombelela, na tungazye enongwa enyinza ezye umwene owa NGOLOBHE na bhala athenashara bhali pandwemo nawo,
以後，耶穌走遍各城各村講道，宣傳天主國的喜訊，同祂在一起的有那十二們徒，
2 Na abhashe bhamo bhamo bhali ne mpepo embibhi nepongo abhaponyizye bhape yo Mariamu yakwiziwa magdalena yazya fumile epepo saba.
還有幾個曾附過惡魔或患病而得治好的婦女，有號稱瑪達肋納的瑪利亞，從她身上趕出了七個魔鬼；
3 Na Yohana oshe wa kuza owakili wakwe oHerode, Susana, na bhamwabho bhabhinji, bhabhatenganyaga huvintu vyao.
還有約安納，即黑落德的家宰雇撒的妻子，又有蘇撒納；還有別的許多婦女，她們都用自己的財產資助他們。
4 Ubungano ogosi na watangene, na bhala bhabha fumile shila liboma bhabhaliye ayanjile hufano.
那時，有大夥群眾聚集了來，並有從各城來到耶穌跟前的，祂就用比喻說：
5 “Ompanzi afumile abhale atote embeyu, yakwe wape nali atota, zimo zyalagashiye papepe nidara, zyakhanyilye enyonyi.
「有一個撒種子的，出去撒種子；他撒的時候，有的落在路在路旁，就被踐踏了，並有天的飛鳥把它吃了。
6 Zimo zyalageye pamwalo na zyahandile amele zyahomele afwanaje zyaha kosa orutubo.
有的落在路在石頭上，一長起來，就乾枯了，因為沒有濕氣。
7 Zimo zyalageye mmivwa na amivwa gahamela pandwemo zyazyo ya zisonga.
有的落在荊棘中，荊棘同它一起畏起來，把它窒息了。
8 Zimo zyalageye pilongo elinza ayunga ego atatushe izu waganga yalinamakutu agahwovwa na ayovwaje.”
又有的落在好地裏，長起來，結了百倍的果實。」祂說完這些話，就高呼說：「有耳聽的，就聽吧! 」
9 Abhanafunzi bhakwe bhabhozya yenu ene omafano ogwo,
祂的們徒問祂這比喻有什麼意思。
10 Wayanga, “Amwe apewewe azimanye esiri ezya mwene ONGOLOBHE, eshe bhamo humfwano, aje nkabhenye bhaganje alole nankabhovwe bhagale amanye.'
祂說：「天主國的奧秘，是給你們知道；對於其餘的人，就用比喻，使那看的，卻看不見，聽的，卻聽不懂。
11 Na ogwo omfano. Emana yakwe ya yene embeyBhala lizu lya ngolobhe.
這比喻的意思是：種子是天主的話。
12 Bhala bhabhali papepe ni dala bhabhala bhahovwa, antele ahwenza oshetani alyefwa elyo izu mmoyo yaho, bhasibhe bhalyeteha na hwaulwe.
那些在路旁的，是指那人聽了，隨後就有鬼來到，從他們心中把那話奪去，使他們不致信從而得救。
13 Na bhala abhapamwala bhabhala ambao nkabhovwa bhaliposhela lila izu sabhashiye, wape sebhana malandazi bhahweteha humda hashe, naufiha owa lengwe, bhahwibagula.
那在石頭上的，是指那些人，他們聽的時候，高興的接受那話，但這些人沒有根，暫時相信，一到試探的時候，就退避了。
14 Zyazilagaliye pamivwa bhabhala bhabhovwenzwe, abhale hwabho bhosohwa ne shughuli no utabhazi na owalangani owemaisha ega, sebhatonia lyalyonti.
那落在荊棘中的，是指那些聽了的人，還在中途就被掛慮、錢財及生活的逸樂所蒙蔽，沒有結出成熟的果實。
15 Na zila ezya pilongo elinza bhabala bhabhali no mwoyo ogwinza ogwa lyovwe izu, na likhate, esho lipapa amadondo esha jimbilizwe.
那在好地裏的，是指那些以善良和誠實的心傾聽的人，他們把這話保存起來，以堅忍結出果實。
16 Nomo, omntu yahwasya, okhozyo na kwishile neshelelo. Au abheshe hwinzongo bali bhayibheha pamwanya pameza ili bhabhahwisya njila bhapataje alole okhizyo lwakwe.
沒有人點上燈，用器皿遮蓋住，或放在床底下的，而是放在燈台上，為叫進來的人看見光明。
17 Afwanaje nalimo izu lyalyobhele lyasagalya yibhoneha, antele lyalyobhele elyaje selyayi manyiha na fumile hwelele.
因為沒有隱藏的事，不成為顯露的；沒有秘密的事，不被知道而公開出來的。
18 Hwiyenyi basi enamna shamhovwa afwanaje yalinahantu. Abhapewe na ola, yasanahantu abhafyolwe atahala, habhoneha aje anaho.”
所以，你們要留心要怎樣聽；因為凡有的，還要給他，凡沒有的，連他自以為有的，也要從他奪去。」
19 Bhabhalila onyina wakwe na holo bhakwe bhashindwa abhapapepe afanaje amabungano.
耶穌的母親和兄弟到祂這裏來了，因為人多，不能與祂相會。
20 Bhatwalile enongwa wabhola, “Onyina waho na holo bhaho bhemeleye hwonze bhahwanza alolane nawe.
有人告訴祂說：「你的母親和你的兄弟站在在外邊，願意見你。」
21 Wagalula, wayanga “omaye wane naholo bhane bhabhebha bhabhahovwa izu elya NGOLOBHE na bhombe.”
祂卻回答說：「聽了天主的話而實行的，才是我的母親和兄弟。」
22 Yabha ensiku zila wapanda mshelelo omwahale na sambelezyewa bhakwe, wabhabhola, “Nantele tilo woshe hadi hwisyela eyeidimi. “Bhasogola na matanga.
有一天，耶穌和們徒上了船，對他們說：「我們渡到湖那去。」他們便開了船。
23 Bhape nabhali bhabhala, agonile otulo, yahishile etofani pamwanya eyidimi, eshelelo shahandile ameme ameze bhabha mhatari.
正在航行時，他睡著了。忽然有狂風降到湖上，進入船中的水，使他們處於危險中。
24 Bhabhalila bhadamuzya bhaga, “GOSI wa gosi! GOSI wa gosi! litega wabhoha!” Waidamila ehala na vwadangana ameze hwaleha hwabha hwinza.
們徒們前來叫醒耶穌，說：「老師! 老師! 我們要喪亡了! 」祂醒起來，叱責了狂風和波浪，風浪就止息平靜了。
25 Wabhabhola, “Olweteho lyenyu lulihwi?” Bhogope, bhaswiga, bhayango bhebho hwa bhebho,”Yenu ene paka, adamila ehalana menze gape gahumwogopa?”
遂對他們說：「你們的信德在那裏? 」他們又害怕又驚奇，彼此說：「這人到底是誰? 因為祂一出命，風和水也都服從祂。」
26 Bhafiha mpwani mnsi ya bha wa Gerasini ye paramila hu Galilaya.
他們航行到革辣撒人的地方，就是加利肋亞的對面。
27 Wape na hishile hupwani, atangene nomntu omo owe boma, ola yaline mpepo, sagakwete amenda ensiku zinyinji, antele sagakheye pakhaya ila hamagwela.
耶穌一上了岸，迎面來了一個那城中附魔的人，他很久不穿衣服，也不住在家裏，而住在墳墓中。
28 Nalolile oYesu akholile eholo, agwiye hwitagalila lyakwe. Waganga hwizu igosi endi neyenu nawe, Yesu womwana wa NGOLOBHE yalimwanya? Ehulabha, ugajendavye”
他一看見耶穌，就喊叫起來，跪伏在祂在面前大聲說：「至高天主之子耶穌，我與你有什麼相干? 我求你不要磨難我! 」
29 Afanaje alidamiye lile ipepo ichafu limwepe omntu ola, afanaje apagewe wape mara nyinji, nantele bhalidaga mshifungo na apinyilye na manyolo ne mpengo, adumlaga gala amanyolo, ashembezyewaga mwipoli ne nguvu ezya lila ipepo.
因為祂曾命令邪魔從那人身上出去，原來邪魔已多次抓住他，他曾被鐵鏈和腳鐐捆縳起來，被看管著；他卻掙斷鐵鏈，被魔鬼趕到荒野中。
30 OYesu wabhozya, “Itawa lyaho wewenu?” Wayanga, “Itawa lyane endijeshi” Afwanaje pepo bhinji bhamwinjiye.
耶穌問他說：「你叫什麼名字? 」他說：「軍旅。」因為有許多魔鬼進入了他身內。
32 Eshi epo pali ikundi elye engorobhe enyinji bhadimazyaga mwigamba. Galabha agapele oruhusa ahwinjile zila, wagapele aruhusa.
在那裡有一大群豬在山上牧放著，魔鬼就請求耶穌許他們進入那些豬內；耶穌准許了他們。
33 Pepo bhafuma mwamntu ola bhinjila mgorobhe, lyape ikundi lyahishile mwigenge nanali, bhinjila mwidimi, bhafwa mmenze.
於是，從那人身上出去，進入豬內，那群豬就從山崖上直衝到湖裏淹死了。
34 Adimi nabhalola lyalifumiye bhashembeye na zyambanye enongwa hwiboma, na mavueni.
放豬的看見發生的事，就逃去，到城裏和鄉間傳報開了。
35 Abhantu afumile abhale ahwenye gaga fumiye, bhabhalila oYesu bhalola omntu ola mwagafumile akwete amenda anenjele zyakwe, bhahogope.
人就出來看那發生的事，來到耶穌前，發現脫離魔鬼的那人，穿著衣服，神智清醒，坐在耶穌跟前前；他們就害怕起來，
36 Na bhala bhabhalolile bhabhabholele shasha hali shaponiziwe ola ya pageweni pepo.
那些見過這事的人就對他們述說：那附魔的人怎樣被治好了。
37 Na mwabho abhantu abhensi ya bhagevasi yeli pasheje sheje bhalabhile aje asogole hwabhahale afwanaje bhali nowoga ogosi esho winjila mshelelo wawela.
革辣撒所有的人民要尸離開他們，因為他們十分恐懼。祂便上船回去。
38 No mntu ola yalya fumile ipepo alabhile oruhusa aje alondozyaje wape, lelo omwahale walaga wayanga,
脫離魔鬼的那人祈求耶穌：要同耶穌在一起；但耶穌打發他回去，說：
39 “Wela amwenyu arombelele gagali mago ONGOLOBHE gabhombeye”Abhala, alombelele iboma lyonti, shangali magosi amambo ga bhombelwe no Yesu.
「你回家去吧！傳述天主為你做了何等大事。」
40 Eshi oYesu namwawela, obongano gwa karibizizye, esha seshelele afwanaje bhali bhahugolela wonti.
耶穌回來時，群眾都迎接祂，因為眾人都在等候祂。
41 Enya omntu omo wenza itawa lya vwa yo yairo, wape mntu gosi owe shibhanza, wagwa pamagaga ga Yesu walabha iyinjile mnyumba yakwe,
來弓一個人，名叫雅依洛，這人是一個會堂長，跪伏在尸腳前，求祂到自己家中去，
42 Afwanaje elendu wakwe abhinile tee apalamila afwe, afwanaje mwana weka mwene, oumri wakwe alinamaha kumi na gabhele, wakati abhala obungano gwasonjile.
因為他有一個獨生女，約十二歲，快要死了。當耶穌去的時候，眾人都擁擠祂。
43 Noshe omo ambaye afumaga idanda omda ogwe maha kumi na gabhele, ali anankenye eshoma shakwe shonti abhapele aganga bila opone, nomntu yoyonti,
有一個婦人，十二年來患血漏病，把全部家產都花在醫生身上，卻沒有一個能治好她。
44 Abhalile hwisalo lyakwe wapalamazya opindo ohwemwenda gwakwe, mara elyo afume hwkwe idanda hwapoma.
她來到耶穌後邊摸了摸祂衣服的繸頭，她的血漏立刻就止住了。
45 OYesu wayanga, “Wenu ya mpalamasyezye?” Basi abhantu bhonti nabhakhana oPetro abholele, GOSI mgosi, amabonyano ega gahuzyongala na husonje.”
耶穌說：「誰摸了我? 」人都否認，伯多祿說：「老師，眾人都在擁擠著你! 」
46 OYesu wayanga, “Omntu ampalamasyezye, afwanaje elola aje amaha gafumile.”
耶穌卻說：「有人摸了我，因為我覺得有能力從我身上出去了。」
47 Ola oshe nawalola yaje sawezizye ahwobhe wenza ayinga, wagwa hwilagalila lyakwe, wabhola hwitagalila elya bhantu bhonti esababu eyahupalamasye nasha ponile nantele.
那婦人看不能隱瞞，就戰戰競競地來跪伏在耶穌跟前，把自己摸祂的緣故和如何立刻病好的事，在眾百姓面前說了出來。
48 Wabhola, “Rendu, olyeteho lwaho luponizye. Bhalaga umwe no lweteho.”
耶穌遂對她說：「女兒，妳的信德救了妳，平安去吧! 」
49 Nali ayangaga ego ahenzele, omntu afume hukhaya eya ola ogosi, owe shibhanza, “Wabhola orendu waho afwiye. Ogajehuyanzyosambelezi.”
祂還在話話時，有人從會堂長家裏來說：「你的女兒死了，不必煩勞師傅了。」
50 Lelo oYesu nawovwa, ego, wagalula ugajebhe, “Nowoga. Ateha awe wape, abhapone.”
耶穌聽了，就對他說：「不要害怕，只管信，她必得救。」
51 Nawafiha mnyumba, sagaleshile omntu aje ayinjile hata omo, ila oPetro, no Yohana no Yakobo, no Yise wole, omwana no nyina.
耶穌到了那家裏，除了伯多祿、若望、雅各伯和女孩子的父母外，不讓任何人同祂進去。
52 Na bhantu bhonti bhali bhalilaga na zonde, wayanga, “Majelile safwiye, ono, eshi aganile tulo wene.”
眾人都在痛哭哀弔女孩子。祂卻說：「不要哭泣，她並沒有死，只是睡著了。」
53 Bhaseshile tee, afanaje bhamenye aje afwiye.
那些明知她己死的人，都譏笑祂。
54 Wakhata, okhono, wakhola hwizu, wayanga, “sahala, bhoha”
耶穌拿起她的手來，喊說：「女孩，起來! 」
55 URoho yakwe yawela, wape mara eyo wemelela. Wabhabhola wapele eshalye.
她的靈魂回來了，她就立起來了。耶穌吩咐給她吃的。
56 AYise bhakwe bhaswijile, tee lelo wabhakhana bhagaje hubhole omntu lyelifumiye.
她的父母驚訝的出神。耶穌卻警告他們不要傳揚這事。
