Imbombo zya Atume 19
1 U Apolo nali hu Korintho, u Paulo ashilile hunsi izya pamwanya afishile hu Efeso atangine na manyili yhwo.
Ikawa kwamba Apolo alipokuwa Korintho, Paulo akapita nyanda za juu na kufika katika mji wa Efeso, na akakuta wanafunzi kadhaa huko.
2 U Paulo wabhabhuzya, “Huje, mwamposhiye Umpepo Ufinjile pamwahitishe?” Bhaga, “Ha' aa, atahuhwumvwe siga tahumvwizye huje huli Umpepo Ufinjile.”
Paulo akawaambia, “Je, mlipokea Roho Mtakatifu mlipoamini?” Wakamwambia, “Hapana, hatukuweza hata kusikia kuhusu Roho Mtakatifu.”
3 U Paulo wabhabhuuzya, “Eshi mwahoziwe?” Wozyonshii, “Abheene bhaga uwozyo wa Yohana.
Paul alisema, “Sasa ninyi mlibatizwaje?” Wakasema, “Katika ubatizo wa Yohana.
4 U Paulo waga, “U Yohana abhozizye huwozyo wa alambe. Abhabhuulile bhaala aje bhamwitishe uyo yahwinza pamande uYesu.”
Basi Paulo akajibu, “Yohana alibatiza kwa ubatizo wa toba. Akawaambia wale watu kwamba wanapaswa kumwamini yule ambaye angekuja baada yake, yaani, Yesu.”
5 Abhantu nabhuumvwa enongwa ezi bhoziwa hwitawa lya Yesu Kilisti.
Watu waliposikia habari hii, wakabatizwa kwa jina la Bwana Yesu.
6 U Paulo nawabhabhishila amakhono pitwe Umpepo Ufinjile wabhishila bhanda ayanje enjango empya nakuwe.
Na ikawa Paulo alipoweka mikono yake juu yao, Roho Mtakatifu akaja juu yao na wakaanza kunena kwa lugha na kutabiri.
7 Bhahali alume ilonga na bhabhili.
Jumla yao walikuwa wanaume wapatao kumi na wawili.
8 U Paulo ahinjila mwisinagogi amezi gatatu. Alongozyaga enjangano na bhavute abhantu hwa Yesu nu uumwene uwa humwanya.
Paulo alienda katika sinagogi akanena kwa ujasiri kwa muda wa miezi mitatu. Alikuwa akiongoza majadiliano na kuwavuta watu kuhusu mambo yanayohusu ufalme wa Mungu.
9 Lelo Ayahudi bhamo bhahali na mampuli sigabhahitihaga, bhaligaga nabhayangaga ezya Yesu. U Paulo wabhefwa aKtilisti wabhala nabho muukumbi wa Tirano abhamanyizye.
Lakini Wayahudi wengine walikuwa wakaidi na wasiotii, walianza kusema mabaya kuhusu njia ya Kristo mbele ya umati. Basi Paulo aliachana nao na akawatenga waaminio mbali nao. Naye alianza kuongea kila siku katika ukumbi wa Tirano.
10 Ahindiliye isho humaha gabhili bhonti bhabhakhalaga hu Asia bhahumvwizye izu lya Ngulubhi Ayahudi na Ayunani(Agriki).
Hii iliendelea kwa miaka miwili, kwa hiyo wote waliokuwa wanaishi katika Asia walisikia neno la Bwana, wote Wayahudi na Wayunani.
11 Ungulubhi abhombaga amambo amagosi hukhono gwa Paulo,
Mungu alikuwa akifanya matendo makuu kwa mikono ya Paulo,
12 abhabhinu bhaponaga ata utuleso na menda gagafumile mubili gwa Paulo bhabhapalamansiaga nago bhaponaga ne Mpepo embibhi zyahepaga mwabhantu.
kwamba hata wagonjwa waliponywa, na roho chafu waliwatoka, wakati walipochukua leso na nguo zilizotoka mwilini mwa Paulo.
13 Bhahali Ayahudi bhamo bhaali bhemazimu, bhahanzaga alitumile itawa lya Yesu hu faida yabho, bhabhabhuulaga abhantu bhabhali ne Mpepo embibhi epa hwitawa lya Yesu ula yalumbililwa nu Paulo.”
Lakini palikuwapo Wayahudi wapunga pepo wakisafiri kupitia eneo hilo, wakilitumia jina la Yesu kwa ajili ya matumizi yao wenyewe. Wakiwaambia wale walikuwa na pepo wachafu; Wakisema, “Ninawaamuru mtoke kwa jina la Yesu ambaye Paulo anamhubiri.”
14 Bhabhabhombaga isho bhali saba bhahali bhanabha sikewa yahali Gosi wishibhanza sha Yahudi, Skewa.
Waliofanya haya walikuwa wana saba wa kuhani Mkuu wa Kiyahudi, Skewa.
15 Zila Impepo embibhi zyabhabhuula zyaga, “U Paulo timinye nu Yesu wope timinye amwe mwenanuu?”
Roho wachafu wakawajibu, “Yesu namjua, na Paulo namjua; lakini ninyi ni nani? “
16 Zila empepo zyabhatomoshela zya bhamena ikhoni, zyabhavwalazya. Bhashimbila shabhali welele afume munyumba mula.
Yule roho mchafu ndani ya mtu akawarukia wapunga pepo na akawashinda nguvu na kuwapiga. Ndipo wakakimbia kutoka ile nyumba wakiwa uchi na kujeruhiwa.
17 Ijambo eli lyamanyiha hwa bhantu bhonti, Ayahudi na Giriki, bhogopa itawa lya Yesu lyatinihwa na bhantu.
Jambo hili likajulikana kwa wote, Wayahudi na Wayunani, ambao waliishi huko Efeso. Wakawa na hofu sana, na jina la Bwana likazidi kuheshimiwa.
18 Akristo bhinji bhenza alambe, bhazibhonesya embibhi zabhabhomba.
Pia, wengi wa waumini walikuja na wakaungama na wakidhihirisha matendo mabaya waliyoyafanya.
19 Abhantu bhabhatumilaga evitabu alagulile bhahaleta evitabu vyabhobhavipemba nu mwoto, bhabhazizye egalama yakwe yahali evipanda vyehala elfu amalongo gasanu.
Wengi waliokuwa wakifanya uganga wakakusanya vitabu vyao, wakavichoma mbele ya kila mtu. Wakati wao walipohesabu thamani ya vitu hivyo, ilikuwa vipande hamsini elfu vya fedha.
20 Izu lya Ngulubhi lyanyampana hwonti.
Hivyo Neno la Bwana likaenea kwa upana sana katika nguvu.
21 U Paulo nawamala imbombo yakwe hula hu Efeso Umpepo walongozya abhale hu Yerusalemu ashilile hu Makedonia na hu Akaya; Waga na nakhala uhwo nehaibhala hu Rumi.”
ya Paulo kukamilisha huduma yake kule Efeso, Roho akamwongoza kwenda Yerusalemu kupitia Makedonia na Akaya; Akasema, “Baada ya kuwako huko, yanipasa kuiona Rumi pia.”
22 U Paulo wabhatuma amanyili bhakwe bhabhili, u Timotheo nu Erasto, bhabhamwavwize. Lelo umwene ahasagala hu Asia.
Paul akawatuma Makedonia wanafunzi wake wawili, Timotheo na Erasto, ambao walikuwa wamemsaidia. Lakini yeye mwenyewe akabaki Asia kwa muda.
23 Hula hu Efeso abhantu bhaletile efujo husababu yidala liila.
Wakati huo kulitokea ghasia kubwa huko Efeso kuhusu ile Njia.
24 Umuntu umo ali Sonara itawa ali yu Demetrio, alinganya ga utufwanitwihela ufwa Ungulubhi u Diana, aletile ebiashara yakwe hwa fundi.
Sonara mmoja jina lake Demetrio, ambaye aliyetengeneza visanamu vya fedha vya mungu Diana, alileta biashara kubwa kwa mafundi.
25 Wabhabunganya afundi bhonti abhimbombo iyo, wabhabhuula huje, “Mumenye ebiashara ene huja etipela ehela zyinyinji.
Hivyo akawakusanya mafundi wa kazi hiyo na kusema, “Waheshimiwa, mnajua kwamba katika biashara hii sisi tunaingiza pesa nyingi.
26 Siga hu Efeso hwene, nahu Asia hwonti eshi unu uPaulo abhasulihenye abhantu aiga numo Ungulubhi yalinginywe namakhono.
Mnaona na kusikia kwamba, si tu hapa Efeso, bali karibia Asia yote, huyu Paulo amewashawishi na kuwageuza watu wengi. Anasema kwamba hakuna miungu ambayo imefanywa kwa mikono.
27 Nantele ehweli ehatali iyaje ebiashara yetu sihaihwanziwa, sigayibiashara nyene nu Ngulubhi ushiwi tu ugosi uDiana abhazalauliwe netezye ougosi waluwe, nantele abha Asia bhonti bhahupuuta nensi yonti.
Na si tu iko hatari kwamba biashara yetu itakuwa haihitajiki tena, lakini pia na hekalu la mungu mke aliye mkuu Diana anaweza kuchukuliwa kuwa hana maana. Tena angeweza hata kupoteza ukuu wake, yeye ambaye Asia na dunia humwabudu.”
28 Nabhahumvwa isho bhahabwaga wikhatwe ni lyoyo, bhahaga, “uDiana wa bha Efeso gosi.”
Waliposikia haya, walijawa na hasira na wakapiga kelele, wakisema, “Diana wa Waefeso ni mkuu.”
29 Umuji gwonti gwabha nefujo abhantu binjila muukumbi wiyango. Bhabhakhate bhabhashulaga nu Paulo, u Gayo nu Aristariko, bhabhafumile hu Makedonia.
Mji wote ukajaa ghasia, na watu wakakimbia pamoja ndani ya ukumbi wa michezo. wakawakamata wasafiri wenzake na Paulo, Gayo na Aristariko, waliotoka Makedonia.
30 U Paulo ahanzaga ahwinjile mwabhali muukumbi, lelo amanyili bakwe bhaha khanizyu.
Paulo alitaka kuingia katika umati wa watu, lakini wanafunzi walimzuia.
31 Amaafisa abhe mkoa bhabhali bhakundane nu Paulo bhatumile uujumbe huje asahinjile muukumbi uwinyango.
Pia, baadhi ya maafisa wa mkoa wa Asia ambao walikuwa marafiki zake wakampelekea ujumbe kwa nguvu kumwomba asiingie katika ukumbi wa michezo.
32 Abhantu bhachanganyikine sigabhaminye ne zyabhayanga, bhamo bhaiga eshi bhamo shila.
Baadhi ya watu walikuwa wakisema kitu hiki na wengine jambo lile, kwa sababu umati wa watu ulikuwa umechanganyikiwa. Wengi wao hawakuweza hata kujua kwa nini walikuja pamoja.
33 Ayahudi bhaleta u Iskanda hwabhabhungine abhantu bhabhiha hwitagalila. U Iskanda ahabhapumya abhantu aje ayanje na bhantu, afumye amaelezo.
Wayahudi wakamleta Iskanda nje ya umati wa watu na kumuweka juu mbele ya watu. Iskanda akatoa ishara kwa mkono wake kutoa maelezo kwa watu.
34 Abhantu nabhamanya huje Iskanda Yahudi bhabwaga ibwago amasala gabhili bhaga uDiana gosi wa bha Efeso.”
Lakini walipotambua kuwa yeye ni Myahudi, wote wakapiga kelele kwa sauti moja kwa muda wa saa mbili, “Diana ni mkuu wa Wafeso.”
35 Usimbi we muji nawabhapumya ubhungano gula waga amwe mubhalume mubha Efeso wenu yasiga aminye huje umuji ogu gwa Efeso gwagutunza eshibhanza sha Diana ugosi nela epicha yehagwiye afume humwanya?
Baada ya karani wa mji kuunyamazisha umati, alisema, 'Enyi wanaume wa Efeso, ni nani asiyejua kwamba mji huu wa Efeso ni mtunzaji wa hekalu la Diana mkuu na ile picha ilivyoanguka kutoka mbinguni?
36 Eshi poomi nasoti, ezi sigatibhomba nanali, musabhombe nahamo.
Kuona Basi kwamba mambo haya hayatawezekana, tunapaswa kuwa na utulivu na msifanye chochote kwa haraka.
37 Eshi mubhaletile abhantu ebha palonzi sigabhiibha nantele sigabhalijile Ungulubhi wetu ushe.
Kwa maana mmewaita watu hawa hapa mahakamani ambao si wezi wa hekalu wala si wenye kumkufuru mungu wetu mke.
38 Eshi u Demetrio na bhamwabho nafundi bhakwe nkashele bhali na mashitako gagonti numuntu yayonti ikoroti lihweli wazi bhaletwe palonzi.
Kwa hiyo, kama Demetrio na mafundi waliopamoja naye wana mashtaka dhidi ya mtu yeyote, mahakama ziko wazi na maliwali wapo. Na waletwe mbele ya shauri.
39 Lelo nkashele uhwanza amambo aganji tibhagalonje sheshinza.
Lakini kama wewe ukitafuta chochote kuhusu mambo mengine, yatashughurikiwa katika kikao halali.
40 Tili muhatari iyalongwe uefujo ezi nantele sigatibhajiye azigolosye enongwa ezi.
Kwa kweli tuko katika hatari ya kutuhumiwa kuhusu ghasia siku hii. Hakuna sababu ya machafuko haya, na hatutakuwa na uwezo wa kuyaeleza.
41 Nawayanga isho wabhanyampanya abhantu.
Baada ya kusema haya, aliwatawanya makutano.
