Притчи 22
1 Доброе имя лучше большого богатства, и добрая слава лучше серебра и золота.
Nimi on kalliimpi suurta rikkautta, suosio hopeata ja kultaa parempi.
2 Богатый и бедный встречаются друг с другом: того и другого создал Господь.
Rikas ja köyhä kohtaavat toisensa; Herra on luonut kumpaisenkin.
3 Благоразумный видит беду, и укрывается; а неопытные идут вперед, и наказываются.
Mielevä näkee vaaran ja kätkeytyy, mutta yksinkertaiset käyvät kohti ja saavat vahingon.
4 За смирением следует страх Господень, богатство и слава и жизнь.
Nöyryyden ja Herran pelon palkka on rikkaus, kunnia ja elämä.
5 Терны и сети на пути коварного; кто бережет душу свою, удались от них.
Orjantappuroita ja pauloja on väärän tiellä; henkensä varjelee, joka niistä kaukana pysyy.
6 Наставь юношу при начале пути его: он не уклонится от него, когда и состарится.
Totuta poikanen tiensä suuntaan, niin hän ei vanhanakaan siitä poikkea.
7 Богатый господствует над бедным, и должник делается рабом заимодавца.
Rikas hallitsee köyhiä, ja velallinen joutuu velkojan orjaksi.
8 Сеющий неправду пожнет беду, и трости гнева его не станет.
Joka vääryyttä kylvää, se turmiota niittää, ja hänen vihansa vitsa häviää.
9 Милосердый будет благословляем, потому что дает бедному от хлеба своего.
Hyvänsuopa saa siunauksen, sillä hän antaa leivästään vaivaiselle.
10 Прогони кощунника, и удалится раздор, и прекратятся ссора и брань.
Aja pois pilkkaaja, niin poistuu tora ja loppuu riita ja häväistys.
11 Кто любит чистоту сердца, у того приятность на устах, тому царь - друг.
Joka sydämen puhtautta rakastaa, jolla on suloiset huulet, sen ystävä on kuningas.
12 Очи Господа охраняют знание, а слова законо-преступника Он ниспровергает.
Herran silmät suojelevat taitoa, mutta uskottoman sanat hän kääntää väärään.
13 Ленивец говорит: “Лев на улице! посреди площади убьют меня!”
Laiska sanoo: "Ulkona on leijona; tappavat vielä minut keskellä toria".
14 Глубокая пропасть - уста блудниц: на кого прогневается Господь, тот упадет туда.
Irstaitten vaimojen suu on syvä kuoppa; Herran vihan alainen kaatuu siihen.
15 Глупость привязалась к сердцу юноши, но исправительная розга удалит ее от него.
Hulluus on kiertynyt kiinni poikasen sydämeen, mutta kurituksen vitsa sen hänestä kauas karkoittaa.
16 Кто обижает бедного, чтобы умножить свое богатство, и кто дает богатому, тот обеднеет.
Vaivaiselle on voitoksi, jos häntä sorretaan, rikkaalle tappioksi, jos hänelle annetaan.
17 Приклони ухо твое, и слушай слова мудрых, и сердце твое обрати к моему знанию;
Kallista korvasi ja kuuntele viisaitten sanoja ja tarkkaa minun taitoani.
18 потому что утешительно будет, если ты будешь хранить их в сердце твоем, и они будут также в устах твоих.
Sillä suloista on, jos kätket ne sisimpääsi; olkoot ne kaikki huulillasi valmiina.
19 Чтобы упование твое было на Господа, я учу тебя и сегодня, и ты помни.
Että Herra olisi sinun turvanasi, siksi olen minä nyt neuvonut juuri sinua.
20 Не писал ли я тебе трижды в советах и наставлении,
Olenhan ennenkin sinulle kirjoittanut, antanut neuvoja ja tietoa,
21 чтобы научить тебя точным словам истины, дабы ты мог передавать слова истины посылающим тебя?
opettaakseni sinulle totuutta, vakaita sanoja, että voisit vakain sanoin vastata lähettäjällesi.
22 Не будь грабителем бедного, потому что он беден, и не притесняй несчастного у ворот,
Älä raasta vaivaista, siksi että hän on vaivainen, äläkä polje kurjaa portissa,
23 потому что Господь вступится в дело их и исхитит душу у грабителей их.
sillä Herra ajaa hänen asiansa ja riistää hänen riistäjiltään hengen.
24 Не дружись с гневливым и не сообщайся с человеком вспыльчивым,
Älä rupea pikavihaisen ystäväksi äläkä seurustele kiukkuisen kanssa,
25 чтобы не научиться путям его и не навлечь петли на душу твою.
että et tottuisi hänen teihinsä ja saattaisi sieluasi ansaan.
26 Не будь из тех, которые дают руки и поручаются за долги:
Älä ole niitä, jotka kättä lyövät, jotka menevät takuuseen veloista.
27 если тебе нечем заплатить, то для чего доводить себя, чтобы взяли постель твою из-под тебя?
Jollei sinulla ole, millä maksaa, mitäs muuta, kuin viedään vuode altasi!
28 Не передвигай межи давней, которую провели отцы твои.
Älä siirrä ikivanhaa rajaa, jonka esi-isäsi ovat asettaneet.
29 Видел ли ты человека проворного в своем деле? Он будет стоять перед царями, он не будет стоять перед простыми.
Jos näet miehen, kerkeän toimissaan, hänen paikkansa on kuningasten, ei alhaisten, palveluksessa.
