Притчи 20

1 Вино - глумливо, сикера - буйна; и всякий, увлекающийся ими, неразумен.

شەراب گاڵتەجاڕە و مەستی غەڵبەغەڵب دەکات، ئەوەی پێی وێڵ بێت دانا نییە.

2 Гроза царя - как бы рев льва: кто раздражает его, тот грешит против самого себя.

هەڵچوونی پاشا وەک نەڕەی شێرە، ئەوەی تووڕەیی بکات لە دژی گیانی خۆی تاوان دەکات.

3 Честь для человека - отстать от ссоры; а всякий глупец задорен.

وازهێنان لە ناکۆکی ڕێزدارییە بۆ پیاو، بەڵام هەموو گێلێک هەڵیدەگیرسێنێت.

4 Ленивец зимою не пашет: поищет летом - и нет ничего.

لە زستاندا تەمبەڵ زەوی ناکێڵێت، بۆیە لە کاتی دروێنەدا داوای بەرهەم دەکات و دەستی ناکەوێت.

5 Помыслы в сердце человека - глубокие воды, но человек разумный вычерпывает их.

پلان لە دڵی مرۆڤدا ئاوێکی قووڵە، بەڵام تێگەیشتوو دەریدەهێنێت.

6 Многие хвалят человека за милосердие, но правдивого человека кто находит?

زۆر کەس بانگەشەی خۆشەویستی نەگۆڕ دەکەن، بەڵام کەسی جێگای متمانە کێ دەیدۆزێتەوە؟

7 Праведник ходит в своей непорочности: блаженны дети его после него!

کەسی ڕاستودروست بە ڕێگای تەواوی خۆیدا دەڕوات، دوای خۆی خۆزگە بە منداڵەکانی دەخوازرێت.

8 Царь, сидящий на престоле суда, разгоняет очами своими все злое.

پاشای دانیشتوو لەسەر تەختی دادوەری، بە چاوەکانی هەموو خراپەیەک شەن دەکات.

9 Кто может сказать: “Я очистил мое сердце, я чист от греха моего?”

کێیە دەڵێت: «دڵی خۆمم بێگەرد ڕاگرت، پاک بوومەوە لە گوناهم»؟

10 Неодинаковые весы, неодинаковая мера, то и другое мерзость пред Господом.

دوو کێش و دوو پێوانەی لاسەنگ، هەردووکیان قێزەونن لەلای یەزدان.

11 Можно узнать даже отрока по занятиям его, чисто ли и правильно ли будет поведение его.

تەنانەت منداڵیش بە کردارەکانی دەناسرێت، ئاخۆ کردەوەکەی پاک و ڕاستە.

12 Ухо слышащее и глаз видящий - и то и другое создал Господь.

گوێ کە دەبیستێت و چاو کە دەبینێت، یەزدان دروستکەری هەردووکیانە.

13 Не люби спать, чтобы тебе не обеднеть; держи открытыми глаза твои, и будешь досыта есть хлеб.

حەز لە خەو مەکە نەوەک هەژار بیت، چاوت کراوە بێت و تێر نان بە.

14 “Дурно, дурно”, говорит покупатель, а когда отойдет, хвалится.

کڕیار دەڵێت: «خراپە، خراپە!» بەڵام کە ڕۆیشت شانازی پێوە دەکات.

15 Есть золото и много жемчуга, но драгоценная утварь - уста разумные.

زێڕ هەیە و یاقووت زۆرە، بەڵام لێوی زانیاری گەوهەرێکی بەهادارە.

16 Возьми платье его, так как он поручился за чужого; и за стороннего возьми от него залог.

ئەگەر کەسێک بووە کەفیلی نامۆیەک کەواکەی لێ وەربگرە، بۆ بێگانەیەکیش بارمتەی لێ وەربگرە.

17 Сладок для человека хлеб, приобретенный неправдою; но после рот его наполнится дресвою.

بەتامە بۆ مرۆڤ نانی بە فێڵ، بەڵام دواتر دەمی پڕ دەبێت لە چەو.

18 Предприятия получают твердость чрез совещание, и по совещании веди войну.

پلانەکان بە ئامۆژگاری دێنە دی، بە ڕاوێژ بجەنگە.

19 Кто ходит переносчиком, тот открывает тайну; и кто широко раскрывает рот, с тем не сообщайся.

دەمشڕ نهێنی ئاشکرا دەکات، بۆیە تێکەڵی چەنەباز مەبە.

20 Кто злословит отца своего и свою мать, того светильник погаснет среди глубокой тьмы.

ئەوەی نەفرەت لە دایک و باوکی بکات، لەناو جەرگەی تاریکیدا چرای دەکوژرێتەوە.

21 Наследство, поспешно захваченное вначале, не благословится впоследствии.

میراتێک لە سەرەتای ژیان و بە زوویی دەست بکەوێت لە کۆتاییدا بێ بەرەکەت دەبێت.

22 Не говори: “Я отплачу за зло”; предоставь Господу, и Он сохранит тебя.

مەڵێ: «خراپە بە خراپە دەدەمەوە.» چاوەڕێی یەزدان بکە ڕزگارت دەکات.

23 Мерзость пред Господом неодинаковые гири, и неверные весы - не добро.

یەزدان قێزی لە بەکارهێنانی دوو کێشی جیاواز دەبێتەوە، تەرازووی لاسەنگ باش نییە.

24 От Господа направляются шаги человека; человеку же как узнать путь свой?

هەنگاوەکانی مرۆڤ لە یەزدانەوەیە، ئیتر مرۆڤ چۆن لە ڕێگای خۆی تێدەگات؟

25 Сеть для человека - поспешно давать обет, и после обета обдумывать.

تەڵەیە بۆ مرۆڤ بە سەرەڕۆیی نەزرێک تەرخان بکات، ئینجا پاش نەزرەکە پرسوڕا بکات.

26 Мудрый царь вывеет нечестивых и обратит на них колесо.

پاشای دانا بەدکاران شەن دەکات، بە جەنجەڕ بەسەریاندا دێت.

27 Светильник Господень - дух человека, испытывающий все глубины сердца.

چرای یەزدان ڕۆحی مرۆڤ دەپشکنێت، هەروەها هەموو ناخی دەروونیش.

28 Милость и истина охраняют царя, и милостью он поддерживает престол свой.

خۆشەویستی نەگۆڕ و دڵسۆزی پاشا دەپارێزن، بە خۆشەویستی نەگۆڕ تەختی دەچەسپێت.

29 Слава юношей - сила их, а украшение стариков - седина.

شانازی لاوان هێزیانە، ڕیش سپیێتیش شکۆمەندی پیرانە.

30 Раны от побоев врачевство против зла, и удары, проникающие во внутренности чрева.

برینی لێدان خراپە پاک دەکاتەوە، لێدانی قامچیش ناخی دەروون.