< Притчи 1 >
1 Притчи Соломона, сына Давидова, царя Израильского,
Ang mga kawikaan ni Salomon na anak ni David na hari sa Israel:
2 чтобы познать мудрость и наставление, понять изречения разума;
Upang umalam ng karunungan at turo; upang bulayin ang mga salita ng pagkaunawa;
3 усвоить правила благоразумия, правосудия, суда и правоты;
Upang tumanggap ng turo sa pantas na paguugali, sa katuwiran, at kahatulan, at karampatan;
4 простым дать смышленость, юноше - знание и рассудительность;
Upang magbigay ng katalinuhan sa musmos. Kaalaman at pagbubulay sa kabataan:
5 послушает мудрый - и умножит познания, и разумный найдет мудрые советы;
Upang marinig ng pantas, at lumago sa ikatututo: at upang tamuhin ng taong may unawa ang magagaling na payo:
6 чтобы разуметь притчу и замысловатую речь, слова мудрецов и загадки их.
Upang umunawa ng kawikaan at ng kahulugan; ng mga salita ng pantas, at ng kanilang malalabong sabi.
7 Начало мудрости страх Господень; доброе разумение у всех, водящихся им; а благоговение к Богу - начало разумения; глупцы только презирают мудрость и наставление.
Ang takot sa Panginoon ay pasimula ng kaalaman: nguni't ang mangmang ay humahamak sa karunungan at turo.
8 Слушай, сын мой, наставление отца твоего и не отвергай завета матери твоей,
Anak ko, dinggin mo ang turo ng iyong ama, at huwag mong pabayaan ang kautusan ng iyong ina:
9 потому что это - прекрасный венок для головы твоей и украшение для шеи твоей.
Sapagka't sila'y magiging tali ng biyaya sa iyong ulo, at mga kuwintas sa ligid ng iyong leeg.
10 Сын мой! если будут склонять тебя грешники, не соглашайся;
Anak ko, kung ikaw ay hikayatin ng mga makasalanan, huwag mong tulutan.
11 если будут говорить: “Иди с нами, сделаем засаду для убийства, подстережем непорочного без вины,
Kung kanilang sabihin, sumama ka sa amin, tayo'y magsibakay sa pagbububo ng dugo, tayo'y mangagkubli ng silo na walang anomang kadahilanan sa walang sala;
12 живых проглотим их, как преисподняя, и - целых, как нисходящих в могилу; (Sheol )
Sila'y lamunin nating buhay na gaya ng Sheol. At buo, na gaya ng nagsibaba sa lungaw; (Sheol )
13 наберем всякого драгоценного имущества, наполним дома наши добычею;
Tayo'y makakasumpong ng lahat na mahalagang pag-aari, ating pupunuin ang ating mga bahay ng samsam;
14 жребий твой ты будешь бросать вместе с нами, склад один будет у всех нас”, -
Ikaw ay makikipagsapalaran sa gitna namin; magkakaroon tayong lahat ng isang supot:
15 сын мой! не ходи в путь с ними, удержи ногу твою от стези их,
Anak ko, huwag kang lumakad sa daan na kasama nila; pigilin mo ang iyong paa sa kanilang landas:
16 потому что ноги их бегут ко злу и спешат на пролитие крови.
Sapagka't ang kanilang mga paa ay nagsisitakbo sa kasamaan, at sila'y nangagmamadali sa pagbububo ng dugo.
17 В глазах всех птиц напрасно расставляется сеть,
Sapagka't walang kabuluhang naladlad ang silo, sa paningin ng alin mang ibon:
18 а делают засаду для их крови и подстерегают их души.
At binabakayan ng mga ito ang kanilang sariling dugo, kanilang ipinagkukubli ng silo ang kanilang sariling mga buhay.
19 Таковы пути всякого, кто алчет чужого добра: оно отнимает жизнь у завладевшего им.
Ganyan ang mga lakad ng bawa't sakim sa pakinabang; na nagaalis ng buhay ng mga may-ari niyaon.
20 Премудрость возглашает на улице, на площадях возвышает голос свой,
Karunungan ay humihiyaw na malakas sa lansangan; kaniyang inilalakas ang kaniyang tinig sa mga luwal na dako;
21 в главных местах собраний проповедует, при входах в городские ворота говорит речь свою:
Siya'y humihiyaw sa mga pangulong dako na pinaglilipunan; sa pasukan ng mga pintuang-bayan, sa bayan, kaniyang binibigkas ang kaniyang mga salita:
22 “Доколе, невежды, будете любить невежество? доколе буйные будут услаждаться буйством? доколе глупцы будут ненавидеть знание?
Hanggang kailan kayong mga musmos, magsisiibig sa inyong kamusmusan? At ang mga nanunuya ay maliligaya sa panunuya, at ang mga mangmang ay mangagtatanim sa kaalaman?
23 Обратитесь к моему обличению: вот, я изолью на вас дух мой, возвещу вам слова мои.
Magsibalik kayo sa aking saway: narito, aking ibubuhos ang aking espiritu sa inyo.
24 Я звала, и вы не послушались; простирала руку мою, и не было внимающего;
Sapagka't ako'y tumawag, at kayo'y tumanggi: aking iniunat ang aking kamay, at walang makinig;
25 и вы отвергли все мои советы, и обличений моих не приняли.
Kundi inyong iniuwi sa wala ang buo kong payo, at hindi ninyo inibig ang aking saway:
26 За то и я посмеюсь вашей погибели; порадуюсь, когда придет на вас ужас;
Ako naman ay tatawa sa kaarawan ng inyong kasakunaan: ako'y manunuya pagka ang inyong takot ay dumarating;
27 когда придет на вас ужас, как буря, и беда, как вихрь, принесется на вас; когда постигнет вас скорбь и теснота.
Pagka ang iyong takot ay dumarating na parang bagyo. At ang inyong kasakunaan ay dumarating na parang ipoipo; pagka ang hirap at hapis ay dumating sa inyo.
28 Тогда будут звать меня, и я не услышу; с утра будут искать меня, и не найдут меня.
Kung magkagayo'y tatawag sila sa akin, nguni't hindi ako sasagot; hahanapin nila akong masikap, nguni't hindi nila ako masusumpungan:
29 За то, что они возненавидели знание и не избрали для себя страха Господня,
Sapagka't kanilang ipinagtanim ang kaalaman, at hindi pinili ang takot sa Panginoon.
30 не приняли совета моего, презрели все обличения мои;
Ayaw sila ng aking payo; kanilang hinamak ang buo kong pagsaway:
31 за то и будут они вкушать от плодов путей своих и насыщаться от помыслов их.
Kaya't sila'y magsisikain ng bunga ng kanilang sariling lakad, at mabubusog ng kanilang sariling mga kagagawan.
32 Потому что упорство невежд убьет их, и беспечность глупцов погубит их,
Sapagka't papatayin sila ng pagtalikod ng musmos, at ang pagkawalang balisa ng mga mangmang ay ang sisira sa kanila.
33 а слушающий меня будет жить безопасно и спокойно, не страшась зла”.
Nguni't ang nakikinig sa akin ay tatahang tiwasay. At tatahimik na walang takot sa kasamaan.