< Притчи 1 >
1 Притчи Соломона, сына Давидова, царя Израильского,
Przypowieści Salomona, syna Dawidowego, króla Izraelskiego,
2 чтобы познать мудрость и наставление, понять изречения разума;
Dla poznania mądrości i ćwiczenia, ku wyrozumieniu powieści roztropnych;
3 усвоить правила благоразумия, правосудия, суда и правоты;
Dla pojęcia ćwiczenia w rozumie, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;
4 простым дать смышленость, юноше - знание и рассудительность;
Dla podania prostakom ostrożności, młodemu umiejętności, i opatrzności.
5 послушает мудрый - и умножит познания, и разумный найдет мудрые советы;
Tych gdy mądry słuchać będzie, przybędzie mu nauki, a roztropny w radach opatrzniejszy będzie,
6 чтобы разуметь притчу и замысловатую речь, слова мудрецов и загадки их.
Aby zrozumiał przypowieści, i wykłady ich, słowa mądrych i zagadki ich.
7 Начало мудрости страх Господень; доброе разумение у всех, водящихся им; а благоговение к Богу - начало разумения; глупцы только презирают мудрость и наставление.
Bojaźń Pańska jest początkiem umiejętności; ale głupi mądrością i ćwiczeniem gardzą.
8 Слушай, сын мой, наставление отца твоего и не отвергай завета матери твоей,
Słuchaj, synu mój! ćwiczenia ojca twego, a nie opuszczaj nauki matki twojej.
9 потому что это - прекрасный венок для головы твоей и украшение для шеи твоей.
Bo to przyda wdzięczności głowie twojej, i będzie łańcuchem kosztownym szyi twojej.
10 Сын мой! если будут склонять тебя грешники, не соглашайся;
Synu mój! jeżliby cię namawiali grzesznicy, nie przyzwalaj.
11 если будут говорить: “Иди с нами, сделаем засаду для убийства, подстережем непорочного без вины,
Jeźlićby rzekli: Pójdź z nami, czyhajmy na krew, zasadźmy się na niewinnego bez przyczyny;
12 живых проглотим их, как преисподняя, и - целых, как нисходящих в могилу; (Sheol )
Pożremyż ich żywo, jako grób, a całkiem, jako zstępujących w dół; (Sheol )
13 наберем всякого драгоценного имущества, наполним дома наши добычею;
Wszelkiej majętności kosztownej nabędziemy, napełnimy domy nasze korzyścią;
14 жребий твой ты будешь бросать вместе с нами, склад один будет у всех нас”, -
Rzuć między nas los twój; mieszek jeden wszyscy mieć będziemy.
15 сын мой! не ходи в путь с ними, удержи ногу твою от стези их,
Synu mójâ nie chodźże z nimi w drogę; zawściągnij nogi twojej od ścieżek ich.
16 потому что ноги их бегут ко злу и спешат на пролитие крови.
Albowiem nogi ich ku złemu bieżą, i spieszą się na wylanie krwi.
17 В глазах всех птиц напрасно расставляется сеть,
Bo jako próżno zastawiają sieci przed oczyma wszelkiego ptaka skrzydlastego:
18 а делают засаду для их крови и подстерегают их души.
Tak i ci na krew swoję czyhają, a zasadzają się na duszę swoję.
19 Таковы пути всякого, кто алчет чужого добра: оно отнимает жизнь у завладевшего им.
Takieć są ścieszki każdego czyhającego na zysk, który duszę pana swego odbiera.
20 Премудрость возглашает на улице, на площадях возвышает голос свой,
Mądrość na dworzu woła, głos swój na ulicach wydaje.
21 в главных местах собраний проповедует, при входах в городские ворота говорит речь свою:
W największym zgiełku woła, u wrót bram, w miastach powieści swoje opowiada, mówiąc:
22 “Доколе, невежды, будете любить невежество? доколе буйные будут услаждаться буйством? доколе глупцы будут ненавидеть знание?
Prostacy! dokądże się kochać będziecie w prostocie? a naśmiewcy pośmiewisko miłować będziecie? a głupi nienawidzieć umiejętności będziecie?
23 Обратитесь к моему обличению: вот, я изолью на вас дух мой, возвещу вам слова мои.
Nawróćcież się na karanie moje; oto wam wydam ducha mojego, a podam wam do znajomości słowa moje.
24 Я звала, и вы не послушались; простирала руку мою, и не было внимающего;
Ponieważem wołała, a nie chcieliście; wyciągałam rękę moję, a nie był, ktoby uważał;
25 и вы отвергли все мои советы, и обличений моих не приняли.
Owszem odrzuciliście wszystkę radę moję, a karności mojej nie chcieliście przyjąć;
26 За то и я посмеюсь вашей погибели; порадуюсь, когда придет на вас ужас;
Przetoż ja w zginieniu waszem śmiać się będę, będę z was szydziła, gdy przyjdzie, czego się strachacie.
27 когда придет на вас ужас, как буря, и беда, как вихрь, принесется на вас; когда постигнет вас скорбь и теснота.
Gdy przyjdzie jako spustoszenie, czego się strachacie, i gdy zginienie wasze przypadnie jako wicher, gdy przyjdzie na was ucisk i utrapienie;
28 Тогда будут звать меня, и я не услышу; с утра будут искать меня, и не найдут меня.
Tedy mię wzywać będą, a nie nie wysłucham; szukać mię będą z poranku, a nie znajdą mię.
29 За то, что они возненавидели знание и не избрали для себя страха Господня,
Przeto, iż mieli w nienawiści umiejętność, a bojaźni Pańskiej nie obrali sobie,
30 не приняли совета моего, презрели все обличения мои;
Ani przestawali na radzie mijej, ale gardzili wszelką karnością moją:
31 за то и будут они вкушать от плодов путей своих и насыщаться от помыслов их.
Przetoż będą używać owocu dróg swoich, a radami swemi nasyceni będą.
32 Потому что упорство невежд убьет их, и беспечность глупцов погубит их,
Bo odwrócenie prostaków pozabija ich, a szczęście głupich wytraci ich.
33 а слушающий меня будет жить безопасно и спокойно, не страшась зла”.
Ale kto mię słucha, bezpiecznie mieszkać będzie, a będzie wolny od strachu złych rzeczy.