< 2-я Паралипоменон 9 >

1 Царица Савская, услышав о славе Соломона, пришла испытать Соломона загадками в Иерусалим, с весьма большим богатством, и с верблюдами, навьюченными благовониями и множеством золота и драгоценных камней. И пришла к Соломону и беседовала с ним обо всем, что было на сердце у нее.
Pea ʻi he fanongo ʻae tuʻi fefine ʻo Sipa ki he ongoongo ʻo Solomone naʻa ne haʻu ki Selūsalema ke ʻahiʻahiʻi ʻa Solomone ʻaki ʻae ngaahi fehuʻi ʻilongataʻa, ko ia mo e fuʻu fononga tokolahi, mo e fanga kāmeli naʻe fetuku ʻae ngaahi meʻa namu kakala, mo e koula lahi ʻaupito, mo e ngaahi maka mahuʻinga: pea ʻi heʻene hoko mai kia Solomone, naʻa ne talanoa mo ia ki he meʻa kotoa pē naʻe ʻi hono loto.
2 И объяснил ей Соломон все слова ее, и не нашлось ничего незнакомого Соломону, чего он не объяснил бы ей.
Pea naʻe tali ʻe Solomone ʻa ʻene ngaahi fehuʻi kotoa pē: pea naʻe ʻikai fufū meia Solomone ha meʻa ke ne taʻefakamatala ia kiate ia.
3 И увидела царица Савская мудрость Соломона и дом, который он построил,
Pea hili ʻae mamata ʻe he tuʻi fefine ʻo Sipa ki he poto kotoa pē ʻa Solomone, pea mo e fale ʻaia naʻa ne langa,
4 и пищу за столом его, и жилище рабов его, и чинность служащих ему и одежду их, и виночерпиев его и одежду их, и ход, которым он ходил в дом Господень, - и была она вне себя.
Mo e meʻakai ʻi hono keinangaʻanga, mo e anga ʻoe nofo ʻa ʻene kau tamaioʻeiki, mo e toutuʻu, ʻa ʻene kau tauhi, mo honau kofu: mo kinautolu foki naʻe tauhi ʻa ʻene meʻainu, mo honau kofu ʻonautolu, pea mo e hala ʻaia naʻa ne ʻalu hake ai ki he fale ʻo Sihova: naʻe vaivai ʻa hono loto ʻiate ia.
5 И сказала царю: верно то, что я слышала в земле моей о делах твоих и о мудрости твоей,
Pea naʻe pehē ʻe ia ki he tuʻi, “Ta ko e lea moʻoni ia ʻaia naʻaku fanongo ki ai ʻi hoku fonua ʻoʻoku, ki hoʻo ngaahi ngāue pea mo hoʻo poto.
6 но я не верила словам о них, доколе не пришла и не увидела глазами своими. И вот, мне и вполовину не сказано о множестве мудрости твоей: ты превосходишь молву, какую я слышала.
Ka naʻe ʻikai te u tui ki heʻenau lea, kaeʻoua ke u haʻu, pea mamata ki ai ʻa hoku mata: pea vakai, naʻe ʻikai tala mai hono vaheua ʻoe lahi ʻo hoʻo poto: he ʻoku ke lahi hake ʻi he ongoongo ko ia naʻaku fanongo ki ai.
7 Блаженны люди твои, и блаженны сии слуги твои, всегда предстоящие пред тобою и слышащие мудрость твою!
‌ʻOku monūʻia ʻa hoʻo kau tangata, ʻoku monūʻia ʻa hoʻo kau tamaioʻeiki ko eni ʻoku tutuʻumaʻu aipe ʻi ho ʻao, ʻo [nau ]fanongo ki hoʻo poto.
8 Да будет благословен Господь Бог твой, Который благоволил посадить тебя на престол Свой в царя у Господа Бога твоего. По любви Бога твоего к Израилю, чтоб утвердить его на веки, Он поставил тебя царем над ним - творить суд и правду.
Fakafetaʻi kia Sihova ko ho ʻOtua, ʻaia kuo lōlōfie lelei kiate koe ke fakanofo koe ki hono nofoʻa fakatuʻi, ko e tuʻi maʻa Sihova ko ho ʻOtua: koeʻuhi naʻe ʻofa ʻa ho ʻOtua ki ʻIsileli, ke fokotuʻu ʻakinautolu ke taʻengata: ko ia naʻa ne fakanofo ai koe ke tuʻi kiate kinautolu, ke fai ʻae fakamaau mo e fai totonu.”
9 И подарила она царю сто двадцать талантов золота и великое множество благовоний и драгоценных камней; и не бывало таких благовоний, какие подарила царица Савская царю Соломону.
Pea naʻa ne foaki ki he tuʻi ʻae taleniti koula ʻe teau ma uofulu, mo e ngaahi meʻa namu kakala fuʻu lahi ʻaupito, mo e ngaahi maka mahuʻinga: pea naʻe ʻikai ha ngaahi meʻa kakala ke tatau mo ia naʻe foaki kia Solomone ʻe he tuʻi fefine ʻo Sipa.
10 И слуги Хирамовы и слуги Соломоновы, которые привезли золото из Офира, привезли и красного дерева и драгоценных камней.
Pea ko e kau tamaioʻeiki foki ʻa Helami mo e kau tamaioʻeiki ʻa Solomone, ʻaia naʻe ʻomi ʻae koula mei Ofeli, naʻa [nau ]ʻomi ʻae ngaahi ʻakau ʻalikumi pea mo e ngaahi maka mahuʻinga.
11 И сделал царь из этого красного дерева лестницы к дому Господню и к дому царскому, и цитры и псалтири для певцов. И не видано было подобного сему прежде в земле Иудейской.
Pea naʻe ngaohi ʻe he tuʻi ʻaki ʻae ngaahi ʻakau ʻalikumi, ʻae ngaahi pou ki he fale ʻo Sihova, pea ki he fale ʻoe tuʻi, mo e ngaahi haʻape mo e ngaahi meʻa hiva maʻae kau fasi hiva: pea naʻe teʻeki ai ke mamata ʻe he fonua ʻo Siuta ki he ngaahi meʻa pehē.
12 Царь же Соломон дал царице Савской все, чего она желала и чего она просила, кроме таких вещей, какие она привезла царю. И она отправилась обратно в землю свою, она и слуги ее.
Pea naʻe foaki ʻe Solomone ki he tuʻi fefine ʻo Sipa ʻa ʻene holi kotoa pē, ʻae meʻa fulipē naʻa ne kole ki ai, ko e fakalahi ʻo ʻene [tali ʻae koloa ]naʻa ne fetuku mai ki he tuʻi. Pea pehē, naʻa ne liliu atu, ʻo ʻalu ki hono fonua ʻoʻona ʻaia mo ʻene kau tamaioʻeiki.
13 Весу в золоте, которое приходило к Соломону в один год, было шестьсот шестьдесят шесть талантов золота.
Pea ko eni, ko hono mamafa ʻoe koula naʻe ʻomi kia Solomone ʻi he taʻu pe taha, ko e taleniti ʻe onongeau mo e onongofulu ma ono ʻoe koula:
14 Сверх того, послы и купцы приносили, и все цари Аравийские и начальники областные приносили золото и серебро Соломону.
Ka naʻe lau kehe ʻaia naʻe fetuku mai ʻe he kau tangata naʻe fai ʻae fefakatauʻaki. Pea naʻe ʻomi ʻae koula mo e siliva kia Solomone ʻe he ngaahi tuʻi kotoa pē ʻo ʻAlepea, pea ʻe he kau pule ʻoe ngaahi vahe fonua.
15 И сделал царь Соломон двести больших щитов из кованого золота, - по шестисот сиклей кованого золота пошло на каждый щит, -
Pea naʻe ngaohi ʻe Solomone ko e tuʻi ʻae ngaahi pā ʻe uangeau ʻaki ʻae koula naʻe tuki: ko e [sikeli ]ʻe onongeau ʻoe koula naʻe ʻi he pā pe taha.
16 и триста щитов меньших из кованого золота, - по триста сиклей золота пошло на каждый щит; и поставил их царь в доме из Ливанского дерева.
Pea naʻa ne ngaohi ʻae ngaahi pā iiki ʻe tolungeau ʻaki ʻae koula naʻe tuki: ko e [sikeli ]ʻe tolungeau ʻoe koula naʻe ʻi he pā pe taha. Pea naʻe tuku ia ʻe he tuʻi ki he fale ʻi he vao ʻakau ʻo Lepanoni.
17 И сделал царь большой престол из слоновой кости и обложил его чистым золотом,
Naʻe ngaohi foki ʻe he tuʻi ha fuʻu nofoʻa fakatuʻi ʻaki ʻae lei, pea naʻa ne ʻaofi ʻaki ia ʻae koula lelei lahi.
18 и шесть ступеней к престолу и золотое подножие, к престолу приделанное, и локотники по обе стороны у места сидения, и двух львов, стоящих возле локотников,
Naʻe ai ʻae lakaʻanga ʻe ono ke [ʻalu hake ai ]ki he nofoʻa fakatuʻi, mo e tuʻunga vaʻe koula, ʻaia naʻe fakamaʻu ki he nofoʻa fakatuʻi, mo e ʻaiʻanga nima ʻi hono potu kaokao ʻe ua ʻoe hekaʻanga, mo e laione ʻe ua naʻe tuʻu ofi ki he ʻaiʻanga nima:
19 и еще двенадцать львов, стоящих там на шести ступенях, по обе стороны. Не бывало такого престола ни в одном царстве.
Pea naʻe tuʻu ʻi hono potu ʻe taha ʻae laione ʻe hongofulu ma ua, pea ʻi he potu kehe ʻe taha ʻi he lakaʻanga ʻe ono. Naʻe ʻikai ngaohi hano tatau ʻi ha puleʻanga.
20 И все сосуды для питья у царя Соломона были из золота, и все сосуды в доме из Ливанского дерева были из золота отборного; серебро во дни Соломона вменялось ни во что,
Pea naʻe ngaohi ʻaki ʻae koula ʻae ngaahi ipu inu kotoa pē ʻoe tuʻi ko Solomone, pea naʻe ʻoe koula lelei ʻae ngaahi ipu kotoa pē ʻoe fale ʻi he vao ʻakau ʻo Lepanoni: naʻe ʻikai ha taha ʻoe siliva: he naʻe ʻikai lau ia ko e meʻa mahuʻinga ʻi he ngaahi ʻaho ʻo Solomone.
21 ибо корабли царя ходили в Фарсис с слугами Хирама, и в три года раз возвращались корабли из Фарсиса и привозили золото и серебро, слоновую кость и обезьян и павлинов.
He naʻe ʻalu ʻae folau ʻae tuʻi ki Tasisi fakataha mo e kau tamaioʻeiki ʻa Helami: naʻe haʻu tuʻo taha ʻi he taʻu ʻe tolu ʻae folau mei Tasisi, ke ʻomi ʻae koula, mo e siliva, mo e lei, mo e fanga ngeli, pea mo e fanga pikoka.
22 И превзошел царь Соломон всех царей земли богатством и мудростью.
Pea naʻe lahi hake ʻae maʻu koloa mo e poto ʻa Solomone ʻi he ngaahi tuʻi kotoa pē ʻo māmani.
23 И все цари земли искали видеть Соломона, чтобы послушать мудрости его, которую вложил Бог в сердце его.
Pea naʻe holi ke haʻu ki he ʻao ʻo Solomone ʻe he ngaahi tuʻi kotoa pē ʻo māmani, ke fanongo ki heʻene poto, ʻaia naʻe tuku ki hono loto ʻe he ʻOtua.
24 И каждый из них подносил от себя в дар сосуды серебряные и сосуды золотые и одежды, оружие и благовония, коней и лошаков, из года в год.
Pea naʻa nau ʻomi ʻe he tangata taki taha ʻa ʻene meʻaʻofa, ko e ngaahi meʻa siliva, mo e ngaahi meʻa koula, mo e ngaahi kofu, mo e ngaahi mahafutau, mo e meʻa namu kakala, mo e fanga hoosi, mo e fanga miuli, ko e tukuhau ʻi he taʻu kotoa pē.
25 И было у Соломона четыре тысячи стойл для коней и колесниц и двенадцать тысяч всадников; и он разместил их в городах колесничных и при царе - в Иерусалиме;
Pea naʻe maʻu ʻe Solomone ʻae potu fale tuʻuʻanga ʻe fā afe ki he fanga hoosi mo e ngaahi saliote, pea mo e kau heka hoosi ʻe taha mano mo e ua afe: ʻaia naʻa ne vahevahe [ke nofo ]ʻi he ngaahi kolo saliote, pea ki he tuʻi ʻi Selūsalema.
26 и господствовал он над всеми царями, от реки Евфрата до земли Филистимской и до пределов Египта.
Pea naʻa ne pule ki he ngaahi tuʻi kotoa pē mei he vaitafe ʻo aʻu atu ki he fonua ʻoe kakai Filisitia, pea ʻe aʻu ki he mata fonua ʻo ʻIsipite.
27 И сделал царь золото и серебро в Иерусалиме равноценным простому камню, а кедры, по их множеству, сделал равноценными сикоморам, которые на низких местах.
Pea naʻe ngaohi ʻae siliva ʻe he tuʻi ke tatau ʻi Selūsalema mo e ngaahi maka, pea ko e ngaahi ʻakau sita naʻe hangē ia ko e ngaahi ʻakau sukamino ʻaia naʻe ʻi he ngaahi potu tokalelei, ʻi hono lahi ʻaupito.
28 Коней приводили Соломону из Египта и из всех земель.
Pea naʻa nau ʻomi kia Solomone ʻae fanga hoosi mei ʻIsipite, pea mei he ngaahi fonua kotoa pē.
29 Прочие деяния Соломоновы, первые и последние, описаны в записях Нафана пророка и в пророчестве Ахии Силомлянина и в видениях прозорливца Иоиля о Иеровоаме, сыне Наватовом.
Pea ko eni ko hono toe ʻoe ngaahi ngāue ʻa Solomone, mei he ʻuluaki ki he kimui, ʻikai kuo tohi ia ʻi he tohi ʻa Natani ko e palōfita, pea ʻi he kikite ʻo ʻAhisa ko e tangata Sailo, pea ʻi he ngaahi kikite ʻo Ito ko e tangata kikite naʻe valoki kia Selopoami ko e foha ʻo Nipati?
30 Царствовал же Соломон в Иерусалиме над всем Израилем сорок лет.
Pea naʻe pule ʻa Solomone ʻi Selūsalema ki ʻIsileli kātoa ʻi he taʻu ʻe fāngofulu.
31 И почил Соломон с отцами своими, и похоронили его в городе Давида, отца его. И воцарился Ровоам, сын его, вместо него.
Pea naʻe mohe ʻa Solomone mo ʻene ngaahi tamai pea naʻe fai hono putu ʻi he “Kolo ʻo Tevita” ko ʻene tamai: pea naʻe fetongi ia ʻi he pule ʻe hono foha ko Lehopoami.

< 2-я Паралипоменон 9 >