< Roma 11 >
1 Dadꞌi au ae utane taꞌo ia: mbei ma hei duꞌa mae, “Huu atahori Israꞌel ra nda nau rena Lamatualain sa, naeni de Ana nda simbo se sa.” Taꞌo naa, do? Hokoꞌ! Te au ia mia se boe! Au ia, mia leo Benyamin. Benyamin aman, Yakob. Eni baꞌin, Isak. Isak aman, Abraham, mana dadꞌi basa atahori Israꞌel ra bei-baꞌi nara.
Nipele, nguusya, ana Akunnungu ŵakanile ŵandu ŵakwe? Ngwamba! Uneji nansyene ndili Mwisilaeli jwa uŵelesi u che Iblahimu ni jwa lukosyo lu che Benyamini.
2 Lamatualain nda parna fo nae nda simbo Eni atahori nara sa. Sira ia ra, Ana nahine memaꞌ se eniꞌ a mia lele uluꞌ a. Hei feꞌe misinedꞌa, saa fo nenesuraꞌ sia Lamatuaꞌ Susura Meumaren soꞌal baꞌi Elia, to? Ana unggu-remu Lamatuaꞌ soꞌal atahori Israꞌel ra, boe ma ana noꞌe fo Lamatuaꞌ fee se huku-dokiꞌ,
Akunnungu nganiŵakana ŵandu ŵakwe ŵaŵasagwile chitandile kundanda. Nkukumbuchila yagakuti pakusala Malembelo ga Akunnungu nkati che Elia, katema paŵalalatile Ŵaisilaeli paujo pa Akunnungu?
3 nae, “Lamatuaꞌ! Atahori ia ra tao risa mana ola-olaꞌ ra, fo Lamatuaꞌ haitua nemaꞌ ra. Ara o ofe lenggu-bara hendi mei tutunu-hohotuꞌ a, sia mamanaꞌ fo atahori beꞌutee neu Lamatuaꞌ. Mia basa Lamatuaꞌ mana ola-ola nara, akaꞌ au mesaꞌ nggo feꞌe masodꞌaꞌ. Te ara o sangga dalaꞌ fai, fo rae tao risa au!”
Ŵatite, “Ambuje, ŵauleje ŵakulondola ŵenu ni kugumula ilisa yenu, noneji sigalile jika. Ni ŵanyawo akuusosa amulaje.”
4 Te Lamatuaꞌ nataa nae, taꞌo ia: “Oꞌolam naa, sala! Huu Au atahori nggara mana beꞌutee neu Au, feꞌe hambu atahori rifon hitu. Ara raꞌatataaꞌ rahereꞌ, ma nda songgo-tanggu Baꞌal sa!”
Nambo Akunnungu ŵanjanjile uli? Ŵansalile, “Nalisigachisye ŵandu elufu saba ŵaŵakanile kuntindiŵalila Baali nnungu jwa unami.”
5 Aleꞌ ia onaꞌ naa boe. Te nda basa atahori Yahudi ra hiruꞌ rasadꞌea Lamatualain sa. Feꞌe hela atahori ruma mia hita e fo Lamatuaꞌ pili nala, nae fee masoi-masodꞌaꞌ, huu Ana nae natudꞌu rala malolen neu nggita, nda huu hita tao dꞌala maloleꞌ sa! Te mete ma Ana musi pili nala hita huu hita tao maloleꞌ, naa sosoan nae, Ana nda bisa naꞌetuꞌ fo nae natudꞌu, do nda natudꞌu, rala malolen neu nggita sa. Mete ma taꞌo naa, naa naran nda ‘natudꞌu Rala malolen sa’ ena.
Ni iyoyo peyo katema ka sambano kano, apali ŵandu kanandi ŵasigalile ŵasagulikwe ni Akunnungu ligongo lya umbone wao.
Lusagu lwa Akunnungu lukukulupilila umbone wakwe, ni ngiiŵa kwa ipanganyo ya ŵandu, iŵaga Akunnungu akwasagula ŵandu kwa litala lya ipanganyo yao, nipele umbone wakwe ngaukaŵe umbone wa usyene.
7 Dadꞌi neu mateꞌen, taꞌo ia: atahori Yahudi hetar sangga-sanggaꞌ fo Lamatualain natudꞌu Rala malolen neu se, naa fo sira bisa maloleꞌ baliꞌ ro E. Te nda nau hambu sa, huu rala nara manggateeꞌ seli de nda nau rena E sa. Te ruma hambu. Sira ia ra, Lamatuaꞌ pili nala memaꞌ ena.
Nipele, itite uli? Chindu chiŵachisosaga Ŵaisilaeli nganachisimana, nambo aŵala ŵaŵasagulikwe ŵachisimene, ni ŵane ŵaŵasigalile wo Akunnungu ŵatesile aŵe ŵakukakatima ntima.
8 Sia Lamatuaꞌ Susura Meumaren nenesuraꞌ soꞌal manalangga fatuꞌ naa ra oi, “Lamatuaꞌ fee se, mataꞌ nda mana rita sa, ndikiꞌ nda mana rena sa, ma dudꞌuꞌa mbakat nda mana dꞌua rahine sa. De ara nda rahine bee tebꞌe sa boe, losa leleꞌ ia.”
Mpela yaitite kulembekwa mu Malembelo ga Akunnungu, “Akunnungu ŵaapele lunda lwangamanyilila, ŵaapele meeso nambo ngakulola ni ŵaapele mawiwi nambo ngakupilikana mpaka lelo jino.”
9 Mane Daud o sura sia Susura Meumareꞌ a soꞌal nusaꞌ Yahudi ra nae, “Hela neu fo ara feta-dote sia sira mei hehelin, ma duꞌa rae basaꞌ e malole ena, te feta-dꞌote nara teꞌe-sii baliꞌ se, huu sira ue-tatao maꞌahulun. Ma hata-heto nara mana tao se raꞌatunu.
Ni che Daudi akuti, “Chindimba chao chiŵe chitanje chakwatanjisya, agwanje ni kulagaswa.
10 Hela neu fo mata nara maꞌahatu, fo afiꞌ rita saa-saa boe! Hela neu fo lemba-rasaa mamabꞌeraꞌ rakandooꞌ a fo nggarasa rui nara bau rukutele!”
Meeso gao gatajikwe chipi kuti akalola ni migongo jao jipindiche moŵa gose.”
11 Dadꞌi au ae utane taꞌo ia: taꞌo bee de atahori Yahudi ra raꞌatunu? Ara tudꞌa ena, do? Hokoꞌ! Te huu ara nda nau rena Lamatualain sa, ma nda nau ramahere neu Kristus sa, naa mana soi dalaꞌ fee atahori nda Yahudi ra sa fo hambu masoi-masodꞌaꞌ mia sala-kilu nara. No Eni tataon naa, Lamatuaꞌ nau fo atahori Yahudi ra horombala, fo ara tungga baliꞌ Eni fai.
Nipele, nguusya sooni, ana Ŵayahudi alikuŵele kwichila kugwa kusyene? Ngwamba! Nambo kwa chileŵo cha Ŵayahudi, ŵandu ŵangaŵa Ŵayahudi waichilile ukulupusyo, kuti Ŵayahudi ŵakolele wiu.
12 Manggareloꞌ ena, atahori Yahudi ra ralena-langga ndoo-tetuꞌ a. Naeni de atahori feaꞌ mia ndule raefafoꞌ ia bisa ramedꞌa Lamatuaꞌ rala malolen boe. De atahori Yahudi ra, runggi monaeꞌ. Te naa tao atahori nda Yahudi ra sa onton monaeꞌ. Naa. Dꞌodꞌoo, mete ma basa atahori Yahudi ra malole baliꞌ ro Lamatuaꞌ, na, naa malole lenaꞌ fai!
Kuleŵa kwa Ŵayahudi kuichisye upile weujinji pachilambo, ni kupunguchilwa kwao kwa chikulupi kuichisye upile weujinji kwa ŵandu ŵangaŵa Ŵayahudi. Ana ngakukuichisya upile wakupunda nnope katema Ŵayahudi wose pachiŵaujilile Akunnungu?
13 Dadꞌi! Au ae ufadꞌe hei atahori nda Yahudi ra sa, taꞌo ia: Lamatuaꞌ denu au fo eti ufadꞌe nggi soꞌal Eni Hara-lii Malolen. Naeni de au manggate ulalao ue-tataos fo malolen seli ia.
Sambano, nguŵecheta ni mwanya ŵandu ŵangaŵa Ŵayahudi. Pakuŵa uneji ndili nduna kwa ŵandu ŵangaŵa Ŵayahudi, ngulilapila masengo gangu.
14 Te mete ma au ulalao ue-tataos ia no maloleꞌ, seꞌu te au tao atahori Yahudi nggara horombala, losa sira ruma hambu masoi-masodꞌaꞌ mia sala-kilu nara.
Pane chingombole kwatenda Ŵayahudi akole wiu kuti ngombole kwakulupusya ŵampepe mwa ŵelewo.
15 Leleꞌ Lamatuaꞌ nda simbo Eni atahori Yahudi nara sa, naa soi dalaꞌ fo atahori feaꞌ ra hambu kakaꞌeꞌ fo ara bisa masoꞌ dadꞌi Lamatuaꞌ atahorin. Te dei fo, mete ma ara dame baliꞌ ro Lamatuaꞌ, naa malolen seli. Huu naa onaꞌ sira rasodꞌa baliꞌ mia mamate nara ena!
Pakuŵa iŵaga kukanikwa kwao ni Akunnungu kuichisye kwilana pasikati ja Akunnungu ni ŵandu wose ŵa pachilambo, isyene pachakundikwe ni Akunnungu chikuŵe mpela kuichisya umi kwa ŵandu ŵawile.
16 Haꞌi conto mia atahori rae tao roti. Mete ma ana haꞌi nala tarigu mbei fo fee neu Lamatuaꞌ, dei fo basa roti naa ra dadꞌi Eni enan mana meumareꞌ. Ma mete ma atahori fee Lamatuaꞌ hau sa okan esa dadꞌi bꞌoa uluꞌ, dei fo hau naa lalaꞌen dadꞌi Lamatuaꞌ enan mana meumareꞌ.
Naga chipande chandanda cha nkate chityochekwe ligongo lya Akunnungu, nkate chiuŵe wakwe iyoyo peyo, ni nchiga watyochekwaga ligongo lya Akunnungu, nipele nyambi syakwe chisiŵe syakwe iyoyo peyo.
17 Au ae uꞌusasamaꞌ nusa Yahudi no hau huu saitun esa mana mori sia osi. Lamatualain tati hendi hau naa dꞌanan ruma ena. Te hei atahori nda Yahudi ra sa, onaꞌ saitun fui. Basa ma, Lamatuaꞌ tati nala dꞌana mara ruma de tute naꞌabꞌue neu hau huuꞌ mana sia osi rala. No taꞌo naa, dꞌanaꞌ mia hau huuꞌ mana sia deaꞌ a, simbo nala masodꞌaꞌ mia hau huuꞌ mana sia ralaꞌ a. Naa onaꞌ hei atahori nda Yahudi ra sa, simbo mala Lamatuaꞌ rala malolen, fo Ana nae fee neu atahori Yahudi nara.
Nyambi simpepe sya mseituni wepande syekate ni lujambi lwa mseituni wa mwitinji upandichikwe pachanya chitela cha mseituni wepande. Ŵanyamwe ŵangaŵa Ŵayahudi nkulandana ni mseituni wa mwitinji, sambano nkupoka umi wa chimbumu wa Ŵayahudi.
18 Te besa-bꞌesa, o! Afi koao, fo duꞌa mae hei mana mia deaꞌ naa malole lenaꞌ dꞌanaꞌ fo Lamatuaꞌ tati hendiꞌ ra! Mete ma mae soꞌu-soꞌu aom, afi liliiꞌ, te ho dꞌanaꞌ esa a! Ho nda mana tao maꞌadere hau huuꞌ naa sa. Te okan mana tao hau huuꞌ a maꞌadꞌere!
Kwayele kasimwajalusya aŵala ŵakatikwe mpela nyambi. Ŵanyamwe nganinkola chakulifunila, pakuwa nganimma ŵanyamwe ŵankujikamulila michiga, nambo michiga jo ni jajikunkamulila ŵanyamwe.
19 Mbei ma ho mae, “Lamatuaꞌ tati hendi dꞌanaꞌ esa mia hau huuꞌ mana mori sia osin rala, fo Ana bisa tute baliꞌ au sia naa, fo nggati dꞌana mbaraaꞌ a.”
Panepa chinjile, “Nyambi syakatikwe melepe kuti une ngapandichikwe pachanya pakwe.”
20 Naa tebꞌe. Te afiꞌ liliiꞌ mae, Lamatuaꞌ tati hendi dꞌanaꞌ naa ra ena, huu ara nda ramahere Kristus sa. Ma ho nggati se, huu mumuhere neu E. Dadꞌi afiꞌ koao! Malole lenaꞌ, ho besa-bꞌesa, ma afiꞌ mataꞌ-mataꞌ!
Mwambone! Syakatikwe kwaligongo lya ungakulupilila wao ni mmwejo ntemi pamalo pao kwaligongo lya kukulupilila. Sambano nkalifuna nambo njogope.
21 Huu atahori Yahudi ra, onaꞌ dꞌana matetuꞌ mana mori naꞌahuluꞌ. Te huu Lamatuaꞌ nda hela se raꞌatataaꞌ dooꞌ sia naa sa. De mete ma nda mumuhere mukundoo neu E sa, afiꞌ mumuhena mae Ana nau hela nggo muꞌutataaꞌ sia naa!
Pakuŵa iŵaga Akunnungu nganiŵalechelela Ŵayahudi ŵakulandana ni nyambi sisyene, ana Akunnungu channechelele mmwe?
22 Dadꞌi hei musi duꞌa malolole dei. Lamatuaꞌ naꞌena rala maloleꞌ. Te Ana o nahine fee huku-dꞌoki mamabꞌeraꞌ boe. Dei fo Ana huku-doki atahori mana tudꞌaꞌ ra, mana nda maloleꞌ ro E sa. Te soaꞌ neu atahori nda Yahudi ra sa, Lamatuaꞌ natudꞌu rala malolen neu nggi, sadꞌi hei dadꞌi esa mikindoo mo E, ma hela neu fo Ana tao maloleꞌ fee nggi. Te mete ma hei nda hela neu fo Ana tao taꞌo naa sa, Ana o nau tati hendi nggi mia Eni hau huun.
Nipele, nganichisye yankati umbone wa Akunnungu ni chikali chao nombe nacho. Ŵelewo ali ŵachikali kwa aŵala ŵagwile nambo ŵelewo ali ŵambone kwa aŵala ŵakutama mu umbone wao. Naga ngaŵa yele, nomwe ŵakwe tachintyosya.
23 Atahori Yahudi ra o onaꞌ naa boe. Mete ma ara doaꞌ, fo ramahere neu Kristus, dei fo Lamatuaꞌ nau tute baliꞌ se reu hau huu matetuꞌ naa. Huu Ana naꞌena koasa fo tao taꞌo naa!
Ni Ŵayahudi nombe nawo alekaga ungakulupilila wao chapandichikwe peuto paŵaliji kundanda, pakuŵa Akunnungu akupakombola kwapandichisya sooni.
24 Te hei nda atahori Yahudi ra sa, onaꞌ dꞌanaꞌ mia saitun fui fo feꞌesaꞌan mana mori leli sia osi a deaꞌ. Te Lamatuaꞌ tengga nala baliꞌ nggi de Ana tute neu hau saitun maloleꞌ, fo Ana sela sia osin, naa fo hau huu fui a mesaꞌ ne fea, ma hau huuꞌ mana sia osi a mesaꞌ ne fea. Te mete ma atahori nda Yahudi sa bisa dadꞌi onaꞌ na ena, saa fo atahori Yahudi fai. Naa bisa lenaꞌ fai, mete ma Lamatuaꞌ tute baliꞌ se neu sira hau huu inen.
Ŵanyamwe ŵandu ŵangaŵa Ŵayahudi nkulandana ni lujambi lwa mseituni wa mwitinji lwekate ni kupandichikwa pa mseituni waupandikwe. Nambo chelechi nganichiŵa chindu chachipago. Ŵayahudi akulandana ni mseituni wepande ni chiiŵe yangasakalisya kwa Akunnungu kupandichisya sooni nyambi sisyakatikwe pa chitela chao cha chipago.
25 Toronooꞌ mana sia Roma re! Hei musi mihine dalaꞌ ia fo feꞌesaꞌan feꞌe maꞌafuniꞌ. Huu mete ma hei mihine ena, ama afiꞌ koao, duꞌa mae, hei mahineꞌ. Te taꞌo ia: aleꞌ ia, atahori Yahudi ra rala nara manggateeꞌ, ma nda nau ramahere Kristus sa. Te ara nda onaꞌ naa rakandooꞌ a sa. De mete ma basa atahori nda Yahudi ra sa fo Lamatuaꞌ tengga nalaꞌ ra ramahere Kristus ena, dei fo atahori Yahudi ra o ramahere Kristus boe.
Achalongo achinjangu ngusaka mmanyilile usyene wausisiche, nambo ngusaka mmanyilile kuti nkalilapa nkwete lunda nnope. Makani ga Ŵaisilaeli galiji ga katema pe mpaka ŵandu ŵangaŵa Ŵayahudi wose ŵakusachilwa pachiŵaujilile Akunnungu.
26 Dadꞌi mete ma fain losa ena, dei fo Lamatuaꞌ fee masoi-masodꞌaꞌ neu basa atahori Yahudi mia sala-kilu nara. Naa onaꞌ mana nenesuraꞌ sia Susura Meumareꞌ a oi, “Dei fo Atahori esa nema, mana fee nggita tasodꞌa mia sosoeꞌ a. Ana nema mia lete Sion, sia kota Yerusalem. Dei fo Eni mana tao Yakob tititi-nonosi nara dꞌoaꞌ. Huu ara rasodꞌa nda taoafiꞌ neu Au sa, ara o hiruꞌ rasadꞌea Au dꞌala masodꞌa ndoo-tetu ngga ena.
Pelepo Ŵaisilaeli wose chakulupuswe mpela yaitite pakulembekwa mu Malembelo ga Akunnungu, “Mu Sayuni chachityochela nkulupusyo chachichityosya chigongomalo pasikati ja uŵelesi u che Yakobo.
27 Au ae fee ambon neu sala-kilu nara. Huu Au helu-fuli basa o se taꞌo naa ena.”
Lyeleli lili lilangano lyangu lichindende ni ŵelewo katema pachinaalechelesye sambi syao.”
28 Leleꞌ atahori Yahudi ra rena Kristus Hara-lii Malolen, ara tao ao nara onaꞌ musu mana labꞌan E. No taꞌo naa, ara fee hei atahori nda Yahudi ra sa hambu kakaꞌeꞌ! Mae taꞌo naa o, Lamatuaꞌ feꞌe sue se, huu Ana sue bei-baꞌi nara, ma tengga nala se dadꞌi atahori nara ena.
Pakuŵa akujikana Ngani Jambone, Ŵayahudi aŵele ŵammagongo ŵa Akunnungu nambo kwa kupoka kwenu ŵanyamwe ŵangaŵa Ŵayahudi. Nambo pakuŵa Akunnungu ŵaasagwile, chiŵela Akunnungu akwanonyela kwa ligongo lya achambuje ŵao.
29 Huu mete ma Lamatuaꞌ fee saa esa ena, Ana nda lea nala baliꞌ sa. Ma mete ma Ana noꞌe nala atahori nae, “Wae! Ima, tungga Au! Ima dadꞌi Au atahori ngga leo!” Ana nda oi hendi se sa ena.
Pakuŵa Akunnungu ngakugalausya nganisyo syao kwa aŵala ŵaŵasagwile ni kwapa upile.
30 Feꞌesaꞌan, hei atahori nda Yahudi ra sa nda nau rena Lamatuaꞌ sa. Te ia naa, hei mana simbo Lamatuaꞌ susuen, huu atahori Yahudi ra mana nda nau rena E sa.
Kalakala ko ŵanyamwe nganimwajitichisya Akunnungu nambo sambano ankolele chanasa ŵanyamwe ligongo lya ungapilikanichisya wa Ŵayahudi.
31 Dadꞌi aleꞌ ia, sira, mana nda nau tao tungga Lamatuaꞌ hihii-nanaun sa. Naeni de Lamatuaꞌ feꞌe nau natudꞌu susuen neu nggi. Ma dei fo Ana nau kasian se boe.
Iyoyo peyo mpela ŵanyamwe yantite pakukolelwa chanasa, Ŵayahudi nombewo ngakwajitichisya Akunnungu melepe kuti nombewo akolelwe chanasa.
32 Aleꞌ ia, Lamatuaꞌ mete atahori Yahudi ra onaꞌ atahori nda Yahudi ra sa boe. Huu basa se nda nau tao tungga hihii-nanaun sa, onaꞌ ara neneronggaꞌ ma nda ritaꞌ rae dea reu taꞌo bee sa boe. Ana hela taꞌo naa, fo Ana nae natudꞌu susuen neu basa atahori ra. (eleēsē )
Pakuŵa Akunnungu ŵaatesile ŵandu wose aŵe ŵangajitichisya kuti ŵakolele chanasa ŵanawose. (eleēsē )
33 Lamatualain mahinen seli! Ma Ana pake mahinen fo taoꞌ a maloleꞌ ra. Nda hambu atahori bisa rahine E no matetuꞌ sa. Nda hambu atahori rahine no matetuꞌ soꞌal Ana naꞌetuꞌ dedꞌeat sa. Nda hambu atahori esa o nahine boe sa, taꞌo bee fo Lamatuaꞌ tao dalaꞌ esa.
Ipanje ya Akunnungu ni lunda ni umanyilisi wao ili yekulungwa kupunda! Ngapagwa jwakupakombola kusosasosa ulamusi wao natamuno kugamanyilila matala gao.
34 Nda hambu atahori rahine no matetuꞌ hita Lamatuan dudꞌuꞌan sa. Nda hambu esa bisa fee nenoriꞌ neu E sa.
Mpela Malembelo ga Akunnungu yagakuti pakusala, “Ana ŵaani ŵakusimanyilila ng'anisyo sya Ambuje? Ana ŵaani uchiŵasalile chakupanganya?
35 Nda hambu atahori bisa fee hieꞌ saa esa neu Lamatuaꞌ sa. Nda hambu atahori bisa raꞌasusuuꞌ Lamatuaꞌ fo Ana bala-bꞌae baliꞌ se!
Ana ŵaani ŵalongolele kwapa Akunnungu chindu kuti ni ŵelewo ŵauchisye?”
36 Huu basa-bꞌasaꞌ e raꞌoka sia Lamatualain! Basaꞌ e dadꞌi, huu Eni! Basa saa fo hita taoꞌ a, hita ue-tao fee neu E. Hita soꞌu kokoa-kikioꞌ soaꞌ neu E, losa doo nduꞌu-dꞌoon neu! Tebꞌe taꞌo naa! (aiōn )
Pakuŵa indu yose ipanganyikwe ni ŵelewo, ni ili kwa ukombole wao ni kwa liwamba lyao. Akunnungu akuswe moŵa gose pangali mbesi! Eloo. (aiōn )