< Mateos 25 >
1 Basa ma, Yesus tute oꞌolan soꞌal Lamatualain parendan, nae “Hei musi mihehere fo soru Au uꞌuma ngga, onaꞌ nekendandaa ia. Taꞌo ia: lao esa, hambu ana fetoꞌ atahori sanahulu laoꞌ tetembaꞌ ma rendi sira lambu ana nara, fo reu soru pangantin touꞌ a sia nonoon umen.
Τότε ὁμοιωθήσεται ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν δέκα παρθένοις, αἵτινες λαβοῦσαι τὰς λαμπάδας αὐτῶν ἐξῆλθον εἰς ἀπάντησιν τοῦ νυμφίου.
2 Te mia ina ka sanahuluꞌ naa ra, hambu lima nggoaꞌ, ma lima mahineꞌ.
Πέντε δὲ ἦσαν ἐξ αὐτῶν φρόνιμοι, καὶ αἱ πέντε μωραί.
3 Nggoaꞌ kalimaꞌ ra, liliiꞌ rendi mina lenaꞌ.
Αἵτινες μωραί, λαβοῦσαι τὰς λαμπάδας αὐτῶν, οὐκ ἔλαβον μεθ᾽ ἑαυτῶν ἔλαιον·
4 Te mahineꞌ kalimaꞌ ra rendi memaꞌ ena.
αἱ δὲ φρόνιμοι ἔλαβον ἔλαιον ἐν τοῖς ἀγγείοις αὐτῶν μετὰ τῶν λαμπάδων αὐτῶν.
5 Losa ume naa te, pangantin touꞌ a nda feꞌe nema sa. Dodꞌoo ma ana fetoꞌ naa ra nduar, de ara sungguꞌ rasambetaꞌ.
Χρονίζοντος δὲ τοῦ νυμφίου, ἐνύσταξαν πᾶσαι καὶ ἐκάθευδον.
6 Tao-tao te neofaa banggi rua ma, ara rena atahori rameli rae, ‘Woi! Pangantin touꞌ a losa ena! Ima fo ata teu soru e leo!’
Μέσης δὲ νυκτὸς κραυγὴ γέγονεν, Ἰδού, ὁ νυμφίος ἔρχεται, ἐξέρχεσθε εἰς ἀπάντησιν αὐτοῦ.
7 Rena taꞌo naa, ma ana fetoꞌ ra fela randaa. De reu raote lambu anaꞌ ra.
Τότε ἠγέρθησαν πᾶσαι αἱ παρθένοι ἐκεῖναι, καὶ ἐκόσμησαν τὰς λαμπάδας αὐτῶν.
8 Ma ana feto nggoaꞌ ra olaꞌ ro nonoo nara rae, ‘We, toronooꞌ re! tulun banggi fee hai mina mbei dei, te hai lambu mara raeꞌ a mate ena!’
Αἱ δὲ μωραὶ ταῖς φρονίμοις εἶπον, Δότε ἡμῖν ἐκ τοῦ ἐλαίου ὑμῶν, ὅτι αἱ λαμπάδες ἡμῶν σβέννυνται.
9 Te ana feto mahineꞌ ra rataa rae, ‘Aweꞌ! Afiꞌ miminasa, te nda bisa sa, o. Huu hai mina ma ia nda dai basa hita sa! Malole lenaꞌ mii hasa sia kios.’
Ἀπεκρίθησαν δὲ αἱ φρόνιμοι, λέγουσαι, Μήποτε οὐκ ἀρκέσῃ ἡμῖν καὶ ὑμῖν· πορεύεσθε δὲ μᾶλλον πρὸς τοὺς πωλοῦντας καὶ ἀγοράσατε ἑαυταῖς.
10 Boe ma ara lao reu hasa mina. Te leleꞌ ara dea reu ma, pangantin a losa boe. De ana feto mahineꞌ ra tungga rala reu risiꞌ mamana kakabꞌiꞌ a, raꞌabꞌue ro pangantin ra ma basa fuiꞌ ra. Basa se rala ume rala ma, atahori ena lelesu a.
Ἀπερχομένων δὲ αὐτῶν ἀγοράσαι, ἦλθεν ὁ νυμφίος· καὶ αἱ ἕτοιμοι εἰσῆλθον μετ᾽ αὐτοῦ εἰς τοὺς γάμους, καὶ ἐκλείσθη ἡ θύρα.
11 Basa ma, ana feto nggoaꞌ ra o rema boe. Ara rameli de kokoe rae, ‘Papa! Papa, e! Tulun soi lelesu a dei!’
Ὕστερον δὲ ἔρχονται καὶ αἱ λοιπαὶ παρθένοι, λέγουσαι, Κύριε, Κύριε, ἄνοιξον ἡμῖν.
12 Te pangantin a nataa nae, ‘Weh, nda bisa sa, o. Te au nda uhine nggi sa!’
Ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν, Ἀμὴν λέγω ὑμῖν, οὐκ οἶδα ὑμᾶς.
13 Huu naa, hei musi mihehere fo minea mikindooꞌa, huu hei nda bubꞌuluꞌ Au uꞌuma ngga leleꞌ bee sa boe, do liiꞌ hira sa boe.”
Γρηγορεῖτε οὖν, ὅτι οὐκ οἴδατε τὴν ἡμέραν οὐδὲ τὴν ὥραν, ἐν ᾗ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεται.
14 Basa ma Yesus tute seluꞌ nekendandaaꞌ esa fai nae, “Mete ma Au lao hela nggi ena, na, ama musi tao ues maloleꞌ fee Au, onaꞌ nekendandaaꞌ ia. Taꞌo ia: Malangga esa nae lao mamanaꞌ dodꞌooꞌ neu. Leleꞌ ana naote nala nae lao, ana noꞌe nala dedꞌenuꞌ nara, basa ma ana parenda se nae, ‘Ama pake doiꞌ ia ra dadꞌi pokoꞌ. Dei fo mete ma au baliꞌ, ama musi mifadꞌe au, hei hambu bunaꞌ baꞌu sa.’
Ὥσπερ γὰρ ἄνθρωπος ἀποδημῶν ἐκάλεσε τοὺς ἰδίους δούλους, καὶ παρέδωκεν αὐτοῖς τὰ ὑπάρχοντα αὐτοῦ·
15 Basa de ana fee dedꞌenu ka esan doi mbilas saku lima, fo ana naꞌabꞌubꞌunaꞌ doiꞌ naa. Boe ma, ana fee dedꞌenu ka ruan doiꞌ saku rua, ma dedꞌenu ka telun doiꞌ saku esa, tungga esa-esaꞌ bebꞌeꞌin. Basa ma ana lao dodꞌooꞌ neu.
καὶ ᾧ μὲν ἔδωκε πέντε τάλαντα, ᾧ δὲ δύο, ᾧ δὲ ἕν, ἑκάστῳ κατὰ τὴν ἰδίαν δύναμιν· καὶ ἀπεδήμησεν εὐθέως.
16 Simbo rala doiꞌ ra, ma dedꞌenu ka esan lao de neu danggan. Nda doo sa ma, ana hambu doi bunaꞌ saku lima fai.
Πορευθεὶς δὲ ὁ τὰ πέντε τάλαντα λαβὼν εἰργάσατο ἐν αὐτοῖς, καὶ ἐποίησεν ἄλλα πέντε τάλαντα.
17 Onaꞌ naa boe, dedꞌenu ka ruan. Ana hambu doi bunaꞌ saku rua fai.
Ὡσαύτως καὶ ὁ τὰ δύο ἐκέρδησε καὶ αὐτὸς ἄλλα δύο.
18 Te dedꞌenuꞌ ka telun mana simbo doiꞌ saku esa, ana neu ali ndolaꞌ sia rae a, de susuu malanggan doin naa.
Ὁ δὲ τὸ ἓν λαβὼν ἀπελθὼν ὤρυξεν ἐν τῇ γῇ, καὶ ἀπέκρυψε τὸ ἀργύριον τοῦ κυρίου αὐτοῦ.
19 Dodꞌoo ma, malangga a baliꞌ. De ana naꞌabꞌue dedꞌenu nara de paresaꞌ doin fo ara raꞌabꞌubꞌunaꞌ naa.
Μετὰ δὲ χρόνον πολὺν ἔρχεται ὁ κύριος τῶν δούλων ἐκείνων, καὶ συναίρει μετ᾽ αὐτῶν λόγον.
20 Atahori ka esan rala neu de fee doiꞌ saku sanahulu, de nae, ‘Malangga! Doi ma sia. Faiꞌ naa malangga fee au doiꞌ saku lima. Te ia na, au hambu bunaꞌ saku lima fai.
Καὶ προσελθὼν ὁ τὰ πέντε τάλαντα λαβὼν προσήνεγκεν ἄλλα πέντε τάλαντα, λέγων, Κύριε, πέντε τάλαντά μοι παρέδωκας· ἴδε, ἄλλα πέντε τάλαντα ἐκέρδησα ἐπ᾽ αὐτοῖς.
21 Rena nala ma, malangga namahoꞌo. Ana nafadꞌe nae, ‘Malole! Ho ia, dedꞌenu maloleꞌ. Mae au nese ia o, ho tao ues no manggateeꞌ ma tungga mukundooꞌ a au parenda ngga. Huu mete-seꞌu muhine dala ana dikiꞌ onaꞌ ia ena, de dei fo au soꞌu nggo fo mete-seꞌu dala monaeꞌ ra. Dei fo au tao fefetas fo basa nggita tamahoꞌo teu esa.’
Ἔφη δὲ αὐτῷ ὁ κύριος αὐτοῦ, Εὖ, δοῦλε ἀγαθὲ καὶ πιστέ, ἐπὶ ὀλίγα ἦς πιστός, ἐπὶ πολλῶν σε καταστήσω· εἴσελθε εἰς τὴν χαρὰν τοῦ κυρίου σου.
22 Basa ma, dedꞌenu ka ruan nema fai de fee doi saku ha neu malangga, ma nae, ‘Malangga! Dalahulun malangga fee au, doiꞌ saku rua. Mita neuꞌ ena, au hambu doi bunaꞌ saku rua fai.’
Προσελθὼν δὲ καὶ ὁ τὰ δύο τάλαντα λαβὼν εἶπε, Κύριε, δύο τάλαντά μοι παρέδωκας· ἴδε, ἄλλα δύο τάλαντα ἐκέρδησα ἐπ᾽ αὐτοῖς.
23 Malangga o namahoꞌo boe. Ana nafadꞌe nae, ‘Malole! Ho ia, dedꞌenu maloleꞌ. Ho tao ues no manggateeꞌ, ma mae au nese ia o, tungga mukundooꞌ a au parenda ngga. Huu mete-seꞌu muhine dala ana dꞌikiꞌ onaꞌ ia, dei fo au soꞌu nggo fo mete seꞌu dalaꞌ monaeꞌ lenaꞌ fai. Dei fo au tao fefetas fo basa nggita tamahoꞌo teu esa.’
Ἔφη αὐτῷ ὁ κύριος αὐτοῦ, Εὖ, δοῦλε ἀγαθὲ καὶ πιστέ, ἐπὶ ὀλίγα ἦς πιστός, ἐπὶ πολλῶν σε καταστήσω· εἴσελθε εἰς τὴν χαρὰν τοῦ κυρίου σου.
24 Boe ma, dedꞌenu ka telun nema fai. Ma ana nafadꞌe nae, ‘Malangga, o! Au bubꞌuluꞌ malangga ia atahori rala manggateeꞌ. Huu malangga haꞌi saa fo atahori laen tao, ma etu mala saa fo atahori laen sela-nggari.
Προσελθὼν δὲ καὶ ὁ τὸ ἓν τάλαντον εἰληφὼς εἶπε, Κύριε, ἔγνων σε ὅτι σκληρὸς εἶ ἄνθρωπος, θερίζων ὅπου οὐκ ἔσπειρας, καὶ συνάγων ὅθεν οὐ διεσκόρπισας·
25 Au umutau, afiꞌ losa doiꞌ ia ra mopo hendi se, te doi ma saku ka esaꞌ ia feꞌe temeꞌ!’
καὶ φοβηθείς, ἀπελθὼν ἔκρυψα τὸ τάλαντόν σου ἐν τῇ γῇ· ἴδε, ἔχεις τὸ σόν.
26 Rena nala ma, malangga bua kakasoꞌ e nae, ‘Ho ia dedꞌenu deꞌulakaꞌ ma mana mbera-mbikeꞌ! Mete ma bubꞌuluꞌ mae, au haꞌi ala saa fo atahori laen tao, ma etu ala saa fo atahori laen sela nggari,
Ἀποκριθεὶς δὲ ὁ κύριος αὐτοῦ εἶπεν αὐτῷ, Πονηρὲ δοῦλε καὶ ὀκνηρέ, ᾔδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα, καὶ συνάγω ὅθεν οὐ διεσκόρπισα·
27 na taꞌo bee de nda muu mbedꞌaꞌ doi ngga sia bank sa? Fo hela au baliꞌ, na, au hambu baliꞌ bunan mbei, boe o neu!’
ἔδει οὖν σε βαλεῖν τὸ ἀργύριόν μου τοῖς τραπεζίταις, καὶ ἐλθὼν ἐγὼ ἐκομισάμην ἂν τὸ ἐμὸν σὺν τόκῳ.
28 Basa ma, malangga denu dedꞌenun laen ra nae, ‘Haꞌi mala doiꞌ naa ra sia e, fo fee neu dedꞌenuꞌ mana hambu doi bunaꞌ saku limaꞌ naa.
Ἄρατε οὖν ἀπ᾽ αὐτοῦ τὸ τάλαντον, καὶ δότε τῷ ἔχοντι τὰ δέκα τάλαντα.
29 Te atahori mana tao mataꞌ maloleꞌ neu saa fo ana toꞌu ena, dei fo ana hambu naeꞌ lenaꞌ fai. Te atahori fo nda nau tao-mataꞌ neu saa fo ana toꞌu naa sa, dei fo ara haꞌi rala baliꞌ basa se mia e.
Τῷ γὰρ ἔχοντι παντὶ δοθήσεται καὶ περισσευθήσεται· ἀπὸ δὲ τοῦ μὴ ἔχοντος, καὶ ὃ ἔχει ἀρθήσεται ἀπ᾽ αὐτοῦ.
30 Toꞌu mala dedꞌenuꞌ nda mana naꞌena ngguna-bara saa-saa ia. Lea roroso fo nggari e dea neu. Hela e nggae eiei ma doidꞌoso sia mamana maꞌahatuꞌ naa!’”
Καὶ τὸν ἀχρεῖον δοῦλον ἐκβάλετε εἰς τὸ σκότος τὸ ἐξώτερον. Ἐκεῖ ἔσται ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων.
31 Basa ma Yesus olaꞌ nakandoo nae, “Au, Atahori Matetuꞌ ia, dei fo onda baliꞌ uma endiꞌ Ama ngga koasa manaselin, uma o ate mana mia sorga Nara. Basa fo Au endoꞌ sia kadꞌera parenda mana seliꞌ ngga, fo paresaꞌ basa atahori masodꞌa nara.
Ὅταν δὲ ἔλθῃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῇ δόξῃ αὐτοῦ, καὶ πάντες οἱ ἅγιοι ἄγγελοι μετ᾽ αὐτοῦ, τότε καθίσει ἐπὶ θρόνου δόξης αὐτοῦ,
32 Dei fo basa atahori mana rasodꞌa mia raefafoꞌ, rema randaa ro Au. Dei fo Au bingga-banggi se, ona manatadꞌa bingga-banggi bibꞌi lombo no bibꞌi hiek fo dadꞌi nononggoꞌ rua.
καὶ συναχθήσεται ἔμπροσθεν αὐτοῦ πάντα τὰ ἔθνη, καὶ ἀφοριεῖ αὐτοὺς ἀπ᾽ ἀλλήλων, ὥσπερ ὁ ποιμὴν ἀφορίζει τὰ πρόβατα ἀπὸ τῶν ἐρίφων·
33 Atahori mana nasodꞌa tungga Lamatualain hihii-nanaun, Au tao e sia Au bobꞌoa ona ngga. Te laen ra, Au tao se sia bobꞌoa dii ngga.
καὶ στήσει τὰ μὲν πρόβατα ἐκ δεξιῶν αὐτοῦ, τὰ δὲ ἐρίφια ἐξ εὐωνύμων.
34 Leleꞌ naa, Au toꞌu parendaꞌ onaꞌ maneꞌ. Dei fo Au ufadꞌe atahori mana sia bobꞌoa ona ngga ae, ‘Hei ia mana simbo papala-babꞌanggiꞌ mia Au Ama ngga. Ima misiꞌ ume mana nenesadꞌia memaꞌ fee neu nggi eniꞌ a mia fefeun.
Τότε ἐρεῖ ὁ βασιλεὺς τοῖς ἐκ δεξιῶν αὐτοῦ, Δεῦτε, οἱ εὐλογημένοι τοῦ πατρός μου, κληρονομήσατε τὴν ἡτοιμασμένην ὑμῖν βασιλείαν ἀπὸ καταβολῆς κόσμου.
35 Au urolo nggi, huu feꞌesaꞌan leleꞌ Au ndoe, hei mana fee Au ua. Leleꞌ Au uꞌumadꞌa, hei mana fee Au inu. Au uma onaꞌ atahori fuiꞌ, te hei mana simbo Au sia ume mara.
Ἐπείνασα γάρ, καὶ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν· ἐδίψησα, καὶ ἐποτίσατέ με· ξένος ἤμην, καὶ συνηγάγετέ με·
36 Au nda uꞌena bua-loꞌas sa, te hei mana fee Au bua-loꞌas. Au umuhedꞌi, te hei ima tao mataꞌ neu Au. Au sia bui rala, te hei ima seꞌu Au.’
γυμνός, καὶ περιεβάλετέ με· ἠσθένησα, καὶ ἐπεσκέψασθέ με· ἐν φυλακῇ ἤμην, καὶ ἤλθετε πρός με.
37 Rena onaꞌ naa, dei fo atahori rala ndoos sia Au bobꞌoa ona ngga naa, rataa baliꞌ, rae. ‘Papa, ia taꞌo bee ia ena? Papa nae, Papa ndoe, de hai mihao nggo. Papa naꞌamadꞌa, de hai o fee nggo minu.
Τότε ἀποκριθήσονται αὐτῷ οἱ δίκαιοι, λέγοντες, Κύριε, πότε σὲ εἴδομεν πεινῶντα, καὶ ἐθρέψαμεν; Ἢ διψῶντα, καὶ ἐποτίσαμεν;
38 Papa onaꞌ atahori fuiꞌ, de hai simbo nggo misiꞌ hai umem. Papa nda naꞌena bua-baꞌus saa, de hai fee.
Πότε δέ σε εἴδομεν ξένον, καὶ συνηγάγομεν; Ἢ γυμνόν, καὶ περιεβάλομεν;
39 Papa mumuhedꞌi, de hai tao mataꞌ neu nggo. Papa sia bui rala, de hai mii tulu fali nggo. Te eni bees hai tao dalaꞌ onaꞌ naa?’
Πότε δέ σε εἴδομεν ἀσθενῆ, ἢ ἐν φυλακῇ, καὶ ἤλθομεν πρός σε;
40 Dei fo Au utaa se ae, ‘Mimihere Au! Huu leleꞌ hei tao dalaꞌ onaꞌ naa neu Au atahori ngga ra, mae tao fee neu atahori mana tudꞌa-loloeꞌ ra o, na, hei tao fee neu Au ena!’
Καὶ ἀποκριθεὶς ὁ βασιλεὺς ἐρεῖ αὐτοῖς, Ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐφ᾽ ὅσον ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίστων, ἐμοὶ ἐποιήσατε.
41 Boe ma Au ufadꞌe neu atahori mana sia bobꞌoa dii ngga ae, ‘Hee, atahori deꞌulaka ra e! Lamatualain sumba-doon nggi. Dinggoꞌ hela ia! Dei fo Au denu atahori reu piru hendiꞌ nggi misiꞌ ai naraka mana mbila roo-rooꞌ nda mana mateꞌ sa. Huu Lamatualain sadꞌia memaꞌ mamana huku-dokin, fee neu nitu ra, ro malangga monaen. (aiōnios )
Τότε ἐρεῖ καὶ τοῖς ἐξ εὐωνύμων, Πορεύεσθε ἀπ᾽ ἐμοῦ, οἱ κατηραμένοι, εἰς τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον, τὸ ἡτοιμασμένον τῷ διαβόλῳ καὶ τοῖς ἀγγέλοις αὐτοῦ. (aiōnios )
42 Au mbuu hendi nggi, huu leleꞌ Au ndoe, hei nda fee Au ua sa. Leleꞌ Au uꞌumadꞌa, hei nda fee Au inu sa.
Ἐπείνασα γάρ, καὶ οὐκ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν· ἐδίψησα, καὶ οὐκ ἐποτίσατέ με·
43 Au uma onaꞌ atahori fuiꞌ, te ama nda simbo au sia hei umem sa. Au nda uꞌena bua-baꞌus sa, te hei nda fee Au bua-baꞌus sa. Au umuhedꞌi, te ama nda ima taomataꞌ neu Au sa. Au sia bui rala, te hei nda ima tulu-fali Au sa.’
ξένος ἤμην, καὶ οὐ συνηγάγετέ με· γυμνός, καὶ οὐ περιεβάλετέ με· ἀσθενής, καὶ ἐν φυλακῇ, καὶ οὐκ ἐπεσκέψασθέ με.
44 Rena onaꞌ naa, dei fo atahori deꞌulakaꞌ ra rataa rae, ‘Papa, ia taꞌo bee ena ia? Papa nae Papa ndoe, te hai nda fee nanaat sa. Papa naꞌamadꞌa, te hai nda fee nggo minu sa. Papa onaꞌ atahori fuiꞌ, te hai nda simbo sia hai umem sa. Papa nda naꞌena bua-baꞌus sa, te hai nda fee sa. Papa namahedꞌi, te hai nda mii tao-mataꞌ sa. Papa sia bui rala, te hai nda mii tulu-fali sa. Te eni bee se hai tao Papa onaꞌ naa?’
Τότε ἀποκριθήσονται καὶ αὐτοί, λέγοντες, Κύριε, πότε σὲ εἴδομεν πεινῶντα, ἢ διψῶντα, ἢ ξένον, ἢ γυμνόν, ἢ ἀσθενῆ, ἢ ἐν φυλακῇ, καὶ οὐ διηκονήσαμέν σοι;
45 Dei fo Au utaa se ae, ‘Mimihere Au! Te leleꞌ hei nda tulu-fali atahori mana tudꞌa-loloeꞌ ra sa, naa, onaꞌ hei nda tulu-fali Au sa boe.’
Τότε ἀποκριθήσεται αὐτοῖς, λέγων, Ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐφ᾽ ὅσον οὐκ ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἐλαχίστων, οὐδὲ ἐμοὶ ἐποιήσατε.
46 Basa naa ma, atahori deꞌulakaꞌ ra hambu doidꞌoso rakandooꞌ a losa doo nduꞌu doon neu. Te atahori rala ndoos ra hambu masoi-masodꞌaꞌ rakandoo ro Lamatualain losa doo nduꞌu doon neu.” (aiōnios )
Καὶ ἀπελεύσονται οὗτοι εἰς κόλασιν αἰώνιον· οἱ δὲ δίκαιοι εἰς ζωὴν αἰώνιον. (aiōnios )