Mateos 20
1 Basa naa ma, Yesus nanori nae, “Lamatualain totoꞌu parendan, onaꞌ nekendandaaꞌ ia: hambu tenu osiꞌ esa feꞌe fefetu anaꞌ liiꞌ nee te ana lao, neu sangga atahori fo tao ues sia osi anggor na.
Albowiem podobne jest królestwo niebieskie człowiekowi gospodarzowi, który wyszedł bardzo rano najmować robotników do winnicy swojej.
2 Ana hambu atahori mana tao ues, boe ma ara rala haraꞌ esa de tao ues fai sa na, sesebꞌan, doi fulaꞌ esa, tungga felin. Raꞌaheiꞌ basa ma, ana denu se reu tao ues sia osin rala.
A zmówiwszy się z robotnikami z grosza na dzień posłał je do winnicy swojej.
3 Liiꞌ sio fefetun ma, ana lao pasar neu. Sia naa nita atahori hira mana endoꞌ hie-hieꞌ a.
A wyszedłszy o trzeciej godzinie, ujrzał drugich, którzy stali na rynku próżnujący;
4 Boe ma ana nafadꞌe se nae, ‘We aꞌa nggara e! Hei nau tao ues sia au osi ngga, do? Dei fo au bae nggi tungga ndandaan.’ Rena rala taꞌo naa ma, ara raꞌaheiꞌ neuꞌ ena, de reu ue-tao.
I rzekł im: Idźcie i wy do winnicy, a co będzie sprawiedliwego, dam wam.
5 Liiꞌ sanahulu rua reorendun no liiꞌ telu bobꞌon, tenu osiꞌ a lao hela umen, de neu sangga seluꞌ mana tao ues fai.
A oni poszli. Zasię wyszedłszy o szóstej i dziewiątej godzinie, także uczynił.
6 Mbei ma liiꞌ lima bobꞌon, ma tenu osiꞌ a lao fai. Ana mete neu-nema ma, feꞌe hambu atahori mana bakariiꞌ hie-hieꞌ a. Boe ma natane se nae, ‘Taꞌo bee de ama ririi hie-hieꞌ a mia fefetun losa bobꞌon, nda tao saa sa boe?’
Potem o jedenastej godzinie wyszedłszy, znalazł drugie, którzy stali próżnujący, i rzekł im: Przecz tu stoicie cały dzień próżnujący?
7 Atahori naa ra rataa rae, ‘Amaꞌ e! Nda hambu atahori fee hai ue-tataos sa.’ Basa ma, tenu osiꞌ a nae, ‘Mete ma taꞌo naa, naa, ama mii tao ues sia osi ngga leo!’
Rzekli mu: Iż nas nikt nie najął; i rzekł im: Idźcie i wy do winnicy, a co będzie sprawiedliwego, weźmiecie.
8 Losa jam hahae tao ues ma, tenu osiꞌ a noꞌe dedꞌenun de nae, ‘Moꞌe atahori mana tao ues ra, fo bae esa-esaꞌ nggadi nara leo. Mulai mia atahori mana maso tao ues maꞌabꞌuit a losa mana tao ues fefeun.’
A gdy był wieczór, rzekł pan winnicy sprawcy swemu: Zawołaj robotników, a oddaj im zapłatę, począwszy od ostatnich aż do pierwszych.
9 De dedꞌenun noꞌe atahori mana tao ues mia liiꞌ lima bobꞌon. Ana fee se esa na simbo doi fulaꞌ esa.
A gdy przyszli oni, którzy o jedenastej godzinie byli najęci, wziął każdy z nich po groszu.
10 Basa ma, dedꞌenun noꞌe atahori mana tao ues laen ra, losa atahori mana tao ues eniꞌ a liiꞌ nee fefetun. Mana tao ues mia fefetun duꞌa rae, neꞌo sira simbo naeꞌ lena mana tao ues mia liiꞌ lima bobꞌon. Tao-tao te, ara o simbo doi fulaꞌ beꞌe esaꞌ boe.
Przyszedłszy też i pierwsi, mniemali, że więcej wezmą; ale wzięli i oni, każdy z nich, po groszu.
11 Simbo onaꞌ naa ma, ara ramue tenu osiꞌ a rae,
A wziąwszy, szemrali przeciwko gospodarzowi,
12 ‘Aweꞌ! Nda bisa taꞌo ia sa, malangga! Sira mana rema maꞌabuit ra, tao ues akaꞌ liiꞌ esaꞌ a. Te hai mana masoꞌ tao ues eniꞌ a fefetu anan ia, tao ues mitaꞌ mamate mara losa mbusar nandali! Te taꞌo bee de malangga bae hai onaꞌ naa ra boe?’
Mówiąc: Ci ostatni jednę godzinę robili, a uczyniłeś je nam równymi, którzyśmy znosili ciężar dnia i upalenie.
13 Boe ma tenu osiꞌ a nataa neu esa nae, ‘Aꞌa, e! Au nda laka aꞌa sa. Huu aꞌa naꞌaheiꞌ tao ues fai sa naa, eni babꞌaen doi fulaꞌ esa. Tebꞌe, to? Dadꞌi au bꞌae tungga hita oꞌolan, to?
A on odpowiadając rzekł jednemu z nich: Przyjacielu! nie czynię ci krzywdy; azaż się nie z grosza zmówił ze mną?
14 Malole lenaꞌ, aꞌa simbo doi babꞌaem fo baliꞌ leo. Mete ma au ae fee atahori mana rema tao ues raꞌabuit aꞌa naa babꞌaen onaꞌ saa fo au fee aꞌa boe, na, au hihii-nanau ngga.
Weźmij, co twojego jest, a idź; chcę bowiem temu ostatniemu dać jako i tobie.
15 Neꞌo au bisa pake-nggao doi ngga tungga hihii ngga. Taꞌo bee de aꞌa namanasa au huu uꞌena rala maloleꞌ?’
Azaż mi się nie godzi czynić z mojem, co chcę? Czyli oko twoje złośliwe jest, iżem ja jest dobry?
16 Onaꞌ naa boe, leleꞌ Lamatualain dadꞌi Maneꞌ soaꞌ neu atahori ra, Ana bala-bꞌae atahori ra tungga hihii-nanaun. De atahori mana nema naꞌabꞌuit, dei fo ana simbo babꞌanggin onaꞌ atahori mana nema naꞌahuluꞌa boe. Boe ma atahori mana nema naꞌahuluꞌ a, dei fo ana simbo babꞌanggin onaꞌ atahori mana nema naꞌabꞌuit a boe.
Takci będą ostatni pierwszymi, a pierwsi ostatnimi; albowiem wiele jest wezwanych, ale mało wybranych.
17 Basa naa ma, Yesus se lao risiꞌ Yerusalem reu. Sia dalaꞌ taladꞌan, Ana noꞌe ana mana tungga nara mesaꞌ se fo raꞌabꞌue ro E. Dei de nafadꞌe seluꞌ nae,
A wstępując Jezus do Jeruzalemu, wziął z sobą dwanaście uczniów na osobne miejsce w drodze, i rzekł im:
18 “Hei rena, e! Ia naa hita tae Yerusalem teu. Te sia naa ara seo hendi Au, Atahori Matetuꞌ a, neu malangga agama Yahudi ra malangga nara ro meser agama ra. Basa fo ara raꞌetuꞌ hukun risa Au.
Oto wstępujemy do Jeruzalemu, Syn człowieczy będzie wydany przedniejszym kapłanom i nauczonym w Piśmie, i osądzą go na śmierć.
19 Boe ma ara fee Au neu atahori laen nda mana rahine Lamatualain sa. Basa ma ara olaꞌ raꞌamamaeꞌ Au. Ma ara filo ralutu ao ngga. Dei de, ara tao risa Au sia hau ngganggeꞌ a. Memaꞌ tebꞌe Au mate. Te fini esan boe ma Au usodꞌa baliꞌ.”
I wydadzą go poganom na pośmiewanie i na ubiczowanie i na ukrzyżowanie; ale trzeciego dnia zmartwychwstanie.
20 Basa naa ma, Sabadeus saon no ana nara Yakobis no Yohanis reu risiꞌ Yesus. Ma ana sendeꞌ lululanggan ma fee hadꞌa-hormat fo kokoe Yesus.
Tedy przystąpiła do niego matka synów Zebedeuszowych z synami swoimi, kłaniając mu się, i prosząc nieco od niego.
21 Boe ma Yesus natane nae, “Mama, mae parlu saa? Boe ma mama naa nafadꞌe nae, “Taꞌo ia, Amaꞌ! Au oꞌe, mete ma Amaꞌ endoꞌ toꞌu parendaꞌ, na, Amaꞌ soꞌu ana nggara ruꞌa se, fo ara o toꞌu parendaꞌ tungga raꞌabꞌue ro Nggo boe. Au oꞌe fo Amaꞌ muꞌeꞌendo esa neu bobꞌoa onam, ma esa neu bobꞌoa diim.”
A on jej rzekł; Czegóż chcesz? Rzekła mu: Rzecz, aby siedzieli ci dwaj synowie moi, jeden po prawicy twojej a drugi po lewicy w królestwie twojem.
22 Yesus rena ana noꞌe onaꞌ naa ma, nafadꞌe neu Yakobis no Yohanis nae, “Hei nda mihine saa fo ama moꞌeꞌ a sa. Te dei fo Au hambu doidꞌosoꞌ naeꞌ. De taꞌo bee? Seꞌu te hei duꞌa mae hei o bisa lemba doidꞌosoꞌ naa miꞌibꞌue mo Au, do? Ruꞌa se rataa randaa rae, “Hai bisa, Amaꞌ, e!”
Ale Jezus odpowiadając rzekł: Nie wiecie, o co prosicie; możecież pić kielich, który ja będę pił? i chrztem, którym się ja chrzczę, być ochrzczeni? Rzekli mu: Możemy.
23 Basa ma Ana nataa fai nae, “Memaꞌ, dei fo hei o doidꞌoso onaꞌ Au boe. Te dei fo seka mana endoꞌ sia Au bobꞌoa ona ngga no dii ngga, Au nda uꞌetuꞌ naa sa. Lamatualain mana naꞌena hak naꞌetuꞌ naa. Lamatualain naꞌetuꞌ memaꞌ, seka mana endoꞌ sia mamanaꞌ naa ena.”
Tedy im rzekł: Kielichci mój pić będziecie, i chrztem, którym się ja chrzczę, ochrzczeni będziecie; ale siedzieć po prawicy mojej i po lewicy mojej, nie jest moja rzecz dać wam, ale tym, którym jest zgotowano od Ojca mojego.
24 Leleꞌ ana mana tungga ka sanahuluꞌ ra rena ruꞌa se roꞌe taꞌo naa, ma, ramanasa.
A usłyszawszy to oni dziesięciu, rozgniewali się na onych dwóch braci.
25 Te Yesus noꞌe nala basa se, ma nafadꞌe nae, “Taꞌo ia! Hei bubꞌuluꞌ ena, to? Atahori moko-monaen mana toꞌu parendaꞌ ra biasa tuni-ndeni rauinggu nara, de nda tao rala saa sa boe. Ma malangga-malangga mia nusaꞌ fo nda mana rahine Lamatualain sa, ara parenda raꞌalelenaꞌ, de rauinggu nara nda botiꞌ rala langga nara sa.
Ale Jezus zwoławszy ich, rzekł: Wiecie, iż książęta narodów panują nad nimi, a którzy wielcy są, mocy dokazują nad nimi.
26 De ama sudꞌi boe tao taꞌo naa! Mia hei, seka nae dadꞌi atahori moko-monaen, ana musi dadꞌi onaꞌ ate fo mete-seꞌu atahori laen.
Lecz nie tak będzie między wami: ale ktobykolwiek między wami chciał być wielkim, niech będzie sługą waszym.
27 Boe ma seka nau dadꞌi malangga, ana musi tao aon onaꞌ ate.
A ktobykolwiek między wami chciał być pierwszym, niech będzie sługą waszym.
28 Rena, e! Au o onaꞌ naa boe. Au, Atahori Matetuꞌ ia, uma fo mete-seꞌu atahori. Au nda uma fo atahori mete-seꞌu Au sa. Huu Au uma fee masodꞌa ngga teme-teme, fo tefa-soi neu atahori hetar sala-kilu nara.”
Jako i Syn człowieczy nie przyszedł, aby mu służono, ale aby służył, i aby dał duszę swą na okup za wielu.
29 Basa naa ma, Yesus see lao rakandoo. Leleꞌ ara lao hela kota Yeriko, hambu atahori hetar tungga se boe.
A gdy oni wychodzili z Jerycha, szedł za nim wielki lud.
30 Sia naa, atahori pokeꞌ rua endoꞌ sia dalaꞌ suun. Leleꞌ ara rena rae, mana tungga naa, naeni Yesus mia Nasaret, ma ara randu, rahereꞌ rae, “Papa! Daud tititi-nononosin, e! Hai mihani Papa doon seli ena! Kasian hai dei!”
A oto dwaj ślepi, siedzący przy drodze, usłyszawszy, iż Jezus przechodził, zawołali, mówiąc: Zmiłuj się nad nami, Panie, synu Dawidowy!
31 Rena ara rameli raꞌo naa, ma atahori raꞌanggee rae, “Hee! Ama nenee!” Te ara bau rameli rahereꞌ lenaꞌ fai rae, “Papa, e! Daud tititi-nononosin, e! Kasian hai dei!”
Ale on lud gromił ich, aby milczeli; lecz oni tem więcej wołali, mówiąc: Zmiłuj się nad nami, Panie, synu Dawidowy!
32 Leleꞌ Ana rena raꞌo naa, ma Ana nambariiꞌ de natane se nae, “Hei nau Au tao saa fee nggi?”
A zastanowiwszy się Jezus, zawołał ich i rzekł: Cóż chcecie, abym wam uczynił?
33 Ara rataa rae, “Papa, e! Tulun fo hai mete mita dei!”
Rzekli mu: Panie! aby były otworzone oczy nasze.
34 Rena ara olaꞌ taꞌo naa, ma Ana kasian se. De Ana nggama mata nara, ma ara mete rita neuꞌ ena boe. Basa naa ma, ara lao tungga E.
A użaliwszy się ich Jezus, dotknął się oczu ich, a zaraz przejrzały oczy ich; i szli za nim.
