Mateos 18
1 Leleꞌ naa, Yesus ana mana tungga nara reu ratane mbali E rae, “Amaꞌ! Seka monaeꞌ lenaꞌ mia basa Lamatualain atahori nara?”
Ἐν ἐκείνῃ τῇ ὥρᾳ προσῆλθον οἱ μαθηταὶ τῷ Ἰησοῦ λέγοντες, Τίς ἄρα μείζων ἐστὶν ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν;
2 Boe ma Yesus noꞌe nala anadꞌikiꞌ sa, de naririi e neu taladꞌa nara.
καὶ προσκαλεσάμενος παιδίον ἔστησεν αὐτὸ ἐν μέσῳ αὐτῶν
3 Basa ma Ana olaꞌ nae, “Rena malolole! Atahori mana nau masoꞌ dadꞌi Lamatuaꞌ atahorin, ana musi ubꞌa dudꞌuꞌan dei, fo dadꞌi onaꞌ anadꞌikiꞌ nda mana nahine soꞌu-soꞌuꞌ aon sa.
καὶ εἶπεν, Ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐὰν μὴ στραφῆτε καὶ γένησθε ὡς τὰ παιδία, οὐ μὴ εἰσέλθητε εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν.
4 Huu atahori mana maloe-madꞌae ralaꞌ onaꞌ anadꞌikiꞌ ia, eni atahori monaeꞌ lenaꞌ sia Lamatuaꞌ matan.
ὅστις οὖν ταπεινώσει ἑαυτὸν ὡς τὸ παιδίον τοῦτο, οὗτός ἐστιν ὁ μείζων ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν.
5 Boe ma atahori mana simbo atahori anak onaꞌ anadꞌikiꞌ ia, huu namahere neu Au, na, atahori naa simbo Au ena.”
καὶ ὃς ἂν δέξηται ἓν παιδίον τοιοῦτον ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου, ἐμὲ δέχεται·
6 Basa ma Yesus nafadꞌe se fai nae, “Mete ma hambu atahori tao anadꞌikiꞌ esa tungga dala salaꞌ, losa ana nda namahere Au sa ena, na besa-bꞌesa, o! Malole lenaꞌ atahori paꞌa fatu monaeꞌ sa, neu boton, fo neꞌetetenaꞌ e tasi rala neu.
ὃς δ᾽ ἂν σκανδαλίσῃ ἕνα τῶν μικρῶν τούτων τῶν πιστευόντων εἰς ἐμέ, συμφέρει αὐτῷ ἵνα κρεμασθῇ μύλος ὀνικὸς περὶ τὸν τράχηλον αὐτοῦ, καὶ καταποντισθῇ ἐν τῷ πελάγει τῆς θαλάσσης.
7 Raefafoꞌ ia memaꞌ mamana deꞌulakaꞌ, huu hambu dalaꞌ hetar mana tao atahori tudꞌa salaꞌ rala reu. Te atahori mana hambu sosoeꞌ seli, naeni atahori mana tao atahori laen tudꞌa salaꞌ.
Οὐαὶ τῷ κόσμῳ ἀπὸ τῶν σκανδάλων· ἀνάγκη γὰρ ἐλθεῖν τὰ σκάνδαλα, πλὴν οὐαὶ τῷ ἀνθρώπῳ δι᾽ οὗ τὸ σκάνδαλον ἔρχεται.
8 Mete ma tao salaꞌ mendiꞌ limam, do, eim, na, nggero hendi e! Huu malole lenaꞌ sorga muu mendiꞌ a limam seri, do, eim seri, afiꞌ losa ara nggari nggo misiꞌ ai naraka rala muu mo limam ma eim ruꞌa se. (aiōnios g166)
εἰ δὲ ἡ χείρ σου ἢ ὁ πούς σου σκανδαλίζει σε, ἔκκοψον αὐτὸν καὶ βάλε ἀπὸ σοῦ· καλόν σοί ἐστιν εἰσελθεῖν εἰς τὴν ζωὴν χωλὸν ἢ κυλλόν, ἢ δύο χεῖρας ἢ δύο πόδας ἔχοντα βληθῆναι εἰς τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον. (aiōnios g166)
9 Mete ma, tao salaꞌ mendiꞌ matam, na edꞌo hendi e! Huu malole lenaꞌ masoꞌ sorga muu mo matam esaꞌ a, afiꞌ losa ara nggari nggo misiꞌ ai naraka muu mo matam ruꞌa se.” (Geenna g1067)
καὶ εἰ ὁ ὀφθαλμός σου σκανδαλίζει σε, ἔξελε αὐτὸν καὶ βάλε ἀπὸ σοῦ· καλόν σοί ἐστιν μονόφθαλμον εἰς τὴν ζωὴν εἰσελθεῖν, ἢ δύο ὀφθαλμοὺς ἔχοντα βληθῆναι εἰς τὴν γέενναν τοῦ πυρός. (Geenna g1067)
10 Yesus olaꞌ fai nae, “Besa-bꞌesa, o! Afiꞌ losa hei miloe-midꞌae anadꞌikiꞌ onaꞌ ia. Huu Lamatuaꞌ aten mana sia sorga ranea se. Ma ate naa ra sudꞌi a reu fain sa, fo rafadꞌe soꞌal atahori ia ra dala nara neu Lamatualain mana sia sorga.
Ὁρᾶτε μὴ καταφρονήσητε ἑνὸς τῶν μικρῶν τούτων· λέγω γὰρ ὑμῖν ὅτι οἱ ἄγγελοι αὐτῶν ἐν οὐρανοῖς διὰ παντὸς βλέπουσιν τὸ πρόσωπον τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς.
11 Ama duꞌa malolole, te Au ae fee nekendandaaꞌ taꞌo ia: hambu atahori sa bibꞌi lombon natun esa. Faiꞌ sa ma, hambu bibꞌi lombo sa lao leli, tunggaꞌ a dalan. Naa, ama duꞌa mae manatadꞌa a musi tao saa? Neꞌo Ana lao hela bibꞌi lombon ka 99 nara sia leteꞌ fo neu sangga bibꞌi lombo ka esaꞌ mana mopoꞌ naa. Mete ma ana hambu baliꞌ ena, na ana namahoꞌo mete bibꞌi lombo ka esaꞌ fo ana nita baliꞌ naa lena mia bibꞌi lombo ka 99 fo nda mana mopoꞌ ra sa. [Au, Atahori Matetuꞌ ia, uma fo ae fee masodꞌaꞌ neu atahori mana lao leliꞌ mia dala ndo-tetuꞌ a.]
Τί ὑμῖν δοκεῖ; ἐὰν γένηταί τινι ἀνθρώπῳ ἑκατὸν πρόβατα καὶ πλανηθῇ ἓν ἐξ αὐτῶν, οὐχὶ ἀφήσει τὰ ἐνενήκοντα ἐννέα ἐπὶ τὰ ὄρη, καὶ πορευθεὶς ζητεῖ τὸ πλανώμενον;
καὶ ἐὰν γένηται εὑρεῖν αὐτό, ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ὅτι χαίρει ἐπ᾽ αὐτῷ μᾶλλον, ἢ ἐπὶ τοῖς ἐνενήκοντα ἐννέα τοῖς μὴ πεπλανημένοις.
14 Dadꞌi mae akaꞌ anadꞌikiꞌ sa mopo o, Au Ama ngga sia sorga nda namahoꞌo sa.”
οὕτως οὐκ ἔστιν θέλημα ἔμπροσθεν τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς, ἵνα ἀπόληται ἓν τῶν μικρῶν τούτων.
15 Yesus olaꞌ fai nae, “Mete ma toronoom atahori mamahereꞌ ra tao salaꞌ neu nggo, na, musi muu mundaa mo e. Mete ma akaꞌ ruꞌa nggi, dei fo feꞌe mufadꞌe salan. Mete ma ana rena oꞌolam, na, hei ruꞌa nggi malole baliꞌ ena.
Ἐὰν δὲ ἁμαρτήσῃ εἰς σὲ ὁ ἀδελφός σου, ὕπαγε ἔλεγξον αὐτὸν μεταξὺ σοῦ καὶ αὐτοῦ μόνου. ἐάν σου ἀκούσῃ, ἐκέρδησας τὸν ἀδελφόν σου·
16 Te mete ma ana nda nau rena nggo sa, na, muu moꞌe mala nonoom atahori esa do rua fo mimiloloꞌ mii. Mii mindaa mo atahori naa, fo olaꞌ mo e fai. Huu sia Lamatuaꞌ susura Meumaren nenesuraꞌ oi, ‘Sia dedꞌeat esa, musi hambu sakasii rua do telu mana olaꞌ ona esaꞌ, dei fo feꞌe na simbo dedꞌea-oꞌola nara.’
ἐὰν δὲ μὴ ἀκούσῃ, παράλαβε μετὰ σοῦ ἔτι ἕνα ἢ δύο, ἵνα ἐπὶ στόματος δύο μαρτύρων ἢ τριῶν σταθῇ πᾶν ῥῆμα·
17 Te mete ma ana nda feꞌe nau rena oꞌola mara sa, na, mii mifadꞌe jamaꞌat. Mete ma ana o nda feꞌe nau simbo no maloleꞌ jamaꞌat ra oꞌolan, sa, na, duꞌa mae ana onaꞌ atahori nda feꞌe nahine Lamatuaꞌ sa. Mete ma hokoꞌ, duꞌa mae deꞌulakan onaꞌ mana edꞌa bꞌea ra.
ἐὰν δὲ παρακούσῃ αὐτῶν, εἰπὲ τῇ ἐκκλησίᾳ· ἐὰν δὲ καὶ τῆς ἐκκλησίας παρακούσῃ, ἔστω σοὶ ὥσπερ ὁ ἐθνικὸς καὶ ὁ τελώνης.
18 Misinedꞌa malolole Au oꞌola ngga ia, e! Saa fo hei ena-ai sia raefafoꞌ ia, naa Lamatuaꞌ ena-ai sia sorga ena. Ma saa fo hei fee isin sia raefafoꞌ ia, naa Lamatuaꞌ fee isin sia sorga ena boe.
ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ὅσα ἂν δήσητε ἐπὶ τῆς γῆς, ἔσται δεδεμένα ἐν [τῷ] οὐρανῷ· καὶ ὅσα ἐὰν λύσητε ἐπὶ τῆς γῆς, ἔσται λελυμένα ἐν [τῷ] οὐρανῷ.
19 Ma Au ufadꞌe seluꞌ ae, mete ma hambu atahori rua sia hei hule-oꞌe no ralaꞌ esa, dei fo Au Ama ngga sia sorga fee se saa fo ara roꞌeꞌ a.
Πάλιν ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ἐὰν δύο συμφωνήσωσιν ἐξ ὑμῶν ἐπὶ τῆς γῆς περὶ παντὸς πράγματος οὗ ἐὰν αἰτήσωνται, γενήσεται αὐτοῖς παρὰ τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς.
20 Mete ma hambu atahori rua do telu raꞌabꞌue fo hule-oꞌe reu esa, huu sira, Au atahori nggara, na, Au o sia taladꞌa nara boe.”
οὗ γάρ εἰσιν δύο ἢ τρεῖς συνηγμένοι εἰς τὸ ἐμὸν ὄνομα, ἐκεῖ εἰμι ἐν μέσῳ αὐτῶν.
21 Basa naa ma, Petrus nema natane Yesus nae, “Papa, au ae utane mbei. Mete ma toronoo ngga atahori mamahereꞌ tao salaꞌ nasafafali mbali au, na, au musi fee ambon neu e lao hira? Lao hitu, do?”
Τότε προσελθὼν ὁ Πέτρος εἶπεν αὐτῷ, Κύριε, ποσάκις ἁμαρτήσει εἰς ἐμὲ ὁ ἀδελφός μου καὶ ἀφήσω αὐτῷ; ἕως ἑπτάκις;
22 Boe ma Yesus nataa nae, “Hokoꞌ! Musi fee ambon neu e losa hitu lao hitu nulu, losa nda bisa ito reken mala sa ena.
λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς, Οὐ λέγω σοι, ἕως ἑπτάκις, ἀλλὰ ἕως ἑβδομηκοντάκις ἑπτά.
23 Ama musi tao tungga taꞌo naa, huu Lamatualain onaꞌ maneꞌ esa mana ito-reken pagau nara huta-buku nara.
διὰ τοῦτο ὡμοιώθη ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἀνθρώπῳ βασιλεῖ, ὃς ἠθέλησεν συνᾶραι λόγον μετὰ τῶν δούλων αὐτοῦ.
24 Leleꞌ Ana ito-reken ma, ana denu atahorin esa neu noꞌe pagawen esa mana nahuta doiꞌ mbali e, losa juta-juta.
ἀρξαμένου δὲ αὐτοῦ συναίρειν, προσήχθη αὐτῷ εἷς ὀφειλέτης μυρίων ταλάντων.
25 Te pagawe a nda bae nala huta-bukun sa. Dadꞌi maneꞌ a parenda nae, ‘Mii seo atahori ia no basa sao ana nara, fo ara dadꞌi ate. Boe ma seo mibasaꞌ hata-heto nara, fo bae neu huta-buku nara.’
μὴ ἔχοντος δὲ αὐτοῦ ἀποδοῦναι, ἐκέλευσεν αὐτὸν ὁ κύριος πραθῆναι, καὶ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ καὶ τὰ τέκνα, καὶ πάντα ὅσα ἔχει, καὶ ἀποδοθῆναι.
26 Rena taꞌo naa, ma pagawe naa naloe aon de sendeꞌ lululanggan neu maneꞌ a matan, de kokoe e nae, ‘Aduu! Amaꞌ, e! Ama maneꞌ tulun fee fai mbei neu au dei do! Dei fo au fee baliꞌ basa huta nggara.’
πεσὼν οὖν ὁ δοῦλος προσεκύνει αὐτῷ λέγων, Μακροθύμησον ἐπ᾽ ἐμέ, καὶ πάντα ἀποδώσω σοι.
27 Maneꞌ a rena nala onaꞌ naa ma, ana kasian e. Boe ma ana nggaris memaꞌ hendi basa pagau naa huta nara. Boe ma ana mboꞌi hendi pagawe naa.
σπλαγχνισθεὶς δὲ ὁ κύριος τοῦ δούλου ἐκείνου ἀπέλυσεν αὐτόν, καὶ τὸ δάνειον ἀφῆκεν αὐτῷ.
28 Te leleꞌ pagawe naa dea neu, ma nandaa no nonoon esa nahuta e doiꞌ mbei. Boe ma ana toꞌu nala nonoon, de mese nggara boten ma bua e nae, ‘Weh! Faiꞌ ia bae huta ma leo!’
ἐξελθὼν δὲ ὁ δοῦλος ἐκεῖνος εὗρεν ἕνα τῶν συνδούλων αὐτοῦ, ὃς ὤφειλεν αὐτῷ ἑκατὸν δηνάρια, καὶ κρατήσας αὐτὸν ἔπνιγεν λέγων, Ἀπόδος εἴ τι ὀφείλεις.
29 Nonoon rena nala onaꞌ naa ma, ana naloe aon fo sendeꞌ lululanggan de kokoe e nae, ‘Aduu! toronooꞌ, e! Tulun fee fai mbei nema au dei! Dei fo au bae huta ngga.’
πεσὼν οὖν ὁ σύνδουλος αὐτοῦ παρεκάλει αὐτὸν λέγων, Μακροθύμησον ἐπ᾽ ἐμέ, καὶ ἀποδώσω σοι.
30 Te pagawe naa nae, ‘Nda bisa sa! Akaꞌ faiꞌ ia musi bae!’ Basa ma ana nendi nonoon bui rala neu, losa ana bae nabasaꞌ hutan.
ὁ δὲ οὐκ ἤθελεν, ἀλλὰ ἀπελθὼν ἔβαλεν αὐτὸν εἰς φυλακήν, ἕως ἀποδῷ τὸ ὀφειλόμενον.
31 Leleꞌ maneꞌ a pagawe laen nara rita saa fo manadadꞌiꞌ naa, ma rala nara susa. De basa ma reu rafadꞌe neu maneꞌ a.
ἰδόντες οὖν οἱ σύνδουλοι αὐτοῦ τὰ γενόμενα ἐλυπήθησαν σφόδρα· καὶ ἐλθόντες διεσάφησαν τῷ κυρίῳ ἑαυτῶν πάντα τὰ γενόμενα.
32 Maneꞌ a rena nala onaꞌ naa ma, ana noꞌe pagawe naa, de olaꞌ nae, ‘Hee, atahori deꞌulakaꞌ! Huu moꞌe Au kasian nggo, naa de au nggaris hendi basa huta-buku mara.
τότε προσκαλεσάμενος αὐτὸν ὁ κύριος αὐτοῦ λέγει αὐτῷ, Δοῦλε πονηρέ, πᾶσαν τὴν ὀφειλὴν ἐκείνην ἀφῆκά σοι, ἐπεὶ παρεκάλεσάς με·
33 Te taꞌo bee de nda muꞌena kasian neu nonoom sa, onaꞌ au kasian neu nggo ena to?’
οὐκ ἔδει καὶ σὲ ἐλεῆσαι τὸν σύνδουλόν σου, ὡς κἀγὼ σὲ ἠλέησα;
34 Maneꞌ a namue, losa ana denu atahori tao e bꞌui rala neu, fo ara poko-paru e, losa ana bae nabasaꞌ huta-buku nara.”
καὶ ὀργισθεὶς ὁ κύριος αὐτοῦ παρέδωκεν αὐτὸν τοῖς βασανισταῖς, ἕως οὗ ἀποδῷ πᾶν τὸ ὀφειλόμενον.
35 Boe ma Yesus nateꞌe dudꞌuit na, ma nafadꞌe nae, “Naa, Au Ama ngga sia sorga boe o ito-reken onaꞌ naa boe. Dei fo Ana hukun nggi, mete ma ama nda liliiꞌ tebꞌe-tebꞌe hendiꞌ hei toronoo atahori mamahere mara sala-kilu nara sa.”
Οὕτως καὶ ὁ πατήρ μου ὁ οὐράνιος ποιήσει ὑμῖν, ἐὰν μὴ ἀφῆτε ἕκαστος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ ἀπὸ τῶν καρδιῶν ὑμῶν.
