Markus 4
1 Lao esa, Yesus se reu seluꞌ sia dano Galilea. Atahori naeꞌ rema heo rala E. Basa ma Ana hene neu endoꞌ nisiꞌ ofaꞌ sa ata mana nafuꞌ sia naa, de nanori. Basa atahori mana sia madꞌaꞌ ata ra, rena E.
Καὶ πάλιν ἤρξατο διδάσκειν παρὰ τὴν θάλασσαν. Καὶ συνήχθη πρὸς αὐτὸν ὄχλος πολύς, ὥστε αὐτὸν ἐμβάντα εἰς τὸ πλοῖον καθῆσθαι ἐν τῇ θαλάσσῃ· καὶ πᾶς ὁ ὄχλος πρὸς τὴν θάλασσαν ἐπὶ τῆς γῆς ἦν.
2 Ana nanori naeꞌ neu se nendiꞌ nekendandaaꞌ nae,
Καὶ ἐδίδασκεν αὐτοὺς ἐν παραβολαῖς πολλά, καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς ἐν τῇ διδαχῇ αὐτοῦ,
3 “Rena matalolole! Atahori sa neu nggari fini sia osi na.
Ἀκούετε· ἰδού, ἐξῆλθεν ὁ σπείρων τοῦ σπεῖραι.
4 Fini naa ra, ruma tudꞌa sia dala ata. De mbuiꞌ ra rema bito hendi basa fini ra.
Καὶ ἐγένετο ἐν τῷ σπείρειν, ὃ μὲν ἔπεσε παρὰ τὴν ὁδόν, καὶ ἦλθε τὰ πετεινὰ καὶ κατέφαγεν αὐτό.
5 Fini ruma tudꞌa sia rae fatu-fatuꞌ. Ara mori halalai, te huu rae a niꞌis,
Ἄλλο δὲ ἔπεσεν ἐπὶ τὸ πετρῶδες, ὅπου οὐκ εἶχε γῆν πολλήν· καὶ εὐθέως ἐξανέτειλε, διὰ τὸ μὴ ἔχειν βάθος γῆς·
6 relo a botiꞌ boe, numbuꞌ naa ra male meto hendi se. Huu oka nara nda masoꞌ losa rala sa.
ἡλίου δὲ ἀνατείλαντος ἐκαυματίσθη, καὶ διὰ τὸ μὴ ἔχειν ῥίζαν ἐξηράνθη.
7 Fini ruma tudꞌa sia unu hau anaꞌ. Boe ma unu hau anaꞌ a hapi nisa numbuꞌ naa ra, de nda bisa mori sa.
Καὶ ἄλλο ἔπεσεν εἰς τὰς ἀκάνθας, καὶ ἀνέβησαν αἱ ἄκανθαι, καὶ συνέπνιξαν αὐτό, καὶ καρπὸν οὐκ ἔδωκε.
8 Fini ruma tudꞌa sia rae isiꞌ a. De ranumbu, raꞌamoko, rabuna, no rabꞌoa. Ruma rabꞌoa telu nulu, ruma nee nulu, ma ruma losa natun esa.
Καὶ ἄλλο ἔπεσεν εἰς τὴν γῆν τὴν καλήν· καὶ ἐδίδου καρπὸν ἀναβαίνοντα καὶ αὐξάνοντα, καὶ ἔφερεν ἐν τριάκοντα, καὶ ἐν ἑξήκοντα, καὶ ἐν ἑκατόν.
9 Se mandikiꞌ, rena matalolole!’
Καὶ ἔλεγεν, Ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν ἀκουέτω.
10 Leleꞌ Yesus mesaꞌ ne, mana tungga kasanahulu ruaꞌ ra, ro atahori laen baꞌubꞌe mana rena basa Eni nenori na, ara rema randaa ro E. Ara roꞌe Eni nafadꞌe nekendandaaꞌ naa sosoa na.
Ὅτε δὲ ἐγένετο καταμόνας, ἠρώτησαν αὐτὸν οἱ περὶ αὐτὸν σὺν τοῖς δώδεκα τὴν παραβολήν.
11 Boe ma Yesus nataa nae, ‘Huu hei mae mihine tebꞌe-tebꞌeꞌ Lamatualain parenda na, de Au ufadꞌe memaꞌ nekendandaaꞌ naa sosoa na. Te mete ma atahori laen naa, Au unori noꞌ a nekendandaaꞌ.
Καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς, Ὑμῖν δέδοται γνῶναι τὸ μυστήριον τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ· ἐκείνοις δὲ τοῖς ἔξω, ἐν παραβολαῖς τὰ πάντα γίνεται·
12 Te mia dalahulu na Lamatualain mana dui-bꞌengga nara suraꞌ hela atahori naa ra hadꞌaꞌ nara rae, ‘Sira rita ena, te nda nau rahine sa. Sira rena ena, te nda nau bubꞌuluꞌ sa. Hela fo afiꞌ ramahere Lamatualain, fo Lamatualain afiꞌ parlu fee ambon neu sala nara.”
ἵνα βλέποντες βλέπωσι, καὶ μὴ ἴδωσι· καὶ ἀκούοντες ἀκούωσι, καὶ μὴ συνιῶσι· μήποτε ἐπιστρέψωσι, καὶ ἀφεθῇ αὐτοῖς τὰ ἁμαρτήματα.
13 Basa naa boe, Yesus nafadꞌe se nekendandaaꞌ naa sosoa na nae, “Wei! Mete ma hei nda feꞌe mihine nekendandaaꞌ ia sosoa na sa, taꞌo bee fo hei bisa mihine nekendandaaꞌ laen sosoa na?
Καὶ λέγει αὐτοῖς, Οὐκ οἴδατε τὴν παραβολὴν ταύτην; Καὶ πῶς πάσας τὰς παραβολὰς γνώσεσθε;
14 De eni sosoa na, taꞌo ia: Atahori mana nggari fini naa, eni onaꞌ a atahori mana dui-bꞌengga Lamatualain Hara-lii na.
Ὁ σπείρων τὸν λόγον σπείρει.
15 Fini mana tudꞌa sia dalaꞌ ata losa mbuiꞌ ra bito hendi, onaꞌ atahori mana rena Lamatualain hara-lii na. Te nda doo saꞌ ma, malanga nitu ra nema de haꞌi nendi hara-lii naa mia atahori naa rala na.
Οὗτοι δέ εἰσιν οἱ παρὰ τὴν ὁδόν, ὅπου σπείρεται ὁ λόγος, καὶ ὅταν ἀκούσωσιν, εὐθέως ἔρχεται ὁ Σατανᾶς καὶ αἴρει τὸν λόγον τὸν ἐσπαρμένον ἐν ταῖς καρδίαις αὐτῶν.
16 Fini mana tudꞌa sia rae fafatuꞌ naa, onaꞌ atahori mana rena ma simbo nala hara-lii naa no rala nemehoꞌot.
Καὶ οὗτοί εἰσιν ὁμοίως οἱ ἐπὶ τὰ πετρώδη σπειρόμενοι, οἵ, ὅταν ἀκούσωσι τὸν λόγον, εὐθέως μετὰ χαρᾶς λαμβάνουσιν αὐτόν,
17 Te hara-lii naa nda naꞌoka sa. Naa de ana nda nenembedꞌa dooꞌ sia atahori rala na sa. Mete ma atahori laen naꞌasususaꞌ e, ana mboꞌi hendi e neuꞌ ena.
καὶ οὐκ ἔχουσι ῥίζαν ἐν ἑαυτοῖς, ἀλλὰ πρόσκαιροί εἰσιν· εἶτα γενομένης θλίψεως ἢ διωγμοῦ διὰ τὸν λόγον, εὐθέως σκανδαλίζονται.
18 Fini mana tudꞌa sia unu hau anaꞌ a, onaꞌ atahori mana rena nala hara-lii naa.
Καὶ οὗτοί εἰσιν οἱ εἰς τὰς ἀκάνθας σπειρόμενοι, οἱ τὸν λόγον ἀκούοντες,
19 Te ana akaꞌ tasibꞌu no tataos mataꞌ-mataꞌ, fo namasuꞌi. Tataos naa ra seti hendi hara-lii mia rala na, de nda nendi papakeꞌ sa. (aiōn g165)
καὶ αἱ μέριμναι τοῦ αἰῶνος τούτου, καὶ ἡ ἀπάτη τοῦ πλούτου, καὶ αἱ περὶ τὰ λοιπὰ ἐπιθυμίαι εἰσπορευόμεναι συμπνίγουσι τὸν λόγον, καὶ ἄκαρπος γίνεται. (aiōn g165)
20 Fini mana tudꞌa sia rae isiꞌ a, onaꞌ a atahori mana rena no simbo nala hara-lii naa, ma tungga Lamatuaꞌ hihii na. Ana tao saa-saa akaꞌ maloleꞌ, onaꞌ a fini mana maboaꞌ. Hambu ruma boaꞌ telunulu, ruma neenulu, ma ruma losa natun esa.”
Καὶ οὗτοί εἰσιν οἱ ἐπὶ τὴν γῆν τὴν καλὴν σπαρέντες, οἵτινες ἀκούουσι τὸν λόγον, καὶ παραδέχονται, καὶ καρποφοροῦσιν, ἐν τριάκοντα, καὶ ἐν ἑξήκοντα, καὶ ἐν ἑκατόν.
21 Yesus olaꞌ nakandoo mia ofaꞌ ata. Ana fee seluꞌ nekendandaaꞌ esa nae, “Taꞌo bee! Atahori pake lambu, basa ma tatana sia boa rala? Do mbedꞌa e sia mamana susungguꞌ a raeꞌ? Hokoꞌ, to? Mete ma tao taꞌo naa, nda manggareloꞌ saꞌ ena. Atahori musi tao lambu neu mamana naruꞌ fo manggareloꞌ.
Καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς, Μήτι ὁ λύχνος ἔρχεται ἵνα ὑπὸ τὸν μόδιον τεθῇ ἢ ὑπὸ τὴν κλίνην; Οὐχ ἵνα ἐπὶ τὴν λυχνίαν ἐπιτεθῇ;
22 De saa fo maꞌafuniꞌ aleꞌ ia, dei fo nene nitaꞌ. Saa fo atahori nda rahine aleꞌ ia sa, dei fo rahine.
Οὐ γάρ ἐστί τι κρυπτόν, ὃ ἐὰν μὴ φανερωθῇ· οὐδὲ ἐγένετο ἀπόκρυφον, ἀλλ᾽ ἵνα εἰς φανερὸν ἔλθῃ.
23 Seka mandikiꞌ, rena matalolole.”
Εἴ τις ἔχει ὦτα ἀκούειν ἀκουέτω.
24 Basa ma Ana olaꞌ seluꞌ nae, “Dꞌua matalolole Au nenori ngga ia! Mete ma hei uku atahori laen tatao na, atahori o uku hei tataꞌo ma onaꞌ naa boe. Lamatualain o uku hei tatao ma boe. Te Eni uꞌuku na, bera na lenaꞌ.
Καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς, Βλέπετε τί ἀκούετε. Ἐν ᾧ μέτρῳ μετρεῖτε μετρηθήσεται ὑμῖν, καὶ προστεθήσεται ὑμῖν τοῖς ἀκούουσιν.
25 Atahori mana rae sangga Lamatualain hihii-nanau na, ana tamba mahine. Te atahori mana nda nau fadꞌuli Lamatualain hihii-nanau na sa, ana tamba namanggoa.
Ὃς γὰρ ἂν ἔχῃ, δοθήσεται αὐτῷ· καὶ ὃς οὐκ ἔχει, καὶ ὃ ἔχει ἀρθήσεται ἀπ᾽ αὐτοῦ.
26 Basa naa ma Yesus olaꞌ seluꞌ nae, “Lamatualain nusaꞌ-namo na onaꞌ a fini fo atahori nggari sia osi na.
Καὶ ἔλεγεν, Οὕτως ἐστὶν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ὡς ἐὰν ἄνθρωπος βάλῃ τὸν σπόρον ἐπὶ τῆς γῆς,
27 Mae atahori naa baliꞌ, sungguꞌ-fela, nda nasanedꞌa fini naa sa ena, te fini naa nanumbu ma naꞌamoko nakandooꞌ a.
καὶ καθεύδῃ καὶ ἐγείρηται νύκτα καὶ ἡμέραν, καὶ ὁ σπόρος βλαστάνῃ καὶ μηκύνηται ὡς οὐκ οἶδεν αὐτός.
28 Fini naa nasodꞌa ao na sia rae a, de nadana, nabuna, losa naisi.
Αὐτομάτη γὰρ ἡ γῆ καρποφορεῖ, πρῶτον χόρτον, εἶτα στάχυν, εἶτα πλήρη σῖτον ἐν τῷ στάχυϊ.
29 Mete ma namatasa na, tenu osiꞌ a nahineꞌ a nema oruꞌ. Lamatualain nusaꞌ-namo na onaꞌ a naa boe. Basa naa ra, Lamatualain mana tao, nda atahori mana tao sa.”
Ὅταν δὲ παραδῷ ὁ καρπός, εὐθέως ἀποστέλλει τὸ δρέπανον, ὅτι παρέστηκεν ὁ θερισμός.
30 Basa naa ma, Yesus olaꞌ seluꞌ nae, “Au fee seluꞌ nekendandaaꞌ esa fo hei mihine Lamatualain atahori nara. Fefeu na hidꞌaꞌ a, te bau dooꞌ, sira bau ramaheta.
Καὶ ἔλεγε, Τίνι ὁμοιώσωμεν τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ; Ἢ ἐν ποίᾳ παραβολῇ παραβάλωμεν αὐτήν;
31 Fefeu na, sira onaꞌ a deke anahikiꞌ.
Ὡς κόκκον σινάπεως, ὅς, ὅταν σπαρῇ ἐπὶ τῆς γῆς, μικρότερος πάντων τῶν σπερμάτων ἐστὶ τῶν ἐπὶ τῆς γῆς·
32 Mete ma sela tala e naa, ana nasodꞌa dadꞌi hau huu ineꞌ. Mbui ra rema sangga mafoꞌ fo randuna sia ataꞌ.”
καὶ ὅταν σπαρῇ, ἀναβαίνει, καὶ γίνεται πάντων τῶν λαχάνων μείζων, καὶ ποιεῖ κλάδους μεγάλους, ὥστε δύνασθαι ὑπὸ τὴν σκιὰν αὐτοῦ τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ κατασκηνοῦν.
33 Taꞌo naa Yesus nanori se, nandaa no sisimbo nara.
Καὶ τοιαύταις παραβολαῖς πολλαῖς ἐλάλει αὐτοῖς τὸν λόγον, καθὼς ἐδύναντο ἀκούειν·
34 Mete ma nanori atahori naeꞌ, ana pakeꞌ a nekendandaaꞌ. Te mete ma no mana tungga nara, Ana nafadꞌe nekendandaaꞌ no sosoa na.
χωρὶς δὲ παραβολῆς οὐκ ἐλάλει αὐτοῖς· κατ᾽ ἰδίαν δὲ τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ ἐπέλυε πάντα.
35 Bobꞌo naa, Yesus feꞌe sia ofaꞌ ataꞌ. De Ana noꞌe mana tungga nara nae, “Ima tisiꞌ seriꞌ naa.”
Καὶ λέγει αὐτοῖς ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ, ὀψίας γενομένης, Διέλθωμεν εἰς τὸ πέραν.
36 Basa ma ara sae ofaꞌ ro Yesus. De ara lea laa lao hela atahori ra sia naa. Te ruma sae tungga ofaꞌ laen.
Καὶ ἀφέντες τὸν ὄχλον, παραλαμβάνουσιν αὐτὸν ὡς ἦν ἐν τῷ πλοίῳ. Καὶ ἄλλα δὲ πλοιάρια ἦν μετ᾽ αὐτοῦ.
37 Faiꞌ naa, Yesus sungguꞌ nasambeta ndae langga na neu ainulu a mia ofaꞌ deaꞌ. Nda dooꞌ saꞌ boe, sanggu anin losa. Ree ra poꞌa oe a masoꞌ nisiꞌ ofaꞌ rala, losa naeꞌ a sofe. De mana tungga nara ramatau. Ara fafae rae, “Papa! Fela dei! Hita tae molo ena! Papa nda nau hita tasodꞌa sa, do?”
Καὶ γίνεται λαῖλαψ ἀνέμου μεγάλη· τὰ δὲ κύματα ἐπέβαλλεν εἰς τὸ πλοῖον, ὥστε αὐτὸ ἤδη γεμίζεσθαι.
Καὶ ἦν αὐτὸς ἐπὶ τῇ πρύμνῃ ἐπὶ τὸ προσκεφάλαιον καθεύδων· καὶ διεγείρουσιν αὐτόν, καὶ λέγουσιν αὐτῷ, Διδάσκαλε, οὐ μέλει σοι ὅτι ἀπολλύμεθα;
39 Ana fela de ai anin naa nae, “Muloeꞌ!” Ana o parenda dano a nae, “Muꞌumate leon!” Anin naa naloeꞌ ma dano a naꞌamate neuꞌ ena.
Καὶ διεγερθεὶς ἐπετίμησε τῷ ἀνέμῳ, καὶ εἶπε τῇ θαλάσσῃ, Σιώπα, πεφίμωσο. Καὶ ἐκόπασεν ὁ ἄνεμος, καὶ ἐγένετο γαλήνη μεγάλη.
40 Basa ma Yesus natane se nae, “Saa de hei mimitau? Hei nda mimihere Au sa, do?”
Καὶ εἶπεν αὐτοῖς, Τί δειλοί ἐστε οὕτω; Πῶς οὐκ ἔχετε πίστιν;
41 Basa se ramatau ma titindindii, de olaꞌ rae, “Ia, seka e? Losa anin no ree ra rena E!”
Καὶ ἐφοβήθησαν φόβον μέγαν, καὶ ἔλεγον πρὸς ἀλλήλους, Τίς ἄρα οὗτός ἐστιν, ὅτι καὶ ὁ ἄνεμος καὶ ἡ θάλασσα ὑπακούουσιν αὐτῷ;
