< Lukas 7 >

1 Yesus nanori basa ma Ana lao baliꞌ kota Kapernaum neu.
Yesu mpwalapwisha kwambila bantu maswi awa, walaya ku Kapelenawo.
2 Sia naa hambu malangga soldꞌadꞌu Roma esa. Ana naꞌena ana mana tao ues esa, dadꞌi eni ana nemeheren. Ana mana tao ues naa, namahedꞌi naeꞌ a mate.
Kwalikuba mutangunishi naumbi walikuba mukulene wa bashilikali bakwana mwanda walikuba ne musha ngwali kusuna. Musha uyo wali kakolwa cakwambeti walikuba pepi ne kufwa
3 Leleꞌ malangga rena soꞌal Yesus, boe ma ana haitua atahori lasiꞌ Yahudi hira naa reu roꞌe Yesus nema fo tao nahaiꞌ ana mana tao ues naa.
Lino mpwalanyufwa lulumbi lwa Yesu, walatuma bamakulene nabambi ba Bayuda kuya akumusengeti amushilike musebenshi wa mukulene wa bashilikali.
4 Ara kokoe Yesus, fo mete ma nau, na, Ana tungga no se fo naꞌahahaiꞌ atahori naa. Ara kokoe E rae, “Amaꞌ! Atahori Roma ia, atahori maloleꞌ! Eni nandaa Amaꞌ tulu-fali e.
Abo balatumwa balashika kuli Yesu, balamusenga camakasa abili kwambeti, “Kamubonani uyu muntu mwelela kumunyafwa,
5 Te huu ana naririi ume hule-oꞌeꞌ sa fee hai, huu ana sue hai atahori Yahudi ra.”
pakwinga usuni mushobo wetu kayi walatwibakila ng'anda yakupaililamo.”
6 Boe ma Yesus tungga no se. Ara nda feꞌe losa ume sa, te malangga denu nonoon nendi haraꞌ neu Yesus nae, “Papa afiꞌ bengge-bꞌengge uma fai, huu au nda undandaa simbo Papa sia ume ngga sa.
Lino Yesu walaya nabo. Mpwalashika pepi ne ng'anda, mukulene wa bashilikali walatuma banendi kuli Yesu kuya kumwambileti, “Mwami, mutalishupa, pakwinga ame nkandelela kwambeti amwe mwingile mung'anda yakame.
7 Boe ma au nda undandaa uma undaa o Papa sa. Memaꞌ Papa naꞌena koasa. Dadꞌi sadꞌi Papa olaꞌ miaꞌ a naa o, ana mana tao ues ngga hai neuꞌ ena. Au uhine dalaꞌ ia, huu au malangga ngga naꞌena koasa fo parenda au. Ma au o uꞌena koasa fo parenda soldꞌadꞌu nggara. Mete ma au parenda ana mana tungga ngga ae, ‘Misiꞌ naa!’ Ana neu. Mete ma au ae, ‘Ia uma!’ na ana nema. No mete ma au parenda ana mana tao ues ngga ae, ‘Tao ues ia!’ ana tao taꞌo naa. Dadꞌi sadꞌi Papa olaꞌ a, na ana mana tao ues ngga ia, hai neuꞌ ena.”
Weco ndiya kulibikapo kuba walulama kwisa kuli njamwe. Nomba mwambowa maswi musha wakame nabe cena.
8
Pakwinga nenjame nkute kukonkela milawo yabamakulene pancinto kayi nkute bashilikali mbonkute kutangunina. Na ndamwambili mushilikali eti, koya, neye ukute kuya. Na ndamwambili mushilikali eti, Kwesa, neye ukute kwisa, Na ndamwambili musha wakame eti, insa ici, neye ukute kwinsa.”
9 Rena taꞌo naa ma Yesus heran. Ana heoꞌ dꞌean mbali atahori hetar mana tungga E. Boe ma Ana “Olaꞌ nae! Doon basa ia ena, te Au nda feꞌe undaa o atahori Yahudi esa sa boe, nemeheren onaꞌ atahori Roma ia!”
Yesu mpwalanyumfweco, walakankamana. Lino walalanga kubantu bangi abo balikumukonkela ne kwambeti, “Cakubinga ndiya kubonapo lushomo lwamushoboyu pakati paba Isilaeli sobwe!”
10 Dadꞌi Yesus laoꞌ losaꞌ a naa. Basa ma, malangga nonoo nara lao baliꞌ. Ara losa malangga umen, ma rita anaꞌ naa hai ena.
Balatumwa basa balabwelela kung'anda, nekuya akucana musha uyo laba cena.
11 Mbilaꞌ neu, ma Yesus no ana mana tungga nara lao risiꞌ kamboꞌ sa, naran Nain. Atahori hetar laoꞌ raꞌabꞌue ro se.
Kufumapo Yesu walaya mumunshi umbi ukute kukwiweti Naini. Beshikwiya bakendi nelikoto lya bantu balaya nendi.
12 Leleꞌ ara rae deka ro lelesu masoꞌ kamboꞌ a, atahori nononggoꞌ sa rae dea reu raꞌoi mamates. Mana mateꞌ naa, ina falu sa ana mone isen.
Yesu mpwalashika pepi ne munshi, walakumanya bantu kabali banyamuna citumbi, ca mutuloba wafwa walikuba emwana enka kuli banyina bamuka lubingi. Bantu bangi ba mumunshi balikuba pamo ne mukalubingi.
13 Leleꞌ Yesus nita ina falu naa, ma ralan tudꞌa kasian. Boe ma Ana olaꞌ no ina falu a nae, “Mama! Dꞌai ena, sudꞌi nggae!”
Yesu mpwalabona mukalubingi uyo walamunyumfwila inkumbo ne kumwambileti, “Kocileka kulila.”
14 Boe ma Yesus neu deka-deka, ma kois radꞌat mamates naa. Boe ma atahori mana lemba radꞌat a, hahae tahan. Boe ma Yesus olaꞌ neu atahori mates a nae, “Ana moneꞌ e! Fela leo!”
Yesu walashika kuntangu ne kwikata citumbi ico, Lino balikuba bamanta citumbi ico balemana. Kayi kufumapo walambeti, “Obe mwana mutuloba ndakwambilingeti, punduka!”
15 Boe ma, anaꞌ a nasodꞌa baliꞌ, ma fela nggua-nggua neuꞌ ena. Boe ma ana ola-olaꞌ no basa atahori mana ririi ndule e. Basa ma Yesus nafadꞌe neu inaꞌ naa nae, “Mama! Anam sie.”
Mwana mutuloboyo walikuba wafwa walapunduka nekwikala, walatatika kwamba. Lino Yesu walamubwesha kuli banyina.
16 Basa atahori mana sia naa ra, ramatau rae mate! Boe ma ara koa-kio Lamatualain rae, “Lamatualain denu mana ola-olan manaseliꞌ sa fee nema hita!” Hambu laen fai rae, “Lamatualain nema sia hita taladꞌan ena, de natudꞌu rala malolen ena!”
Nomba bantu bonse balatina, popelapo balalumbaisha Lesa kabambeti, “Mushinshimi mukulene labonekele pakati petu, kayi Lesa wesa akupulusha bantu bakendi.”
17 Boe ma dudꞌuit naa nenedꞌui-bꞌenggaꞌ sia bee-bꞌee sia propensi Yudea, losa nusaꞌ laen boe.
Kufumapo lulumbi lwa Yesu yalamwaika mucishi conse ca Yudeya kayi ne bishi byonse byalikuba byashunguluka.
18 Yohanis Mana Saraniꞌ a ana mana tungga nara rena basa saa fo Lamatuaꞌ Yesus taoꞌ ra ena. Dadꞌi ara reu dui neu Yohanis sia bꞌui rala. Boe ma ana denu atahori rua reu risi Yesus fo ratane E rae, “Amaꞌ ia, tebꞌe-tebꞌeꞌ Kristus, fo hai mihaniꞌ a, do? Do hai musi mihani atahori laen fai?” De ara randaa ro Yesus, ma ratane taꞌo naa.
Beshikwiya ba Yohane balamwambila byonse. Lino Yohane walakuwa babili pa beshikwiya bakendi,
ne kubatuma kuli Mwami Yesu kuya kwipusheti, “Sena njamwe ngwalamba Yohane eti lesanga nambi tulangilile naumbi?”
Balatumwa abo mpobalashika kuli Yesu, balamwambileti, “Yohane mubatishi latutumu kwambeti twipushe na njamwe uyo lesanga nambi tulangililenga naumbi?”
21 Leleꞌ mana nendi haraꞌ ra mia naa, Yesus naꞌahahaiꞌ atahori hetar mia hedꞌi-nggarau nara mataꞌ-mataꞌ. Ma Ana oi nitu mia atahori nitu daiꞌ ra. Ana o tao nahaiꞌ atahori pokeꞌ ra fo rita baliꞌ.
Pacindico Yesu walikashilika malwashi abantu bangi apusana pusana, bamapensho ne kufunya mishimu yaipa kayi walasengula bampofu bangi.
22 Basa ma Yesus nafadꞌe Yohanis ana dedꞌenu nara nae, “Ama baliꞌ mii mifadꞌe aꞌa Yohanis, basa-bꞌasa saa fo hei rena ma mitaꞌ a, onaꞌ Lamatualain mana ola-olan Yesaya suraꞌ nae, ‘Atahori pokeꞌ, nita baliꞌ. Atahori mamaluꞌuꞌ, fela lao-laoꞌ. Atahori hedꞌi kusta, dadꞌi mamalelenuꞌ. Atahori mbakeꞌ, bisa rena. Atahori mates, rasodꞌa baliꞌ. Atahori manatudꞌa-loloeꞌ, rena Hara-lii Maloleꞌ.”
Lino Yesu walakumbula beshikwiya ba Yohane eti, “Kamuyani mumwambile Yohane byonse mbyomulabono ne kunyufwa, bampofu balabononga, balema myendo balendenga, beshimankuntu balabanga cena, bashinka matwi balanyufunga, bafu balapundukunga kayi bapenga balanyumfunga Mulumbe Waina.
23 Baliꞌ mii mifadꞌe aꞌa Yohanis mae, ‘Atahori nda mana mae simbo Au sa, dei fo ara onton tebꞌe.’”
Walelekwa muntu uyo labulunga kutonshanya pali njame.”
24 Leleꞌ Yohanis ana mana tungga nara baliꞌ boe, ma Yesus olaꞌ no atahori naeꞌ naa ra soꞌal Yohanis nae, “Leleꞌ hei mii sangga Yohanis sia mamana maꞌafuniꞌ naa, hei duꞌa mae hei mii mindaa mo atahori onaꞌ beek? Hei nda dꞌua mae mii mindaa mo atahori mana male-maꞌaꞌ onaꞌ hau oo neneuli-faeꞌ tungga anin sa!
Lino beshikwiya bakendi Yohane mpobalaya, Yesu walatatika kwambila bantu bangi balikubapo sha makani a Yohane mubatishi eti, “Mpomwalaya akubona Yohane mucinyika mwalikuyeyeti ulyeti cani? Sena mwalikuyeyeti Yohane uliya ngofu eti litete likute kutenkanowa ne mpepo?
25 Hei nda duꞌa mae mii mindaa mo atahori mana pake bua-baꞌu mafelit sa, huu atahori mataꞌ naa leo siaꞌ a ume maneꞌ!
Nomba mwalikuyeyeti Yohane ulyeti cani? Sena nimuntu walikuba wafwala byakufwala byaina? Sobwe bantu beshi kufwala byaina, bakute kusuna malyalya nekwikala mumanda abami.
26 Dadꞌi hei mii mindaa mo see sia naa? Hei duꞌa mae mii mindaa mo Lamatualain mana ola-olan, do? Tebꞌe! Te eni naa, mana ola-olaꞌ manaseliꞌ tebꞌe.
Kamung'ambila, nicani ncomwalaya akubona? Sena mwalikuyeyeti Yohane nimushinshimi? Ee, ndamwambilinga cakubinga kwambeti mwalabona wapita mushinshimi.
27 Huu sia Susura Meumareꞌ nenesuraꞌ memaꞌ Yohanis dꞌalan oi, ‘Rena! Au denu atahori ngga, fo neu soi dalaꞌ fee nggo.’
Pakwinga Yohane ewuyo walambwa mumabala a Lesa, Lesa walambeti, “Ninkatume mutumwa wakame kuntangu kwakobe kwambeti akakubambile nshila.”
28 Sia raefafoꞌ ia, nda hambu atahori esa saa boe, manaseliꞌ lenaꞌ Yohanis. Te sia Lamatuaꞌ mamana parendan, atahori mana maꞌabꞌuit a o manaseliꞌ lenaꞌ Yohanis.”
“Ndamwambilinga kufuma keendi kuliyawa kubapo muntu wapita Yohane, nsombi usa mung'ana mu Bwami bwa Lesa emukulene kupita endiye.”
29 Atahori mana rena Yesus oꞌolan, rahine rae, Lamatuaꞌ dꞌalan naa, dꞌala masodꞌa ndoo-tetuꞌ. Mana edꞌa bea ra o rahine boe. Huu feꞌesaꞌan Yohanis sarani se, ma nanori se ena.
Bantu bonse ne beshikusonkesha misonko balanyumfwa kukambauka kwa Yohane, mpobalabatishiwa balasumina kwambeti Lesa walulama.
30 Te atahori mia partei agama Farisi ma mana mahine hukun Yahudi ra, nda nau tungga Lamatualain hihii-nanaun sa ena. Naa de, ara nda roꞌe Yohanis sarani se sa.
Nsombi Bafalisi ne beshikwiyisha Milawo pakukana kubatishiwa ne Yohane, balakana ncalikuyanda kubenshila Lesa.
31 Boe ma Yesus natane nae, “Au ae uꞌusasamaꞌ atahori leleꞌ ia ra ro saa e? Atahori mataꞌ saa ra ia ra?
Yesu walapitilisha kwambeti, “Anu bantu ba cino cindi ngandi bakoshanisha ne cani? Anu balyeti cani?”
32 Ara onaꞌ ana-ana mana endo-endoꞌ sia pasar. Ara soa randu ma unggu-remu rae, ‘Hai fuu suling rame-rame, te hei nda lendo-foti maꞌahee sa. Boe ma hai sodꞌa sosodꞌa beꞌe mamates, te hei nda nggae sa.’
Balyeti batwanike bekala pabusena bwakulishilapo kabolobeshanyeti, “Twalamulilishila ngoma, amwe muliya kushana! ‘Twalamwimbila inyimbo sha malila amwe muliya kulila!’
33 Huu Yohanis mana saraniꞌ a nda ninu anggor, ma ana hiiꞌ a puasa, na, hei moꞌe e mae, ‘Nitu daiꞌ!’
“Pakwinga Yohane mubatishi walesa nkalikanisha kulya kayi nkali kunwapo waini, nomba amwe mwalambeti, ‘Ukute mushimu waipa.’
34 Te ia na Au, Atahori Matetuꞌ a, inu anggor ma ua roti onaꞌ biasa. Boe ma, hei moꞌe Au mae, ‘Eni ia, mana bare-tasaꞌ! Ma mana mafuꞌ seli! Neu naꞌabꞌue no mana edꞌa bea ra! Eko-daꞌi no atahori nda papakeꞌ ra sa. Ana nda ma hadꞌat sa.
Lino Mwana Muntu mpwalesa walatatika kulya ne kunwa, amwe mwalambeti, kamubonani ni weshikulyowa nekukolwa, kayi banendi ni beshimisonko kayi ne babwipishi.
35 Te ama meteꞌ a, Au dedꞌea ngga ia! Atahori mana bubꞌuluꞌ no matetuꞌ, ara tungga Lamatuaꞌ hihii-nanaun.”
Nsombi mano a Lesa akute kubonekela kuba ancine ncine kuli bonse bakute kwatambula.”
36 Sia kota naa, hambu atahori Farisi sa, naran Simon. Lao esa, ana noꞌe Yesus se reu raa sia umen. Yesus se simbo rala haraꞌ ma reu fo endo rae raa.
Mufalisi naumbi walakuwa Yesu eti ayenga akulya nendiye. Lino Yesu walaya akwingila mung'anda nekwikala pakulyela.
37 Leleꞌ naa, ina manendit sa rena oi, Yesus naa sia naa. Ma ana rala neu, de toꞌu nendi mina maꞌameniꞌ mafelit boto sa.
Mu munshi uwu mwalikuba mutukashi wabwikalo bwaipa. Mpwalanyumfweti Yesu lalinga mung'anda ya Mufalisi uyo, walamanta kankuli kesula mafuta anunkila cena.
38 Ana nema tungga deaꞌ deka no Yesus. De sendeꞌ lululanggan sia Yesus ein. Ma ana nggae losa luun titi dai Yesus ein. Ana seka Yesus ein nendiꞌ langga fulun, ma idꞌu nasafafali Yesus ein. Basa ma ana mbori mina maꞌameniꞌ naa neu Yesus ein.
Walashika nekusuntama kunyuma kwa Yesu, pepi ne myendo kalila. Walatontosha myendo bya Yesu ne misoshi yakendi ne kutatika kwipukuta ne mishishi yakendi, nekumyanguta bimpanta bya Yessu ne kutatika kumunanika mafuta ayo.
39 Simon, nahine inaꞌ naa leleo-lalaon. Naa de ana duꞌa sia ralan nae, “Ia dadꞌi bukti Yesus ia, nda Lamatualain mana ola-olan sa! Mete ma tebꞌe-tebꞌe Lamatualain mana haitua E, naa Yesus bubꞌuluꞌ, inaꞌ mana kois Eni a, ina manendit. Lamatualain mana ola-ola nara nda onaꞌ E sa, huu atahori meumareꞌ nda deka-deka ro atahori manggenggeoꞌ ra sa!”
Lino Mufalisi usa walakuwa Yesu mpwalaboneco, walatatika kuyeyeti, “Muntu uyu nabanga mushinshimi wancincine nalenshibi mbuli ncabele mutukashi uyu lamwikatanga pakwinga nkamwisheti nimwipishi.”
40 Te Yesus nahine Simon dudꞌuꞌan. Boe ma Ana nae, “Aꞌa Simon! Taꞌo ia, aꞌa. Au ae ufadꞌe nggo dalaꞌ sa.” Boe ma Simon nataa nae, “Neu! Ama Meser, olaꞌ leo.”
Lino Yesu walamwambileti, “Shimoni nkute byakukwambila.” Shimoni walakumbuleti, “Beshikwiyisha kamwambani”
41 De Yesus fee nekendandaaꞌ sa nae, “Atahori sa hiiꞌ a fee atahori pindan doi na. Lao esa ana fee atahori rua pindan doin. Ana fee esa doi fulaꞌ natun lima; ma esa ka akaꞌ lima nuluꞌ a.
Yesu walambeti, “Palikuba bantu babili balabweleka mali ku muntu. Umo walabweleka myanda isanu ya mali, naumbi mali makumi asanu.
42 Te losa fain, ruꞌa se nda fee rala baliꞌ dꞌoiꞌ naa ra sa. Boe ma atahori mana fee doiꞌ naa, kasian ruꞌa se. Naa de ana mboꞌi ruꞌa se mia huta nara. Dadꞌi tungga aꞌa Mon dudꞌuꞌan, atahori karuaꞌ mana pindan dꞌoiꞌ naa ra, bee ka sue lenaꞌ atahori mana hiiꞌ a fee pindan dꞌoiꞌ a?”
Mpocalashika cindi ca kubwesha, bonse babili balalilwa kubwesha nkongole, lino walabalekelela. Nomba pabantu babili basa, nupeyo shikubwelekesha mali ngweshakasune cikamba?”
43 Simon nataa neuꞌ ena nae, “Neꞌo mana nahuta naeꞌ a!” Yesus nataa nae, “Tebꞌe aꞌa!”
Shimoni walakumbuleti, “Ame ndayeyengeti uyo walabweleka mali angi,” Yesu walamwambileti, “Ulakumbulu cena.”
44 Boe ma Ana mete mbali inaꞌ a, ma olaꞌ neu Simon nae, “Sobꞌa aꞌa Simon mete inaꞌ ia. Leleꞌ Au uma isiꞌ aꞌa umen rala, aꞌa nda haꞌi hela oe fo safe ei ngga tungga hita adat na sa. Te inaꞌ ia naꞌadoe ei ngga nendiꞌ luu-oen, basa ma seka namadꞌaꞌ nendiꞌ langga fulun.
Lino walalanga kumuntukashi usa ne kumwambila Shimoni eti, “Sena ulabono mutukashi uyu? Mpondashiki mung'anda yakobe uliyawa kumpapo menshi akusamba kumyendo. Nsombi nendi lasambishi myendo yakame nemishoshi yakendi nekwipukuta ne mishishi yakendi.
45 Boe ma faaꞌ ra, leleꞌ soru Au isiꞌ aꞌa Mon umem rala, aꞌa Simon nda idꞌu Au, tungga hita adat na sa. Te eniꞌ a Au isiꞌ ume ia rala, inaꞌ ia nda naloeꞌ idꞌu ei ngga sa.
Obe uliyawa kumyanguta pakumpa mutende, nsombi nendi kufuma mpondeshili mung'anda liya kucilekapo kumyanguta myendo yakame.
46 Aꞌa Simon o liliiꞌ adat fo mbori mina neu fuiꞌ ra langgan. Leleꞌ Au rala uma faaꞌ ra, inaꞌ ia mbori mina maꞌameni mafelit neu ei ngga.
Bona mondeshili uliyawa kunanikapo mafuta mumutwi, nsombi uyu lananiki mafuta anunkila cena kubimpanta.
47 Aꞌa Simon rena malolole dei! Inaꞌ ia salan memaꞌ naeꞌ. Te Lamatuaꞌ fee ambon neu basa sala nara ena, huu ana natudꞌu susuen ma rala makasin nae-nae neu Au. Te atahori mana namedꞌa aon nda mana tao salaꞌ naeꞌ sa, ana o namedꞌa nae eni nda parlu hambu ambon naeꞌ sa. Naa de ana nda nahine susueꞌ, ma nda namahoꞌo nahine noꞌe makasi mbali Lamatuaꞌ sa.”
Ndakwambilinga cancine ncine, kuyandishisha kunene nkwalandeshe, cilaleshengeti bwipishi bwakendi bwingi bulalekelelwa. Nomba muntu lalekelelwa bwipishi bung'ana ukute kusuna pang'ana.”
48 Basa ma Yesus olaꞌ neu inaꞌ naa nae, “Au fee ambon neu sala mara ena!”
Kufumapo Yesu walamwambila mutukashi uyo eti, “Bwipishi bwakobe bulalekelelwa.”
49 Atahori mana endoꞌ raa raꞌabꞌue, ara utu-utu rae, Aweee! Ana duꞌa nae, Eni seka ia?! Nambarani fee ambon neu atahori salan, o! Tao-tao te akaꞌ Lamatualain mesaꞌ ne mana naꞌena hak fee ambon neu atahori sala nara! Cih!”
Lino abo bali kabalya pamo ne Yesu balatatika kwipushanyeti, “Anu niyani muntu uyu weshi kulekelela ne bwipishi?”
50 Te Yesus nafadꞌe neu inaꞌ naa nae, “Huu mumuhere Au ena, naa de Lamatualain fee nggo masodꞌaꞌ ena. Baliꞌ leo mo sodꞌa-moleꞌ!”
Lino Yesu walambila mutukashi uyo eti, “Lushomo lwakobe lulakupulushu, koya mulumuno.”

< Lukas 7 >