Lukas 7
1 Yesus nanori basa ma Ana lao baliꞌ kota Kapernaum neu.
Yesuus yeroo waan kana hundumaa namoota isa dhaggeeffachaa turanitti himee fixatetti, Qifirnaahom seene.
2 Sia naa hambu malangga soldꞌadꞌu Roma esa. Ana naꞌena ana mana tao ues esa, dadꞌi eni ana nemeheren. Ana mana tao ues naa, namahedꞌi naeꞌ a mate.
Achis tajaajilaan ajajaa dhibbaa kan gooftaan isaa akka malee isa jaallatu tokko dhukkubsatee duʼuu gaʼee ture.
3 Leleꞌ malangga rena soꞌal Yesus, boe ma ana haitua atahori lasiꞌ Yahudi hira naa reu roꞌe Yesus nema fo tao nahaiꞌ ana mana tao ues naa.
Ajajaan dhibbaa sunis waaʼee Yesuus dhagaʼee akka inni dhufee garbicha isaa fayyisuuf maanguddoota Yihuudootaa isatti ergee kadhate.
4 Ara kokoe Yesus, fo mete ma nau, na, Ana tungga no se fo naꞌahahaiꞌ atahori naa. Ara kokoe E rae, “Amaꞌ! Atahori Roma ia, atahori maloleꞌ! Eni nandaa Amaꞌ tulu-fali e.
Isaanis yommuu gara Yesuus dhufanitti akkana jedhanii jabeessanii isa kadhatan; “Ati waan kana isaaf gochuun namicha kanaaf ni mala;
5 Te huu ana naririi ume hule-oꞌeꞌ sa fee hai, huu ana sue hai atahori Yahudi ra.”
inni saba keenya ni jaallataatii; mana sagadaas nuuf ijaareera.”
6 Boe ma Yesus tungga no se. Ara nda feꞌe losa ume sa, te malangga denu nonoon nendi haraꞌ neu Yesus nae, “Papa afiꞌ bengge-bꞌengge uma fai, huu au nda undandaa simbo Papa sia ume ngga sa.
Kanaafuu Yesuus isaan wajjin deeme. Yeroo inni manichatti dhiʼaatetti ajajaan dhibbaa sun akkana jedhee michoota isaa Yesuusitti erge; “Yaa gooftaa of hin rakkisin; ati bantii mana koo jala seenuun naaf hin maluutii.
7 Boe ma au nda undandaa uma undaa o Papa sa. Memaꞌ Papa naꞌena koasa. Dadꞌi sadꞌi Papa olaꞌ miaꞌ a naa o, ana mana tao ues ngga hai neuꞌ ena. Au uhine dalaꞌ ia, huu au malangga ngga naꞌena koasa fo parenda au. Ma au o uꞌena koasa fo parenda soldꞌadꞌu nggara. Mete ma au parenda ana mana tungga ngga ae, ‘Misiꞌ naa!’ Ana neu. Mete ma au ae, ‘Ia uma!’ na ana nema. No mete ma au parenda ana mana tao ues ngga ae, ‘Tao ues ia!’ ana tao taꞌo naa. Dadꞌi sadꞌi Papa olaꞌ a, na ana mana tao ues ngga ia, hai neuꞌ ena.”
Sababiin ani ofii koo akka nama gara kee dhufuun maluufitti hin ilaaliniif iyyuu kanuma. Garuu dubbicha qofa dubbadhu; tajaajilaan koo ni fayyaatii.
Ani mataan koo iyyuu nama taayitaa jala jiruu dha; loltootas of jalaa qaba. Isa tokkoon, ‘Deemi’ nan jedha; innis ni deema; isa kaaniin immoo, ‘Kottu’ nan jedha; innis ni dhufa. Tajaajilaa kootiinis, ‘Waan kana hojjedhu’ nan jedha; innis ni hojjeta.”
9 Rena taꞌo naa ma Yesus heran. Ana heoꞌ dꞌean mbali atahori hetar mana tungga E. Boe ma Ana “Olaꞌ nae! Doon basa ia ena, te Au nda feꞌe undaa o atahori Yahudi esa sa boe, nemeheren onaꞌ atahori Roma ia!”
Yesuus yommuu waan kana dhagaʼetti isa dinqifate; namoota isa duukaa buʼaa turanittis garagalee, “Ani isinittin hima; ani amantii guddaa akkanaa Israaʼel keessatti iyyuu hin arganne” jedhe.
10 Dadꞌi Yesus laoꞌ losaꞌ a naa. Basa ma, malangga nonoo nara lao baliꞌ. Ara losa malangga umen, ma rita anaꞌ naa hai ena.
Yommuu namoonni ergamanii turan manatti deebiʼanitti garbichi sun fayyee isaan eege.
11 Mbilaꞌ neu, ma Yesus no ana mana tungga nara lao risiꞌ kamboꞌ sa, naran Nain. Atahori hetar laoꞌ raꞌabꞌue ro se.
Yesuus ergasii magaalaa Naayin jedhamtu tokko dhaqe; barattoonni isaatii fi namoonni baayʼeenis isa wajjin dhaqan.
12 Leleꞌ ara rae deka ro lelesu masoꞌ kamboꞌ a, atahori nononggoꞌ sa rae dea reu raꞌoi mamates. Mana mateꞌ naa, ina falu sa ana mone isen.
Yommuu inni karra magaalattiitti dhiʼaatetti jarri tokko nama duʼe tokko baatanii isatti dhufan; namichi duʼe sunis haadha isaatiif ilma tokkicha ture; haati isaas haadha hiyyeessaa turte. Namoonni magaalattii baayʼeenis ishee wajjin turan.
13 Leleꞌ Yesus nita ina falu naa, ma ralan tudꞌa kasian. Boe ma Ana olaꞌ no ina falu a nae, “Mama! Dꞌai ena, sudꞌi nggae!”
Gooftaanis yommuu ishee argetti naʼeefii, “Hin booʼin” jedheen.
14 Boe ma Yesus neu deka-deka, ma kois radꞌat mamates naa. Boe ma atahori mana lemba radꞌat a, hahae tahan. Boe ma Yesus olaꞌ neu atahori mates a nae, “Ana moneꞌ e! Fela leo!”
Innis itti dhiʼaatee wasaasaa reeffa sanaa tuqe; warri reeffa baatanis ni dhaabatan. Innis, “Gurbayyoo, ani siin nan jedhaa, kaʼi!” jedheen.
15 Boe ma, anaꞌ a nasodꞌa baliꞌ, ma fela nggua-nggua neuꞌ ena. Boe ma ana ola-olaꞌ no basa atahori mana ririi ndule e. Basa ma Yesus nafadꞌe neu inaꞌ naa nae, “Mama! Anam sie.”
Gurbaan duʼe sunis kaʼee taaʼee dubbachuu jalqabe; Yesuusis deebisee haadha isaatti isa kenne.
16 Basa atahori mana sia naa ra, ramatau rae mate! Boe ma ara koa-kio Lamatualain rae, “Lamatualain denu mana ola-olan manaseliꞌ sa fee nema hita!” Hambu laen fai rae, “Lamatualain nema sia hita taladꞌan ena, de natudꞌu rala malolen ena!”
Hundi isaanii ni sodaatan; “Raajiin guddaan nu keessaa argameera. Waaqnis saba isaa gargaaruuf dhufeera” jedhanii Waaqaaf ulfina kennan.
17 Boe ma dudꞌuit naa nenedꞌui-bꞌenggaꞌ sia bee-bꞌee sia propensi Yudea, losa nusaꞌ laen boe.
Oduun waaʼee Yesuus kunis Yihuudaa guutuu fi biyya naannoo sana jiru hundumaa keessa faffacaʼe.
18 Yohanis Mana Saraniꞌ a ana mana tungga nara rena basa saa fo Lamatuaꞌ Yesus taoꞌ ra ena. Dadꞌi ara reu dui neu Yohanis sia bꞌui rala. Boe ma ana denu atahori rua reu risi Yesus fo ratane E rae, “Amaꞌ ia, tebꞌe-tebꞌeꞌ Kristus, fo hai mihaniꞌ a, do? Do hai musi mihani atahori laen fai?” De ara randaa ro Yesus, ma ratane taꞌo naa.
Barattoonni Yohannis waaʼee waan kana hundaa isatti himan. Yohannisis isaan keessaa nama lama ofitti waamee,
“Inni dhufuuf jiru siʼi moo yookaan kan biraa eegganna?” jedhee gaafachuudhaaf Gooftaatti isaan erge.
Namoonni sunis yommuu gara Yesuus dhufanitti, “Yohannis cuuphaan, ‘Inni dhufuuf jiru sun siʼi moo yookaan kan biraa eegganna?’ jedhee gaafachuudhaaf sitti nu ergeera” jedhaniin.
21 Leleꞌ mana nendi haraꞌ ra mia naa, Yesus naꞌahahaiꞌ atahori hetar mia hedꞌi-nggarau nara mataꞌ-mataꞌ. Ma Ana oi nitu mia atahori nitu daiꞌ ra. Ana o tao nahaiꞌ atahori pokeꞌ ra fo rita baliꞌ.
Yesuusis yeruma sana namoota dhibee, dhukkubaa fi hafuura hamaa qaban hedduu fayyise; warra jaamaa turan baayʼeedhaafis agartuu deebise.
22 Basa ma Yesus nafadꞌe Yohanis ana dedꞌenu nara nae, “Ama baliꞌ mii mifadꞌe aꞌa Yohanis, basa-bꞌasa saa fo hei rena ma mitaꞌ a, onaꞌ Lamatualain mana ola-olan Yesaya suraꞌ nae, ‘Atahori pokeꞌ, nita baliꞌ. Atahori mamaluꞌuꞌ, fela lao-laoꞌ. Atahori hedꞌi kusta, dadꞌi mamalelenuꞌ. Atahori mbakeꞌ, bisa rena. Atahori mates, rasodꞌa baliꞌ. Atahori manatudꞌa-loloeꞌ, rena Hara-lii Maloleꞌ.”
Innis akkana jedhee ergamoota sanaaf deebii kenne; “Deebiʼaatii waan argitanii fi waan dhageessan Yohannisitti himaa; jaamonni ni argu; warri naafatan ni deemu; warri lamxaaʼan ni qulqullaaʼu; warri duudan ni dhagaʼu; warri duʼan ni kaʼu; hiyyeeyyiifis wangeelli ni lallabama.
23 Baliꞌ mii mifadꞌe aꞌa Yohanis mae, ‘Atahori nda mana mae simbo Au sa, dei fo ara onton tebꞌe.’”
Namni natti hin gufanne kam iyyuu eebbifamaa dha.”
24 Leleꞌ Yohanis ana mana tungga nara baliꞌ boe, ma Yesus olaꞌ no atahori naeꞌ naa ra soꞌal Yohanis nae, “Leleꞌ hei mii sangga Yohanis sia mamana maꞌafuniꞌ naa, hei duꞌa mae hei mii mindaa mo atahori onaꞌ beek? Hei nda dꞌua mae mii mindaa mo atahori mana male-maꞌaꞌ onaꞌ hau oo neneuli-faeꞌ tungga anin sa!
Erga ergamoonni Yohannis baʼanii qajeelanii booddee Yesuus akkana jedhee waaʼee Yohannis namootatti himuu jalqabe; “Isin maal arguuf gammoojjiitti gad baatan? Shambaqqoo qilleensi raasu moo?
25 Hei nda duꞌa mae mii mindaa mo atahori mana pake bua-baꞌu mafelit sa, huu atahori mataꞌ naa leo siaꞌ a ume maneꞌ!
Yoos maal arguu baatan ree? Nama uffata miidhagaa uffate moo? Lakki, warri uffata miidhagaa uffatanii qananiidhaan jiraatan masaraawwan keessa jiru.
26 Dadꞌi hei mii mindaa mo see sia naa? Hei duꞌa mae mii mindaa mo Lamatualain mana ola-olan, do? Tebꞌe! Te eni naa, mana ola-olaꞌ manaseliꞌ tebꞌe.
Garuu isin maal arguu baatan? Raajii moo? Eeyyee; ani isinittin hima; kan raajii iyyuu caalu.
27 Huu sia Susura Meumareꞌ nenesuraꞌ memaꞌ Yohanis dꞌalan oi, ‘Rena! Au denu atahori ngga, fo neu soi dalaꞌ fee nggo.’
Kunis isa waaʼeen isaa akkana jedhamee barreeffamee dha: “‘Kunoo, ani ergamaa koo isa fuula kee duraan karaa kee qopheessu, fuula kee dura nan erga.’
28 Sia raefafoꞌ ia, nda hambu atahori esa saa boe, manaseliꞌ lenaꞌ Yohanis. Te sia Lamatuaꞌ mamana parendan, atahori mana maꞌabꞌuit a o manaseliꞌ lenaꞌ Yohanis.”
Ani isinittin hima; namoota dubartoota irraa dhalatan keessaa namni Yohannis cuuphaa caalu tokko iyyuu hin jiru; namni mootummaa Waaqaa keessatti nama hundumaa gad taʼe garuu isa ni caala.”
29 Atahori mana rena Yesus oꞌolan, rahine rae, Lamatuaꞌ dꞌalan naa, dꞌala masodꞌa ndoo-tetuꞌ. Mana edꞌa bea ra o rahine boe. Huu feꞌesaꞌan Yohanis sarani se, ma nanori se ena.
Namoonni hundi, qaraxxoonni iyyuu waan harka Yohannisitti cuuphamanii turaniif yommuu dubbii Yesuus dhagaʼanitti, karaan Waaqaa qajeelaa taʼuu isaa mirkaneessan.
30 Te atahori mia partei agama Farisi ma mana mahine hukun Yahudi ra, nda nau tungga Lamatualain hihii-nanaun sa ena. Naa de, ara nda roꞌe Yohanis sarani se sa.
Fariisonnii fi beektonni seeraa garuu sababii harka Yohannisitti hin cuuphaminiif kaayyoo Waaqni isaaniif qabu fudhachuu didan.
31 Boe ma Yesus natane nae, “Au ae uꞌusasamaꞌ atahori leleꞌ ia ra ro saa e? Atahori mataꞌ saa ra ia ra?
Yesuus itti fufee akkana jedhe; “Yoos ani namoota dhaloota kanaa maaliinan wal fakkeessuu dandaʼa ree? Isaan maal fakkaatu?
32 Ara onaꞌ ana-ana mana endo-endoꞌ sia pasar. Ara soa randu ma unggu-remu rae, ‘Hai fuu suling rame-rame, te hei nda lendo-foti maꞌahee sa. Boe ma hai sodꞌa sosodꞌa beꞌe mamates, te hei nda nggae sa.’
Isaan akkuma ijoollee iddoo gabaa taaʼanii wal waamanii akkana jedhanii ti: “‘Nu ulullee isinii afuufne; isin garuu hin sirbine; faaruu booʼichaas faarsine; isin garuu hin boonye.’
33 Huu Yohanis mana saraniꞌ a nda ninu anggor, ma ana hiiꞌ a puasa, na, hei moꞌe e mae, ‘Nitu daiꞌ!’
Yohannis cuuphaan yeroo dhufetti buddeena hin nyaatu, daadhii wayiniis hin dhugu tureetii; isin immoo, ‘Inni hafuura hamaa qaba’ jettu.
34 Te ia na Au, Atahori Matetuꞌ a, inu anggor ma ua roti onaꞌ biasa. Boe ma, hei moꞌe Au mae, ‘Eni ia, mana bare-tasaꞌ! Ma mana mafuꞌ seli! Neu naꞌabꞌue no mana edꞌa bea ra! Eko-daꞌi no atahori nda papakeꞌ ra sa. Ana nda ma hadꞌat sa.
Ilmi Namaa nyaachaa, dhugaas dhufe; isin immoo, ‘Kunoo albaadhessaa fi machaaʼaa, michuu qaraxxootaatii fi cubbamootaa’ jettu.
35 Te ama meteꞌ a, Au dedꞌea ngga ia! Atahori mana bubꞌuluꞌ no matetuꞌ, ara tungga Lamatuaꞌ hihii-nanaun.”
Ogummaan garuu ijoollee ishee hundumaan mirkaneeffamti.”
36 Sia kota naa, hambu atahori Farisi sa, naran Simon. Lao esa, ana noꞌe Yesus se reu raa sia umen. Yesus se simbo rala haraꞌ ma reu fo endo rae raa.
Fariisota keessaa namichi tokko akka inni isa wajjin nyaatuuf Yesuusin affeere; innis mana Fariisichaa dhaqee maaddiitti dhiʼaate.
37 Leleꞌ naa, ina manendit sa rena oi, Yesus naa sia naa. Ma ana rala neu, de toꞌu nendi mina maꞌameniꞌ mafelit boto sa.
Dubartiin cubbamtuun magaalaa sanaa tokkos yommuu akka Yesuus mana Fariisichaatti waa nyaachaa jiru bartetti bilqaaxxii albaasxiroositti shittoo qabattee dhufte.
38 Ana nema tungga deaꞌ deka no Yesus. De sendeꞌ lululanggan sia Yesus ein. Ma ana nggae losa luun titi dai Yesus ein. Ana seka Yesus ein nendiꞌ langga fulun, ma idꞌu nasafafali Yesus ein. Basa ma ana mbori mina maꞌameniꞌ naa neu Yesus ein.
Isheenis booʼaa dugda isaa duubaan miilla isaa bira dhaabattee imimmaan isheetiin miilla isaa jiisuu jalqabde. Rifeensa mataa isheetiinis miilla isaa haqxee, dhungattees miilla isaa shittoo dibde.
39 Simon, nahine inaꞌ naa leleo-lalaon. Naa de ana duꞌa sia ralan nae, “Ia dadꞌi bukti Yesus ia, nda Lamatualain mana ola-olan sa! Mete ma tebꞌe-tebꞌe Lamatualain mana haitua E, naa Yesus bubꞌuluꞌ, inaꞌ mana kois Eni a, ina manendit. Lamatualain mana ola-ola nara nda onaꞌ E sa, huu atahori meumareꞌ nda deka-deka ro atahori manggenggeoꞌ ra sa!”
Fariisichi isa affeere sunis waan kana argee, “Namichi kun utuu raajii taʼee, dubartiin isa tuqxu kun eenyu akka taate, nama akkamiis akka taate ni beeka ture; isheen cubbamtuudhaatii” jedhee garaa isaa keessatti yaade.
40 Te Yesus nahine Simon dudꞌuꞌan. Boe ma Ana nae, “Aꞌa Simon! Taꞌo ia, aꞌa. Au ae ufadꞌe nggo dalaꞌ sa.” Boe ma Simon nataa nae, “Neu! Ama Meser, olaꞌ leo.”
Yesuus immoo, “Yaa Simoon, ani waanan sitti himu tokko qaba” jedheen. Innis, “Yaa barsiisaa natti himi” jedhe.
41 De Yesus fee nekendandaaꞌ sa nae, “Atahori sa hiiꞌ a fee atahori pindan doi na. Lao esa ana fee atahori rua pindan doin. Ana fee esa doi fulaꞌ natun lima; ma esa ka akaꞌ lima nuluꞌ a.
Yesuusis akkana jedheen; “Namoonni lama nama maallaqa liqeessu tokko irraa maallaqa liqeeffatan. Inni tokko diinaarii dhibba shan liqeeffate; kaan immoo diinaarii shantama liqeeffate.
42 Te losa fain, ruꞌa se nda fee rala baliꞌ dꞌoiꞌ naa ra sa. Boe ma atahori mana fee doiꞌ naa, kasian ruꞌa se. Naa de ana mboꞌi ruꞌa se mia huta nara. Dadꞌi tungga aꞌa Mon dudꞌuꞌan, atahori karuaꞌ mana pindan dꞌoiꞌ naa ra, bee ka sue lenaꞌ atahori mana hiiꞌ a fee pindan dꞌoiꞌ a?”
Jarri lachuu waan isaaf kaffalan dhabnaan dhiiseef. Egaa jara lamaan keessaa kamtu caalaa isa jaallata?”
43 Simon nataa neuꞌ ena nae, “Neꞌo mana nahuta naeꞌ a!” Yesus nataa nae, “Tebꞌe aꞌa!”
Simoonis deebisee, “Isa liqiin guddaan dhiifameef sana natti fakkaata” jedheen. Yesuusis, “Ati dhugaa dubbatte” isaan jedhe.
44 Boe ma Ana mete mbali inaꞌ a, ma olaꞌ neu Simon nae, “Sobꞌa aꞌa Simon mete inaꞌ ia. Leleꞌ Au uma isiꞌ aꞌa umen rala, aꞌa nda haꞌi hela oe fo safe ei ngga tungga hita adat na sa. Te inaꞌ ia naꞌadoe ei ngga nendiꞌ luu-oen, basa ma seka namadꞌaꞌ nendiꞌ langga fulun.
Innis gara dubartittiitti garagalee Simooniin akkana jedhe; “Dubartii kana argitaa? Ani mana kee nan dhufe. Ati bishaan miillaa illee naaf hin kennine; isheen garuu imimmaan isheetiin miilla koo dhiqxee rifeensa mataa isheetiin haqxe.
45 Boe ma faaꞌ ra, leleꞌ soru Au isiꞌ aꞌa Mon umem rala, aꞌa Simon nda idꞌu Au, tungga hita adat na sa. Te eniꞌ a Au isiꞌ ume ia rala, inaꞌ ia nda naloeꞌ idꞌu ei ngga sa.
Ati na hin dhunganne; dubartiin kun garuu yeroo ani ol seenee jalqabdee miilla koo dhungachuu hin dhiifne.
46 Aꞌa Simon o liliiꞌ adat fo mbori mina neu fuiꞌ ra langgan. Leleꞌ Au rala uma faaꞌ ra, inaꞌ ia mbori mina maꞌameni mafelit neu ei ngga.
Ati Zayitii iyyuu mataa koo hin dibne; isheen garuu miilla koo shittoo dibde.
47 Aꞌa Simon rena malolole dei! Inaꞌ ia salan memaꞌ naeꞌ. Te Lamatuaꞌ fee ambon neu basa sala nara ena, huu ana natudꞌu susuen ma rala makasin nae-nae neu Au. Te atahori mana namedꞌa aon nda mana tao salaꞌ naeꞌ sa, ana o namedꞌa nae eni nda parlu hambu ambon naeꞌ sa. Naa de ana nda nahine susueꞌ, ma nda namahoꞌo nahine noꞌe makasi mbali Lamatuaꞌ sa.”
Kanaafuu ani sittin hima; sababii jaalalli ishee guddaa taʼeef cubbuun ishee baayʼeen sun isheef dhiifameera. Kan xinnoon dhiifameef garuu jaalalli isaa xinnoo dha.”
48 Basa ma Yesus olaꞌ neu inaꞌ naa nae, “Au fee ambon neu sala mara ena!”
Yesuusis dubartittiidhaan, “Cubbuun kee siif dhiifameera” jedhe.
49 Atahori mana endoꞌ raa raꞌabꞌue, ara utu-utu rae, Aweee! Ana duꞌa nae, Eni seka ia?! Nambarani fee ambon neu atahori salan, o! Tao-tao te akaꞌ Lamatualain mesaꞌ ne mana naꞌena hak fee ambon neu atahori sala nara! Cih!”
Warri isa wajjin maaddiitti dhiʼaatanii turanis, “Namni cubbuu iyyuu namaa dhiisu kun eenyu?” jedhanii garaa isaaniitti yaaduu jalqaban.
50 Te Yesus nafadꞌe neu inaꞌ naa nae, “Huu mumuhere Au ena, naa de Lamatualain fee nggo masodꞌaꞌ ena. Baliꞌ leo mo sodꞌa-moleꞌ!”
Yesuusis dubartittiidhaan, “Amantiin kee si fayyiseera; nagaan deemi” jedhe.
