Yakobis 2
1 Toronoo nggare! Saa de mae hei mimihere neu Yesus Kristus, hita malangga manaselin naa, te hei feꞌe mete mataꞌ? Afiꞌ taꞌo naa!
Αδελφοί μου, μη έχετε με προσωποληψίας την πίστιν του δεδοξασμένου Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.
2 Onaꞌ hambu atahori rua risiꞌ hei ume hule-oꞌe ma. Esa pake bꞌua makahahadꞌoꞌ ma ndeli liloꞌ sofe liman. Esa fai pake bꞌua manggenggeoꞌ.
Διότι εάν εισέλθη εις την συναγωγήν σας άνθρωπος έχων χρυσούν δακτυλίδιον με λαμπρόν ένδυμα, εισέλθη δε και πτωχός με ρυπαρόν ένδυμα,
3 De hei mutumue simbo atahori mana pake bꞌua makahahadꞌoꞌ a, ma fee ne mamana maloleꞌ sia mataꞌ, te mana pake bꞌua manggenggeoꞌ a, hei denu e mae, “Mumburiꞌ sia deaꞌ naa! Hokoꞌ na endoꞌ muꞌ a raeꞌ a!”.
και επιβλέψητε εις τον φορούντα το ένδυμα το λαμπρόν και είπητε προς αυτόν, Συ κάθου εδώ καλώς, και προς τον πτωχόν είπητε, Συ στέκε εκεί· κάθου εδώ υπό το υποπόδιόν μου,
4 Mete ma hei mete mataꞌ taꞌo naa, hei onaꞌ mana nggero dedꞌeat nda tungga ndoon sa. Hambu dudꞌuꞌa deꞌulakaꞌ nauli nggi taꞌo naa.
δεν εκάμετε άρα διάκρισιν εν εαυτοίς και εγείνετε κριταί πονηρά διαλογιζόμενοι;
5 Toronoo susue nggare! Lamatualain pili nala atahori mana tudꞌa-loloeꞌ sia raefafoꞌ ia, fo ramahere tebꞌe-tebꞌeꞌ neu E, naa onaꞌ suꞌit sia rala nara. Ana o pili nala se fo dadꞌi Eni rau-inggun boe. Ana helu-fuli basa naa fee neu atahori mana sue Eni.
Ακούσατε, αδελφοί μου αγαπητοί, δεν εξέλεξεν ο Θεός τους πτωχούς του κόσμου τούτου πλουσίους εν πίστει και κληρονόμους της βασιλείας, την οποίαν υπεσχέθη προς τους αγαπώντας αυτόν;
6 No mete mataꞌ taꞌo naa, hei miloe-midꞌae atahori mana tudꞌa-loloeꞌ ra. Tao-tao te ara nda tao deꞌulaka saa neu nggi sa boe. Liliiꞌ, do? Atahori mamasuꞌi ra mana tuni-ndeni nggi. Ara o soaꞌ a rapepenggo, lea-nore nggi misiꞌ mamana nggero-furiꞌ a. Ara soa mina-maꞌen, ma hei hambu seen.
Σεις όμως ητιμάσατε τον πτωχόν. Δεν σας καταδυναστεύουσιν οι πλούσιοι και αυτοί σας σύρουσιν εις κριτήρια;
7 Hei ia ra, Lamatuaꞌ Yesus atahori nara. Te atahori mamasuꞌiꞌ ra akaꞌ olaꞌ ralutu Lamatuaꞌ Yesus nara malolen! Saa de ama akaꞌ sangga ralaꞌ mo se?
Αυτοί δεν βλασφημούσι το καλόν όνομα, με το οποίον ονομάζεσθε;
8 Malole lenaꞌ, ama tao tungga Lamatuaꞌ hohoro-lalanen esa meulaun lenaꞌ oi, “musi sue atahori laen onaꞌ aom.” Hohoro-lalaneꞌ naa nenesuraꞌ sia Lamatualain Susura Meumaren.
Εάν μεν εκτελήτε τον νόμον τον βασιλικόν κατά την γραφήν, Θέλεις αγαπά τον πλησίον σου ως σεαυτόν, καλώς ποιείτε·
9 Te mete ma hei akaꞌ mete mataꞌ ma haꞌi ralaꞌ mo atahori mamasuꞌiꞌ a, hei milena-langga Lamatuaꞌ hohoro-lalanen ena. Tungga Lamatuaꞌ hohoro-lalanen, na, hei sala ena.
εάν όμως προσωποληπτήτε, κάμνετε αμαρτίαν και ελέγχεσθε υπό του νόμου ως παραβάται.
10 Mete ma atahori tao tungga basa Lamatuaꞌ hohoro-lalanen, te ana nalena-langga akaꞌ atoran esa o, naa onaꞌ ana nalena-langga basa se.
Διότι όστις φυλάξη όλον τον νόμον και πταίση εις εν, έγεινεν ένοχος πάντων.
11 Lamatuaꞌ fee basa atoran nae, “Afiꞌ hohongge.” Ana o fee atoran laen nae, “Afiꞌ tao misa atahori.” Dadꞌi mete ma hei nda hohongge sa, te tao misa atahori, naa onaꞌ hei milena-langga basa Lamatualain hohoro-lalanen ena.
Επειδή ο ειπών, Μη μοιχεύσης, είπε και, Μη φονεύσης· αλλ' εάν δεν μοιχεύσης, φονεύσης δε, έγεινες παραβάτης του νόμου.
12 De mete ma hei mae olaꞌ do tao dalaꞌ sa, hei musi misinedꞌa taꞌo ia: dei fo Lamatualain mana naꞌetuꞌ nae hita tao tungga Eni atoran na fo sue atahori do hokoꞌ. Atoran naa, mana mboꞌi hendi nggita mia Lamatuaꞌ huku-dꞌokin.
Ούτω λαλείτε και ούτω πράττετε, ως μέλλοντες να κριθήτε διά του νόμου της ελευθερίας·
13 Lamatuaꞌ nda kasian atahori mana nda kasian atahori laen sa. Te mete ma hei miꞌena kasian mbali atahori laen, na, Lamatuaꞌ o naꞌena kasian neu nggi boe. Afi mimitau simbo Lamatuaꞌ huku-dꞌokin, Huu Ana ito-reken basa naa ra ena.
διότι η κρίσις θέλει είσθαι ανίλεως εις τον όστις δεν έκαμεν έλεος· και το έλεος καυχάται κατά της κρίσεως.
14 Toronoo nggare! Mete ma atahori sa nae eni namahere Lamatuaꞌ, te nda tao saa-saa natudꞌu nemeheren sa, na, nda ngguna saa sa boe. Nemehereꞌ mataꞌ naa nda fee ne masodꞌaꞌ sa.
Τι το όφελος, αδελφοί μου, εάν λέγη τις ότι έχει πίστιν, και έργα δεν έχη; μήπως η πίστις δύναται να σώση αυτόν;
15 Onaꞌ hambu aꞌa touꞌ do aꞌa inaꞌ sa toꞌa saa esa tebꞌe-tebꞌeꞌ, onaꞌ nda ma bꞌua-bꞌaꞌuꞌ sa, do nda naꞌena nanat fai-fai esa sa.
Εάν δε αδελφός ή αδελφή γυμνοί υπάρχωσι και στερώνται της καθημερινής τροφής,
16 Mete ma hei mifadꞌeꞌ maeꞌ a, “mumuhena Lamatuaꞌ fee papala-babꞌanggiꞌ neu nggo”! Afiꞌ mumuhedꞌi, ma afi mate-ndoes, e!” Olaꞌ taꞌo naa nggunan sa, mete ma hei nda tao saa-saa fo tulun neu se sa?
και είπη τις εξ υμών προς αυτούς, Υπάγετε εν ειρήνη, θερμαίνεσθε και χορτάζεσθε, και δεν δώσητε εις αυτούς τα αναγκαία του σώματος, τι το όφελος;
17 Dadꞌi mumuhereꞌ a na, nda feꞌe dai sa! Mete ma nemehere, te nda tao tungga nemehereꞌ naa sa, naa nda naran ‘nemehere’ sa. Nemehereꞌ naa mate ena, huu nda naꞌena ngguna saa sa boe.
Ούτω και η πίστις, εάν δεν έχη έργα, νεκρά είναι καθ' εαυτήν.
18 Hambu atahori rareresi rae, “Atahori mamahereꞌ ruma ramahere rae sia hambu masodꞌaꞌ huu nemehere nara neu Lamatua, te ruma ramahere rae sira hambu masodꞌaꞌ huu sira tatao malolen.” Te dꞌalan taꞌo ia: bukti mia nemeherem na, naeni tatao malole mara. Mete ma nda tao dꞌala maloleꞌ ra sa, au nda ita bukti mia nemeherem sa. Au bisa utudꞌu nemehere ngga, no dꞌala maloleꞌ fo au taoꞌ ra.
Αλλά θέλει τις ειπεί· Συ έχεις πίστιν, και εγώ έχω έργα· δείξόν μοι την πίστιν σου εκ των έργων σου, και εγώ θέλω σοι δείξει εκ των έργων μου την πίστιν μου.
19 Tungga nenoriꞌ mana nae, “Lamatualain naa, mesaꞌ ne, nda hambu laen sa.” Naa, malole boe! Te nitu ra rahine lena nggo, huu ara o ramehere taꞌo naa boe, losa ara nggenggeꞌer ramatau, te huu nemehere nara nda nendi fee se masodꞌaꞌ sa. Dadꞌi afiꞌ duꞌa mae, muhine mendiꞌ a utam na dai ena. Hokoꞌ! Nggoaꞌ ee! Matetun, nemehereꞌ mana nda naꞌena bukti sa, nda ma ngguna saa sa boe.
Συ πιστεύεις ότι ο Θεός είναι είς· καλώς ποιείς· και τα δαιμόνια πιστεύουσι και φρίττουσι.
Θέλεις όμως να γνωρίσης, ω άνθρωπε μάταιε, ότι η πίστις χωρίς των έργων είναι νεκρά;
21 Hai conto mia baꞌi Abraham. Leleꞌ naa, ana tao tungga saa fo Lamatuaꞌ parenda neu e, de nendi anan Isak fo ndae neu mei tutunu-hohotuꞌ ata. Huu naa, Lamatualain nae “Abraham tao ndaa ena.”
Αβραάμ ο πατήρ ημών δεν εδικαιώθη εξ έργων, ότε προσέφερεν Ισαάκ τον υιόν αυτού επί το θυσιαστήριον;
22 Abraham namahere neu Lamatuaꞌ, losa ana simbo fo tao tungga Lamatuaꞌ parendan. Dadꞌi tahine tae, ana namahere teme-ao neu Lamatuaꞌ, huu ana tao tungga parendaꞌ naa.
Βλέπεις ότι η πίστις συνήργει εις τα έργα αυτού, και εκ των έργων η πίστις ετελειώθη,
23 Dadꞌi basa ia ra dadꞌi onaꞌ saa manasuraꞌ sia susura meumareꞌ oi, “Abraham namahere neu Lamatuaꞌ, ma Lamatuaꞌ simbo nala e dadꞌi atahori rala ndoos.” Ma nenesuraꞌ boe oi, Abraham naa, Lamatuaꞌ nonoon.”
και επληρώθη η γραφή η λέγουσα· Επίστευσε δε Αβραάμ εις τον Θεόν, και ελογίσθη εις αυτόν εις δικαιοσύνην, και φίλος Θεού ωνομάσθη.
24 Mihine ena, to! Hita tahine tae, Lamatualain simbo atahori, mete ma ana namahere neu Lamatualain ma hiiꞌ a tao dꞌala maloleꞌ ra boe. Akaꞌ nemehereꞌ a, naa nda feꞌe dai sa.
Βλέπετε λοιπόν ότι εξ έργων δικαιούται ο άνθρωπος και ουχί εκ πίστεως μόνον.
25 Nekendandaaꞌ esa fai mia ina Rahab. Inaꞌ naa langga fatu eniꞌ a maꞌahulun. Leleꞌ atahori Jeriko ra sangga rae risa atahori Israꞌel mana maku-maꞌu nara, Rahab neu naꞌakekekeꞌ se. Ana denu se rela tungga dalaꞌ laen, fo atahori ra nda humu rala se sa. De Lamatuaꞌ simbo nala e dadꞌi ina rala ndoos, huu tatao malolen.
Ομοίως δε και Ραάβ η πόρνη δεν εδικαιώθη εξ έργων, ότε υπεδέχθη τους απεσταλμένους και εξέβαλεν αυτούς δι' άλλης οδού;
26 Nemehereꞌ mana nda naꞌena bukti sa, ona ao-sisiꞌ nda naꞌena ani-hahaeꞌ sa, naa mates ena. Onaꞌ naa boe, mete ma atahori sa namahere Lamatuaꞌ, te nda tao dꞌala maloleꞌ sa, naa ombo-koson! Naa nda nemehereꞌ matetuꞌ sa.
Διότι καθώς το σώμα χωρίς πνεύματος είναι νεκρόν, ούτω και η πίστις χωρίς των έργων είναι νεκρά.
