Galatia 3
1 We! Atahori Galatia re! Dꞌalahulun au ufadꞌe mia mata mara, soꞌal Yesus Kristus mamaten sia hau ngganggeꞌ. Te ia naa atahori lelekoꞌ hei no mudꞌaꞌ ena to! Hei nggoa mara seli!
O głupi Galaci! Któż was omamił, abyście nie byli posłuszni prawdzie, [was], przed których oczami został wymalowany Jezus Chrystus i wśród których został ukrzyżowany?
2 Au ae utane dalaꞌ saꞌ a. Hei simbo mala Lamatuaꞌ Dula-dꞌalen naa, huu hei tungga agama hohoro-lalanen, do? Hokoꞌ, to! Dula-dꞌalen nema nisi hei, huu hei mimihere Hara-lii Malolen fo hei renaꞌ a.
Tego tylko chciałbym się od was dowiedzieć: Czy przez uczynki prawa otrzymaliście Ducha, czy przez słuchanie wiary?
3 Dadꞌi, taꞌo bee de hei miminggoa seli taꞌo naa, e? Dꞌalahulun hei misodꞌa tungga Dula-dꞌale Meumareꞌ hihii-nanaun ena. Te aleꞌ ia hei misodꞌa tungga baliꞌ atahori hihii-nanaun.
Tak głupi jesteście? Rozpoczęliście duchem, a teraz kończycie ciałem?
4 Leleꞌ hei feꞌe mae mimihere neu Kristus, hei hambu doidꞌosoꞌ nae-nae. Afiꞌ losa basa naa ra dadꞌi parsumaꞌ a! (Tao-tao te, tamahere neu Kristus nda bisa parsumaꞌ a sa.)
Tak wiele cierpieliście na próżno, jeśli rzeczywiście na próżno?
5 Leleꞌ Lamatualain fee Dula-dalen, ma natudꞌu manadadꞌiꞌ mataꞌ-mataꞌ sia mata mara, hei duꞌa mae Ana tao taꞌo naa huu ama tungga agama hohoro-lalanen, do? Hokoꞌ, to! Ana tao taꞌo naa, huu mimihere Hara-lii Maloleꞌ fo ama renaꞌ a.
Ten więc, który udziela wam Ducha i czyni cuda wśród was, [czyni to] przez uczynki prawa czy przez słuchanie wiary?
6 Misinedꞌa atahori Yahudi ra bꞌei-baꞌi nara, naeni baꞌi Abraham. Te Lamatualain Susura Meumaren suraꞌ nae, “Huu namahere neu Lamatualain, naa de Lamatuaꞌ simbo e no maloleꞌ ma henggenee e nae fee ne atahori rala ndoos.”
Tak jak Abraham uwierzył Bogu i zostało mu [to] poczytane za sprawiedliwość.
7 Dadꞌi hei musi mihine malolole dalaꞌ ia! Atahori mana namahereꞌ onaꞌ Abraham, sira dadꞌi Lamatualain atahori ndoo-tetun.
Wiedzcie zatem, że ci, którzy są z wiary, ci są synami Abrahama.
8 Lamatuaꞌ nafadꞌe memaꞌ sia Susura Meumaren nae, dei fo Eni simbo atahori mia nusa feaꞌ ra boe, mete ma ara ramahere Eni. Te fai maꞌahulun Ana nafadꞌe memaꞌ Hara-lii Malolen neu baꞌi Abraham nae, “Dei fo basa nusaꞌ sia raefafoꞌ ia hambu papala-babꞌanggiꞌ huu ho.”
A Pismo, które przewidziało, że Bóg z wiary będzie usprawiedliwiał pogan, wcześniej ogłosiło [ewangelię] Abrahamowi: W tobie będą błogosławione wszystkie narody.
9 Huu Lamatualain hehelu-fufulin naa, naa de Ana o fee papala-babꞌanggiꞌ neu basa atahori mana ramahere neu E, onaꞌ Ana fee neu Abraham.
Tak więc ci, którzy są z wiary, dostępują błogosławieństwa wraz z wierzącym Abrahamem.
10 Atahori mana tungga agama hohoro-lalanen, naa fo Lamatuaꞌ simbo e no Maloleꞌ, na, ana musi lemba-nasaa basa hohoro-lalaneꞌ naa, onaꞌ eni nene sumba-ndoon ena. Te nenesuraꞌ sia Lamatualain susura Meumaren oi, “Atahori nda mana tungga nakandoo agama hohoro-lalanen losa lutu-leloꞌ sa, ana hambu sumba-ndoon!
Na wszystkich bowiem, którzy są z uczynków prawa, ciąży przekleństwo, bo jest napisane: Przeklęty każdy, kto nie wytrwa w wypełnianiu wszystkiego, co jest napisane w księdze Prawa.
11 Te matetuꞌ ena, Lamatualain nda simbo atahori, huu eni tungga hohoro-lalane agama sa. Te nenesuraꞌ, oi “Atahori musi ramahere Au, dei fo Au feꞌe simbo e onaꞌ atahori rala ndoos, fo ana hambu masodꞌa ndoo-tetuꞌ.”
A że przez prawo nikt nie jest usprawiedliwiony przed Bogiem, jest oczywiste, bo: Sprawiedliwy będzie żył z wiary.
12 Naa! Mete ma atahori nau nasodꞌa tungga agama hohoro-lalanen hihii-nanaun, ana musi tao tungga basa-bꞌasaꞌ e losa lutuꞌ-leloꞌ! Te Lamatuaꞌ nafadꞌe memaꞌ sia Susura Meumaren nae, “Atahori mana nae nasodꞌa tungga hohoro-lalaneꞌ a, dei fo batasibu noꞌ a hohoro-lalaneꞌ ra.”
Prawo zaś nie jest z wiary, lecz: Człowiek, który je wypełnia, przez nie będzie żył.
13 Huu Kristus bae etu ena, fo mboꞌi hendi hai mia agama hohoro-lalanen mana paꞌa haiꞌ a. Feꞌesaꞌan, hai misodꞌa lemba-misaa agama hohoro-lalanen onaꞌ atahori nene sumba-ndoon e. Te ia naa, Lamatuaꞌ Yesus soꞌu hendi sumba-ndoon naa mia hai ena. Te nenesuraꞌ sia Susura Meumareꞌ a oi, “Atahori mana mate nene londa-ngganggeꞌ sia rii a, eni nene sumba-ndoon.”
Chrystus odkupił nas z przekleństwa prawa, stając się za nas przekleństwem (bo jest napisane: Przeklęty każdy, kto wisi na drzewie);
14 Leleꞌ Yesus Kristus mate fo fee masodꞌaꞌ neu hita, naa papala-babꞌanggiꞌ fo Lamatualain fee neu Abraham ena, o onda nema nusa feaꞌ ra boe. No taꞌo naa, basa atahori mana ramahere neu Kristus bisa simbo Lamatualain Dula-dꞌalen fo Ana helu-fuli memaꞌ a.
Aby błogosławieństwo Abrahama w Chrystusie Jezusie przeszło na pogan [i] abyśmy przez wiarę otrzymali obietnicę Ducha.
15 Toronoo ngga re! Ia naa au ae utudꞌu conto mia hita masodꞌan fais-fais. Mete ma hambu atahori suraꞌ nala susura pusaka, basa ma ana teken basa naran ena, na susura naa nene henggeneeꞌ ena. Atahori laen nda bisa fee eꞌena-aꞌaiꞌ neu saa fo nenesuraꞌ sia susura naa sa, ma nda bisa suraꞌ seluꞌ saa-saa sia naa sa ena.
Bracia, mówię po ludzku: Przecież nawet zatwierdzonego testamentu człowieka nikt nie obala ani [do niego nic] nie dodaje.
16 Onaꞌ naa boe leleꞌ Lamatualain helu-fuliꞌ no Abraham ma tititi-nonosin. Lamatualain nda nae, “Au Helu-fuli ia o tititi-nonosi mara”, huu Ana nda helu-fuli neu atahori hetar sa. Te Ana helu-fuli fee neu akaꞌ Abraham tititi-nonosin esa, naeni Kristus.
Otóż Abrahamowi i jego potomkowi zostały dane obietnice. Nie mówi: I jego potomkom, jak o wielu, ale jak o jednym: I twemu potomkowi, którym jest Chrystus.
17 Au masud ngga taꞌo ia: Lamatualain helu-fuliꞌ naꞌahuluꞌ no baꞌi Abraham. Boe ma basa too natun haa telu nulu, dei de Ana naꞌondaꞌ agama hohoro-lalanen fee atahori Yahudi ra tungga sira baꞌin Musa. Mae onaꞌ naa o, Lamatuaꞌ nda lea baliꞌ hehelu-fufuli maꞌahulun naa sa.
To zaś mówię: Przymierza zatwierdzonego przedtem przez Boga względem Chrystusa nie znosi prawo, które powstało czterysta trzydzieści lat później, tak aby unieważnić obietnicę.
18 Lamatuaꞌ fee papala-babꞌanggiꞌ neu Abraham, nda huu ana tao tungga hohoro-lalaneꞌ sa. Te Ana fee papala-babꞌanggiꞌ huu Ana helu-fuli memaꞌ nae fee mudaꞌ Abraham eniꞌ a maꞌahulun. Naa, onaꞌ anaꞌ sa simbo pusaka mia aman. Ana simbo, huu aman helu-fuli memaꞌ, nda huu anaꞌ naa tao tungga atoran sa.
Jeśli bowiem dziedzictwo [jest] z prawa, to już nie z obietnicy. Lecz Bóg darował [je] Abrahamowi przez obietnicę.
19 Dadꞌi ia naa au ae utane taꞌo ia: mete ma Lamatualain simbo baꞌi Abraham no maloleꞌ huu nemeheren, taꞌo bee de Lamatuaꞌ fee tamba hohoro-lalaneꞌ neu baꞌi Musa? Ana fee tamba agama hohoro-lalanen fo nenori atahori dꞌala sala nara mataꞌ-mataꞌ. Eni masud na, naa fo atahori rasodꞌa tungga hohoro-lalaneꞌ a hihii-nanaun, losa Abraham tititi-nonosin esa nema. Boe ma, mete ma tititi-nonosiꞌ naa, naeni Kristus, nema, hohoro-lalaneꞌ naa nda parlu sa ena. Leleꞌ Lamatuaꞌ fee agama Yahudi hohoro-lalanen, Ana nda fee mataꞌ sa. Ana pake ate nara mia sorga, de rendi neu baꞌi Musa, dei de Musa fee neu atahori Yahudi ra. No taꞌo naa, Musa dadꞌi neu mana nendi haraꞌ fee Lamatuaꞌ no atahori nara.
Po co więc prawo? Zostało dodane z powodu przestępstw, aż do przyjścia potomka, któremu złożono obietnicę, ustanowione przez aniołów ręką pośrednika.
20 Te leleꞌ Lamatualain helu-fuli no Abraham, Ana nda pake mana nendi haraꞌ sa. Ana helu-fuli mataꞌ no mataꞌ aon! No taꞌo naa, hita tahine tae, Lamatuaꞌ helu-fulin manaseliꞌ lenaꞌ hohoro-lalaneꞌ naa ra.
Lecz pośrednik nie jest dla jednego, ale Bóg jest jeden.
21 Leleꞌ Lamatuaꞌ fee agama hohoro-lalane nara neu baꞌi Musa, naa, balabꞌan no hehelu-fufulin, do? Hokoꞌ! Huu mete ma hambu hohoro-lalaneꞌ, atahori bisa tao tungga fo Lamatuaꞌ simbo e no maloleꞌ ma nasodꞌa, neꞌo atahori Yahudi ra hohoro-lalanen bisa tao taꞌo naa boe. Tao-tao te nda hambu hohoro-lalaneꞌ esa sa boe fo atahori bisa tao tungga, fo tao maꞌasufu Lamatuaꞌ ralan, fo Ana simbo e no maloleꞌ.
Czy więc prawo jest przeciwko obietnicom Boga? Nie daj Boże! Gdyby bowiem zostało dane prawo, które mogłoby ożywiać, sprawiedliwość rzeczywiście byłaby z prawa.
22 Huu sia Lamatuaꞌ Susura Meumaren nenesuraꞌ oi, basa atahori nenepaꞌa mates ro salaꞌ mataꞌ-mataꞌ. Naa de akaꞌ atahori mana ramahere neu Yesus Kristus, simbo saa fo Lamatualain helu-fuliꞌ a.
Lecz Pismo zamknęło wszystko pod grzech, aby obietnica z wiary Jezusa Chrystusa została dana wierzącym.
23 Te losa fain, Lamatuaꞌ soi dalaꞌ fo hai nenemboꞌiꞌ mia hohoro-lalaneꞌ ra, sadꞌi hai mimihere neu Kristus.
Zanim zaś przyszła wiara, byliśmy poddani pod straż prawa i trzymani w zamknięciu [aż] do tej wiary, która potem miała być objawiona.
24 Dadꞌi agama hohoro-lalane nara, onaꞌ mana nanea, mana nanori hita no malolole losa Kristus nema. Mete ma nema ena, hita bisa tamahere E, naa fo tasodꞌa malolole to Lamatualain. Naa de, ia naa hita nda parlu mana naneaꞌ sa ena.
Tak więc prawo było naszym pedagogiem do Chrystusa, abyśmy z wiary byli usprawiedliwieni.
Lecz gdy przyszła wiara, już nie jesteśmy pod pedagogiem.
26 Ia naa hei dadꞌi Lamatualain ana nara ena, huu mimihere Yesus Kristus.
Wszyscy bowiem jesteście synami Bożymi przez wiarę w Chrystusa Jezusa.
27 Basa hei mana nenesaraniꞌ fo dadꞌi atahorin, ama nenepaꞌa mates mo E.
Bo wszyscy, którzy zostaliście ochrzczeni w Chrystusie, przyodzialiście się w Chrystusa.
28 Basa atahori mana ramahere Kristus, ara ona esaꞌ ena. De mae hei atahori Yahudi, do nda Yahudi sa o, ate do nda ate sa, touꞌ do inaꞌ, basa atahori mana ra ꞌabꞌue ro Yesus Kristus, ona esaꞌ.
Nie ma Żyda ani Greka, nie ma niewolnika ani wolnego, nie ma mężczyzny ani kobiety; wszyscy bowiem jedno jesteście w Chrystusie Jezusie.
29 Kristus naa, Abraham tititi-nonosin fo Lamatualain helu-fuli eniꞌ a dꞌalahulun. Huu hei miꞌibꞌue mo Kristus, de hei dadꞌi Abraham tititi-nonosi matetun ena. No taꞌo naa, hei o bisa simbo papala-babꞌanggiꞌ fo Lamatualain helu-fuli maꞌahulun neu Abraham.
A jeśli należycie do Chrystusa, to jesteście potomstwem Abrahama, a zgodnie z obietnicą – dziedzicami.
