< Ded'enu' ra Dud'uin 8 >
1 Saulus sia mamanaꞌ naa boe, de naꞌaheiꞌ risa Stefanus.
Saulo estuvo de acuerdo con este asesinato. Aquel día se desató una gran persecución contra la Iglesia de Jerusalén. Todos se dispersaron por las regiones de Judea y Samaria, excepto los apóstoles.
2 Leleꞌ naa, hambu atahori hira mana manggate tungga Lamatualain. Stefanus mate ma, ara nggae ei-ei, de reu haꞌi rendi ao sisi na fo raꞌoi. Eniꞌ a faiꞌ naa, atahori raꞌasususaꞌ Lamatuaꞌ Yesus atahori Nara sia Yerusalem, de ara doidꞌoso seli. Basa se rela sea-sarangganggaa risiꞌ propinsi Yudea ma propinsi Samaria. Hela akaꞌ a Yesus dedenu Nara sia Yerusalem.
Unos hombres piadosos sepultaron a Esteban e hicieron gran lamentación por él.
3 Te Saulus sangga dalaꞌ nakandooꞌ a fo tao doidꞌoso Yesus atahori nara. Ana sangga se sudꞌiꞌ a sia bee-bꞌee. Ana masoꞌ kalua tungga-tunggaꞌ a ume fo sangga se. Mae touꞌ do inaꞌ o, ana toꞌu fo tao se bui rala reu.
Saulo asolaba a la iglesia. Entraba de casa en casa, arrastraba a hombres y mujeres y [los] entregaba en [la] cárcel.
4 Onaꞌ mae atahori raꞌasususaꞌ Yesus atahori nara, losa ara rela sea-saranggaa, te ara nda raloeꞌ dui Lamatuaꞌ Yesus Dudꞌui Malole Na neu atahori sia bee-bꞌee.
Pero los esparcidos proclamaban la Palabra dondequiera que iban.
5 Onaꞌ a, Filipus. Ana nisiꞌ kota esa sia nusa Samaria de dui atahori ra nae, Kristus fo Lamatualain dudꞌu eniꞌ a maꞌahulu na, naeni Yesus.
Felipe bajó a una ciudad de Samaria y les predicaba a Cristo.
6 Ana tao manadadꞌiꞌ ra, ma atahori ra raꞌabꞌubꞌue fo rena malolole oꞌola Na.
La multitud, cuando oyó y vio las señales milagrosas que hacía, prestaba atención unánime a lo expresado por Felipe.
7 Sia naa hambu atahori nitu taoꞌ ra. Nitu ra lao hela atahori ra no randu rahereꞌ. Atahori mamaluꞌuꞌ ro ei dokaꞌ hetar o hai reuꞌ ena boe.
Porque muchos espíritus impuros daban alaridos y salían de los poseídos. Muchos paralíticos y cojos eran sanados.
8 Naa de atahori mana sia kota naa ramahoꞌo seli.
Hubo grande gozo en aquella ciudad.
9 Sia naa hambu atahori mahineꞌ sa, naran Simon. Eniꞌ a dooꞌ ena, ana pake nitu mahine na neu atahori Samaria ra. Ana koa-koaꞌ ao na nae, “Au ia, manaseliꞌ!”
Pero un hombre llamado Simón practicaba la magia y asombraba a la gente de Samaria y se hacía pasar como un gran personaje.
10 Basa moko-anak, touꞌ-inaꞌ, sia kota naa, ola-olaꞌ Simon nara na rae, “Wii! Atahori ia, seli ma! Saa fo ana taoꞌ naa, mia Lamatualain koasa Na!” Huu ana nahine pake nitu a mahine na, de atahori ra hii pake e eniꞌ a dooꞌ ena.
Todos, desde el más pequeño hasta el más grande, le ponían atención y decían: Éste es el gran poder de Dios.
Le prestaban mucha atención porque los asombró con las magias durante mucho tiempo.
12 Te ia naa, ara rena Filipus nanori Lamatualain parenda Na, ma natudꞌu dalaꞌ fo ara dadꞌi Lamatualain atahori Na, nendiꞌ Yesus nara Na. Rena basa ma, naeꞌ ramahere, de masoꞌ dadꞌi Lamatualain bobꞌonggi Na. Mae touꞌ do inaꞌ, ara nau dadꞌi taꞌo naa. Naa de, ara hambu sarani.
Pero hombres y mujeres creyeron las Buenas Noticias del reino de Dios en el Nombre de Jesucristo que Felipe les proclamaba, y se bautizaban.
13 Simon o namahere ma nau dadꞌi Yesus atahori Na. De ara sarani e ma ana tungga Filipus sudꞌiꞌ a bee reu. Leleꞌ ana nita manadadꞌiꞌ fo Filipus taoꞌ ra, ana kakaler langgan, oi “We! Ia, seli tebꞌe!”
Aun el mismo Simón creyó, y después de ser bautizado, estaba adherido constantemente a Felipe. Se maravillaba al ver las señales milagrosas y los grandes prodigios que hacía.
14 Leleꞌ naa, Lamatuaꞌ Yesus dedenu Nara mana sia Yerusalem rena rae atahori sia nusaꞌ Samaria ra ramahere Lamatualain Dedꞌea-oꞌola Na. Basa ma, ara denu Petrus no Yohanis naa reu.
Cuando los apóstoles en Jerusalén supieron que Samaria había recibido la Palabra de Dios, les enviaron a Pedro y Juan.
15 Ruꞌa se losa naa, dei de bubꞌuluꞌ atahori mana sia naa ra, nda feꞌe simbo Lamatualain Dula-dale Meumare Na sa. Ara feꞌe a hambu sarani pake Yesus nara Na. De Petrus no Yohanis ndae lima nara neu se, ma hule-oꞌe, roꞌe fo atahori Samaria ra o simbo Lamatualain Dula-dale Meumare Na. Boe ma, ara simbo neuꞌ ena.
Llegaron y hablaron con Dios por ellos para que recibieran [el] Espíritu Santo,
porque aún no había descendido sobre ellos. Solo habían sido bautizados en el Nombre del Señor Jesús.
Luego les impusieron las manos y recibieron [el] Espíritu Santo.
18 Simon o nita Petrus no Yohanis ndae lima nara reu atahori ra, ma ara simbo Lamatualain Dula-dale Na. De ana loo doiꞌ neu ruꞌa se, ma noꞌe nae,
Entonces Simón, quien vio que por la imposición de las manos de los apóstoles era dado el Espíritu, les ofreció dinero
19 “We! Ama nggare! Fee au koasa naa dei. Fo mete ma au tao lima ngga neu se ata, na ara simbo Lamatualain Dula-dale Meumare Na.”
y dijo: Denme también este poder para que a cualquiera a quien imponga las manos reciba el Espíritu Santo.
20 Te Petrus bua e nae, “Mate mopo nggo mo doi ma! Mbei ma ho mae bisa hasa Lamatualain Dula-dale Na no doiꞌ, do? Hokoꞌ! Atahori nda bisa hasa Lamatulain Dula-dale Na sa.
Entonces Pedro le contestó: Tu dinero permanezca contigo para destrucción, porque pensaste que el Don de Dios se compra por dinero.
21 Ho nda ma hak saa-saa saꞌ boe neu Lamatualain Dula-dale Na, te rala ma nda ndos sa. Ho sanggaꞌ a dala hahambuꞌ soaꞌ neu aom.
Tú no tienes parte ni participación en este asunto, porque tu corazón no es recto delante de Dios.
22 Doaꞌ tao salaꞌ leo. Malole lenaꞌ hule-oꞌe neu Lamatualain, fo onaꞌ bee naa, Ana fee ambon neu dudꞌuꞌa deꞌulaka ma.
Por tanto cambia de mente en cuanto a esta maldad y ruega al Señor. Tal vez te sea perdonado lo que pensaste.
23 Au bubꞌuluꞌ ho nda nau atahori feaꞌ lenaꞌ nggo sa, ma deꞌulakaꞌ naeꞌ paꞌa nggo!”
Porque veo que estás en hiel de amargura y en atadura de maldad.
24 Petrus ola basa naa boe ma, Simon noꞌe ruꞌa se nae, “Ama nggare! Mete ma taꞌo naa, tulun hule-oꞌe fee au, fo dedꞌea deꞌulakaꞌ naa, afiꞌ dai au.”
Simón respondió: Rueguen ustedes al Señor por mí para que no me sucedan estas cosas.
25 Basa naa ma, Petrus no Yohanis dui Lamatuaꞌ Yesus Dudꞌui Malole Na ma rafadꞌe Lamatualain Dedꞌea-oꞌola Na sia kota naa. Boe ma ara baliꞌ Yerusalem reu. Tungga-tungga dalaꞌ, ara tuli kambo-kamboꞌ sia propinsi Samaria, fo dui Lamatuaꞌ Yesus Dudꞌui Malole Na neu basa atahori sia naa.
Después de testificar solemnemente y hablar la Palabra del Señor, regresaron a Jerusalén. En el camino proclamaron las Buenas Noticias en muchas aldeas de samaritanos.
26 Basa ma, Lamatualain ate Na esa mia sorga denu Filipus nae, “Ana ngge! Lao muu tungga dalaꞌ mana ona neu. Tungga dala mbaraaꞌ naa mana mia Yerusalem nisiꞌ kota Gasa.”
Un ángel del Señor habló a Felipe: Vé hacia el sur por el camino solitario que baja de Jerusalén a Gaza.
27 Filipus rena parendaꞌ naa boe ma, ana lao neuꞌ ena. Losa dalaꞌ naa ma, nita atahori sa. Eni, atahori monaeꞌ sa mia nusa Etiopia. Ana mana tao mataꞌ neu ratu Kandake hata-heto nara. Ana feꞌe hule-oꞌe basa mia Yerusalem, de ana baliꞌ no kareta. Filipus nita e endoꞌ baca sia kareta ata. Ana baca Lamatulain mana ola-ola Na baꞌi Yesaya susura na.
Fue y vio a un eunuco etíope, funcionario tesorero de Candace, reina de los etíopes, quien había ido a adorar en Jerusalén.
Mientras regresaba en su carruaje leía el profeta Isaías.
29 Lamatualain Dula-dale Na denu Filipus neu deka kareta fo nandaa no atahori naa.
Entonces el Espíritu dijo a Felipe: Vé y júntate a este carruaje.
30 Ana deka boe ma, rena atahori naa baca mia baꞌi Yesaya susura na. Natane nae, “Amaꞌ! Muhine saa fo bacaꞌ naa, do, hokoꞌ?”
Felipe corrió y oyó que leía el profeta Isaías. Le preguntó: ¿Entiendes lo que lees?
31 Nataa nae, “Hokoꞌ. Musi atahori rafadꞌe au, dei fo uhine. Uma endoꞌ mo au sia ia.”
Y él contestó: ¿Cómo podría si alguno no me explica? Y rogó a Felipe que subiera a sentarse con él.
32 Susura fo ana bacaꞌ naa, lii na taꞌo ia: “Ara lea E, onaꞌ lea bibꞌi lombo, fo rae hala. Ana dadꞌi onaꞌ bibꞌi lombo anaꞌ fo atahori nggute fulu na, te nda naꞌamee sa. Ana nda nahara sa, ma nda nataa saa saꞌ boe.
La porción de la Escritura que leía era ésta: Como oveja fue llevado al matadero, y como cordero silencioso ante el que lo trasquila no abrió su boca.
33 Ara raꞌamuti E; Ma raꞌetuꞌ sala dedꞌea Na. Ara tao risa E, te nda no sala Na saa saꞌ boe. Naa de, hai nda bisa olaꞌ mbei sa boe soꞌal tititi-nonosi Nara.”
En la humillación no se le hizo justicia. ¿Quién describirá su generación? Porque su vida fue removida de la tierra.
34 Atahori monaen naa baca basa ma, natane Filipus nae, “Taꞌo bee? Baꞌi Yesaya olaꞌ naa neu ao na, do, olaꞌ neu atahori feaꞌ?”
El eunuco preguntó a Felipe: Te ruego, ¿De quién dice esto el profeta? ¿De él mismo o de otro?
35 Basa de, Filipus nanori e, Lamatuaꞌ Yesus Dudꞌui Malole Na. Ana dui mia Yesaya susuran naa, ma mia susura feaꞌ ra boe, fo natudꞌu dalaꞌ tungga Yesus.
Entonces Felipe comenzó desde esta Escritura, y le anunció las Buenas Noticias de Jesús.
36 Ara feꞌe lao-laoꞌ ma, atahori naa nita oe sia loe sa. De ana olaꞌ tute Filipus oꞌola na, ma noꞌe nae, “Amaꞌ. Mete dei! Oe sia naa. Mete ma nau, na, onda teu fo sarani au sia ia leon.”
Cuando iban por el camino, llegaron a un lugar donde había agua, y el eunuco dijo: ¡Aquí hay agua! ¿Qué impide que sea bautizado?
37 [Basa ma Filipus nataa nae, “Mete ma amaꞌ mumuhere tebꞌe-tebꞌe Lamatuaꞌ Yesus, naa nda saa saꞌ boe. Ata onda fo au sarani amaꞌ.” Ana naꞌaheiꞌ nae, “Au umuhere tebꞌe-tebꞌeꞌ Yesus, fo Lamatualain dudꞌu mia dalahulu na neu. Eni, Lamatualain Ana Na.”]
38 Boe ma, amaꞌ naa denu kareta na nambariiꞌ. Ara onda de oeꞌ rala reu. Ma Filipus sarani e.
Mandó parar el carruaje. Ambos bajaron al agua, y Felipe lo bautizó.
39 Ruaꞌ se dea reu mia oe a ma, Lamatualain Dula-dale Meumare Na nendi Filipus nisiꞌ mamana feaꞌ. Atahori monaen naa nda nita e sa ena. Dadꞌi ana lao nakandoo, no rala na namahoꞌo seli.
Cuando subieron del agua, [el] Espíritu del Señor arrebató a Felipe, y el eunuco no lo vio más, pero siguió su camino con gozo.
40 Te aiboiꞌ ma Filipus losa kamboꞌ esa, naran Asotus. Mia naa, ana laoꞌ nakandoo fo nafadꞌe Yesus Dudꞌui Malole Na neu atahori. Ana lao tuli basa kamboꞌ losa kota Kaisarea.
Felipe se halló en Azoto, y al pasar, proclamaba las Buenas Noticias a todas las ciudades, hasta llegar a Cesarea.