< Ded'enu' ra Dud'uin 27 >
1 Basa ma, hofernor Festus naꞌetuꞌ fo haitua Paulus nisiꞌ mane monaeꞌ Keser sia Roma, fo naꞌetuꞌ dedꞌea na sia naa. Ana fee Paulus, no atahori bui feaꞌ ra, risiꞌ malangga soldꞌadꞌu esa, naran Yulius, fo ro se risiꞌ nusaꞌ Italia. Yulius ia, malangga monaeꞌ esa mia soldꞌadꞌu mana manea kaiser.
Bwiko ciyaka ko ki nyiki yang italiya ciin neken kange nubo kangembo furcina kang nii dur nub kwenebo ci co ti yuliya wo mor mwan Agustus ke.
2 Leleꞌ naa, au (Lukas) tungga o Paulus. Ma toronooꞌ esa fai, nara na Aristarkus, o tungga boe. Eni, atahori Makedonia mia kota Tesalonika. Basa hai sae ofaꞌ esa mana nema mia kota Adrimitium. Rafadꞌe rae, ofaꞌ ia neu tuli mamanaꞌ naeꞌ sia nusaꞌ Asia.
Nyin doken nabire mwenge mor Adramatiya, wo ywel bwiti na cii ya bidom kange cunga wima ko Anciya. La nyi yaken mor wima Aristakus wo Tasalonika mor Makidoniya cin yaken kange nyo.
3 Boe ma, hai lao hela Kaisarea. Mbilaꞌ neu ma, hai losa kota Sidꞌon. Malangga soldꞌadꞌu Yulius tao Paulus no maloleꞌ, ma nafadꞌe e oi, bisa muu seꞌu nonoo mara sia madꞌaꞌ ata. Nae taꞌo naa fo, ara bisa fee Paulus saa-saa fo ana parlu sia tasiꞌ ata.
Cel fini ceri nyi yiram cinanlor sidom, fiye wo Yuliyas nung Bulus nin neer lumare la cin dobco naci ya farub cebo nen di naci yo toka ceko.
4 Basa de, hai hene seluꞌ ofaꞌ, de lao. Te anin mataꞌ a, monae na seli, de ofaꞌ a naeꞌ a nda laliꞌ sa. Ara rauli ofaꞌ, de lao tungga pulu Siprus no rae Siria taladꞌa na, fo ofaꞌ a nenebambiꞌ.
Nyi kweni wiri nyin doken mor Wima ri nyon yaken kong mwenge kubruce, wori yuwa ko ne nyo dotange ti.
5 Mia naa, hai lao tungga tasiꞌ sia nusaꞌ Kilikia no Pamfilia mataꞌ. Hai mikindoo misiꞌ kota Mira, sia nusa Likia. Losa naa ma, hai onda lao hela ofaꞌ a.
Ki kwama nyi yabken wima nyi yabken dinge kilikiya kange Bamfiliya nyim la mira, cinan loro Liciya.
6 Malangga soldꞌadꞌu Yulius sangga ofa feaꞌ mana nae lao mia Mira nisiꞌ Italia neu. Ana hambu ofaꞌ esa, nema mia kota Aleksandria, nae lao Italia neu. De ana denu basa hai, hene ofaꞌ ata mi.
Wii niii nabire nob kwenebo fiya nabire mwenge wo bou Takendariya ri, a yaken ti Italiya cin more ce.
7 Hai lao fai hira te, ofaꞌ a naeꞌ a nda laliiꞌ sa, huu ani mataꞌ a, monaen seli. Hai lao no sususa maeꞌ a losa kota Knidus. Te anin feꞌe seli, de hai lao nggero misiꞌ a pulu Kreta, fo nenebambiꞌ mia anin a. Basa de, hai tungga tonggoꞌ esa, nara na Salmone.
Kambo nyi yakenti kumeni kila nyi yaken biluma, la ki cuile gwam ri nyin lam ki dotange bidom kange cinindu ri la yuwa ko dob nyo bo tak nanyi bwangten cunga ko cou, nyin yaken cunga ko ci kicimkice bidom kange karita bidom kange Salmani.
8 Hai lao no sususaꞌ tungga tonggoꞌ naa, tunggaꞌ a pulu Kreta tasi suu na. Dei de, hai feꞌe losa mamanaꞌ esa, nara na Namo Maloleꞌ. Mamanaꞌ naa, deka no kota Lasea.
Nyi yaken cunga konge ki dotange, nyimde nyi bow fiye kange cou ti ki fiye turangka ko ken, wo bidom kange la ciya.
9 Atahori ofaꞌ ra hahae mbei sia naa, huu hai sae ofaꞌ dooꞌ na seli ena, te nda feꞌe losa Italia sa. Leleꞌ naa, atahori Yahudi ra fai monae na, fo roꞌe rae, Fai Hambu Ambon Mia Sala-Singgoꞌ, seli ena. Sosoa na, fai ree-anin nae losa. Boe ma, atahori ofaꞌ ra ratane rae mae sae ofaꞌ mikindoo, do hokoꞌ. Paulus rena nala ma, ana oi,
na weu nyin tu kumeni kila, la kwama ngag ngake Yuahadwa cum, la naweu yambo yilam ki tai la Bulus werang ci
10 “Toronoo nggare. Au ae olaꞌ mbei. Mete ma hita sae ofaꞌ takandoo, naa, hambu sususaꞌ naeꞌ. Afiꞌ losa ofaꞌ a molo, ma mopo saa-saa ra, ma hita o mate boe.”
Ciki, Nubo matori yambo wo bi ter tiyeu atin yilam ki nuwa ka twirak kange le-ka dikerek duce, kebo kawo kwilendo ceu kange nabire mwenge, dila kange dume beuken.
11 Te malangga soldꞌadꞌu a nda nau rena Paulus sa. Ana namahereꞌ a joragan, no tenu ofaꞌ a, huu ara rae lao hela mamanaꞌ naa.
La nii na bire nub kwenebo cuwa tu ka diiir teluwe kange nuu nabire mwengeko nin la cuwa bo ker Bulus cero nin.
12 Sia Namo Maloleꞌ naa, ofaꞌ ra nafu nda maloleꞌ sa sia fai rii-ree. Dadꞌi sira naeꞌ nauꞌ a lao mikindoo, misiꞌ kota Feniks. Ara ramahena, mete ma bisa, naa, basa hai leo sia naa, losa fai rii-ree ia basa. Feniks naa, namo maloleꞌ sia pulu Kreta, huu nenebambiꞌ mia ani muri-onas no muri-dis, ma nda hambu ree monaeꞌ sa.
Wori fiye tuka kwilenek na bire mwenge ko bwei yim wiki cukakiya ri nob kwobka nabire mwengeko duce tok ki ciya dubom fiye cou la tano cwika fiyaka ri bi lam cinar lo finikiya, nabi yim (wa kiyauwi). La finikiya co fiye tii mwe nabire mwnege mor karita, wo to kwasalmen ti kange mar to me tiye.
13 Leleꞌ ani onas koe-koe ma, ara rae neꞌo sira bisa pake anin naa fo lao risiꞌ Feniks. De rafadꞌe rae, “Ia, ani maloleꞌ. Ata lao leo!” Ara botiꞌ naka, ma lea laar, de hai laoꞌ tunggaꞌ a tasi suu na.
Kambo yuwa bange ko ter cu kako kibi luma ri, nubo kwob nabire mwenge ko tiyeu kwabi neer cer ki ciin fiyam dikero cii cwi tiyeu. Dila ciin cukum duka nabirek mwnegeko la ciin bwangten cunga ko karita bidom kange kong mwenge ko
14 Hai lao nda dooꞌ sa ma, aibꞌoiꞌ ma sanggu anin losa. (Atahori oi, ‘ani timu-dis’). Anin naa fuu ofaꞌ a nendi nisiꞌ tasiꞌ a taladꞌa na. Atahori ofaꞌ ra nda rauli rala ofaꞌ sa, de tunggaꞌ a anin a.
La fiyaco bi duwar di yuwako kwani nyeu wo cii cuwa tiki yuro kilidom yoten buk nyo ti diyelenen.
kambo nabire mwengeu fweki cukako fiye ki yuwa wori yuwa ko lambi kwan ceredi, nyin bwang ten nur yuwau.
16 Hai laa-laa tungga ree ra, losa deka mo pulu anaꞌ esa, nara na Kauda. Leleꞌ naa, jukun na feꞌe nenepaꞌaꞌ sia ofa moko a deaꞌ. De hai lea jukun naa mitaꞌ mamate mara ofaꞌ ata neu.
La nyin bwnagten fiye nyi fiyam cerka ko diyele bi duware coti ki kauda, la ki dotange nyi bwam nabire bi duware bwi durko nen.
17 Jukun a losa ofaꞌ ata ma, ara fefeoꞌ taliꞌ ndule ofaꞌ ao na, fo afiꞌ losa papa nara huꞌa, ma ofaꞌ a molo. Ara o ramatau, afiꞌ losa ree ra mbembesiꞌ ofaꞌ a fo ana hara sia saraꞌae Sirtis sia Afrika. De ara raꞌondaꞌ naka mana doko-doko tasiꞌ ralan, raꞌakukuraꞌ ofaꞌ a lalao na.
Kambo cii kongum nabire mwenge bi duware dii yeri, ciin ma nangen ki duka ceko ri ciin bwam bwi nabireko durko cuko. Taito tamci ki cukum dikero a tam nabire ti dor mwengere dila nyin bwang tenti.
18 Anin monaeꞌ naa, humbu hai ofa ma dii-ona neu. De mbilaꞌ neu ma, atahori ofaꞌ ra nggari sudꞌi a saa ruma tasiꞌ rala reu.
Nyin nuwa dotange ducce ki yuwa mwengek wo ki celfiniceri ciin ter cutangka kwileneko wo mor nabire mwengenen wii.
19 Fini esa na fai, ani monaeꞌ feꞌe seli. De ara boe ramatau. Naa de, ara nggari seluꞌ sudꞌi a saa ra tasiꞌ rala reu, fo ofaꞌ a namanggafa ofaꞌ a. Ofaꞌ saa-saa nara o, atahori ofaꞌ ra nggari se.
Ki kume taar ri nob nangenebo mor nabire mwengeu cutang kwilendo mor mnabire wi ki kang cek.
20 Hatuꞌ-rerelon ani monaeꞌ naa nda naloeꞌ mbei saꞌ boe losa fai hira. Lume-masu namafau, de hai nda mita relo no nduuꞌ sa. Basa hai masaloe, mae neꞌo nda misodꞌa sa ena.
kambo nyi to bo filang kakukek kaka bitiren kume taare ri, yoka nereko ki nyan fiya ceer kau cerum nyinen.
21 Fai hira ia ra, hai nda mia-minu saa saꞌ boe. De Paulus noꞌe nala basa hai, de ana olaꞌ oi, “Toronoo nggaree! Sobꞌa hei tungga oꞌola ngga fo afiꞌ lao hela Namo Maloleꞌ a, naa, hita nda hambu susa basa ia sa, ma nda runggi saa saꞌ boe.
kambo cii ya yambo kwitan cari mani yeri, Bulus kweni tiber nob nangeneb nabire mwengeko ri ciki, “nubo, nakin kom cuwa tu kermiro nen, bi kwenu bo karitari no biki fiyabo twirako buro kange leka kwileko.
22 Te ia naa, au oꞌe basa hei fo miꞌimamateꞌ rala mara. Dei fo hita ofa na ia nambalutu. Te afiꞌ mimitau, huu atahori esa o, nda mate saꞌ boe.
Na weu miyi komnti ko yilam ki birom nerem wori nii mania bwiyati more kume dila ka nabire mwenge bi lem tiye.
23 Naa fo basa hei bubꞌuluꞌ au ia, Lamatualain atahori Na, ma au hambu ue-tataos mia E. Tembaꞌ a, Ana denu ate Na esa mia sorga, nambariiꞌ mia bobꞌoa ngga. Ana nafadꞌe au nae,
wori wo min naceu, wo mi wabti takeu bwe tomange ceu tii cunga miik.
24 ‘Paulus! Afiꞌ mumutau saaꞌ boe. Dei fo musi muu mundaa mo mane monaeꞌ sia Roma fo ana nggero dedꞌea ma. Lamatualain rala malole Na neu nggo, naa de Ana tao nasodꞌa basa atahori mana sia ofaꞌ ata ia ra.’
La ciki cware tai, Bulus tam nyo mwanti kabum kaisar re. la to, kwama mor jire duwece neken gwam nubo wo yaken wari kange mweu.
25 Dadꞌi toronoo nggare. Hei afiꞌ masaloe. Au umehere tebꞌe saa fo Lamatualain nafadꞌe au tembaꞌ a, dei fo dadꞌi taꞌo naa.
La nyori ko yilam k bikwan neeret nubo, wori min ne bilenke kwama nen atin yilam nawo ci yiyereu.
26 Te dei fo ofaꞌ ia laa-laa nisiꞌ pulu esa.”
La batin cwa bi kangtangi kange Island.
27 Leleꞌ naa, ree-anin poꞌa naꞌamiminaꞌ ofaꞌ a, de hai laa-laa fai sanahulu haa ena mia tasi Adria. Te mbei ma fai banggi rua na ma, atahori ofaꞌ ra medꞌa na hai deka mo madꞌaꞌ ata ena.
Kambo kume kwobcilombo naareu dimeri, la cii tung nyo fou kange firen mor wima ko adriyate, ki ciin kume ri nubo fu nabire mwenge tiyeu kwabi ki ciin dadum kange bitine Kange.
28 Ara dou oeꞌ a rae rahine oeꞌ a roroma na. Ara uku ma, ree rua nulu. Ofaꞌ a mata neu mbei ma, ara dou seluꞌ oeꞌ a, de hambu oeꞌ a roroma na, ree sana hulu lima.
Kambo cii cuwa ri, cii fiya nako kwini yob kambo kakten biduwar di ci cuwa ten di nako kwob cilumbo nung.
29 Basa se ramatau, afiꞌ losa ofaꞌ a hara neu fatu mbiaꞌ. Dadꞌi raꞌondaꞌ naka deaꞌ ra haaꞌ se. Ma basa hai hule-huleꞌ, fo manggarelo lai-lai.
Cin tum tai ki kangeri ciyan kwiti teer, la ciin curken duka ko ciin komti cikeu naar cwile nabire mwenge nen, cin kwob dilo fini a celum wulom.
30 Te atahori ofaꞌ ra rala ralaꞌ sa, fo rae rela hela ofaꞌ a nenee. De raꞌondaꞌ jukun, tao onaꞌ rae raꞌondaꞌ naka mataꞌ ra.
Nob nangeneb nabire mwengebo do nure ciya dubom nabire tiye ri ciin merken nabire mwengeu biduwareu mor wima. ciin mani namwi ci yan merangken duka ko kangembo wo mor nabire mwenge kabum nabire ko nen.
31 Te Paulus nafadꞌe dudꞌuꞌa deꞌulakaꞌ nara neu malangga soldꞌadꞌu no soldꞌadꞌu nara nae, “Mete ma atahori ofaꞌ ra nda rahani ofaꞌ ata sa, naa mate basa hei.”
Dila Bulus yi nii dur nob kwenebo kange tangum cembo “No nubo buro mani a tim ti mor nabire, msni ciys fiya cerka ti.”
32 Ara rena Paulus olaꞌ taꞌo naa ma, soldꞌadꞌu ra edi-etu jukun tali na, de hela e laa-laa. De atahori ofaꞌ ra nda rela rala sa.
Dila nob kwenebo mwatum dukako cinn dubti yuram.
33 Reorendu ma, Paulus kokoe basa atahori ra fo raa-rinu. Ana oi, “Nggarei rua ia, hita endoꞌ a, ma hule-huleꞌ a, no nda taa-tinu saa saꞌ boe.
Kambo fini ter celkakeri Bulus kenci gwam cia can carito. ciki Diye wo co diye kwobcillumbo naareu wo kom mor curka, la kom cabo cari.
34 Dadꞌi au oꞌe fo ata taa-tinu mbei dei, naa fo ata maꞌadere baliꞌ. Au umuhere ae, hita esa nda mate saꞌ boe. Basa hita tasodꞌaꞌ.”
La mi kinong komti, kom cam carito wori cerka kume ko lam, kange kume mani wiin wo a le yere dore cetiye”.
35 Paulus olaꞌ basa ma, ana haꞌi roti, ma hule-oꞌe mbali Lamatualain sia basa se mata nara. Basa ma, ana haꞌi nala potoꞌ esa, de naa.
Bwiko ci tok kero wari ciin tu carito la ciin bu kwama nen kang, ciin duwa carito cin yo cakako.
36 Ara rita taꞌo naa ma, rala nara manggatee baliꞌ, ma ara tungga raa boe. Basa hai mana sia ofaꞌ ata, atahori natun rua hitu nulu nee. Basa hai mia.
Dila gwam ce ciin fiya bikwan neret ri ciin tu carito ken.
Nubo kwini kwob yob turdo kwini niber cilumbo nuukkun ki dume tini nabire mwenge nen.
38 Hai mia miꞌibeta ma, ara nggari hendi karon are-gandum tasiꞌ rala neu, fo ramanggafa seluꞌ ofaꞌ fai.
Kambo cica ci bwameri, cin filam ten ki nabire mwengeu,
39 Manggarelo ma, atahori ofaꞌ ra rita madꞌa ata. Te ara nda ritaꞌ rae, naa, pulu bee saꞌ boe. Ara rita retaan esa, de ramahena rae, mete ma bisa, rendi ofaꞌ tungga fatu mbiaꞌ ra sia tasiꞌ naa, fo risiꞌ retaan naa.
Kambo fini celumeri ci nyombo bitineu dila ciin to kum ki konge la ciin tokkangi bwiti no ci yan yila ki nabire mwengeu wiri.
40 De ara edi-etu tali naka ra sia tasi, ma raꞌondaꞌ uli a, fo neuli ofaꞌ a. Ara lea laa anaꞌ mana sia mataꞌ, fo anin nendi ofaꞌ a retaan neu.
La ciin mwatum duka ceko ri ciin dobti mor wima. ki kwama co wiin ciin kwim dukako, yila nabire tiyeu. Dila nabire mwengeu kwiti dor yabum cerum cereu. kambum cembo ywiken wi, la mor kwita kako mani la bi kwan mwelka mani.
41 Te ofaꞌ a sara dai mbuku saraꞌaeꞌ sia tasiꞌ a rala, de hara sia naa, nda naꞌaundaꞌ saa. Boe ma, ree monaeꞌ a popoꞌa nambalutu ofaꞌ a deaꞌ.
cin bou fiye wo cajiyo yob mwerkangummeu, la na bire mwenge doken mor yabume. Tangum nabire mwengeu ywiken wi la mani yayamti, La cunga ko ki kyarangi ki mwembo mwelangtieu.
42 Soldꞌadꞌu ra rita taꞌo naa ma, ara rae tao risa atahori bui ra. Ara ramatau, afiꞌ losa atahori bui ra, nane madꞌaꞌ ata reu, fo rela.
La nob kwenebo ci naci twallum nob furcinabo kari kange kwa mwembo cwalem.
43 Te malangga soldꞌadꞌu Yulius ai soldꞌadꞌu nara, huu ana nae fee Paulus nasodꞌa. De ana parenda, basa atahori mana nane rahineꞌ ra, nane madꞌaꞌ ata reu.
dila nii dur cero cwi naci cer ki Bulus la cin tim ki dikero cii cui makau, nubo nyumom kwaka mwengek la cin mwabken mor mwenge cin yabken konge.
44 Ma ana denu atahori nda mana nane ralaꞌ ra sa, toꞌu papaꞌ do sudꞌi a saa, fo tungga ree ra madꞌaꞌ ata reu. No taꞌo naa, basa hai losa madꞌaꞌ ata no masodꞌaꞌ.
Dila tangnum bayilobo na bwangten kange dor bwatiyer kangembo dor nabire nen. Ki nurewo, la gwam nye nyin beken kwamer bitine.