1 Korintus 14
1 Tao mihereꞌ fo esa sue-lai esa sia basa dalaꞌ ra. Huu nda hambu dalaꞌ laen manaseliꞌ lenaꞌ sa. Sangga dalaꞌ fo Lamatualain Dula-dalen fee nggi koasa ma babꞌanggi-babꞌaꞌeꞌ fo ama bisa tao dala-dala maloleꞌ. Boe ma malolen, naeni mete ma ama hambu babꞌanggi-babꞌaꞌeꞌ fo dui-bꞌengga Lamatualain hehelu-fufulin.
Διώκετε τὴν ἀγάπην· ζηλοῦτε δὲ τὰ πνευματικά, μᾶλλον δὲ ἵνα προφητεύητε.
2 Huu mete ma atahori hambu babꞌanggi-babꞌaꞌeꞌ fo dui-bꞌengga pake dedꞌeat laen, Lamatualain Dula-dalen fee ne koasa fo nafadꞌe dalaꞌ feꞌe mana maꞌafuniꞌ. Ana nda olaꞌ no atahori laen sa, te ana olaꞌ noꞌ a Lamatualain. Nda hambu atahori mana raꞌabꞌue sia naa, rahine atahori naa oꞌolan sa.
Ὁ γὰρ λαλῶν γλώσσῃ οὐκ ἀνθρώποις λαλεῖ, ἀλλὰ τῷ Θεῷ· οὐδεὶς γὰρ ἀκούει, πνεύματι δὲ λαλεῖ μυστήρια.
3 Te mete ma atahori hambu babꞌanggi-babꞌaꞌeꞌ fo dui-bꞌengga Lamatualain hehelu-fufulin, ana helu-fuli neu basa atahori mana sia naa ra. Ana nafefela atahori ra nemeheren neu Lamatualain, tao manggatee rala nara, boe ma tao namahoꞌo mana susa-sonaꞌ ra.
Ὁ δὲ προφητεύων ἀνθρώποις λαλεῖ οἰκοδομὴν καὶ παράκλησιν καὶ παραμυθίαν.
4 Atahori mana olaꞌ nendiꞌ dedꞌeat laen, tao maꞌadꞌere a aon. Te atahori mana olaꞌ dui-bꞌengga Lamatualain hehelu-fufulin, ana tao maꞌadꞌere basa atahori mana maꞌabꞌueꞌ ra, naa fo basa atahori saraniꞌ dadꞌi maꞌadꞌere lenaꞌ.
Ὁ λαλῶν γλώσσῃ ἑαυτὸν οἰκοδομεῖ, ὁ δὲ προφητεύων ἐκκλησίαν οἰκοδομεῖ.
5 Au hiiꞌ a basa hei olaꞌ mendiꞌ dedꞌeat laen. Te au hii lenaꞌ fai, mete ma hei olaꞌ dui-bꞌengga Lamatualain hehelu-fufulin. Huu atahori mana olaꞌ dui-bꞌengga Lamatualain hehelu-fufulin, nggunan lenaꞌ mia atahori mana olaꞌ nendiꞌ a dedꞌeat laen. Mete ma hita olaꞌ tendiꞌ dedꞌeat laen, naa maloleꞌ boe, sadꞌi hambu atahori rafadꞌe rahine dedꞌeat naa sosoan. No taꞌo naa, hehelu-fufuliꞌ a boe tao basa atahori saraniꞌ ra basa se rahine.
Θέλω δὲ πάντας ὑμᾶς λαλεῖν γλώσσαις, μᾶλλον δὲ ἵνα προφητεύητε· μείζων γὰρ ὁ προφητεύων ἢ ὁ λαλῶν γλώσσαις, ἐκτὸς εἰ μὴ διερμηνεύει, ἵνα ἡ ἐκκλησία οἰκοδομὴν λάβῃ.
6 Toronoo susue nggara, e! Duꞌa sobꞌa dalaꞌ ia. Onaꞌ au uma sia hei e, fo au olaꞌ endiꞌ dedꞌeat fo ama nda mihine sa, hei hambu onton saa? Nda hambu sa, to? Te mete ma au olaꞌ o nggi, malole lenaꞌ mete ma au dui-bꞌengga Lamatualain hihii-nanaun. Malole lenaꞌ au utudꞌu dalaꞌ fo maꞌahulun nda feꞌe manggareloꞌ sa. Malole lenaꞌ au tulun hei fo mihine dalaꞌ ra no maloleꞌ lenaꞌ fai. Malole lenaꞌ au fee nesenenedꞌaꞌ soꞌal Lamatualain Dedꞌea-oꞌolan. Malole lenaꞌ au unori nggi. Naa, feꞌe naꞌena ngguna soaꞌ neu nggi, to?
Νυνὶ δέ, ἀδελφοί, ἐὰν ἔλθω πρὸς ὑμᾶς γλώσσαις λαλῶν, τί ὑμᾶς ὠφελήσω, ἐὰν μὴ ὑμῖν λαλήσω ἢ ἐν ἀποκαλύψει, ἢ ἐν γνώσει, ἢ ἐν προφητείᾳ ἢ ἐν διδαχῇ;
7 Onaꞌ naa boe no sudꞌi a saa mana maliiꞌ ra. Ara nda masodꞌaꞌ sa, ma ara tao liiꞌ mataꞌ-mataꞌ. Pake sulin do, sasando do, gitar, te mete ma nda ubꞌa not na sa, na neꞌo atahori nda bisa rahine oi naꞌaminaꞌ sosodꞌat bee sa boe, to?
Ὅμως τὰ ἄψυχα φωνὴν διδόντα, εἴτε αὐλός, εἴτε κιθάρα, ἐὰν διαστολὴν τοῖς φθόγγοις μὴ διδῷ, πῶς γνωσθήσεται τὸ αὐλούμενον ἢ τὸ κιθαριζόμενον;
8 Mete ma tao tarompet liin sambu-sambu na, taꞌo bee fo soldꞌadꞌu ra rena ma bubꞌuluꞌ fo rahehere reu ratati? Hokoꞌ, to?
Καὶ γὰρ ἐὰν ἄδηλον φωνὴν σάλπιγξ δῷ, τίς παρασκευάσεται εἰς πόλεμον;
9 Hei o onaꞌ naa boe. Mete ma hei olaꞌ mendiꞌ dedꞌeat laen, do olaꞌ mendiꞌ a dedꞌeat fo atahori nda rahine no matetuꞌ sa, naa onaꞌ hei olaꞌ mo anin. Parsumaꞌ a, huu atahori nda rahine masud ma sa!
Οὕτω καὶ ὑμεῖς διὰ τῆς γλώσσης ἐὰν μὴ εὔσημον λόγον δῶτε, πῶς γνωσθήσεται τὸ λαλούμενον; Ἔσεσθε γὰρ εἰς ἀέρα λαλοῦντες.
10 Hambu dedꞌeat mataꞌ hetar sia raefafoꞌ ia. Dedꞌeat ra esa-esaꞌ no eni sosoa-ndandaan!
Τοσαῦτα, εἰ τύχοι, γένη φωνῶν ἐστιν ἐν κόσμῳ καὶ οὐδὲν αὐτῶν ἄφωνον.
11 Te mete ma au nda uhine atahori laen dedꞌeat na sa, naa nda naꞌena sosoan saa fee au sa boe. Au nda uhine se sa, ma ara o nda rahine au sa boe. Hai esa mo esa dadꞌi onaꞌ atahori fuiꞌ ra.
Ἐὰν οὖν μὴ εἰδῶ τὴν δύναμιν τῆς φωνῆς, ἔσομαι τῷ λαλοῦντι βάρβαρος, καὶ ὁ λαλῶν ἐν ἐμοὶ βάρβαρος.
12 Hei o onaꞌ naa boe. Hei nau hambu koasa ma babꞌanggi-babꞌaꞌeꞌ mia Lamatualain. Naa malole. Te malole lenaꞌ hei tao mihereꞌ fo hambu koasa no babꞌanggi-babꞌaꞌeꞌ fo ama bisa pake fo tulun tao maꞌadꞌereꞌ neu atahori saraniꞌ hetar!
Οὕτω καὶ ὑμεῖς, ἐπεὶ ζηλωταί ἐστε πνευμάτων, πρὸς τὴν οἰκοδομὴν τῆς ἐκκλησίας ζητεῖτε ἵνα περισσεύητε.
13 Dadꞌi atahori mana olaꞌ nendiꞌ dedꞌeat laen, malole lenaꞌ hule-oꞌe noꞌe Lamatualain fee ne babꞌanggi-babꞌaꞌeꞌ fo bisa nafadꞌe dedꞌeat laen naa sosoan.
Διόπερ ὁ λαλῶν γλώσσῃ προσευχέσθω ἵνα διερμηνεύῃ.
14 Mete ma au hule-oꞌe endiꞌ dedꞌeat laen, au hule-oꞌe siaꞌ a rala ngga, te nda uhine ae au olaꞌ saa sa boe.
Ἐὰν γὰρ προσεύχωμαι γλώσσῃ, τὸ πνεῦμά μου προσεύχεται, ὁ δὲ νοῦς μου ἄκαρπός ἐστι.
15 Dadꞌi malolen, au tao taꞌo bee? Au pake ruꞌa se, te esa-esaꞌ no fain. Au ae hule-oꞌe endiꞌ a rala ngga. Ma au o ae hule-oꞌe endiꞌ dedꞌea-oꞌolaꞌ fo uhineꞌ a. Au ae koa-kio sia rala ngga neu Lamatualain endiꞌ sosodꞌa koa-kioꞌ. Boe ma au o bisa sodꞌa sosodꞌat endiꞌ dedꞌeat fo uhineꞌ a.
Τί οὖν ἐστι; Προσεύξομαι τῷ πνεύματι, προσεύξομαι δὲ καὶ τῷ νοΐ· ψαλῶ τῷ πνεύματι, ψαλῶ δὲ καὶ τῷ νοΐ.
16 Huu mete ma ho pake dedꞌeat laen fo koa-kio Lamatualain mia rala ma, ma hambu atahori sia naa nda nahine dalaꞌ naa ra sa, taꞌo bee fo ana bisa ralaꞌ sa no nggo? Leleꞌ ho moꞌe makasi mbali Lamatualain mendiꞌ dedꞌeat laen, taꞌo bee fo ana naꞌahei no nggo nae, “Naa, tebꞌe!” Nda bisa sa, to? Huu nda nahine dedꞌeam sa.
Ἐπεὶ ἐὰν εὐλογήσῃς τῷ πνεύματι, ὁ ἀναπληρῶν τὸν τόπον τοῦ ἰδιώτου πῶς ἐρεῖ τὸ Ἀμὴν ἐπὶ τῇ σῇ εὐχαριστίᾳ, ἐπειδὴ τί λέγεις οὐκ οἶδε;
17 Ho bisa moꞌe makasi mbali Lamatualain taꞌo naa. Te naa nda tao maꞌadꞌere atahori laen ralan sa.
Σὺ μὲν γὰρ καλῶς εὐχαριστεῖς, ἀλλ᾽ ὁ ἕτερος οὐκ οἰκοδομεῖται.
18 Mbei ma hei nda bubꞌuluꞌ sa, te au olaꞌ endiꞌ dedꞌeat laen lenaꞌ basa nggi. Au oꞌe makasi mbali Lamatualain, huu Ana tao au bisa olaꞌ taꞌo naa.
Εὐχαριστῶ τῷ Θεῷ μου, πάντων ὑμῶν μᾶλλον γλώσσαις λαλῶν·
19 Te mete ma atahori mamahereꞌ ra raꞌabꞌue, malole lenaꞌ au olaꞌ endiꞌ a dedꞌeat eꞌekuꞌ dekeꞌ limaꞌ a, mana tao se bisa rahine, fo au unori se, afiꞌ losa au olaꞌ loa-naruꞌ endiꞌ dedꞌeat laen, ma pake dedꞌeat mana leꞌu-loloꞌ, fo ara nda rahine.
ἀλλ᾽ ἐν ἐκκλησίᾳ θέλω πέντε λόγους διὰ τοῦ νοός μου λαλῆσαι, ἵνα καὶ ἄλλους κατηχήσω, ἢ μυρίους λόγους ἐν γλώσσῃ.
20 Toronoo susue nggara e! Mete ma hei nau mihine sobꞌa dalaꞌ sa, na hei musi minori dudꞌuꞌa onaꞌ atahori lasiꞌ ra. Afiꞌ dudꞌuꞌa onaꞌ anadikiꞌ ra! Te neu dala deꞌulakaꞌ, hei musi onaꞌ anadikiꞌ, nda mana nahine tao dala deꞌulakaꞌ ra sa, huu rala nara meuꞌ.
Ἀδελφοί, μὴ παιδία γίνεσθε ταῖς φρεσίν· ἀλλὰ τῇ κακίᾳ νηπιάζετε, ταῖς δὲ φρεσὶ τέλειοι γίνεσθε.
21 Sia Lamatualain Susura Meumaren, nenesuraꞌ oi: “Hita Lamatuan olaꞌ nae, ‘Au ae pake atahori mana olaꞌ nendiꞌ dedꞌeat laen ra, fo Au olaꞌ fee neu atahori nusa Israꞌel. Te mae au olaꞌ taꞌo bee boe o, ara nda nau rena Au sa.’”
Ἐν τῷ νόμῳ γέγραπται ὅτι Ἐν ἑτερογλώσσοις καὶ ἐν χείλεσιν ἑτέροις λαλήσω τῷ λαῷ τούτῳ, καὶ οὐδ᾽ οὕτως εἰσακούσονταί μου, λέγει Κύριος.
22 Huu naa, hei mita, mete ma atahori olaꞌ rendiꞌ dedꞌeat laen, naa dadꞌi tanda fee atahori nda feꞌe ramahere Lamatuaꞌ sa, fo rita koasa Na. Naa nda tulun atahori mana ramahere ena neu Lamatuaꞌ sa. Te mete ma atahori olaꞌ dui-bꞌengga Lamatualain hehelu-fufulin, naa tulun atahori mana ramahere ena neu E. Naa nda tulun atahori mana nda feꞌe ramahere neu E sa.
Ὥστε αἱ γλῶσσαι εἰς σημεῖόν εἰσιν, οὐ τοῖς πιστεύουσιν, ἀλλὰ τοῖς ἀπίστοις· ἡ δὲ προφητεία, οὐ τοῖς ἀπίστοις, ἀλλὰ τοῖς πιστεύουσιν.
23 Mete ma basa hei miꞌibꞌue, ma basa nggi olaꞌ mendiꞌ dedꞌeat laen-laen, ma atahori nda feꞌe mamahereꞌ ra sa, do atahori mana nda feꞌe nahine dalaꞌ ia ra sa, masoꞌ sia taladꞌa mara ena, na dei fo ara duꞌa taꞌo bee? Tantu ara rae, “Atahori mana sia ia ra ramulu ena!”
Ἐὰν οὖν συνέλθῃ ἡ ἐκκλησία ὅλη ἐπὶ τὸ αὐτό, καὶ πάντες γλώσσαις λαλῶσιν, εἰσέλθωσι δὲ ἰδιῶται ἢ ἄπιστοι, οὐκ ἐροῦσιν ὅτι μαίνεσθε;
24 Onaꞌ itaꞌ basa hei ola-olaꞌ dui-bꞌengga Lamatualain hehelu-fufulin, ma atahori nda feꞌe namahere sa, do atahori nda feꞌe nahine dalaꞌ ia ra sa, ara masoꞌ risiꞌ hei taladꞌa mara. Tantu atahori naa nae rena saa fo hei ola-olaꞌ naa. Dadꞌi saa fo hei olaꞌ naa, natudꞌu sala-kilu nara, de ana nau paresaꞌ masodꞌan no lutuꞌ-leloꞌ.
Ἐὰν δὲ πάντες προφητεύωσιν, εἰσέλθῃ δέ τις ἄπιστος ἢ ἰδιώτης, ἐλέγχεται ὑπὸ πάντων, ἀνακρίνεται ὑπὸ πάντων,
25 Boe ma dala-dalaꞌ deꞌulakaꞌ fo ana naꞌafuniꞌ sia ralan, dei fo tabuka fo basa atahori rahine. Basa ma atahori naa sendeꞌ lululanggan mbali Lamatualain nae, “Wee! Lamatualain sia taladꞌa mara ena!”
καὶ οὕτω τὰ κρυπτὰ τῆς καρδίας αὐτοῦ φανερὰ γίνεται· καὶ οὕτω πεσὼν ἐπὶ πρόσωπον προσκυνήσει τῷ Θεῷ ἀπαγγέλλων ὅτι Ὁ Θεὸς ὄντως ἐν ὑμῖν ἐστι.
26 Dadꞌi toronoo susue nggara, e! Leleꞌ hei miꞌibꞌue, atahori esa-esaꞌ no babꞌanggi-babꞌaꞌen. Ruma sodꞌa sosodꞌa koa-kio Lamatualain. Ruma ranori atahori soꞌal Lamatuaꞌ. Ruma fai rafadꞌe dalaꞌ mana mia Lamatualain, fo maꞌahulun feꞌe mana maꞌafuniꞌ a. Ruma olaꞌ rendiꞌ dedꞌeat laen. Boe ma ruma fai bisa rafadꞌe dedꞌeat naa sosoan. Basa dalaꞌ naa ra, ara musi tao fo tao maꞌadere atahori laen ra nemeheren.
Τί οὖν ἐστιν, ἀδελφοί; Ὅταν συνέρχησθε, ἕκαστος ὑμῶν ψαλμὸν ἔχει, διδαχὴν ἔχει, γλῶσσαν ἔχει, ἀποκάλυψιν ἔχει, ἑρμηνείαν ἔχει. Πάντα πρὸς οἰκοδομὴν γινέσθω.
27 Mete ma hambu ruma hiiꞌ a olaꞌ rendiꞌ dedꞌeat laen, na naa malole. Te itaꞌ atahori rua do telu o, dai ena. Nda parlu atahori hetar sa. Esa olaꞌ basa, dei fo esa olaꞌ fai. Boe ma musi hambu atahori mana bisa nafadꞌe sira dedꞌean sosoan.
Εἴτε γλώσσῃ τις λαλεῖ, κατὰ δύο ἢ τὸ πλεῖστον τρεῖς, καὶ ἀνὰ μέρος, καὶ εἷς διερμηνευέτω·
28 Mete ma nda hambu atahori bisa nafadꞌe dedꞌeat naa sosoan sa, na, afiꞌ olaꞌ mendiꞌ dedꞌeat laen sia atahori hetar matan. Hela fo ara olaꞌ onaꞌ naa siaꞌ a rala nara. Sira o bisa olaꞌ ro Lamatualain onaꞌ naa boe.
ἐὰν δὲ μὴ ᾖ διερμηνευτής, σιγάτω ἐν ἐκκλησίᾳ· ἑαυτῷ δὲ λαλείτω καὶ τῷ Θεῷ.
29 Leleꞌ ama miꞌibꞌue, mae atahori rua do telu o olaꞌ rafadꞌe Lamatualain hehelu-fufulin. Laen ra musi timba-tai malolole oꞌola nara.
Προφῆται δὲ δύο ἢ τρεῖς λαλείτωσαν, καὶ οἱ ἄλλοι διακρινέτωσαν.
30 Te mete ma Lamatualain natudꞌu fo mihine dalaꞌ sa dalahulun feꞌe maꞌafuniꞌ, fee neu atahori esa mana endoꞌ rena sia naa, atahori naa musi nafadꞌe hehelu-fufuliꞌ na neu basa mana sia naa ra. Boe ma atahori mana olaꞌ sia mataꞌ musi naloeꞌ, fo fee kakaꞌeꞌ neu atahori mana feꞌe nema rena mia Lamatualain, fo ana olaꞌ.
Ἐὰν δὲ ἄλλῳ ἀποκαλυφθῇ καθημένῳ, ὁ πρῶτος σιγάτω.
31 Matetun, basa hei bisa dui-bꞌengga Lamatualain hehelu-fufulin. Te helaꞌ atahori esa olaꞌ dei, dei fo feꞌe fee nonoon ena. No taꞌo naa, basa atahori bisa rena, basa se bisa ranori, ma ara bisa medꞌa rala nara boe manggatee lenaꞌ fai.
Δύνασθε γὰρ καθ᾽ ἕνα πάντες προφητεύειν, ἵνα πάντες μανθάνωσι, καὶ πάντες παρακαλῶνται·
32 Misinedꞌa te, atahori mana olaꞌ dui-bꞌengga Lamatualain hehelu-fufulin, musi nauli nahine aon. Boe ma, esa bisa nahani esa, ma laen ra raꞌatataaꞌ rala aon.
καὶ πνεύματα προφητῶν προφήταις ὑποτάσσεται.
33 Te sia Lamatualain nda hambu nemue-neanggiꞌ sa. Basaꞌ e nenelinu-afiꞌ no maloleꞌ. Sia bee-bꞌee, mete ma atahori mamahereꞌ ra raꞌabꞌue, eni onaꞌ ia:
Οὐ γάρ ἐστιν ἀκαταστασίας ὁ Θεός, ἀλλὰ εἰρήνης, ὡς ἐν πάσαις ταῖς ἐκκλησίαις τῶν ἁγίων.
34 Inaꞌ ra musi endoꞌ nee-nee. Sira afiꞌ olaꞌ naeꞌ. Musi tao rerenaꞌ neu malangga nara. Huu Lamatualain Hohoro-lalanen olaꞌ naꞌo naa boe, to?
Αἱ γυναῖκες ὑμῶν ἐν ταῖς ἐκκλησίαις σιγάτωσαν· οὐ γὰρ ἐπιτέτραπται αὐταῖς λαλεῖν, ἀλλ᾽ ὑποτάσσεσθαι, καθὼς καὶ ὁ νόμος λέγει.
35 De mete ma inaꞌ ruma rae ratane dalaꞌ esa, na, hela fo baliꞌ na natane siaꞌ a saon. Te mete ma inaꞌ ra ramue-raanggi sia ume hule-oꞌeꞌ a, naa tao neꞌemamaeꞌ a!
Εἰ δέ τι μαθεῖν θέλουσιν, ἐν οἴκῳ τοὺς ἰδίους ἄνδρας ἐπερωτάτωσαν· αἰσχρὸν γάρ ἐστι γυναιξὶν ἐν ἐκκλησίᾳ λαλεῖν.
36 Hei dudꞌuꞌa mara ona bee? Huu Lamatualain Dedꞌea-oꞌolan nda nema mia nggi sa! Boe ma Dedꞌea-oꞌolan nda fee neuꞌ a hei mana sia kota Korintus sa! Dudꞌuꞌa malolole dei!
Ἢ ἀφ᾽ ὑμῶν ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ ἐξῆλθεν; Ἢ εἰς ὑμᾶς μόνους κατήντησεν;
37 Mete ma hambu atahori sa nae eni bisa dui-bꞌengga nala Lamatualain hehelu-fufulin, do, duꞌa oi eni simbo koasa mia Lamatualain Dula-dalen, na, eni mesaꞌ ne bubꞌuluꞌ, au mana suraꞌ dalaꞌ naa fee neu nggi na, hohoro-lalaneꞌ naa nda mia au sa, te parendaꞌ naa mia Yesus, hita Lamatuan.
Εἴ τις δοκεῖ προφήτης εἶναι ἢ πνευματικός, ἐπιγινωσκέτω ἃ γράφω ὑμῖν, ὅτι Κυρίου εἰσὶν ἐντολαί.
38 Mete ma hambu atahori nda nau simbo dalaꞌ ia ra sa, na, ama afiꞌ simbo e boe.
Εἰ δέ τις ἀγνοεῖ, ἀγνοείτω.
39 Toronoo susue nggara, e! Tao mihere no maꞌadꞌereꞌ fo hambu koasa dui-bꞌengga Lamatualain hehelu-fufulin. Boe ma afiꞌ ena-ai atahori mae, sudꞌi boe olaꞌ mendiꞌ dedꞌeat laen fai.
Ὥστε, ἀδελφοί, ζηλοῦτε τὸ προφητεύειν, καὶ τὸ λαλεῖν γλώσσαις μὴ κωλύετε·
40 Dadꞌi mete ma hei miꞌibꞌue, na, milalao basa dalaꞌ ia ra no matetuꞌ, tungga ndoon. Dalaꞌ esa laoꞌ dei, dei fo laen ra tungga. Milalao basa dalaꞌ ra no maloleꞌ. Afiꞌ mimue-mianggi.
πάντα εὐσχημόνως καὶ κατὰ τάξιν γινέσθω.
