< Провербеле 1 >
1 Пилделе луй Соломон, фиул луй Давид, ымпэратул луй Исраел,
Proverbi di Salomone, figliuolo di Davide, re d’Israele;
2 пентру куноаштеря ынцелепчуний ши ынвэцэтурий, пентру ынцелеӂеря кувинтелор минций;
perché l’uomo conosca la sapienza e l’istruzione, e intenda i detti sensati;
3 пентру кэпэтаря ынвэцэтурилор де бун-симц, де дрептате, де жудекатэ ши де непэртинире;
perché riceva istruzione circa l’assennatezza, la giustizia, l’equità, la dirittura;
4 ка сэ дя челор неынчеркаць аӂериме де минте, тынэрулуй куноштинцэ ши кибзуинцэ,
per dare accorgimento ai semplici, e conoscenza e riflessione al giovane.
5 сэ аскулте ынсэ ши ынцелептул, ши ышь ва мэри штиинца, ши чел причепут, ши ва кэпэта искусинцэ
Il savio ascolterà, e accrescerà il suo sapere; l’uomo intelligente ne ritrarrà buone direzioni
6 пентру приндеря ынцелесулуй уней пилде сау ал унуй кувынт адынк, ынцелесул кувинтелор ынцелепцилор ши ал кувинтелор лор ку тылк.
per capire i proverbi e le allegorie, le parole dei savi e i loro enigmi.
7 Фрика де Домнул есте ынчепутул штиинцей, дар небуний несокотеск ынцелепчуня ши ынвэцэтура.
Il timore dell’Eterno è il principio della scienza; gli stolti disprezzano la sapienza e l’istruzione.
8 Аскултэ, фиуле, ынвэцэтура татэлуй тэу ши ну лепэда ындрумэриле мамей тале!
Ascolta, figliuol mio, l’istruzione di tuo padre e non ricusare l’insegnamento di tua madre;
9 Кэч еле сунт о кунунэ плэкутэ пе капул тэу ши ун ланц де аур ла гытул тэу.
poiché saranno una corona di grazia sul tuo capo, e monili al tuo collo.
10 Фиуле, дакэ ниште пэкэтошь вор сэ те амэӂяскэ, ну те лэса кыштигат де ей!
Figliuol mio, se i peccatori ti vogliono sedurre, non dar loro retta.
11 Дакэ-ць вор зиче: „Вино ку ной! Хайдем сэ ынтиндем курсе, ка сэ вэрсэм сынӂе, сэ ынтиндем фэрэ темей лацурь челуй невиноват;
Se dicono: “Vieni con noi; mettiamoci in agguato per uccidere; tendiamo insidie senza motivo all’innocente;
12 хайдем сэ-й ынгицим де вий, ка Локуинца морцилор, ши ынтреӂь, ка пе чей че се кобоарэ ын гроапэ; (Sheol )
inghiottiamoli vivi, come il soggiorno de’ morti, e tutt’interi come quelli che scendon nella fossa; (Sheol )
13 вом гэси тот фелул де лукрурь скумпе ши не вом умпле каселе ку прадэ;
noi troveremo ogni sorta di beni preziosi, empiremo le nostre case di bottino;
14 вей авя ши ту партя та ла фел ку ной, о пунгэ вом авя ку тоций”,
tu trarrai a sorte la tua parte con noi, non ci sarà fra noi tutti che una borsa sola”
15 фиуле, сэ ну порнешть ла друм ку ей, абате-ць пичорул де пе кэраря лор!
figliuol mio, non t’incamminare con essi; trattieni il tuo piè lungi dal loro sentiero;
16 Кэч пичоареле лор аляргэ ла рэу ши се грэбеск сэ версе сынӂе.
poiché i loro piedi corrono al male ed essi s’affrettano a spargere il sangue.
17 Дар деӂяба се арункэ лацул ынаинтя окилор тутурор пэсэрилор,
Si tende invano la rete dinanzi a ogni sorta d’uccelli;
18 кэч ей ынтинд курсе токмай ымпотрива сынӂелуй лор ши суфлетулуй лор ый ынтинд ей лацурь.
ma costoro pongono agguati al loro proprio sangue, e tendono insidie alla stessa loro vita.
19 Ачаста есте соарта тутурор челор лакомь де кыштиг: лэкомия адуче пердеря челор че се дедау ла еа.
Tal è la sorte di chiunque è avido di guadagno; esso toglie la vita a chi lo possiede.
20 Ынцелепчуня стригэ пе улице, ышь ыналцэ гласул ын пеце:
La sapienza grida per le vie, fa udire la sua voce per le piazze;
21 стригэ унде е зарва май маре, ла порць, ын четате, ышь спуне кувинтеле ей:
nei crocicchi affollati ella chiama, all’ingresso delle porte, in città, pronunzia i suoi discorsi:
22 „Пынэ кынд вець юби простия, проштилор? Пынэ кынд ле ва плэчя батжокориторилор батжокура ши вор уры небуний штиинца?
“Fino a quando, o scempi, amerete la scempiaggine? fino a quando gli schernitori prenderanno gusto a schernire e gli stolti avranno in odio la scienza?
23 Ынтоарчеци-вэ сэ аскултаць мустрэриле меле! Ятэ, вой турна духул меу песте вой, вэ вой фаче куноскуте кувинтеле меле…
Volgetevi a udire la mia riprensione; ecco, io farò sgorgare su voi lo spirito mio, vi farò conoscere le mie parole…
24 Фииндкэ еу кем, ши вой вэ ымпотривиць, фииндкэ ымь ынтинд мына, ши нимень ну я сяма,
Ma poiché, quand’ho chiamato avete rifiutato d’ascoltare, quand’ho steso la mano nessun vi ha badato,
25 фииндкэ лепэдаць тоате сфатуриле меле ши ну вэ плак мустрэриле меле,
anzi avete respinto ogni mio consiglio e della mia correzione non ne avete voluto sapere,
26 де ачея ши еу вой рыде кынд вець фи ын врео ненорочире, ымь вой бате жок де вой кынд вэ ва апука гроаза,
anch’io mi riderò delle vostre sventure, mi farò beffe quando lo spavento vi piomberà addosso;
27 кынд вэ ва апука гроаза ка о фуртунэ ши кынд вэ ва ынвэлуи ненорочиря ка ун выртеж, кынд вор да песте вой неказул ши стрымтораря.
quando lo spavento vi piomberà addosso come una tempesta quando la sventura v’investirà come un uragano, e vi cadranno addosso la distretta l’angoscia.
28 Атунч мэ вор кема, ши ну вой рэспунде; мэ вор кэута, ши ну мэ вор гэси.
Allora mi chiameranno, ma io non risponderò; mi cercheranno con premura ma non mi troveranno.
29 Пентру кэ ау урыт штиинца ши н-ау алес фрика де Домнул,
Poiché hanno odiato la scienza e non hanno scelto il timor dell’Eterno
30 пентру кэ н-ау юбит сфатуриле меле ши ау несокотит тоате мустрэриле меле,
e non hanno voluto sapere dei miei consigli e hanno disdegnato ogni mia riprensione,
31 де ачея се вор хрэни ку родул умблетелор лор ши се вор сэтура ку сфатуриле лор.
si pasceranno del frutto della loro condotta, e saranno saziati dei loro propri consigli.
32 Кэч ымпотривиря проштилор ый учиде ши лиништя небунилор ый перде,
Poiché il pervertimento degli scempi li uccide, e lo sviarsi degli stolti li fa perire;
33 дар чел че м-аскултэ ва локуи фэрэ грижэ, ва трэи лиништит ши фэрэ сэ се тямэ де вреун рэу.”
ma chi m’ascolta se ne starà al sicuro, sarà tranquillo, senza paura d’alcun male”.