Провербеле 22
1 Ун нуме бун есте май де дорит декыт о богэцие маре ши а фи юбит прецуеште май мулт декыт арӂинтул ши аурул.
La buona riputazione è da preferirsi alle molte ricchezze; e la stima, all’argento e all’oro.
2 Богатул ши сэракул се ынтылнеск: Домнул й-а фэкут ши пе унул, ши пе алтул.
Il ricco e il povero s’incontrano; l’Eterno li ha fatti tutti e due.
3 Омул кибзуит веде ненорочиря ши се аскунде, дар чей прошть мерг ынаинте ши сунт педепсиць.
L’uomo accorto vede venire il male, e si nasconde; ma i semplici tirano innanzi, e ne portan la pena.
4 Рэсплата смеренией, а фричий де Домнул, есте богэция, слава ши вяца.
Il frutto dell’umiltà e del timor dell’Eterno è ricchezza e gloria e vita.
5 Спинь ши курсе сунт пе каля омулуй стрикат: чел че-шь пэзеште суфлетул се депэртязэ де еле.
Spine e lacci sono sulla via del perverso; chi ha cura dell’anima sua se ne tien lontano.
6 Ынвацэ пе копил каля пе каре требуе с-о урмезе, ши кынд ва ымбэтрыни, ну се ва абате де ла еа.
Inculca al fanciullo la condotta che deve tenere; anche quando sarà vecchio non se e dipartirà.
7 Богатул стэпынеште песте чей сэрачь, ши чел че я ку ымпрумут есте робул челуй че-й дэ ку ымпрумут.
Il ricco signoreggia sui poveri, e chi prende in prestito è schiavo di chi presta.
8 Чине сямэнэ нелеӂюире, нелеӂюире ва сечера, ши нуяуа нелеӂюирий луй есте гата.
Chi semina iniquità miete sciagura, e la verga della sua collera è infranta.
9 Омул милостив ва фи бинекувынтат, пентру кэ дэ сэракулуй дин пыня луй.
L’uomo dallo sguardo benevolo sarà benedetto, perché dà del suo pane al povero.
10 Изгонеште пе батжокоритор ши чарта се ва сфырши, неынцелеӂериле ши окэриле вор ынчета.
Caccia via il beffardo, se n’andranno le contese, e cesseran le liti e gli oltraggi.
11 Чине юбеште курэция инимий ши аре бунэвоинца пе бузе есте приетен ку ымпэратул.
Chi ama la purità del cuore e ha la grazia sulle labbra, ha il re per amico.
12 Окий Домнулуй пэзеск пе чел че аре штиинцэ, дар ынфрунтэ кувинтеле челуй стрикат.
Gli occhi dell’Eterno proteggono la scienza, ma egli rende vane le parole del perfido.
13 Ленешул зиче: „Афарэ есте ун леу, каре м-ар путя учиде пе улицэ!”
Il pigro dice: “Là fuori c’è un leone; sarò ucciso per la strada”.
14 Гура курвелор есте о гроапэ адынкэ; пе чине вря сэ-л педепсяскэ Домнул, ачела каде ын еа.
La bocca delle donne corrotte è una fossa profonda; colui ch’è in ira all’Eterno, vi cadrà dentro.
15 Небуния есте липитэ де инима копилулуй, дар нуяуа чертэрий о ва дезлипи де ел.
La follia è legata al cuore del fanciullo, ma la verga della correzione l’allontanerà da lui.
16 Чине асупреште пе сэрак ка сэ-шь мэряскэ авуция ва требуи сэ дя ши ел алтуя май богат ши ва дуче липсэ.
Chi opprime il povero, l’arricchisce; chi dona al ricco, non fa che impoverirlo.
17 Плякэ-ць урекя ши аскултэ кувинтеле ынцелепцилор ши я ынвэцэтура мя ын инимэ!
Porgi l’orecchio e ascolta le parole dei Savi ed applica il cuore alla mia scienza.
18 Кэч есте бине сэ ле пэстрезь ынэунтрул тэу ши сэ-ць фие тоате деодатэ пе бузе.
Ti sarà dolce custodirle in petto, e averle tutte pronte sulle tue labbra.
19 Пентру ка сэ-ць пуй ынкредеря ын Домнул, вряу сэ те ынвэц еу астэзь, да, пе тине.
Ho voluto istruirti oggi, sì, proprio te, perché la tua fiducia sia posta nell’Eterno.
20 Н-ам аштернут еу оаре ын скрис пентру тине сфатурь ши куӂетэрь,
Non ho io già da tempo scritto per te consigli e insegnamenti
21 ка сэ те ынвэц лукрурь темейниче, кувинте адевэрате, ка сэ рэспунзь ку ворбе адевэрате челуй че те тримите?
per farti conoscere cose certe, parole vere, onde tu possa risponder parole vere a chi t’interroga?
22 Ну деспуя пе сэрак, пентру кэ есте сэрак, ши ну асупри пе ненорочитул каре стэ ла поартэ!
Non derubare il povero perch’è povero, e non opprimere il misero alla porta;
23 Кэч Домнул ле ва апэра причина лор ши ва деспуя вяца челор че-й деспоае.
ché l’Eterno difenderà la loro causa, e spoglierà della vita chi avrà spogliato loro.
24 Ну те ымприетени ку омул мыниос ши ну те ынсоци ку омул юте ла мыние,
Non fare amicizia con l’uomo iracondo e non andare con l’uomo violento,
25 ка ну кумва сэ те депринзь ку кэрэриле луй ши сэ-ць ажунгэ о курсэ пентру суфлет.
che tu non abbia ad imparare le sue vie e ad esporre a un’insidia l’anima tua.
26 Ну фи принтре чей че пун кезэший, принтре чей че дау зэлог пентру даторий!
Non esser di quelli che dan la mano, che fanno sicurtà per debiti.
27 Кэч, дакэ н-ай ку че сэ плэтешть, пентру че ай вои сэ ци се я патул де суб тине?
Se non hai di che pagare, perché esporti a farti portar via il letto?
28 Ну мута хотарул чел векь, пе каре л-ау ашезат пэринций тэй!
Non spostare il termine antico, che fu messo dai tuoi padri.
29 Дакэ везь ун ом искусит ын лукрул луй, ачела поате ста лынгэ ымпэраць, ну лынгэ оамений де рынд.
Hai tu veduto un uomo spedito nelle sue faccende? Egli starà al servizio dei re; non starà al servizio della gente oscura.
