Провербеле 14
1 Фемея ынцеляптэ ышь зидеште каса, яр фемея небунэ о дэрымэ ку ынсешь мыниле ей.
Toda mulher sábia edifica sua casa; porém a tola a derruba com suas mãos.
2 Чине умблэ ку неприхэнире се теме де Домнул, дар чине апукэ пе кэй стрымбе Ыл несокотеште.
Aquele que anda corretamente teme ao SENHOR; mas o que se desvia de seus caminhos o despreza.
3 Ын гура небунулуй есте о нуя пентру мындрия луй, дар пе ынцелепць ый пэзеск бузеле лор.
Na boca do tolo está a vara da arrogância, porém os lábios dos sábios os protegem.
4 Унде ну сунт бой, есля рэмыне гоалэ, дар путеря боилор адуче белшуг де роаде.
Não havendo bois, o celeiro fica limpo; mas pela força do boi há uma colheita abundante.
5 Ун мартор крединчос ну минте, дар ун мартор минчинос спуне минчунь.
A testemunha verdadeira não mentirá, mas a testemunha falsa declara mentiras.
6 Батжокориторул каутэ ынцелепчуня ши н-о гэсеште, дар пентру омул причепут штиинца есте лукру ушор.
O zombador busca sabedoria, mas não [acha] nenhuma; mas o conhecimento é fácil para o prudente.
7 Депэртязэ-те де небун, кэч ну пе бузеле луй вей гэси штиинца!
Afasta-te do homem tolo, porque [nele] não encontrarás lábios inteligentes.
8 Ынцелепчуня омулуй кибзуит ыл фаче сэ вадэ пе че кале сэ мяргэ, дар небуния челор несокотиць ый ыншалэ пе ей ыншишь.
A sabedoria do prudente é entender seu caminho; mas a loucura dos tolos é engano.
9 Чей несокотиць глумеск ку пэкатул, дар ынтре чей фэрэ приханэ есте бунэвоинцэ.
Os tolos zombam da culpa, mas entre os corretos está o favor.
10 Инима ышь куноаште неказуриле ши ничун стрэин ну се поате аместека ын букурия ей.
O coração conhece sua [própria] amargura, e o estranho não pode partilhar sua alegria.
11 Каса челор рэй ва фи нимичитэ, дар кортул челор фэрэ приханэ ва ынфлори.
A casa dos perversos será destruída, mas a tenda dos corretos florescerá.
12 Мулте кэй пот пэря буне омулуй, дар ла урмэ се вэд кэ дук ла моарте.
Há um caminho que [parece] correto para o homem, porém o fim dele são caminhos de morte.
13 Де мулте орь, кяр ын мижлокул рысулуй инима поате фи мыхнитэ, ши букурия поате сфырши прин неказ.
Até no riso o coração terá dor, e o fim da alegria é a tristeza.
14 Чел ку инима рэтэчитэ се сатурэ де кэиле луй ши омул де бине се сатурэ ши ел де че есте ын ел.
Quem se desvia de coração será cheio de seus próprios caminhos, porém o homem de bem [será recompensado] pelos seus.
15 Омул лесне крезэтор креде орьче ворбэ, дар омул кибзуит я сяма бине кум мерӂе.
O ingênuo crê em toda palavra, mas o prudente pensa cuidadosamente sobre seus passos.
16 Ынцелептул се теме ши се абате де ла рэу, дар несокотитул есте ынгымфат ши фэрэ фрикэ.
O sábio teme, e se afasta do mal; porém o tolo se precipita e se acha seguro.
17 Чине есте юте ла мыние фаче простий, ши омул плин де рэутате се фаче урыт.
Quem se ira rapidamente faz loucuras, e o homem de maus pensamentos será odiado.
18 Чей прошть ау парте де небуние, дар оамений кибзуиць сунт ынкунунаць ку штиинцэ.
Os ingênuos herdarão a tolice, mas os prudentes serão coroados [com] o conhecimento.
19 Чей рэй се плякэ ынаинтя челор бунь, ши чей нелеӂюиць, ынаинтя порцилор челуй неприхэнит.
Os maus se inclinarão perante a face dos bons, e os perversos diante das portas do justo.
20 Сэракул есте урыт кяр ши де приетенул сэу, дар богатул аре фоарте мулць приетень.
O pobre é odiado até pelo seu próximo, porém os amigos dos ricos são muitos.
21 Чине диспрецуеште пе апроапеле сэу фаче ун пэкат, дар фериче де чине аре милэ де чей ненорочиць.
Quem despreza a seu próximo, peca; mas aquele que demonstra misericórdia aos humildes [é] bem-aventurado.
22 Ын адевэр, чей че гындеск рэул се рэтэческ, дар чей че гындеск бинеле лукрязэ ку бунэтате ши крединчошие.
Por acaso não andam errados os que tramam o mal? Mas [há] bondade e fidelidade para os que planejam o bem.
23 Орьунде се мунчеште есте ши кыштиг, дар орьунде нумай се ворбеште есте липсэ.
Em todo trabalho cansativo há proveito, mas o falar dos lábios só [leva] à pobreza.
24 Богэция есте о кунунэ пентру чей ынцелепць, дар чей несокотиць н-ау алтчева декыт небуние.
A coroa dos sábios é a sua riqueza; a loucura dos tolos é loucura.
25 Марторул каре спуне адевэрул скапэ суфлете, дар чел ыншелэтор спуне минчунь.
A testemunha verdadeira livra almas, mas aquele que declara mentiras é enganador.
26 Чине се теме де Домнул аре ун сприжин таре ын Ел ши копиий луй ау ун лок де адэпост ла Ел.
No temor ao SENHOR [há] forte confiança; e será refúgio para seus filhos.
27 Фрика де Домнул есте ун извор де вяцэ, еа не фереште де курселе морций.
O temor ao SENHOR é manancial de vida, para se desviar dos laços da morte.
28 Мулцимя попорулуй есте слава ымпэратулуй, липса попорулуй есте пеиря воеводулуй.
Na multidão do povo está a honra do rei, mas a falta de gente é a ruína do príncipe.
29 Чине есте ынчет ла мыние аре мултэ причепере, дар чине се апринде юте фаче мулте простий.
Quem demora para se irar tem muito entendimento, mas aquele de espírito impetuoso exalta a loucura.
30 О инимэ лиништитэ есте вяца трупулуй, дар пизма есте путрезиря оаселор.
O coração em paz é vida para o corpo, mas a inveja é [como] podridão nos ossos.
31 Чине асупреште пе сэрак батжокореште пе Зидиторул сэу, дар чине аре милэ де чел липсит чинстеште пе Зидиторул сэу.
Quem oprime ao pobre insulta ao seu Criador; mas aquele que mostra compaixão ao necessitado o honra.
32 Чел рэу есте доборыт де рэутатя луй, дар чел неприхэнит кяр ши ла моарте траӂе нэдежде.
Por sua malícia, o perverso é excluído; porém o justo [até] em sua morte mantém a confiança.
33 Ынцелепчуня се одихнеште ынтр-о инимэ причепутэ, дар ын мижлокул челор несокотиць еа се дэ де гол.
No coração do prudente repousa a sabedoria; mas ela será conhecida até entre os tolos.
34 Неприхэниря ыналцэ пе ун попор, дар пэкатул есте рушиня попоарелор.
A justiça exalta a nação, mas o pecado é a desgraça dos povos.
35 Ун ымпэрат аре плэчере де ун служитор кибзуит, дар пе чел де окарэ ыл атинӂе мыния луй.
O rei se agrada do seu servo prudente; porém ele mostrará seu furor ao causador de vergonha.
