Ӂенеза 41
1 Дупэ дой ань, Фараон а висат ун вис. И се пэря кэ стэтя лынгэ рыу.
पूरे दो साल के बाद फ़िर'औन ने ख़्वाब में देखा कि वह दरिया-ए-नील के किनारे खड़ा है;
2 Ши ятэ кэ шапте вачь фрумоасе ла ведере ши грасе ла труп с-ау суит дин рыу ши ау ынчепут сэ паскэ прин млаштинь.
और उस दरिया में से सात ख़ूबसूरत और मोटी — मोटी गायें निकल कर सरकंडों के खेत में चरने लगीं।
3 Дупэ еле с-ау май суит дин рыу алте шапте вачь, урыте ла ведере ши слабе ла труп, ши с-ау ашезат лынгэ еле, пе марӂиня рыулуй.
उनके बाद और सात बदशक्ल और दुबली — दुबली गायें दरिया से निकलीं और दूसरी गायों के बराबर दरिया के किनारे जा खड़ी हुई।
4 Вачиле урыте ла ведере ши слабе ла труп ау мынкат пе челе шапте вачь фрумоасе ла ведере ши грасе ла труп. Ши Фараон с-а трезит.
और यह बदशक्ल और दुबली दुबली गायें उन सातों ख़ूबसूरत और मोटी मोटी गायों को खा गई, तब फ़िर'औन जाग उठा।
5 А адормит дин ноу ши а висат ун ал дойля вис. Се фэчя кэ шапте спиче де грыу грасе ши фрумоасе ау крескут пе ачелашь пай.
और वह फिर सो गया और उसने दूसरा ख़्वाब देखा कि एक टहनी में अनाज की सात मोटी और अच्छी — अच्छी बालें निकलीं।
6 Ши дупэ еле ау рэсэрит алте шапте спиче, слабе ши арсе де вынтул де рэсэрит.
उनके बाद और सात पतली और पूरबी हवा की मारी मुरझाई हुई बालें निकलीं।
7 Спичеле слабе ау ынгицит пе челе шапте спиче грасе ши плине. Ши Фараон с-а трезит. Ятэ висул.
यह पतली बालें उन सातों मोटी और भरी हुई बालों को निगल गई। और फ़िर'औन जाग गया और उसे मा'लूम हुआ कि यह ख़्वाब था।
8 Диминяца, Фараон с-а тулбурат ши а тримис сэ кеме пе тоць маӂий ши пе тоць ынцелепций Еӂиптулуй. Ле-а историсит виселе луй. Дар нимень н-а путут сэ ле тэлмэчяскэ луй Фараон.
और सुबह को यूँ हुआ कि उसका जी घबराया तब उसने मिस्र के सब जादूगरों और सब अक्लमन्दों को बुलवा भेजा, और अपना ख़्वाब उनको बताया। लेकिन उनमें से कोई फ़िर'औन के आगे उनकी ता'बीर न कर सका।
9 Атунч, май-мареле пахарничилор а луат кувынтул ши а зис луй Фараон: „Мь-адук аминте астэзь де грешяла мя.
उस वक़्त सरदार साक़ी ने फ़िर'औन से कहा, मेरी ख़ताएँ आज मुझे याद आईं।
10 Фараон се мыниясе пе служиторий луй ши мэ арункасе ын темницэ, ын каса кэпетенией стрэжерилор, пе мине ши пе май-мареле питарилор.
जब फ़िर'औन अपने ख़ादिमों से नाराज़ था और उसने मुझे और सरदार नानपज़ को जिलौदारों के सरदार के घर में नज़रबन्द करवा दिया।
11 Амындой ам висат кыте ун вис ын ачеяшь ноапте, ши ануме фиекаре дин ной а висат ун вис каре а примит о тэлмэчире деосебитэ.
तो मैंने और उसने एक ही रात में एक — एक ख़्वाब देखा, यह ख्वाब हम ने अपने अपने होनहार के मुताबिक़ देखे।
12 Ера аколо ку ной ун тынэр евреу, роб ал кэпетенией стрэжерилор. Й-ам историсит виселе ноастре, ши ел ни ле-а тэлмэчит ши не-а спус ынтокмай че ынсямнэ висул фиекэруя.
वहाँ एक 'इब्री जवान, जिलौदारों के सरदार का नौकर, हमारे साथ था। हम ने उसे अपने ख़्वाब बताए और उसने उनकी ता'बीर की, और हम में से हर एक को हमारे ख़्वाब के मुताबिक़ उसने ता'बीर बताई।
13 Лукруриле с-ау ынтымплат ынтокмай дупэ тэлмэчиря пе каре не-о дэдусе ел. Пе мине, Фараон м-а пус ярэшь ын служба мя, яр пе май-мареле питарилор л-а спынзурат.”
और जो ता'बीर उसने बताई थी वैसा ही हुआ, क्यूँकि मुझे तो उसने मेरे मन्सब पर बहाल किया था और उसे फाँसी दी थी।
14 Фараон а тримис сэ кеме пе Иосиф. Л-ау скос ын грабэ дин темницэ. Иосиф с-а рас, шь-а скимбат хайнеле ши с-а дус ла Фараон.
तब फ़िर'औन ने यूसुफ़ को बुलवा भेजा: तब उन्होंने जल्द उसे क़ैद खाने से बाहर निकाला, और उसने हजामत बनवाई और कपड़े बदल कर फ़िर'औन के सामने आया।
15 Фараон а зис луй Иосиф: „Ам висат ун вис. Нимень ну л-а путут тэлмэчи ши ам афлат кэ ту тэлмэчешть ун вис ындатэ дупэ че л-ай аузит.”
फ़िर'औन ने यूसुफ़ से कहा, “मैंने एक ख़्वाब देखा है जिसकी ता'बीर कोई नहीं कर सकता, और मुझ से तेरे बारे में कहते हैं कि तू ख़्वाब को सुन कर उसकी ता'बीर करता है।”
16 Иосиф а рэспунс луй Фараон: „Ну еу! Думнезеу есте Ачела каре ва да ун рэспунс приелник луй Фараон!”
यूसुफ़ ने फ़िर'औन को जवाब दिया, “मैं कुछ नहीं जानता, ख़ुदा ही फ़िर'औन को सलामती बख़्श जवाब देगा।”
17 Фараон а ынчепут сэ историсяскэ атунч луй Иосиф: „Ын висул меу, се фэчя кэ стэтям пе малул рыулуй.
तब फ़िर'औन ने यूसुफ़ से कहा, मैंने ख़्वाब में देखा कि मैं दरिया-ए-नील के किनारे खड़ा हूँ।
18 Ши деодатэ, шапте вачь грасе ла труп ши фрумоасе ла кип с-ау суит дин рыу ши ау ынчепут сэ паскэ прин млаштинь.
और उस दरिया में से सात मोटी और ख़ूबसूरत गायें निकल कर सरकंडों के खेत में चरने लगीं।
19 Дупэ еле, с-ау суит алте шапте вачь слабе, фоарте урыте ла кип ши сфрижите: н-ам май вэзут алтеле аша де урыте ын тоатэ цара Еӂиптулуй.
उनके बाद और सात ख़राब और निहायत बदशक्ल और दुबली गायें निकलीं, और वह इस क़दर बुरी थीं कि मैंने सारे मुल्क — ए — मिस्र में ऐसी कभी नहीं देखीं।
20 Вачиле челе сфрижите ши слабе ау мынкат пе челе шапте вачь динтый, каре ерау грасе.
और वह दुबली और बदशक्ल गायें उन पहली सातों मोटी गायों को खा गई;
21 Ле-ау ынгицит, фэрэ сэ се поатэ куноаште кэ интрасерэ ын пынтечеле лор; ба ынкэ ынфэцишаря лор ера тот аша де урытэ ка май ынаинте. Ши м-ам дештептат.
और उनके खा जाने के बाद यह मा'लूम भी नहीं होता था कि उन्होंने उनको खा लिया है, बल्कि वह पहले की तरह जैसी की तैसी बदशक्ल रहीं। तब मैं जाग गया।
22 Ам май вэзут ын вис шапте спиче плине ши фрумоасе, каре крештяу пе ачелашь пай.
और फिर ख़्वाब में देखा कि एक टहनी में सात भरी और अच्छी — अच्छी बालें निकलीं।
23 Ши дупэ еле ау рэсэрит шапте спиче гоале, слабе, арсе де вынтул де рэсэрит.
और उनके बाद और सात सूखी और पतली और पूरबी हवा की मारी मुरझाई हुई बालें निकलीं।
24 Спичеле слабе ау ынгицит пе челе шапте спиче фрумоасе. Ам спус ачесте лукрурь маӂилор, дар нимень ну ми ле-а путут тэлмэчи.”
और यह पतली बाले उन सातों अच्छी — अच्छी बालों को निगल गई। और मैंने इन जादूगरों से इसका बयान किया लेकिन ऐसा कोई न निकला जो मुझे इसका मतलब बताता।
25 Иосиф а зис луй Фараон: „Че а висат Фараон ынсямнэ ун сингур лукру: Думнезеу а арэтат май динаинте луй Фараон че аре сэ факэ.
तब यूसुफ़ ने फ़िर'औन से कहा कि फ़िर'औन का ख़्वाब एक ही है, जो कुछ ख़ुदा करने को है उसे उसने फ़िर'औन पर ज़ाहिर किया है।
26 Челе шапте вачь фрумоасе ынсямнэ шапте ань ши челе шапте спиче фрумоасе ынсямнэ шапте ань: есте ун сингур вис.
वह सात अच्छी — अच्छी गायें सात साल हैं, और वह सात अच्छी अच्छी बालें भी सात साल हैं; ख़्वाब एक ही है।
27 Челе шапте вачь сфрижите ши урыте, каре се суяу дупэ челе динтый, ынсямнэ шапте ань, ши челе шапте спиче гоале, арсе де вынтул де рэсэрит, вор фи шапте ань де фоамете.
और वह सात बदशक्ल और दुबली गायें जो उनके बाद निकलीं, और वह सात ख़ाली और पूरबी हवा की मारी मुरझाई हुई बालें भी सात साल ही हैं; मगर काल के सात बरस।
28 Астфел, дупэ кум ам спус луй Фараон, Думнезеу а арэтат луй Фараон че аре сэ факэ.
यह वही बात है जो मैं फ़िर'औन से कह चुका हूँ कि जो कुछ ख़ुदा करने को है उसे उसने फ़िर'औन पर ज़ाहिर किया है।
29 Ятэ, вор фи шапте ань де маре белшуг ын тоатэ цара Еӂиптулуй.
देख! सारे मुल्क — ए — मिस्र में सात साल तो पैदावार ज़्यादा के होंगे।
30 Дупэ ей, вор вени шапте ань де фоамете, аша кэ се ва уйта тот белшугул ачеста ын цара Еӂиптулуй, ши фоаметя ва топи цара.
उनके बाद सात साल काल के आएँगे और तमाम मुल्क ए — मिस्र में लोग इस सारी पैदावार को भूल जाएँगे और यह काल मुल्क को तबाह कर देगा।
31 Фоаметя ачаста каре ва урма ва фи аша де маре кэ ну се ва май куноаште белшугул ын царэ.
और अज़ानी मुल्क में याद भी नहीं रहेगी, क्यूँकि जो काल बाद में पड़ेगा वह निहायत ही सख़्त होगा।
32 Кыт привеште фаптул кэ Фараон а висат висул де доуэ орь, ынсямнэ кэ лукрул есте хотэрыт дин партя луй Думнезеу ши кэ Думнезеу Се ва грэби сэ-л адукэ ла ындеплинире.
और फ़िर'औन ने जो यह ख़्वाब दो दफ़ा' देखा तो इसकी वजह यह है कि यह बात ख़ुदा की तरफ़ से मुक़र्रर हो चुकी है, और ख़ुदा इसे जल्द पूरा करेगा।
33 Акум, Фараон сэ алягэ ун ом причепут ши ынцелепт ши сэ-л пунэ ын фрунтя цэрий Еӂиптулуй.
इसलिए फ़िर'औन को चाहिए कि एक समझदार और 'अक़्लमन्द आदमी को तलाश कर ले और उसे मुल्क — ए — मिस्र पर मुख़्तार बनाए।
34 Фараон сэ пунэ префекць ын царэ, ка сэ ридиче о чинчиме дин роаделе Еӂиптулуй ын тимпул челор шапте ань де белшуг.
फ़िर'औन यह करे ताकि उस आदमी को इख़्तियार हो कि वह मुल्क में नाज़िरों को मुक़र्रर कर दे, और अज़ानी के सात बरसों में सारे मुल्क — ए — मिस्र की पैदावार का पाँचवा हिस्सा ले ले।
35 Сэ се стрынгэ тоате букателе дин ачешть ань бунь каре ау сэ винэ; сэ се факэ, ла ындемына луй Фараон, грэмезь де грыу, провизий ын четэць, ши сэ ле пэзяскэ.
और वह उन अच्छे बरसों में जो आते हैं सब खाने की चीजें जमा' करें और शहर — शहर में गल्ला जो फ़िर'औन के इख़्तियार में हो, ख़ुराक के लिए फ़राहम करके उसकी हिफ़ाज़त करें।
36 Букателе ачестя вор фи провизия цэрий пентру чей шапте ань де фоамете каре вор вени ын цара Еӂиптулуй, пентру ка цара сэ ну фие прэпэдитэ де фоамете.”
यही ग़ल्ला मुल्क के लिए ज़ख़ीरा होगा, और सातों साल के लिए जब तक मुल्क में काल रहेगा काफ़ी होगा, ताकि काल की वजह से मुल्क बर्बाद न हो जाए।
37 Кувинтеле ачестя ау плэкут луй Фараон ши тутурор служиторилор луй.
य बात फ़िर'औन और उसके सब ख़ादिमों को पसंद आई।
38 Ши Фараон а зис служиторилор сэй: „Ам путя ной оаре сэ гэсим ун ом ка ачеста, каре сэ айбэ ын ел Духул луй Думнезеу?”
तब फ़िर'औन ने अपने ख़ादिमों से कहा कि क्या हम को ऐसा आदमी जैसा यह है, जिसमें ख़ुदा का रूह है मिल सकता है?
39 Ши Фараон а зис луй Иосиф: „Фииндкэ Думнезеу ць-а фэкут куноскуте тоате ачесте лукрурь, ну есте нимень каре сэ фие атыт де причепут ши атыт де ынцелепт ка тине.
और फ़िर'औन ने यूसुफ़ से कहा, चूँकि ख़ुदा ने तुझे यह सब कुछ समझा दिया है, इसलिए तेरी तरह समझदार और अक़्लमन्द कोई नहीं।
40 Те пун май-маре песте каса мя ши тот попорул меу ва аскулта де порунчиле тале. Нумай скаунул меу де домние мэ ва ридика май пресус де тине.”
इसलिए तू मेरे घर का मुख़्तार होगा और मेरी सारी रि'आया तेरे हुक्म पर चलेगी, सिर्फ़ तख़्त का मालिक होने की वजह से मैं बुज़ुर्गतर हूँगा।
41 Фараон а зис луй Иосиф: „Уйте, ыць дау стэпынире песте тоатэ цара Еӂиптулуй.”
और फ़िर'औन ने यूसुफ़ से कहा कि देख, मैं तुझे सारे मुल्क — ए — मिस्र का हाकिम बनाता हूँ
42 Фараон шь-а скос инелул дин деӂет ши л-а пус ын деӂетул луй Иосиф; л-а ымбрэкат ку хайне де ин субцире ши й-а пус ун ланц де аур ла гыт.
और फ़िर'औन ने अपनी अंगूठी अपने हाथ से निकाल कर यूसुफ़ के हाथ में पहना दी, और उसे बारीक कतान के लिबास में आरास्ता करवा कर सोने का हार उसके गले में पहनाया।
43 Л-а суит ын карул каре веня дупэ ал луй ши стригау ынаинтя луй: „Ын ӂенункь!” Астфел й-а дат Фараон стэпынире песте тоатэ цара Еӂиптулуй.
और उसने उसे अपने दूसरे रथ में सवार करा कर उसके आगे — आगे यह 'ऐलान करवा दिया, कि घुटने टेको और उसने उसे सारे मुल्क — ए — मिस्र का हाकिम बना दिया।
44 Ши а май зис луй Иосиф: „Еу сунт Фараон! Дар фэрэ тине нимень ну ва ридика мына, нич пичорул, ын тоатэ цара Еӂиптулуй.”
और फ़िर'औन ने यूसुफ़ से कहा, “मैं फ़िर'औन हूँ और तेरे हुक्म के बग़ैर कोई आदमी इस सारे मुल्क — ए — मिस्र में अपना हाथ या पाँव हिलाने न पाएगा।”
45 Фараон а пус луй Иосиф нумеле: Цафнат-Паенях ши й-а дат де невастэ пе Аснат, фата луй Поти-Фера, преотул луй Он. Ши Иосиф а порнит сэ черчетезе цара Еӂиптулуй.
और फ़िर'औन ने यूसुफ़ का नाम सिफ़्नात फ़ा'नेह रख्खा, और उसने ओन के पुजारी फ़ोतीफ़िरा' की बेटी आसिनाथ को उससे ब्याह दिया, और यूसुफ़ मुल्क — ए — मिस्र में दौरा करने लगा।
46 Иосиф ера ын вырстэ де трейзечь де ань кынд с-а ынфэцишат ынаинтя луй Фараон, ымпэратул Еӂиптулуй, ши а плекат де ла Фараон ши а стрэбэтут тоатэ цара Еӂиптулуй.
और यूसुफ़ तीस साल का था जब वह मिस्र के बादशाह फ़िर'औन के सामने गया, और उसने फ़िर'औन के पास से रुख़्सत हो कर सारे मुल्क — ए — मिस्र का दौरा किया।
47 Ын тимпул челор шапте ань де род, пэмынтул а дат букате дин белшуг.
और अज़ानी के सात बरसों में इफ़्रात से फ़स्ल हुई।
48 Иосиф а стрынс тоате букателе дин ачешть шапте ань де белшуг ын цара Еӂиптулуй. А фэкут провизий ын четэць, пунынд ын фиекаре четате букателе де пе кымпул де примпрежур.
और वह लगातार सातों साल हर क़िस्म की ख़ुराक, जो मुल्क — ए — मिस्र में पैदा होती थी, जमा' कर करके शहरों में उसका ज़ख़ीरा करता गया। हर शहर की चारों तरफ़ो की ख़ुराक वह उसी शहर में रखता गया।
49 Иосиф а стрынс грыу ка нисипул мэрий, атыт де мулт, кэ ау ынчетат сэ-л май мэсоаре, пентру кэ ера фэрэ мэсурэ.
और यूसुफ़ ने ग़ल्ला समुन्दर की रेत की तरह निहायत कसरत से ज़ख़ीरा किया, यहाँ तक कि हिसाब रखना भी छोड़ दिया क्यूँ कि वह बे — हिसाब था।
50 Ынаинтя анилор де фоамете, и с-ау нэскут луй Иосиф дой фий, пе каре й-а нэскут Аснат, фата луй Поти-Фера, преотул луй Он.
और काल से पहले ओन के पुजारी फ़ोतीफ़िरा' की बेटी आसिनाथ के यूसुफ़ से दो बेटे पैदा हुए।
51 Иосиф а пус ынтыюлуй нэскут нумеле Манасе „кэч”, а зис ел, „Думнезеу м-а фэкут сэ уйт тоате неказуриле меле ши тоатэ каса татэлуй меу”.
और यूसुफ़ ने पहलौठे का नाम मनस्सी यह कह कर रख्खा, कि 'ख़ुदा ने मेरी और मेरे बाप के घर की सब मुसीबत मुझ से भुला दी।
52 Ши челуй де ал дойля й-а пус нумеле Ефраим „кэч”, а зис ел, „Думнезеу м-а фэкут родитор ын цара ынтристэрий меле”.
और दूसरे का नाम इफ़्राईम यह कह कर रख्खा, कि 'ख़ुदा ने मुझे मेरी मुसीबत के मुल्क में फलदार किया।
53 Чей шапте ань де белшуг каре ау фост ын цара Еӂиптулуй ау трекут
और अज़ानी के वह सात साल जो मुल्क — ए — मिस्र में हुए तमाम हो गए, और यूसुफ़ के कहने के मुताबिक़ काल के सात साल शुरू' हुए।
54 ши ау ынчепут сэ винэ чей шапте ань де фоамете, аша кум вестисе Иосиф. Ын тоате цэриле ера фоамете, дар ын тоатэ цара Еӂиптулуй ера пыне.
और सब मुल्कों में तो काल था लेकिन मुल्क — ए — मिस्र में हर जगह खुराक मौजूद थी।
55 Кынд а флэмынзит, ын сфыршит, тоатэ цара Еӂиптулуй, попорул а стригат ла Фараон сэ-й дя пыне. Фараон а спус тутурор еӂиптенилор: „Дучеци-вэ ла Иосиф ши фачець че вэ ва спуне ел.”
और जब मुल्क — ए — मिस्र में लोग भूकों मरने लगे तो रोटी के लिए फ़िर'औन के आगे चिल्लाए। फ़िर'औन ने मिस्रियों से कहा कि यूसुफ़ के पास जाओ, जो कुछ वह तुम से कहे वह करो।
56 Фоаметя бынтуя ын тоатэ цара. Иосиф а дескис тоате локуриле ку провизий ши а вындут грыу еӂиптенилор. Фоаметя крештя дин че ын че май мулт ын цара Еӂиптулуй.
और तमाम रू — ए — ज़मीन पर काल था; और यूसुफ़ अनाज के ज़खीरह को खुलवा कर मिस्रियों के हाथ बेचने लगा, और मुल्क — ए — मिस्र में सख़्त काल हो गया।
57 Ши дин тоате цэриле веня лумя ын Еӂипт ка сэ кумпере грыу де ла Иосиф, кэч ын тоате цэриле ера фоамете маре.
और सब मुल्कों के लोग अनाज मोल लेने के लिए यूसुफ़ के पास मिस्र में आने लगे, क्यूँकि सारी ज़मीन पर सख़्त काल पड़ा था।
