Естера 1
1 Ера пе время луй Ахашверош, а ачелуй Ахашверош каре домня де ла Индия пынэ ын Етиопия, песте о сутэ доуэзечь ши шапте де цинутурь.
Tio estis en la tempo de Aĥaŝveroŝ, de tiu Aĥaŝveroŝ, kiu reĝis de Hindujo ĝis Etiopujo, super cent dudek sep landoj.
2 Ымпэратул Ахашверош шедя атунч пе скаунул луй ымпэрэтеск ла Суса, ын капиталэ.
En tiu tempo, kiam la reĝo Aĥaŝveroŝ sidis sur sia reĝa trono en la kastelurbo Ŝuŝan,
3 Ын ал трейля ан ал домнией луй, а дат ун оспэц тутурор домниторилор ши служиторилор сэй. Кэпетенииле оштирий першилор ши мезилор, май-марий ши капий цинутурилор с-ау стрынс ынаинтя луй.
en la tria jaro de lia reĝado, li faris festenon por ĉiuj siaj princoj kaj siaj servantoj, por la potenculoj de Persujo kaj Medujo, por la landestroj kaj regionestroj, kiuj estis ĉe li,
4 Ел ле-а арэтат богэция стрэлучитэ а ымпэрэцией луй ши слава минунатэ а мэримий луй ын мулте зиле, тимп де о сутэ оптзечь де зиле.
montrante la grandan riĉecon de sia regno kaj la majestan belecon de sia grandeco, dum multe da tagoj, dum cent okdek tagoj.
5 Дупэ че ау трекут ачесте зиле, ымпэратул а дат ынтрегулуй попор каре се афла ын капитала Суса, де ла чел май маре пынэ ла чел май мик, ун оспэц, каре а цинут шапте зиле, ын куртя грэдиний касей ымпэрэтешть.
Kiam finiĝis tiuj tagoj, la reĝo faris por la tuta popolo, kiu troviĝis en la kastelurbo Ŝuŝan, de la grandaj ĝis la malgrandaj, festenon septagan sur la ĝardena korto de la reĝa palaco.
6 Ковоаре албе, верзь ши албастре ерау легате, ку фуний де ин субцире ши де пурпурэ, де ниште вериӂь де арӂинт ши де ниште стылпь де мармурэ. Патурь де аур ши де арӂинт стэтяу пе о подя де порфир, де мармурэ, де сидеф ши де петре негре.
Blankaj, ruĝaj, kaj bluaj ŝtofoj, fiksitaj per bisinaj kaj purpuraj ŝnuroj, pendis sur arĝentaj ringoj kaj marmoraj kolonoj. Oraj kaj arĝentaj benkoj staris sur podio el verda, blanka, flava, kaj nigra marmoro.
7 Яр де бэут турнау ын васе де аур, де фелурите союрь. Ера белшуг де вин ымпэрэтеск, мулцумитэ дэрничией ымпэратулуй.
La trinkaĵon oni donadis en oraj vazoj kaj en vazoj ne similaj unuj al la aliaj; kaj da reĝa vino estis multe, kiel decis al la reĝo.
8 Дар нимень ну ера силит сэ бя, кэч ымпэратул порунчисе тутурор оаменилор дин каса луй сэ факэ дупэ воя фиекэруя.
La trinkado estis en ordo, neniu devigis; ĉar tiel la reĝo ordonis al ĉiuj administrantoj de sia domo, ke oni agu laŭ la volo de ĉiu.
9 Ымпэрэтяса Васти а дат ши еа ун оспэц фемеилор ын каса ымпэрэтяскэ а ымпэратулуй Ахашверош.
Ankaŭ la reĝino Vaŝti faris festenon por la virinoj de la reĝa domo de la reĝo Aĥaŝveroŝ.
10 А шаптя зи, пе кынд инима ымпэратулуй ера веселэ де вин, а порунчит луй Мехуман, Бизта, Харбона, Бигта, Абагта, Зетар ши Каркас, чей шапте фамень каре служяу ынаинтя ымпэратулуй Ахашверош,
En la sepa tago, kiam la koro de la reĝo gajiĝis de vino, li diris al Mehuman, Bizta, Ĥarbona, Bigta, Abagta, Zetar, kaj Karkas, la sep eŭnukoj, kiuj servadis antaŭ la reĝo Aĥaŝveroŝ,
11 сэ адукэ ын фаца луй пе ымпэрэтяса Васти ку кунуна ымпэрэтяскэ, пентру ка сэ арате фрумусеця ей попоарелор ши май-марилор сэй, кэч ера фрумоасэ ла кип.
ke ili alkonduku la reĝinon Vaŝti al la reĝo en la reĝina krono, por montri al la popoloj kaj al la princoj ŝian belecon; ĉar ŝi estis bela.
12 Дар ымпэрэтяса Васти н-а врут сэ винэ кынд а примит прин фамень порунка ымпэратулуй. Ши ымпэратул с-а супэрат фоарте таре, с-а апринс де мыние.
Sed la reĝino Vaŝti ne volis veni laŭ la ordono, kiun la reĝo donis per la eŭnukoj. Tiam la reĝo forte ekkoleris, kaj lia furiozo brulis en li.
13 Атунч, ымпэратул а ворбит ку ынцелепций каре куноштяу обичеюриле времий. Кэч аша се пуняу ла кале требуриле ымпэратулуй – ынаинтя тутурор челор че куноштяу леӂиле ши дрептул.
Kaj la reĝo diris al la saĝuloj kompetentaj pri la cirkonstancoj (ĉar la aferoj de la reĝo estis ordinare farataj post konsiliĝo kun ĉiuj konantoj de leĝo kaj juro;
14 Авя лынгэ ел пе Каршена, пе Шетар, пе Адмата, пе Тарсис, пе Мерес, пе Марсена, пе Мемукан, шапте домниторь ай Персией ши Медией, каре ведяу фаца ымпэратулуй ши каре авяу локул ынтый ын ымпэрэцие.
kaj la plej proksimaj al li estis: Karŝena, Ŝetar, Admata, Tarŝiŝ, Meres, Marsena, kaj Memuĥan, la sep princoj Persaj kaj Medaj, kiuj havis la rajton rigardi la vizaĝon de la reĝo kaj okupis la unuan lokon en la regno):
15 „Че требуе”, а зис ел, „сэ се факэ ымпэрэтесей Васти дупэ леӂе, пентру кэ н-а ымплинит че й-а порунчит ымпэратул Ахашверош прин фамень?”
Kiel oni laŭ la leĝo devas agi kun la reĝino Vaŝti pro tio, ke ŝi ne plenumis la ordonon de la reĝo Aĥaŝveroŝ, donitan per la eŭnukoj?
16 Мемукан а рэспунс ынаинтя ымпэратулуй ши домниторилор: „Ну нумай фацэ де ымпэрат с-а пуртат рэу ымпэрэтяса Васти, чи ши фацэ де тоць домниторий ши тоате попоареле каре сунт ын тоате цинутуриле ымпэратулуй Ахашверош.
Tiam diris Memuĥan antaŭ la reĝo kaj la princoj: La reĝino Vaŝti estas kulpa, ne sole kontraŭ la reĝo, sed kontraŭ ĉiuj princoj, kaj kontraŭ ĉiuj popoloj, kiuj troviĝas en ĉiuj landoj de la reĝo Aĥaŝveroŝ;
17 Кэч фапта ымпэрэтесей ва ажунӂе ла куноштинца тутурор фемеилор ши ле ва фаче сэ-шь несокотяскэ бэрбаций. Еле вор зиче: ‘Ымпэратул Ахашверош а порунчит сэ и се адукэ ынаинте ымпэрэтяса Васти, ши еа ну с-а дус.’
ĉar la ago de la reĝino fariĝos konata al ĉiuj virinoj tiel, ke ili malrespektos siajn edzojn, dirante: La reĝo Aĥaŝveroŝ ordonis venigi al li la reĝinon Vaŝti, kaj ŝi ne iris.
18 Ши, дин зиуа ачаста, крэеселе Персией ши Медией каре вор афла де фапта ымпэрэтесей вор ворби тот аша тутурор кэпетениилор ымпэратулуй; де аич ва вени мулт диспрец ши мыние.
Nun la Persaj kaj Medaj princedzinoj, kiuj aŭdis pri la ago de la reĝino, parolos tiel same al ĉiuj princoj de la reĝo; kaj estos sufiĉe da malhonoro kaj da ĉagreno.
19 Дакэ ымпэратул гэсеште ку кале, сэ се дя порункэ дин партя луй ши сэ се скрие ын леӂиле першилор ши мезилор, ку арэтаря кэ ну требуе сэ се калче о порункэ ымпэрэтяскэ, дупэ каре Васти сэ ну се май арате ынаинтя ымпэратулуй Ахашверош. Яр ымпэратул сэ дя вредничия де ымпэрэтясэ алтея май бунэ декыт еа.
Se al la reĝo plaĉas, oni elirigu ordonon de la reĝo, kaj oni enskribu ĝin kiel nemalobeeblan leĝon de Persujo kaj Medujo, ke la reĝino Vaŝti ne venu plu antaŭ la reĝon Aĥaŝveroŝ; kaj ŝian reĝinecon la reĝo transdonu al alia virino, kiu estas pli bona ol ŝi.
20 Порунка ымпэратулуй се ва вести астфел ын тоатэ ымпэрэция луй, кэч есте маре, ши тоате фемеиле вор да чинсте бэрбацилор лор, де ла маре пынэ ла мик.”
Kiam la ordono, kiun la reĝo faris, estos aŭdita en lia tuta regno, kiel ajn granda ĝi estas, tiam ĉiuj virinoj respektos siajn edzojn, de la grandaj ĝis la malgrandaj.
21 Пэреря ачаста а фост примитэ де ымпэрат ши де домниторь, ши ымпэратул а лукрат дупэ кувынтул луй Мемукан.
La parolo plaĉis al la reĝo kaj al la princoj, kaj la reĝo agis konforme al la parolo de Memuĥan.
22 А тримис скрисорь тутурор цинутурилор дин ымпэрэция луй, фиекэруй цинут дупэ скриеря луй ши фиекэруй попор дупэ лимба луй; еле спуняу кэ орьче бэрбат требуе сэ фие стэпын ын каса луй ши кэ ва ворби лимба попорулуй сэу.
Kaj li sendis leterojn en ĉiujn landojn de la reĝo, en ĉiun landon laŭ ĝia skribmaniero kaj al ĉiu popolo en ĝia lingvo, ke ĉiu viro estu ĉefo en sia domo kaj postulu paroladon en la lingvo de lia popolo.
