Даниел 4

1 „Небукаднецар, ымпэратул, кэтре тоате попоареле, нямуриле, оамений де тоате лимбиле, каре локуеск пе тот пэмынтул: Сэ авець мултэ паче!

Inilah pengumuman Raja Nebukadnezar yang dikirimnya kepada orang-orang dari segala bangsa, suku bangsa dan bahasa di seluruh dunia: "Salam sejahtera!

2 Ам гэсит ку кале сэ фак куноскуте семнеле ши минуниле пе каре ле-а фэкут Думнезеул чел Пряыналт фацэ де мине.

Aku ingin menceritakan tentang keajaiban dan mujizat yang telah dilakukan Allah Yang Mahatinggi kepadaku.

3 Кыт де марь сунт семнеле Луй ши кыт де путерниче сунт минуниле Луй! Ымпэрэция Луй есте о ымпэрэцие вешникэ, ши стэпыниря Луй дэйнуеште дин ням ын ням!

Alangkah besar mujizat yang diperbuat-Nya! Alangkah hebat keajaiban yang dilakukan-Nya! Allah akan menjadi raja untuk selamanya. Ia berkuasa sepanjang masa."

4 Еу, Небукаднецар, трэям лиништит ын каса мя ши феричит ын палатул меу.

Aku tinggal dengan sejahtera dalam istanaku dan hidup dengan mewah.

5 Ам висат ун вис каре м-а ынспэймынтат; гындуриле де каре ерам урмэрит ын патул меу ши веденииле духулуй меу мэ умпляу де гроазэ.

Tetapi pada suatu malam ketika aku sedang tidur, aku bermimpi dan mendapat penglihatan yang sangat mencemaskan hatiku.

6 Ам порунчит атунч сэ адукэ ынаинтя мя пе тоць ынцелепций Бабилонулуй ка сэ-мь тылкуяскэ висул.

Lalu kupanggil para cerdik pandai yang ada di Babel untuk menerangkan kepadaku arti mimpi itu.

7 Ындатэ ау венит врэжиторий, чититорий ын стеле, халдеений ши гичиторий. Ле-ам спус висул, ши ну ми л-ау путут тылкуи.

Tetapi ketika para peramal, ahli jampi, orang-orang berilmu dan para ahli perbintangan itu datang dan kuceritakan mimpiku itu kepada mereka, tidak seorang pun yang dapat menerangkan artinya.

8 Ла урмэ де тот, с-а ынфэцишат ынаинтя мя Даниел, нумит Белтшацар дупэ нумеле думнезеулуй меу ши каре аре ын ел духул думнезеилор челор сфинць. Й-ам спус висул ши ам зис:

Akhirnya datanglah Daniel yang disebut juga Beltsazar seperti nama dewaku. Daniel dipenuhi oleh roh dewa-dewa yang suci. Kuceritakan mimpiku kepadanya juga, kataku,

9 ‘Белтшацаре, кэпетения врэжиторилор, штиу кэ ай ын тине духул думнезеилор сфинць ши кэ пентру тине ничо тайнэ ну есте гря, деч тылкуеште-мь веденииле пе каре ле-ам авут ын вис.

"Hai, Beltsazar, pemimpin orang-orang berilmu, aku tahu bahwa engkau dipenuhi oleh roh dewa-dewa yang suci, sehingga tak ada rahasia yang tersembunyi bagimu. Dengarlah mimpiku ini, dan terangkanlah artinya.

10 Ятэ веденииле каре мь-ау трекут прин кап кынд ерам ын пат. Мэ уйтам ши ятэ кэ ын мижлокул пэмынтулуй ера ун копак фоарте ыналт.

Ketika aku sedang tidur, kulihat sebuah pohon yang tumbuh di tengah-tengah bumi.

11 Копакул ачеста с-а фэкут маре ши путерник, вырфул луй се ынэлца пынэ ла черурь ши се ведя де ла марӂиниле ынтрегулуй пэмынт.

Pohon itu sangat tinggi; batangnya besar dan kuat. Puncaknya sampai ke langit, sehingga dapat dilihat oleh semua orang di bumi.

12 Фрунза луй ера фрумоасэ ши авя роаде мулте; ын ел се гэся хранэ пентру тоць; фяреле кымпулуй се адэпостяу суб умбра луй, пэсэриле черулуй ышь фэчяу куйбул ын рамуриле луй ши орьче фэптурэ вие се хрэня дин ел.

Daun-daunnya segar dan buahnya lebat sekali, cukup untuk dimakan oleh penghuni seluruh dunia. Binatang-binatang liar berbaring di bawah naungannya dan burung-burung bersarang di dahan-dahannya. Dan segala makhluk hidup dapat makan buah-buahnya.

13 Ын веденииле каре-мь тречяу прин кап ын патул меу, мэ уйтам ши ятэ кэ с-а коборыт дин черурь ун стрэжер сфынт.

Ketika aku sedang merenungkan penglihatan itu, kulihat seorang malaikat turun dari surga; ia tampak siaga dan waspada.

14 Ел а стригат ку путере ши а ворбит аша: «Тэяць копакул ши рупець рамуриле; скутураци-й фрунза ши рисипиць роаделе; фугэриць фяреле де суб ел ши пэсэриле дин рамуриле луй!

Dengan nyaring ia berkata, 'Tebanglah pohon itu dan potonglah dahan-dahannya, gugurkanlah daun-daunnya dan hamburkanlah buahnya. Usirlah binatang-binatang yang berbaring di bawahnya dan burung-burung yang bersarang di dahan-dahannya.

15 Дар трункюл ку рэдэчиниле луй лэсаци-л ын пэмынт ши легаци-л ку ланцурь де фер ши де арамэ ын ярба де пе кымп, ка сэ фие удат де роуа черулуй ши сэ фие ла ун лок ку фяреле ын ярба пэмынтулуй.

Tetapi biarkanlah tunggulnya tinggal di dalam tanah. Ikatlah dengan rantai besi dan tembaga lalu tinggalkanlah di padang rumput. Biarlah ia dibasahi embun, dan hidup bersama dengan binatang-binatang serta tumbuh-tumbuhan.

16 Инима луй де ом и се ва префаче ынтр-о инимэ де фярэ ши вор трече шапте времурь песте ел.

Biarlah akal manusianya berubah menjadi akal binatang selama tujuh tahun.

17 Хотэрыря ачаста а фост луатэ ын сфатул стрэжерилор ши пусэ ла кале ынаинтя сфинцилор, ка сэ штие чей вий кэ Чел Пряыналт стэпынеште песте ымпэрэция оаменилор, кэ о дэ куй ый плаче ши ыналцэ ын еа пе чел май де жос динтре оамень!»

Itulah keputusan kami malaikat-malaikat yang waspada dan siaga. Maksud kami ialah supaya orang-orang di mana pun mengakui, bahwa Allah Yang Mahatinggi berkuasa atas kerajaan manusia dan kerajaan itu diberikan-Nya kepada siapa saja yang dipilih-Nya, bahkan kepada orang yang paling tidak berarti sekalipun!'

18 Ятэ висул пе каре л-ам висат еу, ымпэратул Небукаднецар. Ту, Белтшацар, тылкуеште-л, фииндкэ тоць ынцелепций дин ымпэрэция мя ну пот сэ ми-л тылкуяскэ; ту ынсэ поць, кэч ай ын тине духул думнезеилор сфинць.’

Hai Beltsazar, itulah mimpiku. Sekarang katakanlah artinya kepadaku. Tak seorang pun dari para cerdik pandai yang ada di kerajaanku dapat mengatakannya kepadaku, tetapi engkau dapat, sebab engkau dipenuhi oleh roh dewa-dewa yang suci."

19 Атунч, Даниел, нумит Белтшацар, а рэмас уймит о клипэ ши гындуриле луй ыл тулбурау. Ымпэратул а луат дин ноу кувынтул ши а зис: ‘Белтшацаре, сэ ну те тулбуре висул ши тылкуиря!’ Ши Белтшацар а рэспунс: ‘Домнул меу, висул ачеста сэ фие пентру врэжмаший тэй ши тылкуиря луй, пентру потривничий тэй!

Mendengar itu, Daniel yang disebut juga Beltsazar, terkejut dan tercengang untuk beberapa saat. Maka aku, Raja Nebukadnezar berkata kepadanya, "Beltsazar, janganlah engkau cemas karena mimpi dan artinya itu." Beltsazar menjawab, "Tuanku, alangkah baiknya seandainya kejadian-kejadian yang diramalkan oleh mimpi itu menimpa musuh-musuh Tuanku dan bukan Tuanku.

20 Копакул пе каре л-ай вэзут, каре се фэкусе атыт де маре ши путерник ынкыт и се ынэлца вырфул пынэ ла черурь ши се ведя де ла тоате капетеле пэмынтулуй,

Pohon yang Tuanku lihat itu begitu tinggi, sehingga puncaknya sampai ke langit, dan dapat dilihat oleh semua orang di bumi.

21 копакул ачеста, а кэруй фрунзэ ера аша де фрумоасэ ши каре авя роаде атыт де мулте ши ын каре ера хранэ пентру тоць, суб каре се адэпостяу фяреле кымпулуй ши ын рамуриле кэруя ышь фэчяу куйбул пэсэриле черулуй,

Daun-daunnya segar dan buahnya lebat sehingga cukup untuk memberi makan seluruh penghuni dunia. Binatang-binatang liar berbaring di bawah naungannya, dan burung-burung bersarang di dahan-dahannya.

22 ешть ту, ымпэрате, каре ай ажунс маре ши путерник, а кэруй мэриме а крескут ши с-а ынэлцат пынэ ла черурь ши а кэруй стэпынире се ынтинде пынэ ла марӂиниле пэмынтулуй.

Ya Tuanku, Tuankulah pohon yang tinggi dan kuat itu. Kebesaran Tuanku bertambah sampai ke langit dan kekuasaan Tuanku meluas sampai ke ujung bumi.

23 Ымпэратул а вэзут пе ун стрэжер сфынт коборынду-се ши зикынд: «Тэяць копакул ши нимичици-л, дар трункюл ку рэдэчиниле луй лэсаци-л ын пэмынт ши легаци-л ку ланцурь де фер ши де арамэ ын ярба де пе кымп, ка сэ фие удат де роуа черулуй ши сэ стя ла ун лок ку фяреле кымпулуй пынэ вор трече шапте времурь песте ел.»

Tuanku melihat juga seorang malaikat turun dari surga sambil berkata, 'Tebanglah pohon ini dan binasakanlah, tetapi biarkanlah tunggulnya tinggal di dalam tanah. Ikatlah dengan rantai besi dan tembaga lalu tinggalkanlah di padang rumput. Biarlah ia dibasahi embun dan hidup bersama dengan binatang-binatang selama tujuh tahun.'

24 Ятэ тылкуиря ачестуй фапт, ымпэрате, ятэ хотэрыря Челуй Пряыналт, каре се ва ымплини асупра домнулуй меу, ымпэратул.

Tuanku, inilah arti penglihatan itu, dan inilah yang diputuskan Allah Yang Mahatinggi mengenai Tuanku sendiri.

25 Те вор изгони дин мижлокул оаменилор, вей локуи ла ун лок ку фяреле кымпулуй ши ыць вор да сэ мэнынчь ярбэ ка ла бой; вей фи удат де роуа черулуй ши шапте времурь вор трече песте тине, пынэ вей куноаште кэ Чел Пряыналт стэпынеште песте ымпэрэция оаменилор ши о дэ куй вря.

Tuanku akan diusir dari masyarakat manusia dan hidup di antara binatang-binatang di padang. Selama tujuh tahun Tuanku akan makan rumput seperti sapi dan tidur di lapangan terbuka, sehingga dibasahi embun. Setelah itu Tuanku akan mengakui bahwa Allah Yang Mahatinggi berkuasa atas kerajaan manusia, dan kerajaan itu diberikan-Nya kepada siapa saja yang dipilih-Nya.

26 Порунка сэ ласе трункюл ку рэдэчиниле копакулуй ынсямнэ кэ ымпэрэция та ыць ва рэмыне цие ындатэ че вей рекуноаште стэпыниря Челуй че есте ын черурь.

Para malaikat memerintahkan supaya tunggul pohon itu dibiarkan tinggal di dalam tanah. Itu berarti bahwa Tuanku akan menjadi raja lagi setelah Tuanku mengakui bahwa Allah menguasai seluruh dunia.

27 Де ачея, ымпэрате, плакэ-ць сфатул меу! Пуне капэт пэкателор тале ши трэеште ын неприхэнире, рупе-о ку нелеӂюириле тале ши ай милэ де чей ненорочиць, ши поате кэ ци се ва прелунӂи феричиря!’

Sebab itu hendaknya Tuanku menuruti nasihat hamba. Janganlah Tuanku berdosa lagi, tapi lakukanlah apa yang baik dan adil, dan kasihanilah orang miskin. Dengan demikian Tuanku akan tetap berbahagia."

28 Тоате ачесте лукрурь с-ау ымплинит асупра ымпэратулуй Небукаднецар.

Semuanya itu terjadi atas diriku, Raja Nebukadnezar.

29 Дупэ доуэспрезече лунь, пе кынд се плимба пе акоперишул палатулуй ымпэрэтеск дин Бабилон,

Dua belas bulan kemudian, pada waktu aku berjalan-jalan di taman di tingkat atas gedung istanaku di Babel,

30 ымпэратул а луат кувынтул ши а зис: ‘Оаре ну есте ачеста Бабилонул чел маре пе каре ми л-ам зидит еу, ка лок де шедере ымпэрэтяскэ, прин путеря богэцией меле ши спре слава мэрецией меле?’

aku berkata, "Lihat, alangkah hebatnya kota Babel! Akulah yang membangunnya menjadi ibukota negara untuk membuktikan kekuasaan dan kekuatanku, keagungan dan kebesaranku!"

31 Ну се сфыршисе ынкэ ворба ачаста а ымпэратулуй, ши ун глас с-а коборыт дин чер ши а зис: ‘Афлэ, ымпэрате Небукаднецар, кэ ци с-а луат ымпэрэция!

Aku belum habis bicara ketika terdengar suara dari langit, "Raja Nebukadnezar, dengarlah ini! Kekuasaanmu sebagai raja telah diambil daripadamu.

32 Те вор изгони дин мижлокул оаменилор ши вей локуи ла ун лок ку фяреле кымпулуй; ыць вор да сэ мэнынчь ярбэ ка ла бой ши вор трече песте тине шапте времурь пынэ вей рекуноаште кэ Чел Пряыналт стэпынеште песте ымпэрэция оаменилор ши кэ о дэ куй вря!’

Engkau akan diusir dari masyarakat manusia, dan hidup dengan binatang-binatang di padang. Selama tujuh tahun engkau akan makan rumput seperti sapi. Setelah itu engkau akan mengakui bahwa Allah Yang Mahatinggi berkuasa atas kerajaan manusia dan kerajaan itu diberikan-Nya kepada siapa saja yang dipilih-Nya."

33 Кяр ын клипа ачея с-а ымплинит кувынтул ачела асупра луй Небукаднецар. А фост изгонит дин мижлокул оаменилор, а мынкат ярбэ ка боий, трупул й-а фост удат де роуа черулуй пынэ й-а крескут пэрул ка пенеле вултурулуй ши унгииле ка гяреле пэсэрилор.

Pada saat itu juga, kata-kata itu menjadi kenyataan. Aku, Nebukadnezar diusir dari masyarakat manusia dan makan rumput seperti sapi. Tubuhku dibasahi embun, rambutku menjadi sepanjang bulu elang, dan kukuku sepanjang cakar burung.

34 Дупэ тречеря времий сорочите, еу, Небукаднецар, ам ридикат окий спре чер ши мь-а венит ярэшь минтя ла лок. Ам бинекувынтат пе Чел Пряыналт, ам лэудат ши слэвит пе Чел че трэеште вешник, Ачела а кэруй стэпынире есте вешникэ ши а кэруй ымпэрэцие дэйнуеште дин ням ын ням.

Ketika masa tujuh tahun itu sudah lewat, aku menengadah ke langit, lalu kembalilah kesadaranku. Maka kupuji Allah Yang Mahatinggi. Kusanjung dan kumuliakan Dia yang hidup kekal itu. "Allah akan menjadi raja untuk selamanya. Ia berkuasa sepanjang masa.

35 Тоць локуиторий пэмынтулуй сунт о нимика ынаинтя Луй; Ел фаче че вря ку оастя черурилор ши ку локуиторий пэмынтулуй ши нимень ну поате сэ стя ымпотрива мыний Луй, нич сэ-Й зикэ: ‘Че фачь?’

Bangsa-bangsa di dunia tidak berarti. Allah menguasai malaikat di surga dan penduduk bumi. Tak seorang pun dapat melawan kehendak-Nya, tak ada yang berani menanyakan apa yang dilakukan-Nya."

36 Ын время ачея, мь-а венит минтя ынапой; слава ымпэрэцией меле, мэреция ши стрэлучиря мя ми с-ау дат ынапой; сфетничий ши май-марий мей дин ноу м-ау кэутат; ам фост пус ярэшь песте ымпэрэция мя ши путеря мя а крескут.

Ketika kesadaranku kembali kepadaku, maka kebesaran, keagungan dan kemasyhuran kerajaanku dikembalikan kepadaku. Aku disambut oleh para pegawaiku dan para pembesarku, dan aku dikembalikan kepada kerajaanku, bahkan keagunganku menjadi lebih besar daripada yang dahulu.

37 Акум, еу, Небукаднецар, лауд, ыналц ши слэвеск пе Ымпэратул черурилор, кэч тоате лукрэриле Луй сунт адевэрате, тоате кэиле Луй сунт дрепте ши Ел поате сэ смеряскэ пе чей че умблэ ку мындрие!”

Jadi sekarang aku, Nebukadnezar memuji, meninggikan dan memuliakan Raja Surga. Segala perbuatan-Nya benar dan adil, dan Ia sanggup merendahkan orang yang berlaku sombong.