Фаптеле 28

1 Дупэ че ам скэпат де примеждие, ам афлат кэ островул се кема Малта.

Após chegarmos (excl) sãos e salvos [na praia, ]soubemos que se tratava de uma ilha chamada {que as pessoas chamavam} Malta.

2 Барбарий не-ау арэтат о бунэвоинцэ пуцин обишнуитэ, не-ау примит пе тоць ла ун фок маре, пе каре-л апринсесерэ дин причинэ кэ плоуа ши се лэсасе ун фриг маре.

As pessoas que moravam lá nos acolheram bem/bondosamente. Acenderam uma fogueira e nos convidaram a nos aquecermos, pois chovia e fazia frio.

3 Павел стрынсесе о грэмадэ де мэрэчинь ши-й пусесе пе фок; о нэпыркэ а ешит афарэ дин причина кэлдурий ши с-а липит де мына луй.

Paulo juntou uns galhos e os jogou na fogueira. Mas uma cobra saiu [do fogo, fugindo ]do calor, agarrou-se na mão de Paulo.

4 Барбарий, кынд ау вэзут нэпырка спынзуратэ де мына луй, ау зис уний кэтре алций: „Ку адевэрат, омул ачеста есте ун учигаш, кэч Дрептатя ну вря сэ-л ласе сэ трэяскэ, мэкар кэ а фост скэпат дин маре.”

[Os habitantes da ilha sabiam que a cobra era venenosa, portanto, ]ao vê-la pendente da mão de Paulo, disseram uns aos outros: “Esse homem pode ter matado alguém. Embora tenha escapado de se afogar, [o Deus que retribui ]os pecados [das pessoas ][MTY] vai fazê-lo morrer”.

5 Павел а скутурат нэпырка ын фок ши н-а симцит ничун рэу.

Mas Paulo sacudiu a cobra e ela caiu no fogo, sem nada de mal acontecer a ele.

6 Оамений ачея се аштептау сэ-л вадэ умфлынду-се сау кэзынд деодатэ морт, дар, дупэ че ау аштептат мулт ши ау вэзут кэ ну и се ынтымплэ ничун рэу, шь-ау скимбат пэреря ши зичяу кэ есте ун зеу.

As pessoas esperavam que Paulo ficasse inchado ou caísse morto de repente. Mas após bastante tempo, viram [que a cobra ]não lhe tinha feito nenhum mal. Portanto mudaram de ideia, dizendo [umas às outras: ]“Esse homem não é assassino! Pode até ser um deus”!

7 Ын ымпрежуримь ерау мошииле май-марелуй островулуй, нумит Публиус. Ел не-а примит ши не-а оспэтат ку чя май маре бунэвоинцэ, трей зиле.

Próximo ao local onde tinha sido acendida a fogueira, havia um campo agrícola que pertencia a um homem chamado Públio. Ele era o chefe-mor da ilha. Públio nos convidou a [ir hospedar-nos na ]casa dele. [Ele nos levou até lá ]e cuidou de nós durante três dias.

8 Татэл луй Публиус зэчя атунч ын пат, болнав де фригурь ши де урдинаре. Павел с-а дус ла ел, с-а ругат, а пус мыниле песте ел ши л-а виндекат.

[Naquela altura ]o pai de Públio estava com febre e disenteria e estava deitado [na cama. ]Por isso Paulo o visitou e orou por [ele. Logo ]Paulo lhe impôs as mãos e o curou da doença.

9 Атунч ау венит ши чейлалць болнавь дин островул ачела ши ау фост виндекаць.

Após Paulo fazer isso, os demais habitantes da ilha que padeciam de alguma enfermidade vieram ter [com ele/encontrá-lo ]e foram curados {[ele ]os curou}.

10 Ни с-а дат маре чинсте ши, ла плекаря ноастрэ ку корабия, не-ау дат тот че не требуя пентру друм.

Eles nos trouxeram presentes [e mostravam de outras maneiras que ]nos respeitavam profundamente. [Três meses depois, ]quando estávamos [prestes ]a partir, eles nos trouxeram comida e outras coisas de que precisaríamos [no navio].

11 Дупэ о шедере де трей лунь, ам порнит ку о корабие дин Александрия, каре ернасе ын остров ши каре пурта семнул Диоскурилор.

Após [ficarmos lá ]durante três meses, [embarcamos ]num navio [que partia com destino à Itália e ]iniciamos nossa viagem. O navio tinha ficado n[um porto ]da ilha durante os meses tormentosos. Tinha vindo da [cidade de ]Alexandria. Havia na proa do navio imagens dos deuses gêmeos, [Cástor e Pólux. ]

12 Ам ажунс ла Сиракуса ши ам рэмас аколо трей зиле.

[Navegamos da ilha e ]chegamos à [cidade de ]Siracusa [na ilha de Sicília, ]onde passamos três dias.

13 Де аколо, ам мерс ынаинте, пе лынгэ коастэ ши ам венит ла Реӂио, яр а доуа зи, фииндкэ суфла вынтул де мязэзи, дупэ доуэ зиле, ам венит ла Пузоле,

Então viajamos de navio e chegamos [ao porto de ]Régio, [na Itália. ]No dia seguinte, chegamos à [cidade de ]Putéoli, [onde desembarcamos do navio].

14 унде ам дат песте ниште фраць, каре не-ау ругат сэ май рэмынем шапте зиле ку ей. Ши аша ам ажунс ла Рома.

Em Putéoli, deparamos com alguns cristãos, que nos convidaram {por quem fomos convidados} a nos hospedar com eles durante uma semana. [Após visitá-los, saímos dali e passamos a viajar por terra, ]com destino à [cidade de ]Roma.

15 Дин Рома не-ау ешит ынаинте, пынэ ын „Форул луй Апиу” ши пынэ ла „Челе Трей Кырчумь”, фраций, каре аузисерэ деспре ной. Кынд й-а вэзут Павел, а мулцумит луй Думнезеу ши с-а ымбэрбэтат.

[Alguns ]cristãos [que moravam em Roma ]tinham ouvido que nós (excl) [nos aproximávamos da cidade. ]Portanto eles saíram [de Roma ]ao nosso encontro. [Alguns ]deles se encontraram conosco na [cidadezinha que as pessoas chamam ]‘a Feira na [Via ]de Ápio’, e outros vieram ter conosco na [cidadezinha que as pessoas chamam ]‘as Três Vendas’. Quando Paulo se encontrou com esses cristãos, ele deu graças a Deus e ficou mais animado.

16 Кынд ам ажунс ла Рома, суташул а дат пе чей ынтемницаць кэпитанулуй стрэжерилор палатулуй, яр луй Павел и с-а ынгэдуит сэ рэмынэ ынтр-ун лок деосебит, ку ун осташ каре-л пэзя.

Após chegarmos (excl) em Roma, Paulo obteve licença para morar{[um oficial romano, designado para guardar Paulo, ]permitiu que ele morasse} [numa casa ]independente. [Contudo, havia sempre por perto ]um soldado para guardá-lo.

17 Дупэ трей зиле, Павел а кемат пе май-марий иудеилор ши, кынд с-ау адунат, ле-а зис: „Фрацилор, фэрэ сэ фи фэкут чева ымпотрива нородулуй сау обичеюрилор пэринцилор ноштри, ам фост бэгат ла ынкисоаре ын Иерусалим ши де аколо ам фост дат ын мыниле романилор.

Depois de ficar lá três dias, Paulo mandou um recado aos líderes dos judeus, convidando-os [a virem conversar com ele. Portanto ]eles vieram, e Paulo lhes disse: “Meus irmãos judeus, embora eu não me oponha ao nosso povo, nem fale contra os costumes dos nossos antepassados, [nossos líderes ]em Jerusalém [me prenderam ][MTY]. [Mas antes que me pudessem matar, um comandante romano me resgatou e posteriormente me mandou à Cesareia ]para que [os oficiais ]romanos me [pudessem julgar. ]

18 Дупэ че м-ау супус ла черчетаре, ей авяу де гынд сэ-мь дя друмул, пентру кэ ну ера ын мине ничо винэ вредникэ де моарте.

Os oficiais romanos me interrogaram e quiseram me soltar, pois eu não tinha feito nada [de mal ]pelo qual eles devessem executar-/matar-me.

19 Дар иудеий с-ау ымпотривит ши ам фост силит сэ чер сэ фиу жудекат де Чезар, фэрэ сэ ам де алтфел ничун гынд сэ пырэск нямул меу.

Mas quando os [líderes ]judaicos [SYN] lá se opuseram [àquilo que os oficiais romanos desejavam fazer, ]fui obrigado a pedir formalmente que o Imperador [me julgasse aqui em Roma. ]Mas não fiz isso por querer acusar nossos líderes de nada.

20 Де ачея, в-ам кемат сэ вэ вэд ши сэ ворбеск ку вой, кэч дин причина нэдеждий луй Исраел порт еу ачест ланц.”

Por isso pedi que vocês [viessem ]aqui para eu lhes explicar por que estou preso. É porque creio em [MTY] nosso Messias [que Deus prometeu, há muito tempo, mandar ]a nós (incl) judeus”.

21 Ей й-ау рэспунс: „Ной н-ам примит дин Иудея ничо скрисоаре ку привире ла тине ши н-а венит аич ничун фрате каре сэ фи спус сау сэ фи ворбит чева рэу деспре тине.

Então os líderes judaicos disseram: “Nós (excl) não recebemos nenhuma carta a seu respeito [dos irmãos judeus ]na Judeia. Como também, nenhum dos nossos irmãos judeus vindos [da Judeia ]disse nada negativo sobre você.

22 Дар ам вря сэ аузим пэреря та, пентру кэ штим кэ партида ачаста претутиндень стырнеште ымпотривире.”

Mas desejamos (excl) ouvir o que você acha dessa seita [cristã, ]pois sabemos que em muitos lugares [HYP] se fazem críticas {as pessoas fazem críticas} dela”.

23 Й-ау хотэрыт о зи ши ау венит май мулць ла локуинца луй. Павел ле-а вестит Ымпэрэция луй Думнезеу, ле-а адус довезь ши а кэутат сэ-й ынкрединцезе, прин Леӂя луй Мойсе ши прин Пророчь, деспре лукруриле привитоаре ла Исус. Ворбиря циня де диминяцэ пынэ сяра.

Por isso [eles conversaram com Paulo e resolveram voltar, em outra ocasião, para ouvi-lo falar. Quando chegou o dia oportuno, ]aqueles judeus voltaram ao lugar onde Paulo estava hospedado, trazendo consigo mais judeus. Paulo conversou com eles o dia inteiro {da manhã até a noite} sobre como Deus quer governar [a vida dos seres humanos ][MET]. Ele tentou convencê-los de ser Jesus [o Messias, ]lembrando-lhes o que Moisés e os demais profetas escreveram [MTY].

24 Уний ау крезут че ле спуня ел, яр алций н-ау крезут.

Alguns daqueles judeus acreditaram [ser verdade ]o que [Paulo ]disse {que foi dito [por Paulo]} sobre Jesus, mas outros [não deram fé ]às/acreditaram nas palavras dele.

25 Фииндкэ ей ау плекат акасэ ын неынцелеӂере уний ку алций, Павел н-а адэугат декыт ачесте ворбе: „Бине а спус Духул Сфынт прин пророкул Исая кэтре пэринций воштри,

Por isso eles começaram a discutir uns com os outros. [Paulo percebeu que alguns deles não queriam ouvi-lo, e ]quando eles estavam para sair, ele disse: “O Espírito Santo disse algo aos seus antepassados. Ele proferiu estas palavras a Isaías o profeta, [e aquilo que disse se refere também a vocês: ]

26 кынд а зис: ‘Ду-те ла попорул ачеста ши зи-й: «Вець аузи ку урекиле воастре, ши ну вець ынцелеӂе; ку окий воштри вець приви, ши ну вець ведя.

Diga aos seus irmãos israelitas: ‘Vocês escutam repetidamente [a mensagem de Deus, ] mas nunca conseguem entender [o que Deus está dizendo. ] Vocês contemplam repetidamente [as coisas que Deus faz, ] mas nunca conseguem entender [o significado delas]’”.

27 Кэч инима ачестуй нород с-а ымпетрит; ей ауд греу ку урекиле, шь-ау ынкис окий, ка ну кумва сэ вадэ ку окий, сэ аудэ ку урекиле, сэ ынцелягэ ку инима, сэ се ынтоаркэ ла Думнезеу ши сэ-й виндек.»’

[Deus disse ao profeta]: “Estas pessoas [não entendem, pois ]se tornaram teimosas/inflexíveis. Têm ouvidos, mas não [entendem o que ]ouvem e fecharam os olhos pois [não querem ver. ] Se tivessem desejado [obedecer aquilo que lhes digo, ]poderiam entender com o coração aquilo que me contemplam [fazer ]e o que me ouvem [dizer. ] Então elas poderiam até afastar-se do seu mau comportamento, e eu as salvaria”. [Foi isso que Deus disse ao profeta Isaías sobre os judeus/israelitas. ]

28 Сэ штиць дар кэ мынтуиря ачаста а луй Думнезеу а фост тримисэ нямурилор ши о вор аскулта.”

[Mas vocês judeus não querem acreditar na mensagem de Deus. ]Portanto, eu lhes digo que esta mensagem, sobre como Deus salva as pessoas, tem sido mandada aos gentios/não judeus {que [Deus ]tem mandado aos gentios/não judeus esta mensagem sobre como Ele salva as pessoas}, e eles vão ouvi-la [e aceitá-la]”.

29 Кынд а зис ачесте ворбе, иудеий ау плекат, ворбинд ку априндере ынтре ей.

30 Павел а рэмас дой ань ынтреӂь ынтр-о касэ пе каре о луасе ку кирие. Примя пе тоць каре веняу сэ-л вадэ,

Durante dois anos completos Paulo ficou [lá ]numa casa alugada. Muitas pessoas vieram ter com ele/encontrá-lo, e ele acolhia todas elas com alegria e [conversava com elas. ]

31 проповэдуя Ымпэрэция луй Думнезеу ши ынвэца пе оамень, ку тоатэ ындрэзняла ши фэрэ ничо педикэ, челе привитоаре ла Домнул Исус Христос.

Ele pregava [e ensinava ]sobre como Deus pode governar [as vidas humanas ][MET] e ensinava as pessoas sobre o Senhor Jesus Cristo. Procedia assim sem medo, e ninguém tentou impedi-lo. Alguns manuscritos gregos acrescentam o versículo 29, “Depois que Paulo disse isso, os judeus foram embora, discutindo com violência”.