< 2 Самуел 13 >
1 Дупэ ачея, ятэ че с-а ынтымплат. Абсалом, фиул луй Давид, авя о сорэ фрумоасэ, нумитэ Тамар, ши Амнон, фиул луй Давид, а юбит-о.
Sen jälkeen tapahtui tämä. Daavidin pojalla Absalomilla oli kaunis sisar nimeltä Taamar, ja Daavidin poika Amnon rakastui häneen.
2 Амнон ера атыт де кинуит дин ачастэ причинэ, ынкыт а кэзут болнав дупэ сорэ-са Тамар, кэч ера фечоарэ ши-й веня греу луй Амнон сэ-й факэ чева.
Ja Amnon tuli aivan sairaaksi tuskasta sisarensa Taamarin tähden; sillä kun tämä oli neitsyt, näytti Amnonista mahdottomalta tehdä hänelle mitään.
3 Амнон авя ун приетен, нумит Ионадаб, фиул луй Шимея, фрателе луй Давид. Ши Ионадаб ера ун ом фоарте ширет.
Mutta Amnonilla oli ystävä, nimeltä Joonadab, Daavidin veljen Simean poika; ja Joonadab oli hyvin ovela mies.
4 Ел й-а зис: „Пентру че те усучь дин зи ын зи, ту, фиул ымпэратулуй? Ну врей сэ-мь спуй?” Амнон й-а рэспунс: „Юбеск пе Тамар, сора фрателуй меу Абсалом.”
Tämä sanoi hänelle: "Miksi sinä kuihdut noin päivä päivältä, kuninkaan poika? Etkö ilmaise minulle sitä?" Amnon vastasi hänelle: "Minä olen rakastunut veljeni Absalomin sisareen Taamariin".
5 Ионадаб й-а зис: „Кулкэ-те ын пат ши фэ-те болнав. Кынд ва вени татэл тэу сэ те вадэ, сэ-й спуй: ‘Дэ вое сурорий меле Тамар сэ винэ сэ-мь дя сэ мэнынк; сэ-мь прегэтяскэ суб окий мей о мынкаре, ка с-о вэд ши с-о яу дин мына ей.’”
Joonadab sanoi hänelle: "Paneudu vuoteeseesi ja tekeydy sairaaksi. Ja kun isäsi tulee katsomaan sinua, niin sano hänelle: 'Salli minun sisareni Taamarin tulla antamaan minulle jotakin syötävää; jos hän valmistaisi ruuan minun silmieni edessä, että minä näkisin sen, niin minä söisin hänen kädestään'."
6 Амнон с-а кулкат ши с-а фэкут болнав. Ымпэратул а венит сэ-л вадэ, ши Амнон а зис ымпэратулуй: „Те рог, сэ винэ сорэ-мя Тамар сэ факэ доуэ турте суб окий мей ши сэ ле мэнынк дин мына ей.”
Niin Amnon paneutui maata ja tekeytyi sairaaksi. Kun kuningas tuli katsomaan häntä, sanoi Amnon kuninkaalle: "Salli minun sisareni Taamarin tulla tekemään kaksi kakkua minun silmieni edessä, niin minä syön hänen kädestään".
7 Давид а тримис сэ спунэ Тамарей ынэунтрул одэилор ей: „Ду-те ын каса фрателуй тэу Амнон ши прегэтеште-й о мынкаре.”
Silloin Daavid lähetti sanan Taamarille linnaan ja käski sanoa hänelle: "Mene veljesi Amnonin taloon ja valmista hänelle ruokaa".
8 Тамар с-а дус ын каса фрателуй ей Амнон, каре ера кулкат. А луат плэмэдялэ, а фрэмынтат-о, а прегэтит турте ынаинтя луй ши ле-а копт;
Niin Taamar meni veljensä Amnonin taloon, jossa tämä makasi. Ja hän otti taikinaa, sotki ja teki kakkuja hänen silmiensä edessä ja paistoi kakut,
9 луынд апой тигая, ле-а рэстурнат ынаинтя луй. Дар Амнон н-а врут сэ мэнынче. Ел а зис: „Скоатець пе тоатэ лумя афарэ.” Ши тоатэ лумя а ешит де ла ел.
otti pannun ja kaatoi hänen eteensä; mutta tämä ei tahtonut syödä. Ja Amnon sanoi: "Toimittakaa kaikki minun luotani ulos". Niin menivät kaikki hänen luotaan ulos.
10 Атунч, Амнон а зис Тамарей: „Аду-мь мынкаря ын одае ши с-о мэнынк дин мына та.” Тамар а луат туртеле пе каре ле фэкусе ши ле-а дус фрателуй сэу Амнон, ын одае.
Sitten Amnon sanoi Taamarille: "Tuo ruoka tänne sisähuoneeseen, syödäkseni sinun kädestäsi". Niin Taamar otti tekemänsä kakut ja toi ne sisähuoneeseen veljellensä Amnonille.
11 Пе кынд и ле дэдя еа сэ ле мэнынче, ел а апукат-о ши й-а зис: „Вино, соро, ши кулкэ-те ку мине.”
Mutta kun hän tarjosi niitä tälle syödä, tarttui tämä häneen ja sanoi hänelle: "Tule, makaa minun kanssani, sisareni!"
12 Еа й-а рэспунс: „Ну, фрате, ну мэ нечинсти, кэч ну се фаче аша ын Исраел; ну фаче мишелия ачаста.
Mutta hän sanoi: "Pois se, veljeni, älä tee minulle väkivaltaa; sillä semmoista ei saa tehdä Israelissa. Älä tee sellaista häpeällistä tekoa.
13 Унде мэ вой дуче еу ку рушиня мя? Ши ту вей трече дрепт ун мишел ын Исраел. Акум, ворбеште, те рог, ымпэратулуй, ши ну се ва ымпотриви сэ фиу а та.”
Mihin minä joutuisin häpeäni kanssa? Ja sinua pidettäisiin Israelissa houkkana. Puhu nyt kuninkaan kanssa; hän ei minua sinulta kiellä."
14 Дар ел н-а врут с-о аскулте; а силит-о, а нечинстит-о ши с-а кулкат ку еа.
Mutta tämä ei tahtonut kuulla häntä, vaan voitti hänet, teki hänelle väkivaltaa ja makasi hänet.
15 Апой Амнон а урыт-о фоарте мулт, май мулт декыт о юбисе. Ши й-а зис: „Скоалэ-те ши ду-те!”
Mutta sitten valtasi Amnonin ylen suuri vastenmielisyys häntä kohtaan: vastenmielisyys häntä kohtaan oli suurempi kuin rakkaus, jolla hän oli häntä rakastanut. Ja Amnon sanoi hänelle: "Nouse, mene tiehesi".
16 Еа й-а рэспунс: „Ну май мэри рэул пе каре л-ай фэкут изгонинду-мэ.”
Silloin hän sanoi hänelle: "Eikö tämä rikos, että ajat minut pois, ole vielä suurempi kuin se toinen, jonka olet minulle tehnyt?" Mutta hän ei tahtonut kuulla häntä,
17 Ел н-а врут с-о аскулте ши, кемынд бэятул каре-й служя, а зис: „Изгонеште де ла мине пе фемея ачаста, скоате-о афарэ ши ынкуе уша дупэ еа!”
vaan huusi nuoren miehen, joka häntä palveli, ja sanoi: "Ajakaa ulos minun luotani tämä, ja lukitse ovi hänen jälkeensä".
18 Еа авя о рокие пестрицэ, кэч ачаста ера хайна пе каре о пуртау фетеле ымпэратулуй кытэ време ерау фечоаре. Служиторул луй Амнон а скос-о афарэ ши а ынкуят уша дупэ еа.
Ja tytöllä oli yllään pitkäliepeinen, hihallinen ihokas; sillä sellaisiin viittoihin olivat kuninkaan tyttäret puetut neitsyenä ollessaan. Ja kun palvelija oli vienyt hänet ulos ja lukinnut oven hänen jälkeensä,
19 Тамар шь-а пресэрат ченушэ пе кап ши шь-а сфышият хайна пестрицэ; а пус мына ын кап ши а плекат ципынд.
sirotteli Taamar tuhkaa päähänsä ja repäisi pitkäliepeisen, hihallisen ihokkaan, joka hänellä oli yllänsä, pani kätensä päänsä päälle ja meni huutaen lakkaamatta.
20 Фрателе ей Абсалом й-а зис: „А стат фрателе тэу Амнон ку тине? Акум, соро, тачь, кэч есте фрателе тэу; ну те пря трече ку фиря дин причина ачаста.” Ши Тамар, немынгыятэ, а локуит ын каса фрателуй ей Абсалом.
Hänen veljensä Absalom sanoi hänelle: "Onko veljesi Amnon ollut sinun kanssasi? Vaikene nyt, sisareni, onhan hän veljesi. Älä pane tätä asiaa niin sydämellesi." Niin Taamar jäi hyljättynä veljensä Absalomin taloon.
21 Ымпэратул Давид а афлат тоате ачесте лукрурь ши с-а мыният фоарте таре.
Kun kuningas Daavid kuuli kaiken tämän, vihastui hän kovin.
22 Абсалом н-а ворбит нич бине, нич рэу ку Амнон, дар а ынчепут сэ-л ураскэ, пентру кэ нечинстисе пе сорэ-са Тамар.
Mutta Absalom ei puhunut Amnonille sanaakaan, ei pahaa eikä hyvää, sillä Absalom vihasi Amnonia, sentähden että tämä oli tehnyt väkivaltaa hänen sisarellensa Taamarille.
23 Дупэ дой ань, пе кынд Абсалом авя тунсул оилор ла Баал-Хацор, лынгэ Ефраим, а пофтит пе тоць фиий ымпэратулуй.
Kahden vuoden kuluttua tapahtui, että Absalomilla oli lammasten keritsiäiset Baal-Haasorissa, joka on Efraimin luona. Ja Absalom kutsui sinne kaikki kuninkaan pojat.
24 Абсалом с-а дус ла ымпэрат ши а зис: „Ятэ, робул тэу аре тунсул оилор; сэ винэ ымпэратул ши служиторий луй ла робул тэу.”
Ja Absalom tuli kuninkaan tykö ja sanoi: "Katso, palvelijallasi on lammasten keritsiäiset; jospa kuningaskin palvelijoineen tulisi palvelijansa luo".
25 Ши ымпэратул а зис луй Абсалом: „Ну, фиуле, ну вом вени тоць, ка сэ ну-ць фие греу.” Абсалом а стэруит де ел, дар ымпэратул н-а врут сэ се дукэ ши л-а бинекувынтат.
Mutta kuningas vastasi Absalomille: "Ei niin, poikani, älkäämme tulko kaikki, ettemme olisi sinulle vaivaksi". Ja vaikka hän pyytämällä pyysi häntä, ei hän kuitenkaan tahtonut mennä, vaan hyvästeli hänet.
26 Абсалом а зис: „Дэ вое мэкар фрателуй меу Амнон сэ винэ ку ной.” Ымпэратул й-а рэспунс: „Пентру че сэ винэ ел ку тине?”
Silloin Absalom sanoi: "Jollet itse tulekaan, salli kuitenkin veljeni Amnonin tulla meidän kanssamme". Kuningas sanoi hänelle: "Miksi juuri hänen olisi mentävä sinun kanssasi?"
27 Ын урма стэруинцелор луй Абсалом, ымпэратул а лэсат сэ мяргэ ку ел пе Амнон ши тоць фиий сэй.
Mutta kun Absalom pyytämällä pyysi häntä, päästi hän Amnonin ja kaikki muut kuninkaan pojat menemään hänen kanssansa.
28 Абсалом а дат урмэтоаря порункэ служиторилор сэй: „Луаць сяма, кынд се ва весели инима луй Амнон де вин ши кынд вэ вой зиче: ‘Ловиць пе Амнон!’ атунч сэ-л оморыць; сэ ну вэ темець де нимик. Оаре ну вэ порунческ еу? Фиць тарь ши арэтаци-вэ оамень де инимэ!”
Ja Absalom käski palvelijoitaan ja sanoi: "Pitäkää silmällä, milloin Amnonin sydän tulee iloiseksi viinistä, ja kun minä sanon teille: 'Surmatkaa Amnon', niin tappakaa hänet älkääkä peljätkö; sillä minähän olen teitä käskenyt. Olkaa lujat ja urhoolliset."
29 Служиторий луй Абсалом ау фэкут луй Амнон кум ле порунчисе Абсалом. Ши тоць фиий ымпэратулуй с-ау скулат, ау ынкэлекат фиекаре пе катырул луй ши ау фуӂит.
Absalomin palvelijat tekivät Amnonille, niinkuin Absalom oli käskenyt. Silloin kaikki kuninkaan pojat nousivat, istuivat kukin muulinsa selkään ja pakenivat.
30 Пе кынд ерау пе друм, а ажунс звонул ла Давид кэ Абсалом а учис пе тоць фиий ымпэратулуй ши кэ н-а май рэмас ничунул дин ей.
Heidän vielä ollessaan matkalla tuli Daavidille sanoma: "Absalom on surmannut kaikki kuninkaan pojat, niin ettei heistä ole jäänyt jäljelle ainoatakaan".
31 Ымпэратул с-а скулат, шь-а рупт хайнеле ши с-а кулкат пе пэмынт, ши тоць служиторий луй стэтяу аколо ку хайнеле сфышияте.
Silloin kuningas nousi, repäisi vaatteensa ja paneutui maahan maata; ja kaikki hänen palvelijansa seisoivat siinä reväistyin vaattein.
32 Ионадаб, фиул луй Шимея, фрателе луй Давид, а луат кувынтул ши а зис: „Сэ ну крядэ домнул меу кэ тоць тинерий, фиий ымпэратулуй, ау фост учишь, кэч нумай Амнон а мурит; ачаста есте урмаря уней хотэрырь а луй Абсалом дин зиуа кынд Амнон а нечинстит пе сорэ-са Тамар.
Niin Joonadab, Daavidin veljen Simean poika, puhkesi puhumaan ja sanoi: "Älköön herrani luulko, että kaikki nuoret miehet, kuninkaan pojat, ovat tapetut; ainoastaan Amnon on kuollut. Sillä ilme Absalomin kasvoilla on tiennyt pahaa siitä päivästä lähtien, jona Amnon teki väkivaltaa hänen sisarellensa Taamarille.
33 Сэ ну се май мунчяскэ дар ымпэратул, домнул меу, ку гындул кэ тоць фиий ымпэратулуй ау мурит, кэч нумай Амнон а мурит.”
Älköön siis herrani, kuningas, panko sydämelleen sitä puhetta, että muka kaikki kuninkaan pojat olisivat kuolleet; sillä ainoastaan Amnon on kuollut."
34 Абсалом а фуӂит. Ши тынэрул пус де стражэ а ридикат окий ши с-а уйтат. Ши ятэ кэ о маре чатэ веня пе друмул динапоя луй, динспре мунте.
Mutta Absalom pakeni. Kun palvelija, joka oli tähystäjänä, nosti silmänsä ja katseli, niin katso, paljon väkeä tuli tietä, joka oli hänen takanansa, vuoren kuvetta.
35 Ионадаб а зис ымпэратулуй: „Ятэ кэ вин фиий ымпэратулуй! Астфел се адевереште че спуня робул тэу.”
Silloin Joonadab sanoi kuninkaalle: "Katso, kuninkaan pojat tulevat. On tapahtunut, niinkuin palvelijasi sanoi."
36 Пе кынд испрэвя ел ворба, ятэ кэ фиий ымпэратулуй ау венит. Ау ридикат гласул ши ау плынс, ши ымпэратул ши тоць служиторий луй ау плынс мулт.
Juuri kun hän oli saanut sen sanotuksi, niin katso, kuninkaan pojat tulivat; ja he korottivat äänensä ja itkivät. Myöskin kuningas ja kaikki hänen palvelijansa itkivät hyvin katkerasti.
37 Абсалом фуӂисе ши с-а дус ла Талмай, фиул луй Амихур, ымпэратул Гешурулуй. Ши Давид желя ын фиекаре зи пе фиул сэу.
Mutta Absalom oli paennut ja mennyt Gesurin kuninkaan Talmain, Ammihudin pojan, luo. Ja Daavid suri poikaansa kaiken aikaa.
38 Абсалом а стат трей ань ла Гешур, унде се дусесе дупэ че фуӂисе.
Kun Absalom oli paennut ja tullut Gesuriin, jäi hän sinne kolmeksi vuodeksi.
39 Ымпэратул Давид а ынчетат сэ май урмэряскэ пе Абсалом, кэч се мынгыясе де моартя луй Амнон.
Ja kuningas Daavid ikävöi päästä Absalomin luo, sillä hän oli lohduttautunut Amnonin kuolemasta.