1 Самуел 25
1 Самуел а мурит. Тот Исраелул с-а адунат ши л-а плынс ши л-ау ынгропат ын локуинца луй, ла Рама. Атунч, Давид с-а скулат ши с-а коборыт ын пустиул Паран.
Tidak lama kemudian Samuel meninggal, dan seluruh umat Israel berkumpul dan meratapi dia. Mereka menguburkannya di rumahnya di Rama. Sesudah itu Daud pindah lagi ke padang belantara di daerah Maon.
2 Ын Маон ера ун ом фоарте богат, а кэруй авере ера ын Кармел; авя трей мий де ой ши о мие де капре ши се афла ла Кармел пентру тундеря оилор луй.
Ada seorang laki-laki dari suku Kaleb, bernama Nabal, tinggal di daerah yang sama dan memiliki tanah dekat kota Karmel. Dia seorang yang sangat kaya, yang memiliki 3.000 ekor domba dan 1.000 ekor kambing. Pada saat itu dia sedang berada di Karmel mencukur bulu domba-dombanya. Nabal memiliki istri bernama Abigail. Abigail bijaksana dan cantik, sedangkan suaminya kasar dan perbuatannya jahat.
3 Нумеле ачестуй ом ера Набал ши неваста луй се кема Абигаил; ера о фемее ку жудекатэ ши фрумоасэ ла кип, дар бэрбатул ей ера аспру ши рэу ын фаптеле луй. Ел се трэӂя дин Калеб.
4 Давид а афлат ын пустиу кэ Набал ышь тунде оиле.
Ketika Daud mendengar bahwa Nabal sedang menggunting bulu domba-dombanya,
5 А тримис ла ел зече тинерь, кэрора ле-а зис: „Суици-вэ ла Кармел ши дучеци-вэ ла Набал. Ынтребаци-л де сэнэтате ын нумеле меу
maka Daud mengirim sepuluh orang dari pasukannya dengan berkata, “Pergilah menemui Nabal di Karmel dan sampaikanlah salamku kepadanya.
6 ши сэ-й ворбиць аша: ‘Сэ трэешть ын паче ши пачя сэ фие ку каса та ши ку тот че есте ал тэу.
Katakan begini kepadanya, ‘Saya berharap kemakmuran untuk Tuan, keluarga, dan semua milik Tuan.
7 Ши акум, ам аузит кэ тунзь оиле. Пэсторий тэй ау фост ку ной; ну й-ам окэрыт ши ну ли с-а луат нимик ын тот тимпул кыт ау фост ла Кармел.
Saya mendengar bahwa para pekerjamu sedang menggunting bulu domba-dombamu. Ketika para gembalamu bersama dengan kami di Karmel, kami tidak pernah menyusahkan mereka, dan mereka tidak pernah kehilangan apa pun selama di sana.
8 Ынтрябэ пе служиторий тэй, ши-ць вор спуне. Сэ капете тречере дар тинерий ачештя ынаинтя та, фииндкэ веним ынтр-о зи де букурие. Дэ дар, те рог, робилор тэй ши фиулуй тэу Давид че те ласэ инима.’”
Tanyalah kepada mereka, karena mereka bisa menjadi saksi bagimu tentang kelakuan kami! Pada hari pesta ini, biarlah kami berkenan di matamu dan dianggap seperti para hambamu. Berikanlah kepada kami, para hambamu dan anakmu Daud, apa saja yang tersisa dari pestamu.’”
9 Кынд ау ажунс, оамений луй Давид ау спус луй Набал тоате ачесте кувинте ын нумеле луй Давид. Апой ау тэкут.
Maka para utusan Daud pergi menyampaikan semua pesan itu kepada Nabal, lalu menunggu jawaban darinya.
10 Набал а рэспунс служиторилор луй Давид: „Чине есте Давид ши чине есте фиул луй Исай? Астэзь сунт мулць служиторь каре фуг де ла стэпынь.
Namun Nabal menjawab, “Memangnya Daud si anak Isai berpikir siapakah dirinya? Di zaman ini ada banyak orang seperti dia, yang hanyalah seorang budak yang memberontak melawan tuannya!
11 Ши сэ-мь яу еу пыня, апа ши вителе меле, пе каре ле-ам тэят пентру тунзэторий мей, ши сэ ле дау унор оамень каре сунт де ну штиу унде?”
Haruskah aku mengambil rotiku, airku, dan daging dombaku yang aku sembelih untuk memberi makan para pemotong bulu dombaku dan memberikannya kepada rombongan seperti kalian ini? Aku bahkan tidak mengetahui kalian datang dari mana!”
12 Оамений луй Давид шь-ау луат друмул ынапой; с-ау ынторс ши ау спус, ла сосиря лор, тоате ачесте кувинте луй Давид.
Maka para utusan itu kembali kepada Daud dan menyampaikan semua yang sudah dikatakan Nabal.
13 Атунч, Давид а зис оаменилор сэй: „Фиекаре дин вой сэ-шь ынчингэ сабия!” Ши фиекаре шь-а ынчинс сабия. Давид шь-а ынчинс ши ел сабия ши апроапе патру суте де иншь с-ау суит дупэ ел. Ау май рэмас доар доуэ суте ла калабалыкурь.
Maka Daud berkata kepada seluruh pasukannya, “Kalian semua, siapkanlah pedang dan sarungkan di pinggang kalian masing-masing!” Maka Daud dan pasukannya menyiapkan dan membawa pedang mereka. Sekitar empat ratus orang pergi mengikuti Daud, sementara dua ratus orang lainnya tinggal untuk menjaga barang-barang mereka.
14 Унул дин служиторий луй Набал а венит ши а зис кэтре Абигаил, неваста луй Набал: „Ятэ кэ Давид а тримис дин пустиу ниште соль сэ ынтребе де сэнэтате пе стэпынул ностру, ши ел с-а пуртат рэу ку ей.
Tetapi salah seorang dari gembala Nabal memberitahu Abigail, istri Nabal, “Daud mengutus pembawa pesan dari padang belantara untuk menyampaikan salam berkat kepada tuan Nabal, tetapi justru dia menghina mereka.
15 Ши тотушь оамений ачештя ау фост фоарте бунь ку ной; ну не-ау окэрыт ши ну ни с-а луат нимик ын тот тимпул кыт ам фост ку ей ын кымп.
Tetapi pasukan Daud itu sangat baik kepada kami. Mereka tidak mengganggu kami, dan tidak ada satu pun dari milik kami yang hilang selama kami bersama dengan mereka di padang.
16 Не-ау фост зид ши зи, ши ноапте, ын тот тимпул кыт ам фост ку ей ла пэскутул турмелор.
Baik siang maupun malam, mereka seperti benteng yang menjaga kami selama kami menggembalakan domba.
17 Сэ штий акум ши везь че ай де фэкут, кэч пердеря стэпынулуй ностру ши а ынтреӂий луй касе есте хотэрытэ ши ел есте аша де рэу ынкыт нимень ну ындрэзнеште сэ-й ворбяскэ.”
Berpikir dan bertindaklah segera. Karena malapetaka sedang mendekati Nabal dan bisa menghancurkan seluruh keluarganya. Tuan sangat menjengkelkan! Segala nasihat dari siapa pun pasti tidak akan didengarkannya!”
18 Абигаил а луат ындатэ доуэ суте де пынь, доуэ бурдуфурь ку вин, чинч ой прегэтите, чинч мэсурь де грыу прэжит, о сутэ де турте де стафиде ши доуэ суте де легэтурь де смокине. Ле-а пус пе мэгарь
Maka Abigail bergegas menyuruh para budaknya mengambil dua ratus potong roti, dua kantong anggur, lima ekor domba yang sudah disembelih, tiga puluh liter gandum bakar, seratus bungkus kismis, dan dua ratus kue ara. Mereka membungkus barang-barang itu, dan menaikkannya ke atas keledai-keledai.
19 ши а зис служиторилор сэй: „Луаць-о ынаинтя мя ши еу вой вени дупэ вой.” Н-а спус нимик бэрбатулуй ей Набал.
Lalu Abigail berkata kepada mereka, “Pergilah mendahului saya. Saya akan menyusul kalian.” Tetapi dia tidak memberitahukan tindakannya ini kepada Nabal.
20 Еа а ынкэлекат пе ун мэгар, а коборыт мунтеле пе ун друм туфос ши ятэ кэ Давид ши оамений луй се коборау ын фаца ей, аша кэ й-а ынтылнит.
Abigail sedang menunggang keledai di jalan berliku-liku di perbukitan itu. Pada saat itu juga, di depannya, Daud dan pasukannya sedang berjalan turun melalui jalan yang sama, sehingga mereka bertemu.
21 Давид зисесе: „Ын задар ам пэзит тот че аре омул ачеста ын пустиу де ну с-а луат нимик дин тот че аре, кэч мь-а ынторс рэу пентру бине.
Daud baru saja berkata, “Sia-sialah aku melindungi segala kawanan orang ini di padang belantara! Tidak ada satu pun yang pasukanku curi darinya. Tetapi dia membalas perbuatan baikku dengan kejahatan!
22 Думнезеу сэ педепсяскэ пе робул сэу Давид ку тоатэ аспримя дакэ вой май лэса сэ рэмынэ пынэ ла лумина зилей пе чинева де парте бэрбэтяскэ дин тот че есте ал луй Набал!”
Biarlah Allah menghukum aku, bahkan mencabut nyawaku, jika aku membiarkan seorang laki-laki yang tinggal di rumah Nabal masih hidup sampai besok pagi!”
23 Кынд а зэрит Абигаил пе Давид, с-а дат жос репеде де пе мэгар, а кэзут ку фаца ла пэмынт ынаинтя луй Давид ши с-а ынкинат пынэ ла пэмынт.
Ketika Abigail melihat Daud, dengan segera turunlah dia dari keledainya, dan bersujud di hadapan Daud.
24 Апой, арункынду-се ла пичоареле луй, а зис: „Еу сунт де винэ, домнул меу! Ынгэдуе роабей тале сэ-ць ворбяскэ ла урекь ши аскултэ кувинтеле роабей тале.
Di depan kaki Daud, Abigail berkata, “Tuanku, biarlah saya saja yang menanggung kesalahan yang sudah terjadi! Karena itu, izinkanlah hambamu berbicara kepadamu! Tolong dengarkanlah perkataan hambamu ini!
25 Сэ ну-шь пунэ домнул меу минтя ку омул ачела рэу, ку Набал, кэч, кум ый есте нумеле, аша есте ши ел; Набал ый есте нумеле, ши есте плин де небуние. Ши еу, роаба та, н-ам вэзут пе оамений тримишь де домнул меу.
Tuanku, tidak usah pedulikan Nabal, si laki-laki jahat itu. Kelakuannya benar-benar sesuai dengan namanya, yaitu ‘orang bodoh.’ Dia memang sungguh-sungguh bodoh! Tetapi mohon maaf, hambamu ini tidak melihat para utusan Tuan tadi.
26 Акум, домнул меу, виу есте Домнул ши виу есте суфлетул тэу, кэ Домнул те-а оприт сэ вершь сынӂе ши сэ те ажуць ку мына та. Врэжмаший тэй, чей че вор рэул домнулуй меу, сэ фие ка Набал!
“Karena itu, saya mengatakan di hadapan TUHAN yang hidup dan di hadapan Tuanku: TUHAN sendirilah yang menahan tangan Tuanku, sehingga Tuanku tidak membalas kejahatan Nabal atau membunuh orang, biarlah TUHAN saja yang menghukum Nabal! Dan biarlah semua musuh Tuan bernasib seperti Nabal!
27 Примеште дарул ачеста пе каре-л адуче роаба та домнулуй меу ши сэ се ымпартэ оаменилор каре мерг дупэ домнул меу.
Biarlah hadiah yang hamba bawa ini menyenangkan Tuanku dan semua orang yang mengikuti Tuan.
28 Яртэ, те рог, вина роабей тале, кэч Домнул ва фаче домнулуй меу о касэ трайникэ; яртэ, кэч домнул меу поартэ рэзбоаеле Домнулуй ши ничодатэ ну ва фи рэутате ын тине.
Ampunilah kesalahan hambamu ini, karena TUHAN pastilah akan membangun keluarga Tuan dan menjadikan mereka keturunan yang kokoh, karena TUHAN sudah mengangkat Tuan untuk memimpin umat-Nya dalam peperangan terhadap musuh-musuh-Nya. Oleh karena itu, biarlah Tuan tidak bisa dituduh melakukan kejahatan apa pun selama hidupmu!
29 Дакэ се ва ридика чинева каре сэ те урмэряскэ ши сэ вря сэ-ць я вяца, суфлетул домнулуй меу ва фи легат ын мэнункюл челор вий ла Домнул Думнезеул тэу ши сэ арунче ку праштия суфлетул врэжмашилор тэй.
“Apabila seseorang mengejar dan ingin membunuhmu, maka hidup Tuan akan senantiasa dilindungi oleh TUHAN Allahmu, seolah-olah Dia membungkus Tuan di tempat khusus. Tetapi biarlah nyawa musuh-musuhmu disingkirkan-Nya, seperti batu yang dilemparkan dengan umban!
30 Кынд ва фаче Домнул домнулуй меу тот бинеле пе каре ци л-а фэгэдуит ши те ва пуне май-маре песте Исраел,
Dengan demikian, ketika TUHAN menepati setiap janji-Nya kepada Tuan, dan Tuanku diangkat-Nya menjadi raja Israel,
31 атунч ну ва авя домнул меу нич мустрэрь де куӂет ши нич ну-л ва дуря инима кэ а вэрсат сынӂе деӂяба ши кэ с-а рэзбунат сингур. Ши кынд ва фаче Домнул бине домнулуй меу, аду-ць аминте де роаба та.”
hati nuranimu tidak akan dibebani dengan rasa bersalah karena tanganmu sendiri dengan cepat membalas dendam atau menumpahkan darah orang tanpa alasan jujur. Dan pada saat TUHAN sudah menggenapi semua hal baik itu bagi Tuan, tolong ingatlah kepada hambamu ini.”
32 Давид а зис Абигаилей: „Бинекувынтат сэ фие Домнул Думнезеул луй Исраел, каре те-а тримис астэзь ынаинтя мя!
Berkatalah Daud kepada Abigail, “Terpujilah TUHAN Allah Israel, yang sudah mengirimmu hari ini untuk menemui saya!
33 Бинекувынтатэ сэ фие жудеката та ши бинекувынтатэ сэ фий ту, кэ м-ай оприт ын зиуа ачаста сэ вэрс сынӂе ши мь-ай оприт мына!
Terpujilah TUHAN karena hikmat yang diberikan kepadamu! Semoga kamu pun diberkati-Nya, karena hari ini kamu mencegah saya dari membalas dendam dan menumpahkan darah orang dengan tanganku sendiri!
34 Дар виу есте Домнул Думнезеул луй Исраел, каре м-а оприт сэ-ць фак рэу, кэ, дакэ ну те-ай фи грэбит сэ вий ынаинтя мя, н-ар май фи рэмас нимик дин че есте ал луй Набал пынэ ла лумина зилей де мыне.”
Karena saya sudah bersumpah di hadapan TUHAN Allah Israel yang hidup, yang sudah mencegah saya untuk menyakitimu: Jika saja kamu tidak datang dengan cepat menemui saya, maka pada saat fajar tidak akan ada seorang pun laki-laki yang tinggal di rumah Nabal tetap hidup!”
35 Ши Давид а луат дин мына Абигаилей че-й адусесе ши й-а зис: „Суе-те ын паче акасэ; везь кэ ць-ам аскултат гласул ши те-ам примит бине.”
Maka Daud mengambil seluruh hadiah yang dibawa Abigail. Kata Daud kepadanya, “Kembalilah ke rumahmu dengan perasaan tenang. Yakinlah bahwa saya sudah mendengarkanmu dan sudah menyetujui permintaanmu.”
36 Абигаил а ажунс ла Набал. Ши токмай ел дэдя ын каса луй ун оспэц ка ун оспэц ымпэрэтеск; инима ый ера веселэ ши ера бят морт. Еа ну й-а спус нимик, нимик, пынэ ла лумина зилей.
Saat Abigail kembali kepada Nabal, Nabal sedang mengadakan pesta makan besar di rumahnya, yang kemewahannya seperti pesta yang diadakan oleh seorang raja. Nabal bersenang-senang dan sangat mabuk. Maka Abigail tidak memberitahu apa pun kepadanya sampai keesokan harinya.
37 Дар диминяца, дупэ че трекусе беция луй Набал, невастэ-са й-а историсит че се ынтымпласе. Инима луй Набал а примит о ловитурэ де моарте ши с-а фэкут ка о пятрэ.
Pada pagi hari, saat Nabal sudah sadar dari mabuknya, Abigail memberitahukan kepadanya segala hal yang sudah terjadi. Nabal langsung terkena serangan jantung dan tubuhnya menjadi kaku.
38 Кам дупэ зече зиле, Домнул а ловит пе Набал ши а мурит.
Sekitar sepuluh hari sesudah kejadian itu, TUHAN menghukum Nabal dan dia pun meninggal.
39 Давид а афлат кэ мурисе Набал ши а зис: „Бинекувынтат сэ фие Домнул кэ мь-а апэрат причина ын окара пе каре мь-а фэкут-о Набал ши а ымпедикат пе робул Сэу сэ факэ рэу! Домнул а фэкут ка рэутатя луй Набал сэ кадэ асупра капулуй луй.” Давид а тримис ворбэ Абигаилей кэ вря с-о я де невастэ.
Saat Daud mendengar bahwa Nabal sudah meninggal, dia berkata, “Terpujilah TUHAN yang sudah menghindarkan aku dari membalas dendam atas hinaan yang aku terima dari Nabal! TUHAN sudah membalas Nabal untuk dosanya.” Maka Daud mengirim utusan kepada Abigail untuk memohon kepadanya supaya dia menjadi istrinya.
40 Служиторий луй Давид ау ажунс ла Абигаил, ла Кармел, ши й-ау ворбит аша: „Давид не-а тримис ла тине, ка сэ те я де невастэ.”
Ketika para utusan tiba di Karmel, mereka berkata kepada Abigail, “Daud mengutus kami untuk memohon kepadamu supaya kamu menjadi istrinya.”
41 Еа с-а скулат, с-а арункат ку фаца ла пэмынт ши а зис: „Ятэ, роаба та се сокотеште ка о роабэ, гата сэ спеле пичоареле служиторилор домнулуй меу.”
Maka Abigail bersujud serta berkata, “Saya ini hambanya, dan saya bersedia membasuh kaki para hamba tuanku.”
42 Ши ындатэ, Абигаил а плекат, кэларе пе ун мэгар ши ынсоцитэ де чинч фете; а мерс дупэ солий луй Давид ши й-а фост невастэ.
Abigail segera menyiapkan dirinya, dan naik ke atas keledainya, dengan diiringi oleh lima orang budak perempuannya. Dia mengikuti para utusan Daud itu. Lalu dia menjadi salah satu istri Daud.
43 Давид луасе ши пе Ахиноам дин Изреел ши амындоуэ ау фост невестеле луй.
Sebelum menikahi Abigail, Daud juga sudah menikahi Ahinoam dari Yisreel.
44 Ши Саул дэдусе пе фийкэ-са Микал, неваста луй Давид, луй Палти дин Галим, фиул луй Лаиш.
Sedangkan Mikal anak perempuan Saul, yang adalah istri Daud yang pertama, sudah diberikan Saul kepada orang Galim bernama Paltiel, anak Lais.
