1 Самуел 17
1 Филистений шь-ау стрынс оштиле ка сэ факэ рэзбой ши с-ау адунат ла Соко, о четате а луй Иуда; ау тэбэрыт ынтре Соко ши Азека, ла Ефес-Дамим.
| و فلسطینیان لشکر خود را برای جنگ جمع نموده، در سوکوه که در یهودیه است، جمع شدند، و در میان سوکوه و عزیقه درافس دمیم اردو زدند. | ۱ |
2 Саул ши бэрбаций луй Исраел с-ау стрынс ши ей; ау тэбэрыт ын Валя Теребинцилор ши с-ау ашезат ын линие де бэтае ымпотрива филистенилор.
| و شاول و مردان اسرائیل جمع شده، در دره ایلاه اردو زده، به مقابله فلسطینیان صف آرایی کردند. | ۲ |
3 Филистений се ашезасерэ пе ун мунте деопарте, ши Исраел, пе ун мунте де чялалтэ парте: доар валя ый деспэрця.
| و فلسطینیان برکوه از یک طرف ایستادند، و اسرائیلیان بر کوه به طرف دیگر ایستادند، و دره در میان ایشان بود. | ۳ |
4 Атунч а ешит ун ом дин табэра филистенилор ши а ынаинтат ынтре челе доуэ оштирь. Ел се нумя Голиат, ера дин Гат ши авя о ынэлциме де шасе коць ши о палмэ.
| و از اردوی فلسطینیان مرد مبارزی مسمی به جلیات که از شهر جت بود بیرون آمد، و قدش شش ذراع و یک وجب بود. | ۴ |
5 Пе кап авя ун койф де арамэ ши пурта ниште зале де солзь ын греутате де чинч мий де сикли де арамэ.
| و بر سر خود، خودبرنجینی داشت و به زره فلسی ملبس بود، و وزن زره‌اش پنج هزار مثقال برنج بود. | ۵ |
6 Авя ниште туретчь де арамэ песте флуереле пичоарелор ши о павэзэ де арамэ ынтре умерь.
| و بر ساقهایش ساق بندهای برنجین و در میان کتفهایش مزراق برنجین بود. | ۶ |
7 Коада сулицей луй ера ка ун сул де цесут ши ферул сулицей кынтэря шасе суте де сикли де фер. Чел че-й пурта скутул мерӂя ынаинтя луй.
| و چوب نیزه‌اش مثل نوردجولاهگان و سرنیزه‌اش ششصد مثقال آهن بود، و سپردارش پیش او می‌رفت. | ۷ |
8 Филистянул с-а оприт ши, ворбинд оштилор луй Исраел ашезате ын ширурь де бэтае, ле-а стригат: „Пентру че ешиць сэ вэ ашезаць ын ширурь де бэтае? Ну сунт еу филистян ши ну сунтець вой служиторий луй Саул? Алеӂець ун ом каре сэ се кобоаре ымпотрива мя!
| و او ایستاده، افواج اسرائیل را صدا زد و به ایشان گفت: «چرابیرون آمده، صف آرایی نمودید؟ آیا من فلسطینی نیستم و شما بندگان شاول؟ برای خودشخصی برگزینید تا نزد من درآید. | ۸ |
9 Дакэ ва путя сэ се батэ ку мине ши сэ мэ омоаре, ной вом фи робий воштри, дар, дакэ-л вой бируи ши-л вой оморы еу, вой не вець фи робь ноуэ ши не вець служи.”
| اگر او بتواندبا من جنگ کرده، مرا بکشد، ما بندگان شماخواهیم شد، و اگر من بر او غالب آمده، او رابکشم شما بندگان ما شده، ما را بندگی خواهیدنمود.» | ۹ |
10 Филистянул а май зис: „Арунк астэзь о окарэ асупра оштирий луй Исраел! Даци-мь ун ом ка сэ мэ лупт ку ел.”
| و فلسطینی گفت: «من امروز فوجهای اسرائیل را به ننگ می‌آورم، شخصی به من بدهیدتا با هم جنگ نماییم.» | ۱۰ |
11 Саул ши тот Исраелул ау аузит ачесте кувинте але филистянулуй ши с-ау ынспэймынтат, ши ау фост куприншь де о маре фрикэ.
| و چون شاول و جمیع اسرائیلیان این سخنان فلسطینی را شنیدندهراسان شده، بسیار بترسیدند. | ۱۱ |
12 Ши Давид ера фиул ефратитулуй ачелуя дин Бетлеемул луй Иуда нумит Исай, каре авя опт фий. Пе время луй Саул, ел ера бэтрын, ынаинтат ын вырстэ.
| و داود پسر آن مرد افراتی بیت لحم یهودابود که یسا نام داشت، و او را هشت پسر بود، و آن مرد در ایام شاول در میان مردمان پیر و سالخورده بود. | ۱۲ |
13 Чей трей фий май марь ай луй Исай урмасерэ пе Саул ла рэзбой; ынтыюл нэскут дин чей трей фий ай луй каре порнисерэ ла рэзбой се нумя Елиаб, ал дойля Абинадаб ши ал трейля Шама.
| و سه پسر بزرگ یسا روانه شده، در عقب شاول به جنگ رفتند و اسم سه پسرش که به جنگ رفته بودند: نخست زاده‌اش الیاب و دومش ابیناداب و سوم شماه بود. | ۱۳ |
14 Давид ера чел май тынэр. Ши, кынд чей трей май марь ау урмат пе Саул,
| و داود کوچکتر بودو آن سه بزرگ در عقب شاول رفته بودند. | ۱۴ |
15 Давид а плекат де ла Саул ши с-а ынторс ла Бетлеем ка сэ паскэ оиле татэлуй сэу.
| و داود از نزد شاول آمد و رفت می‌کرد تا گوسفندان پدر خود را در بیت لحم بچراند. | ۱۵ |
16 Филистянул ынаинта диминяца ши сяра ши с-а ынфэцишат астфел тимп де патрузечь де зиле.
| و آن فلسطینی صبح و شام می‌آمد و چهل روز خود راظاهر می‌ساخت. | ۱۶ |
17 Исай а зис фиулуй сэу Давид: „Я пентру фраций тэй ефа ачаста де грыу прэжит ши ачесте зече пынь ши аляргэ ын табэрэ, ла фраций тэй;
| و یسا به پسر خود داود گفت: «الان به جهت برادرانت یک ایفه از این غله برشته و این ده قرص نان را بگیر و به اردو نزد برادرانت بشتاب. | ۱۷ |
18 ду ши ачесте зече кашурь де брынзэ кэпетенией каре есте песте мия лор. Сэ везь дакэ фраций тэй сунт бине ши сэ-мь адучь вешть темейниче.
| و این ده قطعه پنیر را برای سردار هزاره ایشان ببر و از سلامتی برادرانت بپرس و از ایشان نشانی‌ای بگیر.» | ۱۸ |
19 Ей сунт ку Саул ши ку тоць бэрбаций луй Исраел ын Валя Теребинцилор, ын рэзбой ку филистений.”
| و شاول و آنها و جمیع مردان اسرائیل دردره ایلاه بودند و با فلسطینیان جنگ می‌کردند. | ۱۹ |
20 Давид с-а скулат дис-де-диминяцэ. А лэсат оиле ын сяма унуй пазник, шь-а луат лукруриле ши а плекат, кум ый порунчисе Исай. Кынд а ажунс ын табэрэ, оштиря порнисе сэ се ашезе ын ширурь де бэтае ши скотя стригэте де рэзбой.
| پس داود بامدادان برخاسته، گله را به‌دست چوپان واگذاشت و برداشته، چنانکه یسا او را امرفرموده بود برفت، و به سنگر اردو رسید وقتی که لشکر به میدان بیرون رفته، برای جنگ نعره می‌زدند. | ۲۰ |
21 Исраел ши филистений с-ау ашезат ын ширурь де бэтае, оштире кэтре оштире.
| و اسرائیلیان و فلسطینیان لشکر به مقابل لشکر صف آرایی کردند. | ۲۱ |
22 Давид а дат лукруриле пе каре ле авя ын мыниле челуй че пэзя калабалыкуриле ши а алергат ла шируриле де бэтае. Кум а ажунс, а ынтребат пе фраций сэй де сэнэтате.
| و داود اسبابی را که داشت به‌دست نگاهبان اسباب سپرد و به سوی لشکر دویده، آمد و سلامتی برادران خودرا بپرسید. | ۲۲ |
23 Пе кынд ворбя ку ей, ятэ кэ филистянул дин Гат, нумит Голиат, а ынаинтат ынтре челе доуэ оштирь, ешинд афарэ дин шируриле филистенилор. А ростит ачеляшь кувинте ка май ынаинте, ши Давид ле-а аузит.
| و چون با ایشان گفتگو می‌کرد اینک آن مرد مبارز فلسطینی جتی که اسمش جلیات بود از لشکر فلسطینیان برآمده، مثل پیش سخن گفت و داود شنید. | ۲۳ |
24 Ла ведеря ачестуй ом, тоць чей дин Исраел ау фуӂит динаинтя луй ши й-а апукат о маре фрикэ.
| و جمیع مردان اسرائیل چون آن مرد رادیدند، از حضورش فرار کرده، بسیار ترسیدند. | ۲۴ |
25 Фиекаре зичя: „Аць вэзут пе омул ачеста ынаинтынд? А ынаинтат ка сэ арунче окара асупра луй Исраел! Дакэ-л ва оморы чинева, ымпэратул ыл ва умпле де богэций, ый ва да де невастэ пе фийкэ-са ши ва скути де дэрь каса татэлуй сэу ын Исраел.”
| و مردان اسرائیل گفتند: «آیا این مرد را که برمی آید، دیدید؟ یقین برای به ننگ‌آوردن اسرائیل برمی آید و هر‌که او را بکشد، پادشاه اورا از مال فراوان دولتمند سازد، و دختر خود را به او دهد، و خانه پدرش را در اسرائیل آزاد خواهدساخت.» | ۲۵ |
26 Давид а зис оаменилор де лынгэ ел: „Че се ва фаче ачелуя каре ва оморы пе филистянул ачеста ши ва луа окара де асупра луй Исраел? Чине есте филистянул ачеста, ачест нетэят ымпрежур, ка сэ окэраскэ оштиря Думнезеулуй челуй виу?”
| و داود کسانی را که نزد او ایستاده بودند خطاب کرده، گفت: «به شخصی که این فلسطینی را بکشد و این ننگ را از اسرائیل برداردچه خواهد شد؟ زیرا که این فلسطینی نامختون کیست که لشکرهای خدای حی را به ننگ‌آورد؟» | ۲۶ |
27 Попорул, спунынд дин ноу ачеляшь лукрурь, й-а зис: „Аша ши аша се ва фаче ачелуя каре-л ва оморы.”
| و قوم او را به همین سخنان خطاب کرده، گفتند: «به شخصی که او را بکشد، چنین خواهد شد.» | ۲۷ |
28 Елиаб, фрателе луй чел май маре, каре-л аузисе ворбинд ку оамений ачештя, с-а апринс де мыние ымпотрива луй Давид. Ши а зис: „Пентру че те-ай коборыт ту ши куй ай лэсат ачеле пуцине ой ын пустиу? Ыць куноск еу мындрия ши рэутатя инимий. Те-ай коборыт ка сэ везь лупта.”
| و چون با مردمان سخن می‌گفتند برادربزرگش الیاب شنید و خشم الیاب بر داودافروخته شده، گفت: «برای چه اینجا آمدی و آن گله قلیل را در بیابان نزد که گذاشتی؟ من تکبر وشرارت دل تو را می‌دانم زیرا برای دیدن جنگ آمده‌ای.» | ۲۸ |
29 Давид а рэспунс: „Че-ам фэкут оаре? Ну пот сэ ворбеск астфел?”
| داود گفت: «الان چه کردم آیا سببی نیست؟» | ۲۹ |
30 Ши с-а ынторс де ла ел ка сэ ворбяскэ ку алтул ши й-а пус ачеляшь ынтребэрь. Попорул й-а рэспунс ка ши ынтыяшь датэ.
| پس از وی به طرف دیگری روگردانیده، به همین طور گفت و مردمان او را مثل پیشتر جواب دادند. | ۳۰ |
31 Кынд с-ау аузит кувинтеле ростите де Давид, ау фост спусе ынаинтя луй Саул, каре а тримис сэ-л кауте.
| و چون سخنانی که داود گفت، مسموع شد، شاول را مخبر ساختند و او وی را طلبید. | ۳۱ |
32 Давид а зис луй Саул: „Нимень сэ ну-шь пярдэ нэдеждя дин причина филистянулуй ачестуя! Робул тэу ва мерӂе сэ се батэ ку ел.”
| و داود به شاول گفت: «دل کسی به‌سبب اونیفتد. بنده ات می‌رود و با این فلسطینی جنگ می‌کند.» | ۳۲ |
33 Саул а зис луй Давид: „Ну поць сэ те дучь сэ те баць ку филистянул ачеста, кэч ту ешть ун копил, ши ел есте ун ом рэзбойник дин тинереця луй.”
| شاول به داود گفت: «تو نمی توانی به مقابل این فلسطینی بروی تا با وی جنگ نمایی زیرا که تو جوان هستی و او از جوانیش مردجنگی بوده است.» | ۳۳ |
34 Давид а зис луй Саул: „Робул тэу пэштя оиле татэлуй сэу. Ши, кынд ун леу сау ун урс веня сэ-мь я о оае дин турмэ,
| داود به شاول گفت: «بنده ات گله پدر خود را می‌چراند که شیر وخرسی آمده، بره‌ای از گله ربودند. | ۳۴ |
35 алергам дупэ ел, ыл ловям ши-й смулӂям оая дин гурэ. Дакэ се ридика ымпотрива мя, ыл апукам де фалкэ, ыл ловям ши-л оморам.
| و من آن راتعاقب نموده، کشتم و از دهانش رهانیدم و چون به طرف من بلند شد، ریش او را گرفته، او را زدم وکشتم. | ۳۵ |
36 Аша а доборыт робул тэу леул ши урсул, ши ку филистянул ачеста, ку ачест нетэят ымпрежур, ва фи ка ши ку унул дин ей, кэч а окэрыт оштиря Думнезеулуй челуй виу.”
| بنده ات هم شیر و هم خرس را کشت، واین فلسطینی نامختون مثل یکی از آنها خواهدبود، چونکه لشکرهای خدای حی را به تنگ آورده است. | ۳۶ |
37 Давид а май зис: „Домнул, каре м-а избэвит дин гяра леулуй ши дин лаба урсулуй, мэ ва избэви ши дин мына ачестуй филистян.” Ши Саул а зис луй Давид: „Ду-те ши Домнул сэ фие ку тине!”
| و داود گفت: خداوند که مرا از چنگ شیر و از چنگ خرس رهانید، مرا از دست این فلسطینی خواهد رهانید.» و شاول به داودگفت: «برو و خداوند با تو باد.» | ۳۷ |
38 Саул а ымбрэкат пе Давид ку хайнеле луй, й-а пус пе кап ун койф де арамэ ши л-а ымбрэкат ку о платошэ.
| و شاول لباس خود را به داود پوشانید وخود برنجینی بر سرش نهاد و زره‌ای به اوپوشانید. | ۳۸ |
39 Давид а ынчинс сабия луй Саул песте хайнеле луй ши а врут сэ мяргэ, кэч ну ынчеркасе ынкэ сэ мяргэ ку еле. Апой а зис луй Саул: „Ну пот сэ мерг ку армэтура ачаста, кэч ну сунт обишнуит ку еа.” Ши с-а дезбрэкат де еа.
| و داود شمشیرش را بر لباس خودبست و می‌خواست که برود زیرا که آنها رانیازموده بود و داود به شاول گفت: «با اینهانمی توانم رفت چونکه نیازموده‌ام.» پس داود آنهارا از بر خود بیرون آورد. | ۳۹ |
40 Шь-а луат тоягул ын мынэ, шь-а алес дин пырыу чинч петре нетеде ши ле-а пус ын трайста луй де пэстор ши ын бузунарул хайней. Апой, ку праштия ын мынэ, а ынаинтат ымпотрива филистянулуй.
| و چوب دستی خودرا به‌دست گرفته، پنج سنگ مالیده، از نهر سواکرد، و آنها را در کیسه شبانی که داشت، یعنی درانبان خود گذاشت و فلاخنش را به‌دست گرفته، به آن فلسطینی نزدیک شد. | ۴۰ |
41 Филистянул с-а апропият пуцин кыте пуцин де Давид ши омул каре-й дучя скутул мерӂя ынаинтя луй.
| و آن فلسطینی همی آمد تا به داود نزدیک شد و مردی که سپرش را برمی داشت پیش رویش می‌آمد. | ۴۱ |
42 Филистянул с-а уйтат ши, кынд а зэрит пе Давид, а рыс де ел, кэч ну ведя ын ел декыт ун копил ку пэр бэлай ши ку фаца фрумоасэ.
| و فلسطینی نظر افکنده، داودرا دید و او را حقیر شمرد زیرا جوانی خوشرو ونیکومنظر بود. | ۴۲ |
43 Филистянул а зис луй Давид: „Че, сунт кыне, де вий ла мине ку тоеӂе?” Ши, дупэ че л-а блестемат пе думнезеий луй,
| و فلسطینی به داود گفت: «آیامن سگ هستم که با چوب دستی نزد من می‌آیی؟» و فلسطینی داود را به خدایان خود لعنت کرد. | ۴۳ |
44 а адэугат: „Вино ла мине ши вой да карня та пэсэрилор черулуй ши фярелор кымпулуй.”
| و فلسطینی به داود گفت: «نزد من بیا تا گوشت تو را به مرغان هوا و درندگان صحرا بدهم.» | ۴۴ |
45 Давид а зис филистянулуй: „Ту вий ымпотрива мя ку сабие, ку сулицэ ши ку павэзэ, яр еу вин ымпотрива та ын Нумеле Домнулуй оштирилор, ын Нумеле Думнезеулуй оштирий луй Исраел, пе каре ай окэрыт-о.
| داود به فلسطینی گفت: «تو با شمشیر و نیزه و مزراق نزد من می‌آیی اما من به اسم یهوه صبایوت، خدای لشکرهای اسرائیل که او را به ننگ‌آورده‌ای نزد تو می‌آیم. | ۴۵ |
46 Астэзь, Домнул те ва да ын мыниле меле, те вой доборы ши-ць вой тэя капул; астэзь вой да стырвуриле таберей филистенилор пэсэрилор черулуй ши фярелор пэмынтулуй. Ши тот пэмынтул ва шти кэ Исраел аре ун Думнезеу.
| و خداوند امروزتو را به‌دست من تسلیم خواهد کرد و تو را زده، سر تو را از تنت جدا خواهم کرد، و لاشه های لشکر فلسطینیان را امروز به مرغان هوا و درندگان زمین خواهم داد تا تمامی زمین بدانند که دراسرائیل خدایی هست. | ۴۶ |
47 Ши тоатэ мулцимя ачаста ва шти кэ Домнул ну мынтуеште нич прин сабие, нич прин сулицэ. Кэч бируинца есте а Домнулуй. Ши Ел вэ дэ ын мыниле ноастре.”
| و تمامی این جماعت خواهند دانست که خداوند به شمشیر و نیزه خلاصی نمی دهد زیرا که جنگ از آن خداونداست و او شما را به‌دست ما خواهد داد.» | ۴۷ |
48 Ындатэ че филистянул а порнит сэ мяргэ ынаинтя луй Давид, Давид а алергат пе кымпул де бэтае ынаинтя филистянулуй.
| و چون فلسطینی برخاسته، پیش آمد و به مقابله داود نزدیک شد، داود شتافته، به مقابله فلسطینی به سوی لشکر دوید. | ۴۸ |
49 Шь-а вырыт мына ын трайстэ, а луат о пятрэ ши а арункат-о ку праштия; а ловит пе филистян ын фрунте ши пятра а интрат ын фрунтя филистянулуй, каре а кэзут ку фаца ла пэмынт.
| و داود دست خود را به کیسه‌اش برد و سنگی از آن گرفته، ازفلاخن انداخت و به پیشانی فلسطینی زد، و سنگ به پیشانی او فرو رفت که بر روی خود بر زمین افتاد. | ۴۹ |
50 Астфел, ку о праштие ши ку о пятрэ, Давид а фост май таре декыт филистянул; л-а трынтит ла пэмынт ши л-а оморыт, фэрэ сэ айбэ сабие ын мынэ.
| پس داود بر فلسطینی با فلاخن و سنگ غالب آمده، فلسطینی را زد و کشت و در دست داود شمشیری نبود. | ۵۰ |
51 А алергат, с-а оприт лынгэ филистян, й-а луат сабия, пе каре й-а скос-о дин тякэ, л-а оморыт ши й-а тэят капул. Филистений, кынд ау вэзут кэ уриашул лор а мурит, ау луат-о ла фугэ.
| و داود دویده، بر آن فلسطینی‌ایستاد، و شمشیر او را گرفته، ازغلافش کشید و او را کشته، سرش را با آن از تنش جدا کرد، و چون فلسطینیان، مبارز خود را کشته دیدند، گریختند. | ۵۱ |
52 Ши бэрбаций луй Исраел ши Иуда ау дат киоте ши ау порнит ын урмэриря филистенилор пынэ ын вале ши пынэ ла порциле Екронулуй. Филистений, рэниць де моарте, ау кэзут пе друмул каре дуче ла Шаараим, пынэ ла Гат ши пынэ ла Екрон.
| و مردان اسرائیل و یهودابرخاستند و نعره زده، فلسطینیان را تا جت و تادروازه های عقرون تعاقب نمودند و مجروحان فلسطینیان به راه شعریم تا به جت و عقرون افتادند. | ۵۲ |
53 Ши копиий луй Исраел с-ау ынторс де ла урмэриря филистенилор ши ле-ау жефуит табэра.
| و بنی‌اسرائیل از تعاقب نمودن فلسطینیان برگشتند و اردوی ایشان را غارت نمودند. | ۵۳ |
54 Давид а луат капул филистянулуй ши л-а дус ла Иерусалим ши а пус армеле филистянулуй ын кортул сэу.
| و داود سر فلسطینی را گرفته، به اورشلیم آورد اما اسلحه او را در خیمه خودگذاشت. | ۵۴ |
55 Кынд а вэзут Саул пе Давид мергынд ымпотрива филистянулуй, а зис луй Абнер, кэпетения оштирий: „Ал куй фиу есте тынэрул ачеста, Абнер?” Абнер а рэспунс: „Пе суфлетул тэу, ымпэрате, кэ ну штиу.”
| و چون شاول داود را دید که به مقابله فلسطینی بیرون می‌رود، به‌سردار لشکرش ابنیرگفت: «ای ابنیر، این جوان پسر کیست؟» ابنیر گفت: «ای پادشاه به‌جان تو قسم که نمی دانم.» | ۵۵ |
56 „Ынтрябэ дар ал куй фиу есте тынэрул ачеста”, а зис ымпэратул.
| پادشاه گفت: «بپرس که این جوان پسر کیست.» | ۵۶ |
57 Ши, кынд с-а ынторс Давид дупэ че оморысе пе филистян, Абнер л-а луат ши л-а адус ынаинтя луй Саул. Давид авя ын мынэ капул филистянулуй.
| و چون داود از کشتن فلسطینی برگشت، ابنیراو را گرفته، به حضور شاول آورد، و سر آن فلسطینی در دستش بود. | ۵۷ |
58 Саул й-а зис: „Ал куй фиу ешть, тинере?” Ши Давид а рэспунс: „Сунт фиул робулуй тэу Исай, Бетлеемитул.”
| و شاول وی را گفت: «ای جوان تو پسر کیستی؟» داود گفت: «پسربنده ات، یسای بیت لحمی، هستم.» | ۵۸ |
