< 1 Ымпэрацилор 3 >
1 Соломон с-а ынкускрит ку Фараон, ымпэратул Еӂиптулуй. А луат де невастэ пе фата луй Фараон ши а адус-о ын четатя луй Давид пынэ шь-а испрэвит де зидит каса луй, Каса Домнулуй ши зидул димпрежурул Иерусалимулуй.
Solomoni akafanya urafiki na Mfalme Farao wa Misri na kumwoa binti yake. Akamleta huyo binti katika Mji wa Daudi mpaka alipomaliza kujenga jumba lake la kifalme na Hekalu la Bwana, pamoja na ukuta kuzunguka Yerusalemu.
2 Попорул ну адучя жертфе декыт пе ынэлцимь, кэч пынэ пе время ачаста ну се зидисе ынкэ о касэ ын Нумеле Домнулуй.
Hata hivyo, watu bado walikuwa wakitoa dhabihu huko kwenye vilima, kwa sababu Hekalu lilikuwa bado halijajengwa kwa ajili ya Jina la Bwana.
3 Соломон юбя пе Домнул ши се циня де обичеюриле татэлуй сэу Давид. Нумай кэ адучя жертфе ши тэмые пе ынэлцимь.
Solomoni akaonyesha upendo wake kwa Bwana kwa kuenenda sawasawa na amri za Daudi baba yake, ila yeye alitoa dhabihu na kufukiza uvumba huko mahali pa juu.
4 Ымпэратул с-а дус ла Габаон сэ адукэ жертфе аколо, кэч ера чя май ынсемнатэ ынэлциме. Соломон а адус о мие де ардерь-де-тот пе алтар.
Mfalme akaenda Gibeoni kutoa dhabihu, kwa maana ndipo palipokuwa mahali pa juu pa kuabudia, naye Solomoni akatoa sadaka elfu moja za kuteketezwa juu ya hayo madhabahu.
5 Ла Габаон, Домнул С-а арэтат ын вис луй Соломон ноаптя ши Думнезеу й-а зис: „Чере че врей сэ-ць дау.”
Bwana akamtokea Solomoni huko Gibeoni wakati wa usiku katika ndoto, naye Mungu akasema, “Omba lolote utakalo nikupe.”
6 Соломон а рэспунс: „Ту ай арэтат о маре бунэвоинцэ фацэ де робул Тэу Давид, татэл меу, пентру кэ умбла ынаинтя Та ын крединчошие, ын дрептате ши ын курэцие де инимэ фацэ де Тине; й-ай пэстрат ачастэ маре бунэвоинцэ ши й-ай дат ун фиу каре шаде пе скаунул луй де домние, кум се веде астэзь.
Solomoni akajibu, “Umemfanyia mtumishi wako, baba yangu Daudi, fadhili nyingi, kwa kuwa alikuwa mwaminifu kwako na mwenye haki, tena mnyofu wa moyo. Nawe umemzidishia fadhili hii kuu kwani umempa mwana wa kuketi kwenye kiti chake cha ufalme, kama ilivyo leo.
7 Акум, Доамне, Думнезеул меу, Ту ай пус пе робул Тэу сэ ымпэрэцяскэ ын локул татэлуй меу Давид, ши еу ну сунт декыт ун тынэр, ну сунт ынчеркат.
“Sasa, Ee Bwana Mungu wangu, umemfanya mtumishi wako mfalme badala ya baba yangu Daudi. Lakini mimi ni mtoto mdogo tu, wala sijui jinsi ya kutekeleza wajibu wangu.
8 Робул Тэу есте ын мижлокул попорулуй пе каре л-ай алес, попор фоарте маре, каре ну поате фи нич сокотит, нич нумэрат, дин причина мулцимий луй.
Mtumishi wako yuko hapa miongoni mwa watu uliowachagua: taifa kubwa, watu wengi wasioweza kuhesabika wala kutoa idadi yao.
9 Дэ дар робулуй Тэу о инимэ причепутэ, ка сэ жудече пе попорул Тэу, сэ деосебяскэ бинеле де рэу! Кэч чине ар путя сэ жудече пе попорул Тэу, пе попорул ачеста аша де маре ла нумэр!”
Hivyo mpe mtumishi wako moyo wa ufahamu ili kutawala watu wako na kupambanua kati ya mema na mabaya. Kwa maana, ni nani awezaye kutawala watu wako hawa walio wengi hivi?”
10 Череря ачаста а луй Соломон а плэкут Домнулуй.
Bwana akapendezwa kwamba Solomoni ameliomba jambo hili.
11 Ши Думнезеу а зис: „Фииндкэ лукрул ачеста ыл черь, фииндкэ ну черь пентру тине нич вяцэ лунгэ, нич богэций, нич моартя врэжмашилор тэй, чи черь причепере, ка сэ фачь дрептате,
Basi Mungu akamwambia, “Kwa kuwa umeomba neno hili na hukuomba maisha marefu au upate utajiri kwa nafsi yako, wala adui zako wafe, bali umeomba ufahamu katika kutoa haki,
12 вой фаче дупэ кувынтул тэу. Ыць вой да о инимэ ынцеляптэ ши причепутэ, аша кум н-а фост нимень ынаинтя та ши ну се ва скула нимень ничодатэ ка тине.
nitafanya lile uliloomba. Nitakupa moyo wa hekima na wa ufahamu, kiasi kwamba hajakuwepo mtu mwingine kama wewe, wala kamwe hatakuwepo baada yako.
13 Май мулт, ыць вой да ши че н-ай черут: богэций ши славэ, аша ынкыт ын тот тимпул веций тале ну ва фи ничун ымпэрат ка тине.
Zaidi ya hayo, nitakupa yale ambayo hukuomba, yaani utajiri na heshima, ili kwamba maisha yako yote hapatakuwa na mtu kama wewe miongoni mwa wafalme.
14 Ши, дакэ вей умбла ын кэиле Меле, пэзинд леӂиле ши порунчиле Меле, кум а фэкут Давид, татэл тэу, ыць вой лунӂи зилеле.”
Nawe kama ukienenda katika njia zangu na kutii sheria na amri zangu kama baba yako Daudi alivyofanya, nitakupa maisha marefu.”
15 Соломон с-а дештептат. Ачеста а фост висул. Соломон с-а ынторс ла Иерусалим ши с-а ынфэцишат ынаинтя кивотулуй легэмынтулуй Домнулуй. А адус ардерь-де-тот ши жертфе де мулцумире ши а дат ун оспэц тутурор служиторилор луй.
Ndipo Solomoni akaamka, akatambua kuwa ilikuwa ndoto. Akarudi Yerusalemu, akasimama mbele ya Sanduku la Agano la Bwana, naye akatoa dhabihu za kuteketezwa na sadaka za amani. Kisha akawafanyia watumishi wake wote karamu.
16 Атунч ау венит доуэ фемей курве ла ымпэрат ши с-ау ынфэцишат ынаинтя луй.
Basi wanawake wawili makahaba walikuja kwa mfalme na kusimama mbele yake.
17 Уна дин фемей а зис: „Рогу-мэ, домнул меу, еу ши фемея ачаста локуям ын ачеяшь касэ ши ам нэскут лынгэ еа ын касэ.
Mmojawapo akasema, “Bwana wangu, mimi na mwanamke huyu tunaishi kwenye nyumba moja. Nilikuwa nimezaa alipokuwa pamoja nami.
18 Дупэ трей зиле, фемея ачаста а нэскут ши еа. Локуям ымпреунэ, ничун стрэин ну ера ку ной ын касэ, ну ерам декыт ной амындоуэ.
Siku ya tatu baada ya mtoto wangu kuzaliwa, mwanamke huyu pia naye akazaa mtoto. Tulikuwa peke yetu, hapakuwa na mtu mwingine yeyote katika nyumba isipokuwa sisi wawili.
19 Песте ноапте, фиул ачестей фемей а мурит, пентру кэ се кулкасе песте ел.
“Wakati wa usiku mwana wa huyu mwanamke akafa kwa sababu alimlalia.
20 Еа с-а скулат пе ла мижлокул нопций, а луат пе фиул меу де лынгэ мине, пе кынд дормя роаба та, ши л-а кулкат ла сынул ей, яр пе фиул ей, каре мурисе, л-а кулкат ла сынул меу.
Hivyo akaondoka katikati ya usiku na kumchukua mwanangu kutoka ubavuni pangu wakati mimi mtumishi wako nilipokuwa nimelala. Akamweka kifuani mwake na kumweka mwanawe aliyekufa kifuani mwangu.
21 Диминяца, м-ам скулат сэ дау цыцэ копилулуй, ши ятэ кэ ера морт. М-ам уйтат ку луаре аминте ла ел диминяца, ши ятэ кэ ну ера фиул меу пе каре-л нэскусем.”
Asubuhi yake, nikaamka ili kumnyonyesha mwanangu, naye alikuwa amekufa! Lakini nilipomwangalia sana katika nuru ya asubuhi, niliona kuwa hakuwa yule mwana niliyekuwa nimemzaa.”
22 Чялалтэ фемее а зис: „Ба ну; фиул меу есте чел виу, яр фиул тэу е чел морт.” Дар чя динтый а рэспунс: „Ба ничдекум! Фиул тэу есте чел морт, яр фиул меу есте чел виу.” Аша ау ворбит еле ынаинтя ымпэратулуй.
Huyo mwanamke mwingine akasema, “Hapana! Mwana aliye hai ndiye wangu, aliyekufa ni wako.” Lakini yule wa kwanza akasisitiza, “Hapana! Mwana aliyekufa ni wako, aliye hai ni wangu.” Hivi ndivyo walivyobishana mbele ya mfalme.
23 Ымпэратул а зис: „Уна зиче: ‘Фиул меу есте чел виу, яр фиул тэу есте чел морт.’ Ши чялалтэ зиче: ‘Ба ничдекум! Фиул тэу есте чел морт, яр фиул меу есте чел виу.’”
Mfalme akasema, “Huyu anasema, ‘Mwanangu ndiye aliye hai, na aliyekufa ndiye mwanao,’ maadamu yule anasema, ‘Hapana! Aliyekufa ni wako, na aliye hai ni wangu.’”
24 Апой а адэугат: „Адучеци-мь о сабие.” Ау адус о сабие ынаинтя ымпэратулуй.
Kisha mfalme akasema, “Nileteeni upanga.” Basi wakamletea mfalme upanga.
25 Ши ымпэратул а зис: „Тэяць ын доуэ копилул чел виу ши даць о жумэтате унея ши о жумэтате челейлалте.”
Ndipo mfalme akatoa amri: “Mkate mtoto aliye hai vipande viwili; mpe huyu nusu na mwingine nusu.”
26 Атунч, фемея ал кэрей копил ера виу а симцит кэ и се рупе инима пентру копил ши а зис ымпэратулуй: „Ах, домнул меу, дэ-й май бине ей копилул чел виу ши ну-л оморы!” Дар чялалтэ а зис: „Сэ ну фие нич ал меу, нич ал тэу; тэяци-л!”
Mwanamke ambaye mwanawe alikuwa hai akajawa na huruma kwa ajili ya mwanawe na kumwambia mfalme, “Tafadhali, bwana wangu, mpe yeye mtoto aliye hai! Usimuue!” Lakini yule mwanamke mwingine akasema, “Mkate vipande viwili. Asiwe wangu au wake!”
27 Ши ымпэратул, луынд кувынтул, а зис: „Даць челей динтый копилул чел виу ши ну-л оморыць. Еа есте мама луй.”
Kisha mfalme akatoa uamuzi wake: “Mpeni mama wa kwanza mtoto aliye hai. Msimuue; ndiye mama yake.”
28 Тот Исраелул а аузит де хотэрыря пе каре о ростисе ымпэратул. Ши с-ау темут де ымпэрат, кэч ау вэзут кэ ынцелепчуня луй Думнезеу ера ын ел, повэцуинду-л ын жудекэциле луй.
Wakati Israeli yote iliposikia hukumu aliyotoa mfalme, wakamwogopa mfalme, kwa sababu waliona kuwa alikuwa na hekima kutoka kwa Mungu kwa kutoa haki.