1 Ымпэрацилор 21

1 Дупэ ачесте лукрурь, ятэ че с-а ынтымплат. Набот, дин Изреел, авя о вие ла Изреел, лынгэ каса луй Ахаб, ымпэратул Самарией.

וַיְהִ֗י אַחַר֙ הַדְּבָרִ֣ים הָאֵ֔לֶּה כֶּ֧רֶם הָיָ֛ה לְנָב֥וֹת הַיִּזְרְעֵאלִ֖י אֲשֶׁ֣ר בְּיִזְרְעֶ֑אל אֵ֚צֶל הֵיכַ֣ל אַחְאָ֔ב מֶ֖לֶךְ שֹׁמְרֽוֹן׃

2 Ши Ахаб а ворбит астфел луй Набот: „Дэ-мь мие вия та сэ фак дин еа о грэдинэ де вердецурь, кэч есте фоарте апроапе де каса мя. Ын локул ей ыць вой да о вие май бунэ сау, дакэ-ць вине май бине, ыць вой плэти прецул ей ын арӂинт.”

וַיְדַבֵּ֣ר אַחְאָ֣ב אֶל־נָב֣וֹת ׀ לֵאמֹר֩ ׀ תְּנָה־לִּ֨י אֶֽת־כַּרְמְךָ֜ וִֽיהִי־לִ֣י לְגַן־יָרָ֗ק כִּ֣י ה֤וּא קָרוֹב֙ אֵ֣צֶל בֵּיתִ֔י וְאֶתְּנָ֤ה לְךָ֙ תַּחְתָּ֔יו כֶּ֖רֶם ט֣וֹב מִמֶּ֑נּוּ אִ֚ם ט֣וֹב בְּעֵינֶ֔יךָ אֶתְּנָה־לְךָ֥ כֶ֖סֶף מְחִ֥יר זֶֽה׃

3 Дар Набот а рэспунс луй Ахаб: „Сэ мэ феряскэ Домнул сэ-ць дау моштениря пэринцилор мей!”

וַיֹּ֥אמֶר נָב֖וֹת אֶל־אַחְאָ֑ב חָלִ֤ילָה לִּי֙ מֵֽיהוָ֔ה מִתִּתִּ֛י אֶת־נַחֲלַ֥ת אֲבֹתַ֖י לָֽךְ׃

4 Ахаб а интрат ын касэ трист ши мыният дин причина кувинтелор пе каре и ле спусесе Набот дин Изреел: „Ну-ць вой да моштениря пэринцилор мей!” Ши с-а кулкат пе пат, шь-а ынторс фаца ши н-а мынкат нимик.

וַיָּבֹא֩ אַחְאָ֨ב אֶל־בֵּית֜וֹ סַ֣ר וְזָעֵ֗ף עַל־הַדָּבָר֙ אֲשֶׁר־דִּבֶּ֣ר אֵלָ֗יו נָבוֹת֙ הַיִּזְרְעֵאלִ֔י וַיֹּ֕אמֶר לֹֽא־אֶתֵּ֥ן לְךָ֖ אֶת־נַחֲלַ֣ת אֲבוֹתָ֑י וַיִּשְׁכַּב֙ עַל־מִטָּת֔וֹ וַיַּסֵּ֥ב אֶת־פָּנָ֖יו וְלֹֽא־אָ֥כַל לָֽחֶם׃

5 Невастэ-са, Изабела, а венит ла ел ши й-а зис: „Пентру че ыць есте тристэ инима ши ну мэнынчь?”

וַתָּבֹ֥א אֵלָ֖יו אִיזֶ֣בֶל אִשְׁתּ֑וֹ וַתְּדַבֵּ֣ר אֵלָ֗יו מַה־זֶּה֙ רוּחֲךָ֣ סָרָ֔ה וְאֵינְךָ֖ אֹכֵ֥ל לָֽחֶם׃

6 Ел й-а рэспунс: „Ам ворбит ку Набот дин Изреел ши й-ам зис: ‘Дэ-мь вия та пе прец де арӂинт сау, дакэ врей, ыць вой да о алтэ вие ын локул ей.’ Дар ел а зис: ‘Ну пот сэ-ць дау вия мя!’”

וַיְדַבֵּ֣ר אֵלֶ֗יהָ כִּֽי־אֲ֠דַבֵּר אֶל־נָב֨וֹת הַיִּזְרְעֵאלִ֜י וָאֹ֣מַר ל֗וֹ תְּנָה־לִּ֤י אֶֽת־כַּרְמְךָ֙ בְּכֶ֔סֶף א֚וֹ אִם־חָפֵ֣ץ אַתָּ֔ה אֶתְּנָה־לְךָ֥ כֶ֖רֶם תַּחְתָּ֑יו וַיֹּ֕אמֶר לֹֽא־אֶתֵּ֥ן לְךָ֖ אֶת־כַּרְמִֽי׃

7 Атунч, Изабела, неваста луй, й-а зис: „Оаре ну домнешть ту акум песте Исраел? Скоалэ-те, я ши мэнынкэ ши фий ку инима веселэ, кэч еу ыць вой да вия луй Набот дин Изреел!”

וַתֹּ֤אמֶר אֵלָיו֙ אִיזֶ֣בֶל אִשְׁתּ֔וֹ אַתָּ֕ה עַתָּ֛ה תַּעֲשֶׂ֥ה מְלוּכָ֖ה עַל־יִשְׂרָאֵ֑ל ק֤וּם אֱכָל־לֶ֙חֶם֙ וְיִטַ֣ב לִבֶּ֔ךָ אֲנִי֙ אֶתֵּ֣ן לְךָ֔ אֶת־כֶּ֖רֶם נָב֥וֹת הַיִּזְרְעֵאלִֽי׃

8 Ши еа а скрис ниште скрисорь ын нумеле луй Ахаб, ле-а печетлуит ку печетя луй Ахаб ши ле-а тримис бэтрынилор ши дрегэторилор каре локуяу ку Набот ын четатя луй.

וַתִּכְתֹּ֤ב סְפָרִים֙ בְּשֵׁ֣ם אַחְאָ֔ב וַתַּחְתֹּ֖ם בְּחֹתָמ֑וֹ וַתִּשְׁלַ֣ח הספרים אֶל־הַזְקֵנִ֤ים וְאֶל־הַֽחֹרִים֙ אֲשֶׁ֣ר בְּעִיר֔וֹ הַיֹּשְׁבִ֖ים אֶת־נָבֽוֹת׃

9 Ятэ че а скрис ын ачесте скрисорь: „Вестиць ун пост, пунець пе Набот ын фрунтя попорулуй

וַתִּכְתֹּ֥ב בַּסְּפָרִ֖ים לֵאמֹ֑ר קִֽרְאוּ־צ֔וֹם וְהוֹשִׁ֥יבוּ אֶת־נָב֖וֹת בְּרֹ֥אשׁ הָעָֽם׃

10 ши пунеци-й ын фацэ дой оамень де нимик, каре сэ мэртурисяскэ астфел ымпотрива луй: ‘Ту ай блестемат пе Думнезеу ши пе ымпэратул!’ Апой скоатеци-л афарэ, ымпрошкаци-л ку петре ши сэ моарэ.”

וְ֠הוֹשִׁיבוּ שְׁנַ֨יִם אֲנָשִׁ֥ים בְּנֵֽי־בְלִיַּעַל֮ נֶגְדּוֹ֒ וִיעִדֻ֣הוּ לֵאמֹ֔ר בֵּרַ֥כְתָּ אֱלֹהִ֖ים וָמֶ֑לֶךְ וְהוֹצִיאֻ֥הוּ וְסִקְלֻ֖הוּ וְיָמֹֽת׃

11 Оамений дин четатя луй Набот, бэтрыний ши дрегэторий каре локуяу ын четате ау фэкут кум ле спусесе Изабела, дупэ кум ера скрис ын скрисориле пе каре ли ле тримисесе еа.

וַיַּעֲשׂוּ֩ אַנְשֵׁ֨י עִיר֜וֹ הַזְּקֵנִ֣ים וְהַחֹרִ֗ים אֲשֶׁ֤ר הַיֹּֽשְׁבִים֙ בְּעִיר֔וֹ כַּאֲשֶׁ֛ר שָׁלְחָ֥ה אֲלֵיהֶ֖ם אִיזָ֑בֶל כַּאֲשֶׁ֤ר כָּתוּב֙ בַּסְּפָרִ֔ים אֲשֶׁ֥ר שָׁלְחָ֖ה אֲלֵיהֶֽם׃

12 Ау вестит ун пост ши ау пус пе Набот ын фрунтя попорулуй.

קָרְא֖וּ צ֑וֹם וְהֹשִׁ֥יבוּ אֶת־נָב֖וֹת בְּרֹ֥אשׁ הָעָֽם׃

13 Чей дой оамень де нимик ау венит ши с-ау ашезат ын фаца луй ши ачешть оамень рэй ау мэртурисит аша ынаинтя попорулуй, ымпотрива луй Набот: „Набот а блестемат пе Думнезеу ши пе ымпэратул!” Апой л-ау скос афарэ дин четате, л-ау ымпрошкат ку петре ши а мурит.

וַ֠יָּבֹאוּ שְׁנֵ֨י הָאֲנָשִׁ֥ים בְּנֵֽי־בְלִיַּעַל֮ וַיֵּשְׁב֣וּ נֶגְדּוֹ֒ וַיְעִדֻהוּ֩ אַנְשֵׁ֨י הַבְּלִיַּ֜עַל אֶת־נָב֗וֹת נֶ֤גֶד הָעָם֙ לֵאמֹ֔ר בֵּרַ֥ךְ נָב֛וֹת אֱלֹהִ֖ים וָמֶ֑לֶךְ וַיֹּצִאֻ֙הוּ֙ מִח֣וּץ לָעִ֔יר וַיִּסְקְלֻ֥הוּ בָאֲבָנִ֖ים וַיָּמֹֽת׃

14 Ши ау тримис сэ спунэ Изабелей: „Набот а фост ымпрошкат ку петре ши а мурит.”

וַֽיִּשְׁלְח֖וּ אֶל־אִיזֶ֣בֶל לֵאמֹ֑ר סֻקַּ֥ל נָב֖וֹת וַיָּמֹֽת׃

15 Кынд а аузит Изабела кэ Набот фусесе ымпрошкат ку петре ши кэ мурисе, а зис луй Ахаб: „Скоалэ-те ши я ын стэпынире вия луй Набот дин Изреел, каре н-а врут сэ ць-о дя пе прец де арӂинт, кэч Набот ну май трэеште, а мурит.”

וַֽיְהִי֙ כִּשְׁמֹ֣עַ אִיזֶ֔בֶל כִּֽי־סֻקַּ֥ל נָב֖וֹת וַיָּמֹ֑ת וַתֹּ֨אמֶר אִיזֶ֜בֶל אֶל־אַחְאָ֗ב ק֣וּם רֵ֞שׁ אֶת־כֶּ֣רֶם ׀ נָב֣וֹת הַיִּזְרְעֵאלִ֗י אֲשֶׁ֤ר מֵאֵן֙ לָתֶת־לְךָ֣ בְכֶ֔סֶף כִּ֣י אֵ֥ין נָב֛וֹת חַ֖י כִּי־מֵֽת׃

16 Ахаб, аузинд кэ а мурит Набот, с-а скулат сэ се кобоаре ла вия луй Набот дин Изреел ка с-о я ын стэпынире.

וַיְהִ֛י כִּשְׁמֹ֥עַ אַחְאָ֖ב כִּ֣י מֵ֣ת נָב֑וֹת וַיָּ֣קָם אַחְאָ֗ב לָרֶ֛דֶת אֶל־כֶּ֛רֶם נָב֥וֹת הַיִּזְרְעֵאלִ֖י לְרִשְׁתּֽוֹ׃ ס

17 Атунч, кувынтул Домнулуй а ворбит луй Илие, Тишбитул, астфел:

וַיְהִי֙ דְּבַר־יְהוָ֔ה אֶל־אֵלִיָּ֥הוּ הַתִּשְׁבִּ֖י לֵאמֹֽר׃

18 „Скоалэ-те ши кобоарэ-те ынаинтя луй Ахаб, ымпэратул луй Исраел, ла Самария; ятэ-л, есте ын вия луй Набот, унде с-а коборыт с-о я ын стэпынире.

ק֣וּם רֵ֗ד לִקְרַ֛את אַחְאָ֥ב מֶֽלֶךְ־יִשְׂרָאֵ֖ל אֲשֶׁ֣ר בְּשֹׁמְר֑וֹן הִנֵּה֙ בְּכֶ֣רֶם נָב֔וֹת אֲשֶׁר־יָ֥רַד שָׁ֖ם לְרִשְׁתּֽוֹ׃

19 Сэ-й спуй: ‘Аша ворбеште Домнул: «Ну ешть ту ун учигаш ши ун хоц?»’ Ши сэ-й май спуй: ‘Аша ворбеште Домнул: «Кяр ын локул унде ау линс кыний сынӂеле луй Набот вор линӂе кыний ши сынӂеле тэу.»’”

וְדִבַּרְתָּ֨ אֵלָ֜יו לֵאמֹ֗ר כֹּ֚ה אָמַ֣ר יְהוָ֔ה הֲרָצַ֖חְתָּ וְגַם־יָרָ֑שְׁתָּ וְדִבַּרְתָּ֨ אֵלָ֜יו לֵאמֹ֗ר כֹּ֚ה אָמַ֣ר יְהוָ֔ה בִּמְק֗וֹם אֲשֶׁ֨ר לָקְק֤וּ הַכְּלָבִים֙ אֶת־דַּ֣ם נָב֔וֹת יָלֹ֧קּוּ הַכְּלָבִ֛ים אֶת־דָּמְךָ֖ גַּם־אָֽתָּה׃

20 Ахаб а зис луй Илие: „М-ай гэсит, врэжмашуле?” Ши ел а рэспунс: „Те-ам гэсит, пентру кэ те-ай вындут ка сэ фачь че есте рэу ынаинтя Домнулуй.

וַיֹּ֤אמֶר אַחְאָב֙ אֶל־אֵ֣לִיָּ֔הוּ הַֽמְצָאתַ֖נִי אֹיְבִ֑י וַיֹּ֣אמֶר מָצָ֔אתִי יַ֚עַן הִתְמַכֶּרְךָ֔ לַעֲשׂ֥וֹת הָרַ֖ע בְּעֵינֵ֥י יְהוָֽה׃

21 Ятэ че зиче Домнул: ‘Вой адуче ненорочиря песте тине; те вой мэтура, вой нимичи пе орьчине есте ал луй Ахаб, фие роб, фие слобод ын Исраел,

הִנְנִ֨י מבי אֵלֶ֙יךָ֙ רָעָ֔ה וּבִעַרְתִּ֖י אַחֲרֶ֑יךָ וְהִכְרַתִּ֤י לְאַחְאָב֙ מַשְׁתִּ֣ין בְּקִ֔יר וְעָצ֥וּר וְעָז֖וּב בְּיִשְׂרָאֵֽל׃

22 ши вой фаче касей тале кум ам фэкут касей луй Иеробоам, фиул луй Небат, ши касей луй Баеша, фиул луй Ахия, пентру кэ М-ай мыният ши ай фэкут пе Исраел сэ пэкэтуяскэ.’”

וְנָתַתִּ֣י אֶת־בֵּיתְךָ֗ כְּבֵית֙ יָרָבְעָ֣ם בֶּן־נְבָ֔ט וּכְבֵ֖ית בַּעְשָׁ֣א בֶן־אֲחִיָּ֑ה אֶל־הַכַּ֙עַס֙ אֲשֶׁ֣ר הִכְעַ֔סְתָּ וַֽתַּחֲטִ֖א אֶת־יִשְׂרָאֵֽל׃

23 Домнул а ворбит ши деспре Изабела ши а зис: „Кыний вор мынка пе Изабела лынгэ ынтэритура Изреелулуй.

וְגַ֨ם־לְאִיזֶ֔בֶל דִּבֶּ֥ר יְהוָ֖ה לֵאמֹ֑ר הַכְּלָבִ֛ים יֹאכְל֥וּ אֶת־אִיזֶ֖בֶל בְּחֵ֥ל יִזְרְעֶֽאל׃

24 Чине ва мури ын четате дин каса луй Ахаб ва фи мынкат де кынь, яр чине ва мури пе кымп ва фи мынкат де пэсэриле черулуй.”

הַמֵּ֤ת לְאַחְאָב֙ בָּעִ֔יר יֹאכְל֖וּ הַכְּלָבִ֑ים וְהַמֵּת֙ בַּשָּׂדֶ֔ה יֹאכְל֖וּ ע֥וֹף הַשָּׁמָֽיִם׃

25 Н-а фост нимень каре сэ се фи вындут пентру ка сэ факэ че есте рэу ынаинтя Домнулуй ка Ахаб, пе каре невастэ-са Изабела ыл ацыца ла ачаста.

רַ֚ק לֹֽא־הָיָ֣ה כְאַחְאָ֔ב אֲשֶׁ֣ר הִתְמַכֵּ֔ר לַעֲשׂ֥וֹת הָרַ֖ע בְּעֵינֵ֣י יְהוָ֑ה אֲשֶׁר־הֵסַ֥תָּה אֹת֖וֹ אִיזֶ֥בֶל אִשְׁתּֽוֹ׃

26 Ел а лукрат ын кипул чел май урычос, мергынд дупэ идоль, кум фэчяу амориций, пе каре-й изгонисе Домнул динаинтя копиилор луй Исраел.

וַיַּתְעֵ֣ב מְאֹ֔ד לָלֶ֖כֶת אַחֲרֵ֣י הַגִּלֻּלִ֑ים כְּכֹל֙ אֲשֶׁ֣ר עָשׂ֣וּ הָאֱמֹרִ֔י אֲשֶׁר֙ הוֹרִ֣ישׁ יְהוָ֔ה מִפְּנֵ֖י בְּנֵ֥י יִשְׂרָאֵֽל׃ ס

27 Дупэ че а аузит кувинтеле луй Илие, Ахаб шь-а рупт хайнеле, шь-а пус ун сак пе труп ши а постит: се кулка ку сакул ачеста ши мерӂя ынчет.

וַיְהִי֩ כִשְׁמֹ֨עַ אַחְאָ֜ב אֶת־הַדְּבָרִ֤ים הָאֵ֙לֶּה֙ וַיִּקְרַ֣ע בְּגָדָ֔יו וַיָּֽשֶׂם־שַׂ֥ק עַל־בְּשָׂר֖וֹ וַיָּצ֑וֹם וַיִּשְׁכַּ֣ב בַּשָּׂ֔ק וַיְהַלֵּ֖ךְ אַֽט׃ ס

28 Ши кувынтул Домнулуй а ворбит луй Илие, Тишбитул, астфел:

וַֽיְהִי֙ דְּבַר־יְהוָ֔ה אֶל־אֵלִיָּ֥הוּ הַתִּשְׁבִּ֖י לֵאמֹֽר׃

29 „Ай вэзут кум с-а смерит Ахаб ынаинтя Мя? Пентру кэ с-а смерит ынаинтя Мя, ну вой адуче ненорочиря ын тимпул веций луй, чи ын тимпул веций фиулуй сэу вой адуче ненорочиря касей луй!”

הֲֽרָאִ֔יתָ כִּֽי־נִכְנַ֥ע אַחְאָ֖ב מִלְּפָנָ֑י יַ֜עַן כִּֽי־נִכְנַ֣ע מִפָּנַ֗י לֹֽא־אבי הָֽרָעָה֙ בְּיָמָ֔יו בִּימֵ֣י בְנ֔וֹ אָבִ֥יא הָרָעָ֖ה עַל־בֵּיתֽוֹ׃