< 1 Ымпэрацилор 21 >
1 Дупэ ачесте лукрурь, ятэ че с-а ынтымплат. Набот, дин Изреел, авя о вие ла Изреел, лынгэ каса луй Ахаб, ымпэратул Самарией.
Post tiu historio okazis jeno: Nabot, Jizreelano, havis vinberĝardenon en Jizreel, apud la palaco de Aĥab, reĝo de Samario.
2 Ши Ахаб а ворбит астфел луй Набот: „Дэ-мь мие вия та сэ фак дин еа о грэдинэ де вердецурь, кэч есте фоарте апроапе де каса мя. Ын локул ей ыць вой да о вие май бунэ сау, дакэ-ць вине май бине, ыць вой плэти прецул ей ын арӂинт.”
Kaj Aĥab ekparolis al Nabot, dirante: Donu al mi vian vinberĝardenon, por ke ĝi fariĝu por mi legomĝardeno, ĉar ĝi estas proksime de mia domo; kaj mi donos al vi anstataŭ ĝi vinberĝardenon pli bonan ol ĝi; se vi volas, mi donos al vi per arĝento ĝian prezon.
3 Дар Набот а рэспунс луй Ахаб: „Сэ мэ феряскэ Домнул сэ-ць дау моштениря пэринцилор мей!”
Sed Nabot diris al Aĥab: La Eternulo gardu min, ke mi ne fordonu al vi la heredaĵon de miaj patroj.
4 Ахаб а интрат ын касэ трист ши мыният дин причина кувинтелор пе каре и ле спусесе Набот дин Изреел: „Ну-ць вой да моштениря пэринцилор мей!” Ши с-а кулкат пе пат, шь-а ынторс фаца ши н-а мынкат нимик.
Tiam Aĥab revenis hejmen malĝoja kaj afliktita pro la vortoj, kiujn diris al li Nabot, la Jizreelano, dirante: Mi ne donos al vi la heredaĵon de miaj patroj. Kaj li kuŝiĝis sur sia lito kaj forturnis sian vizaĝon kaj ne manĝis panon.
5 Невастэ-са, Изабела, а венит ла ел ши й-а зис: „Пентру че ыць есте тристэ инима ши ну мэнынчь?”
Kaj venis al li lia edzino Izebel, kaj diris al li: Kial via spirito estas tiel malĝoja, ke vi ne manĝas panon?
6 Ел й-а рэспунс: „Ам ворбит ку Набот дин Изреел ши й-ам зис: ‘Дэ-мь вия та пе прец де арӂинт сау, дакэ врей, ыць вой да о алтэ вие ын локул ей.’ Дар ел а зис: ‘Ну пот сэ-ць дау вия мя!’”
Li respondis al ŝi: Kiam mi parolis al Nabot, la Jizreelano, kaj diris al li: Donu al mi vian vinberĝardenon pro mono, aŭ, se vi volas, mi donos al vi alian vinberĝardenon anstataŭ ĝi, li diris: Mi ne donos al vi mian vinberĝardenon.
7 Атунч, Изабела, неваста луй, й-а зис: „Оаре ну домнешть ту акум песте Исраел? Скоалэ-те, я ши мэнынкэ ши фий ку инима веселэ, кэч еу ыць вой да вия луй Набот дин Изреел!”
Tiam diris al li lia edzino Izebel: Nun vi montru vian reĝecon super Izrael; leviĝu, manĝu panon, kaj estu bonhumora: mi donos al vi la vinberĝardenon de Nabot, la Jizreelano.
8 Ши еа а скрис ниште скрисорь ын нумеле луй Ахаб, ле-а печетлуит ку печетя луй Ахаб ши ле-а тримис бэтрынилор ши дрегэторилор каре локуяу ку Набот ын четатя луй.
Kaj ŝi skribis leterojn en la nomo de Aĥab kaj sigelis per lia sigelilo, kaj ŝi sendis la leterojn al la plejaĝuloj kaj al la eminentuloj, kiuj loĝis kun Nabot en lia urbo.
9 Ятэ че а скрис ын ачесте скрисорь: „Вестиць ун пост, пунець пе Набот ын фрунтя попорулуй
Kaj ŝi skribis en la leteroj jenon: Proklamu faston kaj sidigu Naboton sur la ĉefa loko inter la popolo;
10 ши пунеци-й ын фацэ дой оамень де нимик, каре сэ мэртурисяскэ астфел ымпотрива луй: ‘Ту ай блестемат пе Думнезеу ши пе ымпэратул!’ Апой скоатеци-л афарэ, ымпрошкаци-л ку петре ши сэ моарэ.”
kaj sidigu apud li du homojn malvirtajn, kaj ili atestu kontraŭ li kaj diru: Vi blasfemis kontraŭ Dio kaj la reĝo; kaj oni elkonduku lin, kaj priĵetu lin per ŝtonoj, ke li mortu.
11 Оамений дин четатя луй Набот, бэтрыний ши дрегэторий каре локуяу ын четате ау фэкут кум ле спусесе Изабела, дупэ кум ера скрис ын скрисориле пе каре ли ле тримисесе еа.
Kaj la viroj de lia urbo, la plejaĝuloj kaj la eminentuloj, kiuj loĝis en lia urbo, faris kiel ordonis al ili Izebel, kiel estis skribite en la leteroj, kiujn ŝi sendis al ili.
12 Ау вестит ун пост ши ау пус пе Набот ын фрунтя попорулуй.
Ili proklamis faston kaj sidigis Naboton sur la ĉefa loko inter la popolo.
13 Чей дой оамень де нимик ау венит ши с-ау ашезат ын фаца луй ши ачешть оамень рэй ау мэртурисит аша ынаинтя попорулуй, ымпотрива луй Набот: „Набот а блестемат пе Думнезеу ши пе ымпэратул!” Апой л-ау скос афарэ дин четате, л-ау ымпрошкат ку петре ши а мурит.
Kaj venis du homoj malvirtaj kaj sidiĝis apud li, kaj la malvirtaj homoj atestis kontraŭ Nabot antaŭ la popolo, dirante: Nabot blasfemis kontraŭ Dio kaj la reĝo. Kaj oni elkondukis lin ekster la urbon kaj priĵetis lin per ŝtonoj, kaj li mortis.
14 Ши ау тримис сэ спунэ Изабелей: „Набот а фост ымпрошкат ку петре ши а мурит.”
Kaj oni sendis al Izebel, por diri: Nabot estas priĵetita per ŝtonoj kaj mortis.
15 Кынд а аузит Изабела кэ Набот фусесе ымпрошкат ку петре ши кэ мурисе, а зис луй Ахаб: „Скоалэ-те ши я ын стэпынире вия луй Набот дин Изреел, каре н-а врут сэ ць-о дя пе прец де арӂинт, кэч Набот ну май трэеште, а мурит.”
Kiam Izebel aŭdis, ke Nabot estas priĵetita per ŝtonoj kaj mortis, Izebel diris al Aĥab: Leviĝu, ekposedu la vinberĝardenon de Nabot, la Jizreelano, kiun li ne volis doni al vi pro mono; ĉar Nabot jam ne vivas; li mortis.
16 Ахаб, аузинд кэ а мурит Набот, с-а скулат сэ се кобоаре ла вия луй Набот дин Изреел ка с-о я ын стэпынире.
Kiam Aĥab aŭdis, ke Nabot mortis, Aĥab leviĝis, por iri en la vinberĝardenon de Nabot, la Jizreelano, por ekposedi ĝin.
17 Атунч, кувынтул Домнулуй а ворбит луй Илие, Тишбитул, астфел:
Tiam aperis la vorto de la Eternulo al Elija, la Teŝebano, dirante:
18 „Скоалэ-те ши кобоарэ-те ынаинтя луй Ахаб, ымпэратул луй Исраел, ла Самария; ятэ-л, есте ын вия луй Набот, унде с-а коборыт с-о я ын стэпынире.
Leviĝu, iru renkonte al Aĥab, reĝo de Izrael, kiu estas en Samario; jen li nun estas en la vinberĝardeno de Nabot, kien li iris, por ekposedi ĝin;
19 Сэ-й спуй: ‘Аша ворбеште Домнул: «Ну ешть ту ун учигаш ши ун хоц?»’ Ши сэ-й май спуй: ‘Аша ворбеште Домнул: «Кяр ын локул унде ау линс кыний сынӂеле луй Набот вор линӂе кыний ши сынӂеле тэу.»’”
kaj diru al li jene: Tiele diras la Eternulo: Vi mortigis, kaj vi ankoraŭ prenas en posedon! Kaj diru al li: Tiele diras la Eternulo: Sur la loko, kie la hundoj lekis la sangon de Nabot, la hundoj lekos ankaŭ vian sangon.
20 Ахаб а зис луй Илие: „М-ай гэсит, врэжмашуле?” Ши ел а рэспунс: „Те-ам гэсит, пентру кэ те-ай вындут ка сэ фачь че есте рэу ынаинтя Домнулуй.
Kaj Aĥab diris al Elija: Vi trovis min, ho mia malamiko! Kaj tiu diris: Mi trovis, ĉar vi vin vendis, por fari malbonon antaŭ la okuloj de la Eternulo.
21 Ятэ че зиче Домнул: ‘Вой адуче ненорочиря песте тине; те вой мэтура, вой нимичи пе орьчине есте ал луй Ахаб, фие роб, фие слобод ын Исраел,
Jen Mi venigos sur vin malbonon, kaj forbalaos la postesignojn post vi, kaj Mi ekstermos ĉe Aĥab ĉiun virseksulon, malliberulon kaj liberulon en Izrael.
22 ши вой фаче касей тале кум ам фэкут касей луй Иеробоам, фиул луй Небат, ши касей луй Баеша, фиул луй Ахия, пентру кэ М-ай мыният ши ай фэкут пе Исраел сэ пэкэтуяскэ.’”
Kaj Mi agos kun via domo, kiel kun la domo de Jerobeam, filo de Nebat, kaj kiel kun la domo de Baaŝa, filo de Aĥija, pro la incito, per kiu vi Min incitis kaj pekigis Izraelon.
23 Домнул а ворбит ши деспре Изабела ши а зис: „Кыний вор мынка пе Изабела лынгэ ынтэритура Изреелулуй.
Kaj ankaŭ pri Izebel parolis la Eternulo, dirante: La hundoj formanĝos Izebelon apud la murego de Jizreel.
24 Чине ва мури ын четате дин каса луй Ахаб ва фи мынкат де кынь, яр чине ва мури пе кымп ва фи мынкат де пэсэриле черулуй.”
Kiu mortos ĉe Aĥab en la urbo, tiun manĝos la hundoj; kaj kiu mortos sur la kampo, tiun manĝos la birdoj de la ĉielo.
25 Н-а фост нимень каре сэ се фи вындут пентру ка сэ факэ че есте рэу ынаинтя Домнулуй ка Ахаб, пе каре невастэ-са Изабела ыл ацыца ла ачаста.
Estis neniu tia, kiel Aĥab, kiu fordonis sin al farado de malbono antaŭ la okuloj de la Eternulo, al kio instigadis lin lia edzino Izebel.
26 Ел а лукрат ын кипул чел май урычос, мергынд дупэ идоль, кум фэчяу амориций, пе каре-й изгонисе Домнул динаинтя копиилор луй Исраел.
Li fariĝis tre abomeninda, sekvante la idolojn, konforme al ĉio, kion faradis la Amoridoj, kiujn la Eternulo forpelis de antaŭ la Izraelidoj.)
27 Дупэ че а аузит кувинтеле луй Илие, Ахаб шь-а рупт хайнеле, шь-а пус ун сак пе труп ши а постит: се кулка ку сакул ачеста ши мерӂя ынчет.
Kiam Aĥab aŭdis tiujn vortojn, li disŝiris siajn vestojn kaj metis sakaĵon sur sian korpon kaj fastis kaj dormis en la sakaĵo kaj iradis malĝoje.
28 Ши кувынтул Домнулуй а ворбит луй Илие, Тишбитул, астфел:
Tiam aperis vorto de la Eternulo al Elija, la Teŝebano, dirante:
29 „Ай вэзут кум с-а смерит Ахаб ынаинтя Мя? Пентру кэ с-а смерит ынаинтя Мя, ну вой адуче ненорочиря ын тимпул веций луй, чи ын тимпул веций фиулуй сэу вой адуче ненорочиря касей луй!”
Ĉu vi vidas, kiel Aĥab humiliĝis antaŭ Mi? Pro tio, ke li humiliĝis antaŭ Mi, Mi ne venigos la malbonon dum lia vivo; dum la vivo de lia filo Mi venigos la malbonon sur lian domon.