1 Ымпэрацилор 20
1 Бен-Хадад, ымпэратул Сирией, шь-а стрынс тоатэ оштиря – авя ку ел трейзечь ши дой де ымпэраць, кай ши каре. С-а суит, а ымпресурат Самария ши а ынчепут лупта ымпотрива ей.
Ben Hadad, o rei da Síria, reuniu todo o seu exército; e havia trinta e dois reis com ele, com cavalos e carruagens. Ele subiu e sitiou Samaria, e lutou contra ela.
2 А тримис ын четате соль ла Ахаб, ымпэратул луй Исраел, сэ-й спунэ: „Аша ворбеште Бен-Хадад:
Ele enviou mensageiros à cidade para Acabe, rei de Israel, e disse-lhe: “Ben Hadad diz:
3 ‘Арӂинтул ши аурул тэу сунт але меле, невестеле ши чей май фрумошь копий ай тэй сунт тот ай мей.’”
'Sua prata e seu ouro são meus. Suas esposas também e seus filhos, mesmo os melhores, são meus””.
4 Ымпэратул луй Исраел а рэспунс: „Ымпэрате, домнул меу, фие кум зичь! Сунт ал тэу ку тот че ам.”
O rei de Israel respondeu: “É de acordo com seu ditado, meu senhor, ó rei”. Eu sou seu, e tudo o que tenho”.
5 Солий с-ау ынторс ши ау зис: „Аша ворбеште Бен-Хадад: ‘Ам тримис сэ-ць спунэ: «Сэ-мь дай арӂинтул ши аурул тэу, невестеле ши копиий тэй.»
Os mensageiros vieram novamente e disseram: “Ben Hadad diz: 'Enviei de fato a você, dizendo: 'Você me entregará sua prata, seu ouro, suas esposas e seus filhos;
6 Де ачея, вой тримите мыне, ла часул ачеста, пе служиторий мей ла тине. Ей ыць вор скормони каса та ши каселе служиторилор тэй, вор пуне мына пе тот че ай май скумп ши вор луа.’”
mas enviarei meus servos a você amanhã por esta hora, e eles revistarão sua casa e as casas de seus servos'. O que for agradável aos seus olhos, eles o colocarão na mão e o levarão””.
7 Ымпэратул луй Исраел а кемат пе тоць бэтрыний цэрий ши а зис: „Ведець бине ши ынцелеӂець кэ омул ачеста не вря рэул, кэч а тримис сэ-мь чарэ невестеле ши копиий, арӂинтул ши аурул, ши н-ам зис кэ ну и ле дау!”
Então o rei de Israel chamou todos os anciãos da terra e disse: “Por favor, repare como este homem procura a maldade; pois ele me enviou para minhas esposas, e para meus filhos, e para minha prata, e para meu ouro; e eu não o neguei”.
8 Тоць бэтрыний ши тот попорул ау зис луй Ахаб: „Ну-л аскулта ши ну те ынвои.”
Todos os anciãos e todas as pessoas lhe disseram: “Não ouçam e não consintam”.
9 Ши ел а зис солилор луй Бен-Хадад: „Спунець домнулуй меу, ымпэратул: ‘Вой фаче тот че ай тримис сэ черь робулуй тэу ынтыя датэ, дар лукрул ачеста ну-л пот фаче.’” Солий ау плекат ши й-ау дус рэспунсул.
Por isso ele disse aos mensageiros de Ben Hadad: “Diga a meu senhor o rei: 'Tudo o que você mandou chamar a seu servo no início eu farei, mas isto eu não posso fazer'”. Os mensageiros partiram e lhe trouxeram a mensagem de volta.
10 Бен-Хадад а тримис сэ спунэ луй Ахаб: „Сэ мэ педепсяскэ зеий ку тоатэ аспримя лор де ва ажунӂе прафул Самарией сэ умпле мына ынтрегулуй попор каре мэ урмязэ!”
Ben Hadad enviou a ele, e disse: “Os deuses fazem isso comigo, e mais ainda, se o pó de Samaria for suficiente para punhados para todas as pessoas que me seguem”.
11 Ши ымпэратул луй Исраел а рэспунс: „Чине ынчинӂе армеле сэ ну се лауде ка чел че ле пуне жос!”
O rei de Israel respondeu: “Diga-lhe: 'Não deixe que aquele que coloca sua armadura se vanglorie como aquele que a tira'”.
12 Кынд а примит Бен-Хадад рэспунсул ачеста, стэтя ла бэут ку ымпэраций ын кортурь ши а зис служиторилор луй: „Прегэтици-вэ!” Ши ей с-ау прегэтит де нэвалэ ымпотрива четэций.
Quando Ben Hadad ouviu esta mensagem enquanto bebia, ele e os reis nos pavilhões, ele disse a seus servos: “Preparem-se para atacar! Então, eles se prepararam para atacar a cidade.
13 Дар ятэ кэ ун пророк с-а апропият де Ахаб, ымпэратул луй Исраел, ши а зис: „Аша ворбеште Домнул: ‘Везь тоатэ ачастэ мулциме маре? О вой да астэзь ын мыниле тале, ка сэ куношть кэ Еу сунт Домнул.’”
Eis que um profeta se aproximou de Acabe, rei de Israel, e disse: “Javé diz: 'Você já viu toda esta grande multidão? Eis que hoje eu a entregarei em suas mãos”. Então você saberá que eu sou Yahweh””.
14 Ахаб а зис: „Прин чине?” Ши ел а рэспунс: „Аша ворбеште Домнул: ‘Прин служиторий май-марилор песте цинутурь.’” Ахаб а зис: „Чине ва ынчепе лупта?” Ши ел а рэспунс: „Ту.”
Ahab disse: “Por quem?” Ele disse: “Yahweh diz: 'Pelos jovens dos príncipes das províncias'”. Então ele disse: “Quem começará a batalha?” Ele respondeu: “Você”.
15 Атунч, Ахаб а нумэрат служиторий май-марилор песте цинутурь ши с-ау гэсит доуэ суте трейзечь ши дой ши, дупэ ей, а нумэрат тот попорул, пе тоць копиий луй Исраел, ши ерау шапте мий.
Depois ele reuniu os jovens dos príncipes das províncias, e eles eram duzentos e trinta e dois. Depois deles, ele reuniu todo o povo, mesmo todos os filhos de Israel, sendo sete mil.
16 Ау фэкут о ешире пе ла мязэзи. Бен-Хадад бя ши се ымбэта ын кортуриле луй ку чей трейзечь ши дой де ымпэраць каре-л ажутау.
Eles saíram ao meio-dia. Mas Ben Hadad estava bebendo embriagado nos pavilhões, ele e os reis, os trinta e dois reis que o ajudaram.
17 Служиторий май-марилор песте цинутурь ау ешит чей динтый. Бен-Хадад а черчетат ши й-ау спус астфел: „Ау ешит ниште оамень дин Самария.”
Os jovens dos príncipes das províncias saíram primeiro; e Ben Hadad enviou, e eles lhe disseram, dizendo: “Os homens estão saindo de Samaria”.
18 Ел а зис: „Дакэ ес пентру паче, приндеци-й вий ши, кяр дакэ ес пентру луптэ, приндеци-й вий.”
Ele disse: “Se eles saíram para a paz, tomem-nos vivos; ou se saíram para a guerra, tomem-nos vivos”.
19 Кынд ау ешит дин четате, служиторий май-марилор песте цинутурь ши армата каре-й урма
Assim, estes saíram da cidade, os jovens dos príncipes das províncias e o exército que os acompanhou.
20 а ловит фиекаре пе омул динаинтя луй, ши сириений ау луат-о ла фугэ. Исраел й-а урмэрит. Бен-Хадад, ымпэратул Сирией, а скэпат пе ун кал, ку ниште кэлэрець.
Cada um deles matou seu homem. Os sírios fugiram, e Israel os perseguiu. Ben Hadad, o rei da Síria, escapou a cavalo com cavaleiros.
21 Ымпэратул луй Исраел а ешит, а ловит каий ши кареле ши а причинуит сириенилор о маре ынфрынӂере.
O rei de Israel saiu e atingiu os cavalos e as carruagens, e matou os sírios com uma grande matança.
22 Атунч, пророкул с-а апропият де ымпэратул луй Исраел ши й-а зис: „Ду-те, ынтэреште-те, черчетязэ ши везь че ай де фэкут, кэч, ла анул, ымпэратул Сирией се ва суи дин ноу ымпотрива та.”
O profeta se aproximou do rei de Israel e lhe disse: “Vai, fortalece-te e planeja o que deves fazer, pois no retorno do ano, o rei da Síria se aproximará de ti”.
23 Служиторий ымпэратулуй Сирией й-ау зис: „Думнезеул лор есте ун думнезеу ал мунцилор, де ачея ау фост май тарь декыт ной. Дар я сэ не луптэм ку ей ын кымпие ши се ва ведя дакэ ну вом фи май тарь декыт ей.
Os servos do rei da Síria disseram-lhe: “O deus deles é um deus das colinas; portanto, eles eram mais fortes do que nós. Mas vamos lutar contra eles na planície, e certamente seremos mais fortes do que eles”.
24 Фэ ши лукрул ачеста: скоате пе фиекаре дин ымпэраць де ла локул луй ши ынлокуеште-й ку кэпетений
Faça o seguinte: tire os reis, cada homem de seu lugar, e ponha capitães no lugar deles.
25 ши фэ-ць о арматэ ка ачея пе каре ай пердут-о, ку тот атыця кай ши тот атытя каре. Апой сэ не батем ку ей ын кымпие ши се ва ведя дакэ ну вом фи май тарь декыт ей.” Ел й-а аскултат ши а фэкут аша.
Reunir um exército como o exército que você perdeu, cavalo por cavalo e carruagem por carruagem. Lutaremos contra eles na planície, e certamente seremos mais fortes do que eles”. Ele ouviu a voz deles e o fez.
26 Ын анул урмэтор, Бен-Хадад а нумэрат пе сириень ши с-а суит ла Афек сэ лупте ымпотрива луй Исраел.
No retorno do ano, Ben Hadad reuniu os sírios e foi até Aphek para lutar contra Israel.
27 Копиий луй Исраел ау фост нумэраць ши ей; ау примит меринде ши ау ешит ын ынтымпинаря сириенилор. Ау тэбэрыт ын фаца лор ка доуэ турме мичь де капре, пе кынд сириений умпляу цара.
As crianças de Israel foram reunidas e receberam provisões, e foram contra elas. As crianças de Israel acamparam diante deles como dois bandos de cabritos, mas os sírios encheram o país.
28 Омул луй Думнезеу с-а апропият ши а зис ымпэратулуй луй Исраел: „Аша ворбеште Домнул: ‘Пентру кэ сириений ау зис: «Домнул есте ун думнезеу ал мунцилор, ши ну ун думнезеу ал вэилор», вой да тоатэ ачастэ маре мулциме ын мыниле тале ши вець шти кэ Еу сунт Домнул.’”
Um homem de Deus aproximou-se e falou ao rei de Israel, e disse: “Javé diz: 'Porque os sírios disseram: 'Javé é um deus das colinas, mas não é um deus dos vales', portanto entregarei toda esta grande multidão em suas mãos, e sabereis que eu sou Javé'”.
29 Ау стат тэбэрыць шапте зиле уний ын фаца алтора. Ын зиуа а шаптя, ау ынчепут лупта ши копиий луй Исраел ау оморыт сириенилор о сутэ де мий де оамень педестрашь, ынтр-о зи.
Eles acamparam um em frente ao outro durante sete dias. Então, no sétimo dia a batalha foi unida; e as crianças de Israel mataram cem mil homens de pé dos sírios em um dia.
30 Чейлалць ау фуӂит ын четатя Афек ши а кэзут зидул четэций песте доуэзечь ши шапте де мий де оамень каре май рэмэсесерэ. Бен-Хадад фуӂисе ши ел ын четате ши умбла дин одае ын одае.
Mas os demais fugiram para Aphek, para a cidade; e o muro caiu sobre vinte e sete mil homens que ficaram. Ben Hadad fugiu e entrou na cidade, em uma sala interior.
31 Служиторий луй й-ау зис: „Ятэ, ам аузит кэ ымпэраций касей луй Исраел сунт ниште ымпэраць милошь: сэ не ынчинӂем деч коапселе ку сачь, сэ не пунем фуний пе капетеле ноастре ши сэ ешим ла ымпэратул луй Исраел – поате кэ те ва лэса ку вяцэ.”
Seus servos lhe disseram: “Veja agora, ouvimos dizer que os reis da casa de Israel são reis misericordiosos. Por favor, ponhamos pano de saco em nossos corpos e cordas em nossas cabeças, e vamos até o rei de Israel. Talvez ele salve sua vida”.
32 Шь-ау пус сачь ымпрежурул коапселор ши фуний ымпрежурул капулуй, с-ау дус ла ымпэратул луй Исраел ши ау зис: „Робул тэу Бен-Хадад а зис: ‘Ласэ-мэ ку вяцэ!’” Ахаб а рэспунс: „Май есте ынкэ ын вяцэ? Есте фрателе меу!”
Então eles colocaram pano de saco em seus corpos e cordas em suas cabeças, e vieram ao rei de Israel, e disseram: “Seu servo Ben Hadad diz: 'Por favor, deixe-me viver'”. Ele disse: “Ele ainda está vivo? Ele é meu irmão”.
33 Оамений ачештя ау луат лукрул ачеста ка ун семн бун ши с-ау грэбит сэ-л я пе кувынт ши сэ зикэ: „Бен-Хадад есте фрателе тэу!” Ши ел а зис: „Дучеци-вэ ши адучеци-л!” Бен-Хадад а венит ла ел ши Ахаб л-а суит ын карул луй.
Agora os homens observaram diligentemente e apressaram-se a tomar esta frase; e disseram: “Seu irmão Ben Hadad”. Então ele disse: “Vá, traga-o”. Então Ben Hadad veio até ele; e ele o fez subir na carruagem.
34 Бен-Хадад й-а зис: „Ыць вой да ынапой четэциле пе каре ле-а луат татэл меу де ла татэл тэу ши-ць вей фаче улице ын Дамаск, кум фэкусе татэл меу ын Самария.” „Ши еу”, а рэспунс Ахаб, „ыць вой да друмул, фэкынд ун легэмынт.” А фэкут легэмынт ку ел ши й-а дат друмул.
Ben Hadad disse a ele: “As cidades que meu pai tirou de seu pai eu vou restaurar”. Você fará ruas para si mesmo em Damasco, como meu pai fez em Samaria”. “Eu”, disse Ahab, “vou deixá-lo ir com este pacto”. Então, ele fez um pacto com ele e o deixou ir.
35 Унул дин фиий пророчилор а зис товарэшулуй сэу, дупэ порунка Домнулуй: „Ловеште-мэ, те рог!” Дар омул ачела н-а врут сэ-л ловяскэ.
Um certo homem dos filhos dos profetas disse a seu companheiro pela palavra de Javé: “Por favor, me golpeie! O homem se recusou a atacá-lo.
36 Атунч, ел й-а зис: „Пентру кэ н-ай аскултат де гласул Домнулуй, ятэ, кынд вей плека де ла мине, те ва оморы ун леу.” Ши, кынд а плекат де ла ел, л-а ынтылнит ун леу ши л-а оморыт.
Então ele lhe disse: “Porque você não obedeceu à voz de Javé, eis que, assim que você se afastar de mim, um leão o matará”. Assim que ele se afastou dele, um leão o encontrou e o matou.
37 А гэсит пе ун алт ом ши а зис: „Ловеште-мэ, те рог!” Омул ачела л-а ловит ши л-а рэнит.
Então ele encontrou outro homem, e disse: “Por favor, me golpeie”. O homem o golpeou e o feriu.
38 Пророкул с-а дус ши с-а ашезат пе друмул ымпэратулуй ши с-а легат ла окь.
Então o profeta partiu e esperou pelo rei a propósito, e se disfarçou com sua faixa de cabeça sobre seus olhos.
39 Кынд а трекут ымпэратул, пророкул а стригат ши й-а зис: „Робул тэу ера ын мижлокул луптей ши ятэ кэ ун ом се апропие ши-мь адуче пе ун алт ом, зикынд: ‘Пэзеште пе омул ачеста; дакэ ва фуӂи, вяца та ва рэспунде пентру вяца луй сау вей плэти ун талант де арӂинт!’
Quando o rei passou, ele gritou ao rei, e disse: “Seu servo saiu para o meio da batalha; e eis que um homem veio e me trouxe um homem, e disse: 'Guardai este homem! Se de alguma forma ele estiver desaparecido, então sua vida será pela vida dele, ou então você pagará um talento de prata”.
40 Ши, пе кынд робул тэу фэчя кыте чева ынкоаче ши ынколо, омул с-а фэкут невэзут.” Ымпэратул луй Исраел й-а зис: „Ачаста ыць есте осында; ту ынсуць ай ростит-о.”
Como seu servo estava ocupado aqui e ali, ele tinha desaparecido”. O rei de Israel lhe disse: “Assim será seu julgamento”. Vós mesmo o decidistes”.
41 Ындатэ, пророкул шь-а скос легэтура де ла окь, ши ымпэратул луй Исраел л-а куноскут кэ фэчя парте дин пророчь.
Ele se apressou e tirou a faixa da cabeça de seus olhos; e o rei de Israel reconheceu que ele era um dos profetas.
42 Ел а зис атунч ымпэратулуй: „Аша ворбеште Домнул: ‘Пентру кэ ай лэсат сэ-ць скапе дин мынь омул пе каре-л сортисем нимичирий, вяца та ва рэспунде пентру вяца луй ши попорул тэу, пентру попорул луй.’”
Ele lhe disse: “Yahweh diz: 'Porque você deixou escapar de sua mão o homem que eu tinha dedicado à destruição, portanto sua vida tomará o lugar de sua vida, e seu povo tomará o lugar de seu povo'”.
43 Ымпэратул луй Исраел с-а дус акасэ трист ши мыниос ши а ажунс ла Самария.
O rei de Israel foi para sua casa amuado e zangado, e veio para Samaria.
